Dragi Petrović protiv Srbije

Presuda Evropskog suda za ljudska prava

Presuda je objavljena u "Službenom glasniku RS", br. 102/2015 od 11.12.2015. godine.

TREĆE ODELjENjE

PREDMET DRAGI PETROVIĆ protiv SRBIJE

(Predstavka broj 80152/12)

PRESUDA

STRAZBUR
20. oktobar 2015. godine

Ova presuda je pravosnažna ali može biti predmet redakcijskih izmena.

U predmetu Dragi Petrović protiv Srbije, Evropski sud za ljudska prava (Treće odeljenje), na zasedanju veća u sastavu:

Valeriu Griţco, predsednik,

Branko Lubarda,

Mārtiņš Mits, sudije

i Marialena Tsirli, zamenik sekretara odeljenja,

Posle većanja na zatvorenoj sednici 29. septembra 2015. godine, Donosi sledeću presudu, koja je usvojena tog dana:

POSTUPAK

1. Predmet je formiran na osnovu predstavke (broj 80152/12) protiv Srbije koje je Sudu podneo prema članu 34. Konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda (u daljem tekstu: "Konvencija") srpski državljanin, gospodin Dragi Petrović (u daljem tekstu: "podnosilac predstavke"), 10. decembra 2012. godine.

2. Podnosioca predstavke zastupao je gospodin N. Antić, advokat iz Vladičinog Hana. Vladu Srbije (u daljem tekstu: "Vlada") zastupao je njen zastupnik, gospođa V. Rodić.

3. Predstavka je 28. avgusta 2013. godine prosleđena Vladi.

4. Vlada je stavila primedbu na razmatranje predstavke od strane Odbora. Pošto je razmotrio ovu primedbu, Sud je odbacuje.

ČINjENICE

I. OKOLNOSTI PREDMETA

5. Podnosilac predstavke rođen je 1944. godine i živi u Vladičinom Hanu.

6. Podnosilac predstavke je bio zaposlen u "DPPK Delišes", društvenom preduzeću iz Vladičinog Hana (u daljem tekstu: "dužnik").

7. Opštinski sud u Vladičinom Hanu je 7. oktobra 2003. godine, 28. januara 2004. godine i 21. septembra 2004. godine naložio dužniku da podnosiocu predstavke isplati određene iznose na ime zaostalih zarada, doprinosa za socijalno osiguranje i troškova postupka.

8. Ove presude postale su pravosnažne 6. novembra 2003. godine, 15. marta 2004. godine i 26. oktobra 2004. godine.

9. Opštinski sud u Vladičinom Hanu je 12. avgusta 2011. godine, 2. septembra 2011. godine i 17. avgusta 2011. godine doneo rešenja o izvršenju u vezi sa navedenim presudama.

10. Prvostepeni sud u Vranju je 6. marta 2013. godine, postupajući sada kao izvršni sud umesto Opštinskog suda u Vladičinom Hanu, utvrdio, u vezi sa presudama od 28. januara 2004. godine i 21. septembra 2004. godine, da dužnik nema imovinu na kojoj bi se izvršenje moglo sprovesti i zatražio od podnosioca predstavke da predloži novi popis dužnikove imovine u roku od 45 dana. Navedeni sud je takođe upozorio podnosioca predstavke da ako to ne učini, ili ako se za vreme novog popisa ne utvrdi nikakva imovina, sud može da odluči da obustavi izvršni postupak.

11. Podnosilac predstavke nije predložio novi popis dužnikove imovine, pa je odlukom Prvostepenog suda u Vranju od 10. maja 2013. godine izvršni postupak obustavljen u odnosu na presude od 28. januara 2004. godine i 21. septembra 2004. godine.

12. Izvršni postupak pokrenut 7. oktobra 2003. godine na osnovu presude Opštinskog suda u Vladičinom Hanu nastavljen je i još je u toku.

II. RELEVANTNO DOMAĆE PRAVO

13. Za relevantno domaće pravo, vidi R. Kačapor i druge podnositeljke predstavki protiv Srbije. br. 2269/06, 3041/06, 3042/06, 3043/06, 3045/06 i 3046/06, st. 57-82, 15. januar 2008. godine; Vlahović protiv Srbije, broj 42619/04, st. 37-47, 16. decembar 2008. godine; Crnišanin i drugi protiv Srbije,br. 35835/05, 43548/05, 43569/05 i 36986/06, st. 100-104, 13. januar 2009. godine; Adamović protiv Srbije, broj 41703/06, st. 17-22, 2. oktobar 2012. godine; i Marinković protiv Srbije (odluka), broj 5353/11, st. 26-29. i st. 31-44, 29. januar 2013. godine.

PRAVO

I. NAVODNA POVREDA ČLANA 6. KONVENCIJE I ČLANA 1. PROTOKOLA BROJ 1

14. Podnosilac predstavke prituživao se zbog propusta Tužene države da izvrši pravosnažne presude donete u njegovu korist protiv dužnika. Ovu pritužbu treba razmatrati u okviru člana 6. Konvencije i člana 1. Protokola broj 1, koji u relevantnom delu glase kako sledi:

Član 6. stav 1.

"Svako, tokom odlučivanja o njegovim građanskim pravima i obavezama ili o krivičnoj optužbi protiv njega, ima pravo na pravičnu i javnu raspravu u razumnom roku pred nezavisnim i nepristrasnim sudom, obrazovanim na osnovu zakona."

Član 1. Protokola broj 1

"Svako fizičko i pravno lice ima pravo na neometano uživanje svoje imovine. Niko ne može biti lišen svoje imovine, osim u javnom interesu i pod uslovima predviđenim zakonom i opštim načelima međunarodnog prava.

Prethodne odredbe, međutim, ni na koji način ne utiču na pravo države da primenjuje zakone koje smatra potrebnim da bi regulisala korišćenje imovine u skladu s opštim interesima ili da bi obezbedila naplatu poreza ili drugih dažbina ili kazni."

A. Dopuštenost

1. Iscrpenost domaćih pravnih lekova

15. Vlada je iznela da je podnosilac predstavke propustio da propisno iscrpi domaće pravne lekove u izvršenju presuda od 28. januara 2004. godine i 21. septembra 2004. godine pošto nije predložio novi popis dužnikove imovine.

16. Podnosilac predstavke je tvrdio da je postupio u skladu sa zahtevom iscrpenosti.

17. Sud primećuje da je podnosilac predstavke imao presude donete u njegovu korist koje su bile pravosnažne i izvršne i za čije su izvršenje bili odgovorni organi. U načelu, kada podnosilac predstavke, kao što je ovaj, dobije pravosnažnu presudu protiv subjekta pod kontrolom države, on ili ona moraju samo da podnesu zahtev za izvršenje te presude nadležnom sudu ili, u slučaju postupka likvidacije ili stečaja protiv dužnika, da svoja potraživanja prijave upravi dužnika (vidi Lolić protiv Srbije, broj 44095/06, stav 26, 22. oktobar 2013. godine). S obzirom da je podnosilac predstavke u ovom slučaju to učinio, Sud smatra da je podnosilac predstavke pravilno iscrpeo redovne domaće pravne lekove koje je imao na raspolaganju i da nije morao da iscrpi dalje pravne lekove. Shodno tome, primedba Vlade mora se odbaciti.

2. Zloupotreba prava na predstavku

18. Vlada je dalje tvrdila da je podnosilac predstavke zloupotrebio pravo na predstavku time što Sudu nije dostavio sve činjenice relevantne za njegovu pritužbu. Posebno, podnosilac predstavke propustio je da obavesti Sud da je mogao da predloži novi popis dužnikove imovine.

19. Podnosilac predstavke tu činjenicu nije osporio, ali je smatrao da je ona nebitna.

20. Sud podseća da se predstavka može odbaciti kao zloupotreba prava na pojedinačnu predstavku u okviru značenja člana 35. stav 3 (a) Konvencije ako je, između ostalih razloga, poznato da se ona zasniva na lažnim informacijama (vidi Gross protiv Švajcarske [VV], broj 67810/10, stav 28, ECHR 2014; i S.A.S. protiv Francuske [VV], broj 43835/11, stav 67, ECHR 2014) ili ako su značajne informacije i dokumenti namerno izostavljeni, bilo da su bili poznati od početka ili kada je tokom postupka došlo do značajnog razvoja novih događaja (vidi Predescu protiv Rumunije, broj 21447/03, st. 25-27, 2. decembar 2008. godine; i Tatalović i Đekić protiv Srbije (odluka), broj 15433/07, 29. maj 2012. godine). Nepotpune i prema tome obmanjujuće informacije mogu predstavljati zloupotrebu prava na predstavku, posebno ako se informacije o kojima je reč odnose na samu suštinu predmeta, a za propust da se te informacije saopšte nije dato dovoljno objašnjenje (vidi Predescu, citirana u gornjem tekstu, st. 25-26; i Komatinović protiv Srbije (odluka), broj 75381/10, 29. januar 2013. godine).

21. Ako se vratimo na predmetni slučaj, Sud primećuje da se od podnosioca predstavke nije tražilo da zahteva novi popis imovine u izvršnom postupku (vidi stav 17. u gornjem tekstu). Shodno tome, njegov propust da to učini nije bio značajna informacija koja se odnosila na samu suštinu njegovog predmeta. U tim okolnostima, Sud smatra da nema osnova da zaključi da je podnosilac predstavke zloupotrebio pravo na pojedinačnu predstavku.

3. Zaključak

22. Sud smatra da predstavka nije očigledno neosnovana u okviru značenja člana 35. stav 3 (a) Konvencije. On dalje smatra da nije ni nedopuštena po nekom drugom osnovu. Ona se prema tome mora proglasiti dopuštenom.

B. Osnovanost

23. Sud primećuje da je često utvrđivao povrede člana 6. stav 1. Konvencije i/ili člana 1. Protokola broj 1 uz Konvenciju u predmetima koji pokreću pitanja slična onima u predmetnom slučaju (vidi R. Kačapor i drugi, citirana u gornjem tekstu, st. 115-116 i 120; Crnišanin i drugi, st. 123-124 i 133-134; i Adamović, citirana u gornjem tekstu, stav 41).

24. Pošto je razmotrio sav materijal koji mu je dostavljen, Sud smatra da Vlada nije istakla nijednu činjenicu ili argument koji bi mogli da ga ubede da u ovom predmetu donese drugačije zaključke. Prema tome, došlo je do povreda člana 6. stav. 1. Konvencije i člana 1 Protokola broj 1.

II. PRIMENA ČLANA 41. KONVENCIJE

25. Član 41. Konvencije propisuje:

"Kada Sud utvrdi prekršaj Konvencije ili protokola uz nju, a unutrašnje pravo Visoke strane ugovornice u pitanju omogućava samo delimičnu odštetu, Sud će, ako je to potrebno, pružiti pravično zadovoljenje oštećenoj stranci."

A. Šteta i troškovi

26. Podnosilac predstavke tražio je da se državi naloži da mu iz sopstvenih sredstava isplati: (i) iznose dosuđene pravosnažnim presudama donetim u njegovu korist; i (ii) 2.000 evra (EUR) na ime nematerijalne štete i troškova nastalih pred Sudom.

27. Vlada je osporila ove zahteve.

28. S obzirom na povrede utvrđene u ovom predmetu i na sopstvenu praksu (R. Kačapor i druge podnositeljke predstavki, citirana u gornjem tekstu, st. 123-26, i Crnišanin i drugi, citirana u gornjem tekstu, stav 139.), Sud smatra da se zahtevi podnosioca predstavke za isplatu materijalne štete u vezi sa plaćanjem preostalog duga prema presudi moraju prihvatiti. Vlada prema tome mora da podnosiocu predstavke isplati sume dosuđene pravosnažnim domaćim presudama donetim 7. oktobra 2003. godine, 28. januara 2004. godine i 21. septembra 2004. godine, umanjene za iznose koji su već isplaćeni u odnosu na navedene presude.

29. U pogledu nematerijalne štete, Sud smatra da je podnosilac predstavke pretrpeo određeni nematerijalni gubitak zbog povreda Konvencije utvrđenih u ovom predmetu. S obzirom na njegovu praksu (Stošić protiv Srbije, broj 64931/10, st. 66-68, 1. oktobar 2013. godine), Sud podnosiocu predstavke dosuđuje 2.000 evra. Ovaj iznos treba da pokrije nematerijalnu štetu i troškove.

B. Zatezna kamata

30. Sud smatra da je primereno da zatezna kamata bude zasnovana na najnižoj kamatnoj stopi Evropske centrale banke uz dodatak od tri procentna poena.

IZ TIH RAZLOGA, SUD, JEDNOGLASNO,

1. Proglašava predstavku dopuštenom;

2. Utvrđuje da je došlo do povrede člana 6. Konvencije i člana 1. Protokola broj 1;

3. Utvrđuje

(a) da Tužena država isplati podnosiocu predstavke, iz sopstvenih sredstava i u roku od tri meseca, sume dosuđene pravosnažnim domaćim presudama od 7. oktobra 2003. godine, 28. januara 2004. godine i 21. septembra 2004. godine, umanjene za iznose koji su možda već isplaćeni po ovom osnovu;

(b) da Tužena država isplati podnosiocu predstavke, u istom periodu, 2.000 evra (dve hiljade evra) na ime nematerijalne štete i troškova, zajedno sa porezom koji se može naplatiti podnosiocu predstavke, koji će se pretvoriti u lokalnu valutu, po kursu važećem na dan izmirenja;

(v) da po isteku gore navedena tri meseca do isplate, treba platiti običnu kamatu na gore navedene iznose po stopi koja je jednaka najnižoj kamatnoj stopi Evropske centralne banke u zakonskom periodu uz dodatak od tri procentna poena;

Sastavljeno na engleskom jeziku i dostavljeno u pisanoj formi na dan 20. oktobra 2015. godine, u skladu sa pravilom 77 st. 2. i 3. Poslovnika Suda.

THIRD SECTION

CASE OF DRAGI PETROVIĆ v. SERBIA

(Application no. 80152/12)

JUDGMENT

STRASBOURG
20 October 2015

This judgment is final but it may be subject to editorial revision.

In the case of Dragi Petrović v. Serbia,

The European Court of Human Rights (Third Section), sitting as a Committee composed of:

Valeriu Griţco, President,

Branko Lubarda,

Mārtiņš Mits, judges,

and Marialena Tsirli, Deputy Section Registrar,

Having deliberated in private on 29 September 2015,

Delivers the following judgment, which was adopted on that date:

PROCEDURE

1. The case originated in an application (no. 80152/12) against Serbia lodged with the Court under Article 34 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (“the Convention") by a Serbian national, Mr Dragi Petrović (“the applicant"), on 10 December 2012.

2. The applicant was represented by Mr N. Antić, a lawyer practising in Vladičin Han. The Serbian Government (“the Government") were represented by their Agent, Ms V. Rodić.

3. On 28 August 2013 the application was communicated to the Government.

4. The Government objected to the examination of the application by a Committee. After having considered the Government’s objection, the Court rejects it.

THE FACTS

I. THE CIRCUMSTANCES OF THE CASE

5. The applicant was born in 1944 and lives in Vladičin Han.

6. The applicant was employed by “DPPK Delišes", a socially-owned company based in Vladičin Han (“the debtor").

7. On 7 October 2003, 28 January 2004 and 21 September 2004 the Vladičin Han Municipal Court ordered the debtor to pay the applicant specified sums in respect of salary arrears, social security contributions and procedural costs.

8. These judgements became final on 6 November 2003, 15 March 2004 and 26 October 2004, respectively.

9. On 12 August 2011, 2 September 2011 and 17 August 2011, respectively, the Vladičin Han Municipal Court issued enforcement orders with regard to the said judgements.

10. On 6 March 2013 the Vranje Court of First Instance, acting now as an enforcement court instead of the Vladičin Han Municipal Court, found, with respect to the judgments of 28 January 2004 and 21 September 2004, that the debtor had no assets against which the enforcement could be carried out and requested the applicant to propose a new inventory of the debtor’s assets within 45 days. The said court also warned the applicant that should he fail to do so, or if during the new inventory no assets were to be found, the court could decide to stay the enforcement proceedings.

11. The applicant did not propose a new inventory of debtor’s assets and by decision of the Vranje Court of First Instance of 10 May 2013 the enforcement proceedings were stayed in respect of the judgments of 28 January 2004 and 21 September 2004.

12. The enforcement proceedings instituted on the basis of the judgment rendered by the Vladičin Han Municipal Court on 7 October 2003 continued and are still pending.

II. RELEVANT DOMESTIC LAW

13. For the relevant domestic law, see R. Kačapor and Others v. Serbia nos. 2269/06, 3041/06, 3042/06, 3043/06, 3045/06 and 3046/06, §§ 57-82, 15 January 2008; Vlahović v. Serbia no. 42619/04, §§ 37-47, 16 December 2008; Crnišanin and Others v. Serbia nos. 35835/05, 43548/05, 43569/05 and 36986/06, §§ 100-104, 13 January 2009; Adamović v. Serbia, no. 41703/06, §§ 17-22, 2 October 2012; and Marinković v. Serbia (dec.) no. 5353/11, §§ 26-29 and §§ 31-44, 29 January 2013.

THE LAW

I. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 6 OF THE CONVENTION AND ARTICLE 1 OF PROTOCOL No. 1

14. The applicant complained about the respondent State’s failure to enforce final judgments rendered in his favour against the debtor. This complaint falls to be examined under Article 6 of the Convention and Article 1 of Protocol No. 1 which, in so far as relevant, read as follows:

Article 6 § 1

“In the determination of his civil rights and obligations ..., everyone is entitled to a fair and public hearing within a reasonable time by an independent and impartial tribunal established by law."

Article 1 of Protocol No. 1

“Every natural or legal person is entitled to the peaceful enjoyment of his possessions. No one shall be deprived of his possessions except in the public interest and subject to the conditions provided for by law and by the general principles of international law.

The preceding provisions shall not, however, in any way impair the right of a State to enforce such laws as it deems necessary to control the use of property in accordance with the general interest or to secure the payment of taxes or other contributions or penalties."

A. Admissibility

1. Exhaustion of domestic remedies

15. The Government submitted that the applicant had failed to properly exhaust the available domestic remedies in the enforcement of judgements of 28 January 2004 and 21 September 2004 as he had not proposed a new inventory of debtor’s assets.

16. The applicant maintained that he had complied with the exhaustion requirement.

17. The Court notes that the applicant had judgments given in his favour which were final and enforceable and the execution of which was the responsibility of the authorities. In principle, when an applicant, such as the present one, obtains a final judgment against a State-controlled entity, he or she is only required to file a request for the enforcement of that judgment to the competent court or, in case of liquidation or insolvency proceedings against the debtor, to report his or her claims to the administration of the debtor (see Lolić v. Serbia, no. 44095/06, § 26, 22 October 2013). Given that the applicant in the present case did so, the Court considers that the applicant has properly exhausted regular domestic remedies that were available to him and that he did not need to exhaust any further remedies. Accordingly, the Government’s objection must be rejected.

2. Abuse of the right to petition

18. The Government further argued that the applicant had abused the right to petition by failing to provide the Court with all the facts relevant to his complaint. In particular, the applicant omitted to inform the Court that he could have proposed a new inventory of the debtor’s assets.

19. The applicant did not dispute that fact, but considered it to be irrelevant.

20. The Court reiterates that an application may be rejected as an abuse of the right of individual application within the meaning of Article 35 § 3 (a) of the Convention if, among other reasons, it was knowingly based on false information (see Gross v. Switzerland [GC], no. 67810/10, § 28, ECHR 2014; and S.A.S. v. France [GC], no. 43835/11, § 67, ECHR 2014) or if significant information and documents were deliberately omitted, either where they were known from the outset or where new significant developments occurred during the proceedings (see Predescu v. Romania, no. 21447/03, §§ 25-27, 2 December 2008; and Tatalović and Dekić v. Serbia (dec.), no. 15433/07, 29 May 2012). Incomplete and therefore misleading information may amount to an abuse of the right of application, especially if the information in question concerns the very core of the case and no sufficient explanation is given for the failure to disclose that information (seePredescu, cited above, §§ 25-26; and Komatinović v. Serbia (dec.), no. 75381/10, 29 January 2013).

21. Turning to the present case, the Court notes that the applicant was not required to request a new inventory of assets in the enforcement proceedings (see paragraph 17 above). Consequently, his failure to do so was not significant information that concerned the very core of his case. In such circumstances, the Court finds no grounds to conclude that the applicant has abused his right of individual petition.

3. Conclusion

22. The Court considers that the application is not manifestly ill-founded within the meaning of Article 35 § 3 (a) of the Convention. It further considers that it is not inadmissible on any other grounds. It must therefore be declared admissible.

B. Merits

23. The Court observes that it has frequently found violations of Article 6 of the Convention and/or Article 1 of Protocol No. 1 to the Convention in cases raising issues similar to those raised in the present case (see R. Kačapor and Others, cited above, §§ 115-116 and § 120; Crnišanin and Others, cited above, §§ 123-124 and §§ 133-134; and Adamović cited above, § 41).

24. Having examined all the material submitted to it, the Court considers that the Government have not put forward any fact or convincing argument capable of persuading it to reach a different conclusion in the present case. There has, accordingly, been a violation of Article 6 § 1 of the Convention and Article 1 of Protocol No. 1.

II. APPLICATION OF ARTICLE 41 OF THE CONVENTION

25. Article 41 of the Convention provides:

“If the Court finds that there has been a violation of the Convention or the Protocols thereto, and if the internal law of the High Contracting Party concerned allows only partial reparation to be made, the Court shall, if necessary, afford just satisfaction to the injured party."

A. Damage, costs and expenses

26. The applicant requested that the State be ordered to pay, from its own funds: (i) the sums awarded by the final judgments rendered in his favour; and (ii) 2,000 euros (EUR) in respect of non-pecuniary damage and the costs incurred before the Court.

27. The Government contested these claims.

28. Having regard to the violations found in the present case and its own case-law (see R. Kačapor and Others, cited above, §§ 123-126, and Crnišanin and Others, cited above, § 139), the Court considers that the applicant’s claims for pecuniary damage concerning the payment of the outstanding judgment debt must be accepted. The Government shall therefore pay the applicant the sums awarded in the final domestic judgments adopted on 7 October 2003, 28 January 2004 and 21 September 2004, less any amounts which may have already been paid in respect of the said judgments.

29. As regards non-pecuniary damage, the Court considers that the applicant sustained some non-pecuniary loss arising from the breaches of the Convention found in this case. Having regard to its case-law (Stošić v. Serbia, no. 64931/10, §§ 66-68, 1 October 2013), the Court awards EUR 2,000 to the applicant. This sum is to cover non-pecuniary damage, costs and expenses.

B. Default interest

30. The Court considers it appropriate that the default interest rate should be based on the marginal lending rate of the European Central Bank, to which should be added three percentage points.

FOR THESE REASONS, THE COURT, UNANIMOUSLY,

1. Declares the application admissible;

2. Holds that there has been a violation of Article 6 of the Convention and of Article 1 of Protocol No. 1;

3. Holds

(a) that the respondent State is to pay the applicant, from its own funds and within three months, the sums awarded in the final domestic judgments of 7 October 2003, 28 January 2004 and 21 September 2004, less any amounts which may have already been paid on this basis;

(b) that the respondent State is to pay the applicant, within the same period, EUR 2,000 (two thousand euros) in respect of non-pecuniary damage, costs and expenses, plus any tax that may be chargeable to the applicant, which is to be converted into the currency of the respondent State at the rate applicable at the date of settlement;

(c) that from the expiry of the above-mentioned three months until settlement simple interest shall be payable on the above amount at a rate equal to the marginal lending rate of the European Central Bank during the default period plus three percentage points;

Done in English, and notified in writing on 20 October 2015, pursuant to Rule 77 §§ 2 and 3 of the Rules of Court.