(Čl. 13) Pravo na delotvorni pravni lek
(Čl. 14) Zabrana diskriminacije
(Čl. 35) Uslovi prihvatljivosti
(P1-1) Zaštita imovine
(P12-1) Opšta zabrana diskriminacije

Tematske ključne reči

VS deskriptori

Zbirke

Sudska praksa
Odluka ESLJP
Veće

Sažetak

Podnosioci predstavke, gospodin Miroslav Kudumija, rođen 1945. godine, gospodin Jordan Ramenović, rođen 1934. godine i gospodin Smajo Mašović, rođen 1934. godine su državljani Bosne i Hercegovine. Podnosioci predstavke su služili u JNA, oružanim snagama bivše Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije nakon čega su se penzionisali pre aprila 1992. godine.

Vojne penzije su im određivane u skladu sa činom i stažom, a isplaćivane su iz Zavoda za socijalno osiguranje vojnih osiguranika u Beogradu. Isplate iz tog JNA fonda prestale su ubrzo nakon izbijanja rata 1992.-1995. godine za penzionere koji žive na teritoriji današnje Federacije Bosne i Hercegovine. Podnosioci predstavke su se žalili da je isplatom njihovih penzija u smanjenom iznosu od 50 % tužena Vlada povredila njihovo pravo na imovinu prema članu 1. Protokola broj 1. i diskriminisao ih kršeći član 14. Konvencije i član 1. Protokola broj 12. uz Konvenciju.

Vlada je navela da su prijave podnete više od šest meseci nakon isteka datuma pravosnažnih domaćih odluka u predmetima podnosilaca predstavke očigledno neosnovano. Penzije JNA bile su regulisane na saveznom nivou i do raspada SFRJ doprinosi su uplaćivani u savezni fond u Beogradu. Šta više do 1991. godine penzioneri JNA bili su u visoko privilegovanom položaju u poređenju sa drugim penzionerima, što je održavalo privilegovani status pripadnika JNA uopšte. Pored toga, penzija JNA su povećane za 40% u decembru 1991. godine, u vreme kada je došlo do raspada bivše države. Na samom početku 1992. godine, kada je prestala isplata iz fonda JNA, podnosioci predstavke su integrisani u postojeći penzioni system, koji je još uvek na snazi u Federaciji Bosne i Hercegovine, a to je puno zdrastveno osiguranje. Od 2009. godine imaju pravo na penziju iz fonda FBIH, čak i ako su se preselili u drugu državu.

Sud smatra da nije potrebno da ispituje prigovor Vlade u vezi sa rokom od šest meseci, pošto su predstavke očigledno neosnovane. Sud ponavlja da garancija za isplatu naknada korisnicima socijalnih davanja i penzija u sistemu socijalnog osiguranja potpada pod zaštitu člana 1. Protokola broj 1. bez obzira na to da li su uplatili doprinosi ili ne, ova odredba ne može da se tumači kao da pojedincu garantuje pravo na penziju u određenom iznosu.

U vezi sa pritužbom podnosioca predstavke da visina penzije koju primaju iz fonda FBIH nije utvrđena formalnim odlukama, Sud primećuje da je iznos određen zakonom. Štaviše, iznos penzija podnosioca predstavke je prilagođen na isti način kao i penzije svih ostalih kategorija penzionera, uzimajući u obzir povećanje troškova života. Sa tim u vezi Sud ponavlja da član 1. Protokola broj 1. uz Konvenciju ne garantuje pravo na penziju u određenom iznosu.

Što se tiče pritužbe na diskriminaciju, Sud primećuje razliku između podnosioca predstavke od bilo koje grupe penzionera u Bosni i Hercegovini koji su penzionisani pre, tokom ili nakon rata 1992-1995. godine. Pripadnici JNA u SFRJ su jedini kome su uplaćivani doprinosi i koji su primali penzije iz saveznog penzionog fonda. Svi ostali zaposleni uplaćivali su doprinose u penzione fondove republike u kojoj su imali prebivalište nakon raspada SFRJ. Ne postoji grupa koja se može porediti sa ovom u ovom slučaju.

Sud ne smatra da su prava podnosioca predstavki koja proističu iz socijalnog osiguranja povređena na način suprotan članu 1. Protokola broj 1. Ovo nije dovelo do umanjenja njihovih penzijskih prava. Sud smatra da promena visina penzija podnosioca predstavki ne predstavlja diskriminaciju suprotno članu 14. Konvecije i članu 1. Protokola broj 12. uz Konvenciju. Sledi da je ovaj deo predstavke neosnovan u smislu člana 35. stav 3. i kao takav se mora odbaciti u skladu sa članom 35. stav 4.
Što se tiče žalbe gospodina Kudumija protiv Srbije. On se žalio da je do stupanja na snagu Sporazuma o sukcesiji Srbija bila odgovorna za isplatu njegove JNA penzije. Međutim nema dokaza da je pokrenuo postupak u Srbiji radi isplate penzije iz fonda JNA, kao ni da je iscrpeo domaće pravne lekove.

Sobzirom na takvu situaciju, smatra se da je podnosilac predstavke svoju žalbu morao potkrepiti dokumentima. Smatra se da je deo ove predstavke neosnovan u smislu člana 35. stav 3. Konvencije i mora se odbaciti u skladu da članom 35. stav 4. Konvencije.
Iz tih razloga, Sud jednoglasno odlučuje da spoji predstavke i proglašava predstavke nedopuštenim.

Preuzmite presudu u pdf formatu

EUROPSKI SUD ZA LJUDSKA PRAVA

ČETVRTI ODJEL

ODLUKA

Aplikacije br. 28223/08, 56190/08 i 239/11

Miroslav Kudumija protiv Bosne i Hercegovine i Srbije

i Jordan Remenović i Smajo Mašović protiv Bosne i Hercegovine

Europski sud za ljudska prava (Četvrti odjel) na zasjedanju od 4. juna 2013. godine, u vijeću sastavljenom od sljedećih sudaca:

Ineta Ziemele, Predsjedavajuća
David Thor Björgvinsson,
Päivi Hirvelä,
Ledi Bianku,
Vincent A. De Gaetano
Paul Mahoney,
Faris Vehabović, suci
i Fatoş Araci, Zamjenik registrara Odjela

u vezi naprijed navedenih aplikacija uloženih između 28. aprila 2008. godine i 10. decembra 2010. godine,
te u vezi s izjašnjenjima koja je podnijela tužena Vlada i izjašnjenju koje su u odgovoru na isto podnijeli aplikanti, razmotrivši iste, odlučuje, kako slijedi:

ČINJENICE

1. Aplikanti, gospodin Miroslav Kudumija, gospodin Jordan Remenović i gospodin Smajo Mašović su građani Bosne i Hercegovine koji su rođeni 1945., 1934. i 1934. godine, po redu kako su navedeni, te žive u Sarajevu (prvi aplikant) i Tuzli (drugi i treći aplikant).

2. Prvog i trećeg aplikanta, kojima je dodijeljena pravna pomoć, pred sudom je zastupala g-đa A. Mujčinović, advokat iz Sarajeva. Vladu Bosne i Hercegovine (dalje „Vlada“) zastupala je g-đa Z. Ibrahimović, Zamjenik zastupnika Vlade.

I UVOD

3. Aplikanti su služili u JNA, oružanim snagama bivše Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije (dalje „SFRJ“), nakon čega su penzionisani prije aprila 1992. godine.

4. Njihove su vojne penzije određene u skladu sa njihovim činom i godinama službe,i isplaćivane su iz Zavoda (Fond) za socijalno osiguranje vojnih osiguranika, u Beogradu („Fond JNA“). Isplate iz tog fonda JNA su prestale ubrzo nakon izbijanja rata od 1992. do 1995. Godine za penzionere koji su prebivali na onom teritoriju koji je danas Federacija Bosne i Hercegovine („Federacija“).

5. Od tada pa sve do Sporazuma o pitanjima sukcesije (vidjeti ispod), bilo je nejasno ko je odgovoran za isplate JNA penzija. U međuvremenu , u septembru 1992. godine^{^[1]}, Bosna i Hercegovina je izdala uredbu^{^[2]} kojom se utvrđuje pravo JNA penzionera da primaju penzije od fonda iji će slijednik kasnije postati Penzioni fond Federacije Bosne i Hercegovie („Fond FBiH“) u iznosu koji odgovara iznosu od 50% od onoga što bi inače bila njihova JNA penzija. Ova je odredba kasnije uvrštena u Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju iz 1998. godine^{^[3]}, koji je stupio na snagu 31. jula 1998. godine (vidjeti tačku 35. ispod).

6. Dana 29. juna 2001. godine, Bosna i Hercegovina, Hrvatska, Savezna Republika Jugoslavija (koju je 2006. godine naslijedila Srbija), Bivša Jugoslovenska Republika Makedonija i Slovenija potpisale su Sporazum o pitanjima sukcesije („Sporazum o sukcesiji“) koji je stupio na snagu 2. juna 2004. godine. Pod Aneksom E, zemlje slijednice su preuzele odgovornost za redovnu isplatu penzija svojim građanima koji su bili civilni ili vojni službenici bivše SFRJ, bez obzira na njihovo trenutno prebivalište, ako su te penzije bile finansirane iz saveznih fondova.

II RELEVANTNA PRETHODNA DOGAĐANJA

A. Građanske penzije u bivšoj SFRJ

7. Temeljna prava radnika u bivšoj SFRJ u vezi penzija i socijalnog osiguranja su utvrđena u Ustavu SFRJ iz 1974. godine (član 281. tačka 3.). Ova je ustavna odredba provedena putem Zakona o osnovnim pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja iz 1982. godine.^{^[4]}

8. Uređivanje penzionog sistema izvan pravila utvrđenih zakonom SFRJ je bila odgovornost republika, tako da je svaka republika imala svoje penziono zakonodavstvo i društveni penzioni fond. Penzije su se u Bosni i Hercegovine određivale prema Zakonu o penzijskom i invalidskom osiguranju iz 1990. godine.^{^[5]} Svi zaposleni, osim osoblja JNA, bili su obavezni uplaćivati doprinose u penzioni fond u republici prebivališta. Ovo se odnosilo i na zaposlene saveznih ministarstava i agencija. Penzioni fondovi republika su međusobno blisko surađivali. Ako je neki pojedinac radio i doprinosio penzionom fondu u jednoj republici, on ili ona bi mogli odabrati da se penzionišu u drugoj republici, a da ipak primaju svoju penziju iz penzijskog fonda prve republike putem sistema raspodjele druge republike. Ako je pojedinac živio i radio, te stoga plaćao i svoje doprinose u više od jedne republike tokom cijelog svog radnog vijeka, po penzionisanju imao je pravo primati svoju penziju od fonda kojem je uplatio najviši iznos doprinosa.

B. Vojne penzije u bivšoj SFRJ

9. Penziona prava vojnog osoblja uređivala su se i osiguravala preko saveznih vlasti (član 281. tačka 6. Ustava SFRJ iz 1974. godine). Vojno osoblje JNA je uplaćivalo svoje doprinose i primalo svoje penzije iz Fonda JNA. Ovo je bio jedini penzioni fond koji je postojao na saveznoj razini.

10.Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju vojnih osiguranika iz 1985. godine^{^[6]} je uređivao specifične aspekte vojnih penzija. On je propisivao nekoliko mehanizama koji su osiguravali da tretman JNA vojnih penzionera bude povoljniji nego tretman drugih skupina. Na primjer, pri određivanju prava na penziju, ovaj je Zakon općenito dodjeljivao 15 mjeseci službe za svaku godinu dana stvarne službe. Štoviše, iznos penzije se temeljio na plaći primljenoj zadnjeg decembra aktivne službe, dok se kod drugih skupina temeljio na prosječnoj plaći u periodu od 10 uzastopnih godina sa najvišim plaćama .

C. Status Fonda JNA nakon raspada SFRJ

11. Sukladno Zakonu o Vojsci Jugoslavije iz 1994. godine ^{^[7]}, Fond JNA je transformisan u Fond za socijalno osiguranje vojnih službenika Savezne Republike Jugoslavije (koju je 2006. godine, naslijedila Srbija; Fond Srbije“). Prema ovom Zakonu, fond Srbije je trebao nastaviti isplatom penzija JNA. Nejasno je, međutim, kako se ta aktivnost izvršavala u praksi (da li je prebivalište u R Srbiji i /ili neposjedovanje prebivališta u jednoj od bivših republika SFRJ bio uslov za ove isplate). Međutim, Fond JNA, te kasnije Fond Srbije su nastavili isplaćivati penzije penzionerima JNA koji žive na teritoriju (BiH) koji je danas Republika Srpska u toku cijelog trajanja rata 1992-1995. godine i kasnije. Čini se da je ovaj aranžman baziran na ad hoc sporazumu između Republike Srpske i Srbije.

III OKOLNOSTI PREDMETA

Činjenice ovih predmeta, prema podnescima stranaka u postupku, mogu se rezimirati, kako slijedi

A. Činjenice koje se tiču gospodina Miroslava Kudumije

12. Aplikant je bio u aktivnoj vojnoj službi u JNA sve do marta 1992. godine kada je otišao u penziju. Svoju je penziju primao od Fonda JNA sve do augusta 1992. godine.

13. U oktobru 1992. godine, aplikant je počeo primati penziju od onoga što je kasnije postalo Fond FBiH u iznosu koji je odgovorao 50% od onog što bi bila njegova JNA penzija.

14. Na zahtjev aplikanta, 1. juna 1998. godine, Fond JNA je izdao rješenje kojim se ukida penzija aplikanta na temelju toga što je primao isplate iz Fonda FBiH. Potvrđeno je da je aplikant primio svoju zadnju penziju iz Fonda JNA u augustu 1992. godine.

15. U nekoliko navrata je aplikant išao do Fonda FBiH i raspitivao se o punoj isplati svoje vojne penzije. Svaki put ga se obavijestilo o tome da je njegovo pravo na penziju utvrdio Fond JNA, te da stoga ne može imati neposredna potraživanja od Fonda FBiH, koji je samo osiguravao isplate nakon što je Fond JNA prestao isplaćivati njegovu penziju.

16. Dana, 6. jula 1998. godine, aplikant se žalio Domu za ljudska prava (domaće tijelo za ljudska prava koje je utemeljeno prema Annexu 6 Općeg okvira mirovnog sporazuma iz 1995. godine) o spornoj situacji. Dana, 7. decembra 2001. godine, Dom za ljudska prava je odbacilo žalbu aplikanta (zajedno s devet ostalih penzionera JNA; vidjeti odluku broj CH/98/744 i ostali) kao očigledno neosnovanu, prema utvrđenoj sudskoj praksi vezano za penzionere JNA (vidjeti tačku 36. ispod).

17. Dana, 5. decembra 2008. godine, aplikant je zatražio od Ministarstva rada i socijalne politike FBiH da razjasni status JNA penzionera nakon što je na snagu stupio Sporazum o sukcesiji. Dana, 16. decembra 2008. godine, ovo je Ministarstvo obavijestilo aplikanta da je poduzelo korake ka provedbi Sporazuma o sukcesiji zajedno s Ministarstvom civilnih poslova Bosne i Hercegovine. Međutim, Ministarstvo nije pružilo neke podrobnije informacije o poduzetom djelovanju.

18. Dana, 24. decembra 2008. godine, aplikant je zatražio iste informacije od Ministarstva civilnih poslova Bosne i Hercegovine koje je njegov zahtjev uputilo Fondu FBiH. Dana, 6. januara 2009. godine Fond FBiH je obavijestio aplikanta da nema ovlaštenje neposredno primjenjivati Sporazum o sukcesiji, te da će do nekog novog zakonodavstva o penzijama, nastaviti primjenjivati odredbe Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju iz 1998. godine.

19. Dana, 17. februara 2009. godine, Ministarstvo civilnih poslova Bosne i Hercegovine je obavijestilo aplikanta da se svi zakoni koji se tiču penzionog sistema donose na nivou entiteta (i Federacija i Republika Srpska se nazivaju „entitet“).

B. Činjenice koje se tiču gospodina Jordana Remenovića

20. Aplikant je bio u aktivnoj vojnoj službi u JNA sve do januara 1987. godine, kada je otišao u penziju. Svoju je penziju primao od Fonda JNA do aprila 1992. godine.

21. U oktobru 1992. godine, aplikant je počeo primati penziju od onoga što je kasnije postalo Fondom FBiH u iznosu koji je odgovorao 50% od onog što bi bila njegova JNA penzija.

22. Dana, 25. decembra 1998. godine, aplikant je zatražio od Fonda FBiH da isplaćuje njegovu vojnu penziju. Dana 13. Januara 1999. godine, Fond FBiH je odgovorio da je njegovo pravo na penziju utvrđeno od strane Fonda JNA, te da stoga ne može imati nikakva neposredna potraživanja od Fonda FBiH koji je samo osiguravao isplate nakon što je Fond JNA prestao isplaćivati njegovu penziju.

23. Nepoznatog datuma u 1999. godine, aplikant se žalio Domu za ljudska prava. Dana, 3. maja 2004. godine, Komisija za ljudska prava (pravni slijednik Doma za ljudska prava) je odbacila žalbu aplikanta (zajedno s još dvadeset i jednoj žalbom drugih JNA penzionera; vidjeti odluku broj CH/99/1420 et al) kao očigledno neosnovanu, sukladno utvrđenoj sudskoj praksi vezano za penzionere JNA (vidjeti tačke 36. i 37. ispod).

24. Dana, 24. oktobra 2008. godine, aplikant se raspitivao kod Ministarstva civilnih poslova Bosne i Hercegovine o provedbi Sporazuma o sukcesiji u dijelu koji se tiče penzija JNA. Ovo je Ministarstvo njegov zahtjev uputilo Fondu FBiH, koje je potom obavijestilo aplikanta 12. novembra 2008. godine da nema ovlasti izravno primjenjivati odredbe Sporazuma o sukcesiji, te da će u odsutnosti novog zakonodavstva o penzijama nastaviti primjenjivati odredbe Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju iz 1998. godine.

C. Činjenice koje se tiču gospodina Smaje Mašovića

25. Aplikant je bio u aktivnoj vojnoj službi u JNA sve do januara 1988. godine, kada je otišao u penziju. Svoju je penziju primao iz Fonda JNA do maja 1992. godine.

26. U oktobru 1992. godine aplikant je počeo primati penziju od onoga što je kasnije postalo Fondom FBiH u iznosu koji je odgovorao 50% od onog što bi bila njegova JNA penzija.

27. Dana, 23. februara 1999. godine, aplikant je pokrenuo postupak pred Općinskim sudom u Tuzli (ovdje i u daljnjem tekstu „Općinski sud“) protiv Fonda FBiH tražeći isplatu svoje vojne penzije. Dana, 26. maja 2004. godine, Općinski sud je odbio ovaj zahtjev kao neosnovan. Ovu su odluku u žalbenom postupku potvrdili Kantonalni sud u Tuzli i Ustavni sud dana 16. maja 2005. godine, te 9. februara 2006. godine.

28. Dana, 16. augusta 2004. godine, aplikant je pokrenuo postupak kod Ureda Fonda FBiH u Tuzli tražeći da se njegove godine službe u JNA uključe u penzionu evidenciju. Dana, 1. aprila 2010. godine Fond FBiH-ured Tuzla je odbio njegov zahtjev. Obrazložili su da je aplikant bio evidentiran kod Fonda JNA, koji je utvrdio njegovo pravo na penziju. Ovu je odluku u postupku po žabi potvrdilo nadležno drugostepeno upravno tijelo i Kantonalni sud u Tuzli dana 21. jula 2010. godine, te 14. novembra 2011. godine.

29. Dana, 2. oktobra 2004. godine, aplikant je zatražio od Fonda FBiH da isplaćuje njegovu vojnu penziju u skladu s Aneksom E Sporazuma o sukcesiji. Dana, 5. novembra 2004. godine, Fond FBiH ga je obavijestio da, fond kao institucija, nema ovlaštenje neposredno primjenjivati odredbe Sporazuma o sukcesiji, te da će do daljnjeg i nekog novog zakonodavstva o penzijama, nastaviti primjenjivati odredbe Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju iz 1998. godine.

30. Dana, 10. aprila 2006. godine, državno Ministarstvo finansija i trezora je obavijestilo aplikanta da je prema Ustavu Bosne i Hercegovine, penzioni sistem regulisan na nivou entiteta, te da je sukladno tome, Vijeće ministara Bosne i Hercegovine usvojilo odluku dana 27. septembra 2001. godine kojem se utvrđuje da će provedba Aneksa E Sporazuma o sukcesiji biti odgovornost entitetskih penzionih fondova . Ministarstvo je također navelo da je bilo pokušaja da se ovo pitanje riješi na državnom nivou, no da entiteti nisu bilo voljni prenijeti nadležnost u vezi penzija penzija na državni nivo.

31. Dana, 11. februara 2009. godine, aplikant je, zajedno s još 22 druga penzionera JNA, uložio žalbu Ustavnom sudu navodeći da je država propustila izvršiti svoju obvezu prema Sporazumu o sukcesiji kršeći pri tom član 14. i član 1. Protokola br. 1 uz Konvenciju.

U izjašnjenju koje je podnio Ustavnom sudu dana 1. juna 2009. godine, Fond FBiH je obrazložio da Aneks E ne navodi tačan iznos penzije koja se isplaćuje penzionierima JNA. Stoga je isplaćivanjem određenih iznosa prema Zakonu o penzijskom i invalidskom osiguranju iz 1998. godine, Fond FBiH je ispunio svoje obveze prema penzionerima JNA.

U svojm izjašnjenju podnesenom Ustavnom sudu dana 3. juna 2009. godine, Vlada Federacije je navela da se kao jedan od dva entiteta, Federacija se ne može smatrati odgovornom za provedbu Sporazuma o sukcesiji, jer je strana potpisnica Sporazuma bila država Bosna i Hercegovina. Dalje su navodili da su pored toga tokom 2009. godine poduzimali korake da usklade postojeće zakonodavstvo sa Aneksom E. Konkretno, član 139. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju iz 1998. godine izmijenjen je na način da penzionera JNA mogu primati isplate iz Fonda FBiH bez obzira na mjesto stanovanja, te da će se te isplate finansirati iz budžeta entiteta (vidjeti tačku 35. ispod). Vlada je također navela da Aneks E ne definira iznos JNA penzija koje države sljednice trebaju isplaćivati.

U svom mišljenju od 3. juna 2009. godine, Pravobranilac Bosne i Hercegovine nalazi da nije sporno da je pravo na penziju penzionera JNA utvrđeno na osnovu Aneksa E. Međutim , pitanje visine iznosa penzije potpada pod zakonodavnu nadležnost entiteta , a ne Sporazuma o pitanjima sukcesije. On je uz to predložio da se žalba odbaci na temelju toga što nisu iscrpljeni svi pravni lijekovi , jer su tužitelji propustili da iskoriste domaće pravne lijekove u postupku pred Fondom FBiH.

32. Dana, 15. juna 2010. godine, Ustavni sud je odbacio žalbu na temelju neiscrpljivanja pravnih lijekova držeći da domaći pravni lijekovi (žalba protiv „šutnje administracije“) nisu iscrpljeni u postupku pred Fondom FBiH.

33. Dana, 2. decembra 2011. godine, aplikant je podnio zahtjev Vrhovnom sudu Federacije Bosne i Hercegovine („Vrhovni sud“) za vanredno preispitivanje odluke Kantonalnog suda u Tuzli od 14. studenoga 2011. godine (vidjeti tačku 28. naprijed). Dana, 9. augusta 2012. godine, Vrhovni sud je prihvatio ovaj zahtjev, izmijenio odluku Kantonalnog suda u Tuzli od 14. novembra 2011. godine ukidanjem odluka organa uprave od 1. aprila 2010. godine i 21. jula 2010. godine, te je predmet uputio Fondu FBiH ured u Tuzli na ponovni postupak. Dana, 20. marta 2013. godine, Fond FBiH ured u Tuzli je odbio zahtjev aplikanta. Dana, 22. aprila 2013. godine, on se žalio protiv ove odluke. Čini se da ovaj postupak još nije riješen.

IV RELEVATNO DOMAĆE PRAVO I PRAKSA

A. Ustav Bosne i Hercegovine

34. Ustav Bosne i Hercegovina (Aneks 4 Općeg okvirnog sporazuma za mir) je stupio na snagu 14. decembra 1995. godine. U skladu s članom 1. tačka 3. Ustava, Bosna i Hercegovina se sastoji od dva entiteta: Federacija Bosne i Hercegovine i Republike Srpska.

Član 3. tačka 1. Ustava utvrđuje pitanja koja su u odgovornosti institucija Bosne i Hercegovine. Ustav također kaže da sve funkcije vlasti i ovlaštenja koja nisu izričito Ustavom dodijeljena institucijama Bosne i Hercegovine su one koje su u nadležnosti entiteta. Penzioni sistem nije među pitanjima koje ovaj član nabraja.

Prema članu 3. tački 2(a) Ustava, entiteti imaju pravo uspostaviti posebne paralelne odnose sa susjednim državama u skladu sa suverenošću i integritetom Bosne i Hercegovine.

B. Zakon o penzijama i invalidskom osiguranju iz 1998. godine

35. Poglavlje 139. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju Federacije Bosne i Hercegovine iz 1998. godine^{^[8]}, koji je stupio na snagu 31. jula 1998. godine propisuje da će penzioneri koji su bili građani Bosne i Hercegovine i koji su imali prebivalište u Federaciji primati penzije u iznosu umanjen za 50% od onog iznosa za kojeg bi bila njihova JNA penzija. Poglavlje 139. je izmijenjeno 26. januara 2009. godine tako da JNA penzioneri mogu primati penzije iz FBiH Fonda bez obzira na njihovo mjesto prebivališta, te da će ove penzije biti isplaćene iz entitetskih proračuna.

C. Praksa Doma za ljudska prava o JNA penzionerima

36. Dom za ljudska prava je donio u svoju prvu odluku o JNA penzionerima 9. marta 2000. godine (vidjeti Šećerbegović i drugi, brojevi CH/98/706 i drugi). Dom je zauzeo stav da prava aplikanata na mirno uživanje njihove imovine prema članu 1. Protokola br. 1 uz Konvenciju nisu bila povrijeđena i da nije bilo diskriminacije u uživanju njihovih prava na socijalnu sigurnost prema članu 9. Međunarodnog pakta o ekonomskim, socijalnim i kulturnim pravima.

Obrazloženje koje je bilo dano, u smislu relevantnog dijela, glasi kako slijedi:

„Dom zapaža da podnosioci prijava nisu uplaćivali svoje doprinose u PIO BiH u Sarajevu, niti ijednom drugom penzijskom fondu Republike Bosne i Hercegovine, ili u Federaciji. Oni nisu imali zakonski odnos sa PIO BiH prije donošenja Uredbe sa zakonskom snagom o penzijskom i invalidskom osiguranju tokom ratnog stanja i neposredne ratne opasnosti iz 1992. godine. Štaviše, nadležne vlasti Federacije nemaju pristup podacima o bivšim uposlenicima JNA, pa nisu u poziciji da utvrde prava tih penzionera i iznos na koji imaju pravo prema odredbama ó drugačijim od člana 139. do člana 141. Federalnog zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju.

Dom zaključuje da podnosioci prijava nemaju potraživanja kod PIO BiH ili Federacije, osim onih koja su im data Uredbom iz 1992. godine i Zakonom iz 1998. godine, koji bi se mogli smatrati imovinom prema članu 1 Protokola br. 1 uz Konvenciju. Potraživanja podnosilaca prijava prema Penzijskom fondu JNA, koja nisu u pitanju pred Domom, izgleda ostaju nedirnuta navedenim zakonodavstvom. U skladu s tim, Dom zaključuje da prijave ne otkrivaju bilo kakvo miješanje u imovinska prava podnosilaca prijava od strane Federacije i, prema tome, ni povredu člana 1. Protokola br. 1 uz Konvenciju.

U svjetlu navedenih razmatranja, Dom zaključuje da različit tretman JNA penzionera s jedne strane i penzionera Armije Republike Bosne i Hercegovine i Vojske Federacije s druge strane, uključujući i bivše pripadnike JNA koji su služili u navedenim oružanim snagama, ima objektivno opravdanje u činjenici da su pripadnici druge grupe bivši vojnici oružanih snaga zemlje ili vlade čiji penzioni fond isplaćuje njihove penzije. Pošto podnosioci prijava još uvijek primaju penzije koje su veće od prosječne penzije koju isplaćuje PIO BiH, Dom ne nalazi da je Federalna vlada prekoračila svoju slobodu odlučivanja time što nije proširila povoljniji tretman dodijeljen svojim sopstvenim penzionerima na JNA penzionere. Stoga, Dom zaključuje da nema diskriminacije protiv podnosilaca prijava u uživanju prava na socijalnu sigurnost u poređenju sa vojnim penzionerima Armije Republike Bosne i Hercegovine i Vojske Federacije.“

37. Dana, 4. jula 2003. godine Dom za ljudska prava je donio svoju odluku u predmetu Timotije Bavčić i 285 drugih JNA penzionera (br. CH/02/10046). Zauzeo je stav da je u procesu ratifikacije Sporazuma u sukcesiji od 31. decembra 2001. godine, Bosna i Hercegovina preuzela odgovornost za isplatu JNA penzija. Međutim, kako Sporazum o sukcesiji nije bio na snazi u to vrijeme, aplikanti se nisu mogli žaliti protiv Bosne i Hercegovine da imaju pravo na zaštićenu imovinu unutar značenje članka 1. Protokola br. 1. Dom je dalje zapazio da Bosna i Hercegovina/ili Federacije bi trebale usvojiti zakon kako bi osigurale da obaveze koje proizlaze iz Sporazuma o sukcesiji budu operativne i izvršive, jednom kada on stupi na snagu.

V. RELEVANTNO MEĐUNARODNO PRAVO

38. Sporazum o sukcesiji je bio rezultat skoro deset godina neprekidnih pregovora pod okriljem Međunarodne konferencije bivše Jugoslavije i Visokog predstavnika (koji je imenovan prema Aneksu 19 Općeg okvirnog sporazuma o miru). On je stupio na snagu između Bosne i Hercegovine, Hrvatske i Federalne Republike Jugoslavije (naslijeđenom od Srbije 2006. godine), Bivše Jugoslavenske Republike Makedonije i Slovenije 2. juna 2004. godine. Član 2. Aneksa E ugovora, u onom dijelu koji je relevantan, glasi kako slijedi:

„svaka se država također obvezuje isplaćivati penzije svojim državljanima koji su bili javni ili vojni službenici SFRJ bez obzira gdje im je prebivalište ili gdje su udomljeni ukoliko su se takvepenzije i doprinosi namirivali iz saveznog budžeta ili drugih SFRJ sredstava...“

ŽALBE

39. Aplikatni su se žalili da je isplatom njihovih penzija u umanjenom iznosu od 50%, tužena Vlada povrijedila njihovo pravo na imovinu prema članu 1. Protokola br. 1 i da ih je diskriminisala što je u suprotnosti s članom 14. Konvencije i članom 1. Protokola br.12 uz Konvenciju.

Član 1. Protokola br. 1 glasi kako slijedi:

„Svaka fizička ili pravna osoba ima pravo na mirno uživanje svojega vlasništva. Niko se ne smije lišiti svoga vlasništva, osim u javnom interesu, i to samo uz uslove predviđene zakonom i općim načelima međunarodnoga prava.

Prethodne odredbe, međutim, ni na koji način ne umanjuju pravo države da primijeni zakone koje smatra potrebnima da bi uredila upotrebu vlasništva u skladu s općim interesom ili za osiguranje plaćanja poreza ili drugih doprinosa ili kazni.“

Član 14. Konvencije glasi kako slijedi:

„Uživanje prava i sloboda koje su priznate u ovoj Konvenciji osigurat će se bez diskriminacije na bilo kojoj osnovi, kao što je spol, rasa, boja kože, jezik, vjeroispovijed, političko ili drugo mišljenje, nacionalno ili društveno podrijetlo, pripadnost nacionalnoj manjini, imovina, rođenje ili druga okolnost“

Član 1. Protokola br. 12 glasi kako slijedi:

„1. Uživanje svih prava određenih zakonom osigurat će se bez diskriminacije na bilo kojoj osnovi kao što je spol, rasa, boja kože, jezik, vjera, političko ili drugo mišljenje,nacionalno ili socijalno podrijetlo, pripadnost nacionalnoj manjini, imovina, rođenje ili drugi status.

2. Nitko ne smije biti diskriminiran od strane javnih tijela na bilo kojoj osnovi kako je navedeno u stavku 1.

Aplikatni su se također žalili na nedostatak djelotvornih domaćih lijekova za gore navedene žalbe, oslanjajući se na član 13. Konvencije koji glasi:

„Svako čija su prava i slobode, priznata ovom konvencijom, narušena ima pravo na pravni lijek pred nacionalnim vlastima, čak i onda kada su povredu ovih prava i sloboda učinila lica vršenju svoje službene dužnosti. „

40. Gosp. Kudumija se također žalio da je Srbija bila odgovorna za isplatu JNA penzija sve dok Sporazum o sukcesiji nije stupio na snagu.

PRAVO

I SPAJANJE APLIKACIJA

41. Uzimajući u obzir slično faktičko i pravno stanje, Sud je odučio da ove aplikacije budu spojene, prema Pravilu 42, tačka 1. Pravilnika Suda.

II ŽALBE PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE

42. Vlada je tvrdila da su aplikacije bile podnesene prije više od šest mjeseci nakon isteka datuma konačnih domaćih odluka u slučajevima aplikanata (vidjeti tačke 16., 23. i 27. gore navedene).Vlada dalje tvrdi da su slučajevi očigledno neosnovani. JNA penzije su bile regulisane na federalnom nivo i sve do disolucije SFRJ, doprinosi su se plaćali jednom federalnom fondu u Beogradu. Nadalje, do 1991. godine, JNA penzioneri su bili u visoko privilegovanoj poziciji u poređenju s drugim penzionerima, što je odraz privilegovanog status članova JNA uopšte. Pored toga, JNA penzije su bile povećane za 40% u decembru 1991. godine, dakle u vrijeme kada je de facto došlodo disolucije bivše države. Aplikanti su već na samom početku 1992. godine, kada je prestala isplata iz JNA fonda bili integrisani u postojeći penzioni sistem, koji je i danas na snazi u Federaciji Bosne i Hercegovine.Oni su uživali su sve beneficije koje su išle uz status penzionera, kao što je puno zdravstveno osiguranje. Od 2009. godine, oni su imali pravo da primaju penziju od FBIH fonda, čak iako su se preselili u drugu državu.

Iznos penzije utvrđene JNA fondom se koristio kao osnovica za utvrđivanje visine penzije koja se isplaćuje od FBiH Fonda. Međutim, bilo je neophodno napraviti određena umanjenja. Iako su njihove penzije bile smanjene, prosječna JNA penzija je još uvijek bila veća nego penzije drugih kategorija penzionera. Za usporedbu, Vlada je dostavila da dok je u maju 2012. godine prosječna penzija iznosila 414,30 konvertibilnih maraka (KM^{^[9]}; u protuvrijednosti 200 eura (EUR), aplikanti su primili 481,90 KM (gosp. Kudumija), 460,37 KM (gosp. Remenović) i 460,27 KM (gosp. Mašović). Nadalje , 48,6% penzionera u Federacijiu istom intervalu primili su minimalnu penziju u iznosu od 310,73 KM (protuvrijednost 150 eura).

Od jula 2009. godine, penzije vojnih službenika državnih oružanih snaga je smanjena za 10% kako bi se omogućila isplata penzija svih korisnika FBiH Fonda, u skladu s planom Međunarodnog monetarnog fonda za Bosnu i Hercegovinu.

Što se tiče statusa penzionera koji žive u Republici Srpskoj, Vlada je ukazala da su zakoni u vezi penzionog sistema doneseni na nivou entiteta, a ne na državnom nivou. Tužena država nije imala nikakvog uticaja na odluku JNA Fonda u Beogradu da nastavi s isplatama penzija JNA penzionerima koji žive u Republici Srpskoj, budući da je svaki entitet imao pravo regulisati svoj vlastiti penzioni sistem (vidjeti tačku 34. gore).

43. Aplikatni se nisu složili. Oni tvrde da nisu bili obaviješteni formalnim odlukama koje utvrđuju iznos njihovih penzija iz FBiH Fonda, koje su oni mogli osporiti. Oni su također tvrdili da su JNA penzioneri koji žive u Republici Srpskoj nastavili primati svoje penzije iz JNA Fonda u Beogradu tokom i nakon rata 1992-1995. godine bez ikakvih zastoja. Aplikanti dalje tvrde da ih se tretira drugačije od vojnih penzionera državnih oružanih snaga.

44. Sud smatra da nije potrebno ispitivati primjedbu Vlade u vezi roka od šest mjeseci, jer su aplikacije očito neosnovane iz sljedećih razloga.

45. Sud ponavlja da iako garancije isplatu pripadajućih naknada korisnicima socijalnih davanja pa i penzija u sistemu socijalne sigurnosti potpada pod zaštitu Člana 1 Protokola br. 1 bez obzira da li su oni ili ne uplaćivali doprinose, ova se odredba ne može tumačiti na način da to garantuje pojedincu pravo na isplatu penzije u određenom iznosu (vidjeti na primjer, Domalweski protiv Poljske (dec.), br. 34601/97, ECHR 1999-V; Janković protiv Hrvatske (dec.) [GC], brojevi 65731/01 u 65900/01, tačka 54. ECHR 2005-X).

46. Sud dalje primjećuje da, je u smislu člana 14. Konvencije, razlika u postupanju je diskriminirajuća ako nema objektivnog i razumnog opravdanja, što znači da ona ne slijedi „legitiman cilj“ ili da nema nikakve „razumne proporcionalnosti između sredstava koje se koriste i cilja koji se traži da bude realiziran“. Pored toga, u ovom smislu zemlje ugovornice uživaju određenu slobodu procjene da li i do koje mjere razlike u drugim sličnim situacijama opravdavaju razliku u postupanju (vidjeti Gaygusuz protiv Austrije od 16. septembra 1996. godine, tačka 42., Izvještaj o presudama i odlukama 1996-IV). Što se tiče člana 1. Protokola br. 12, Sud ponavlja da se pojam diskriminacije, koji je zabranjen tim članom i članom 14. Konvencije, treba tumačiti na isti način. Bez obzira na razlike u obuhvatu između ovih odredbi, značenje ovog pojma u članu 1. Protokola br. 12 je trebalo biti identično tumačenju iz člana 14 (vidjeti Sejdić i Finci protiv Bosne i Hercegovine [GC], brojevi 27996/06 i 34836/06, točke 55 i 56, ECHR 2009. godine).

47. U ovom slučaju, isplata iz JNA Fonda u Beogradu je prestala nakon izbijanja rata 1992-1995. godine u Bosni i Hercegovini. Od tog vremena do 2. juna 2004. godine, kada je Sporazum o sukcesiji stupio na snagu, bilo je nejasno ko je odgovoran za isplate JNA penzija. Međutim, odmah početkom 1992. godine, aplikanti su bili prebačeni na penzioni sistem koji je danas Federacija tako što su mjesečno dobivali penzije kako bi im se omogućilo da uživaju sve beneficije koje pripadaju statusu penzionera (vidjeti gore tačke 5., 35. i 42 ). Iznos ovih penzija je bio usklađen s iznosima penzija drugih penzionera tako da je prosječna penzija JNA službenika još uvijek nešto veća nego prosječna penzija u Federaciji. U odnosu na ova usklađivanjima, ne može se reći da su one manje od penzija svih drugih kategorija penzionera u Federaciji.

48. U tom smislu, promjene na nivou isplata koje su se vršile u odnosu na bivše JNA penzije nakon prebacivanja u FBiH Fond su predstavljale metodu za integriranje tih penzionera u opći penzioni sistem Federacije (vidjeti mutatis mutandis, Schwengle protiv Njemačke (dec.) br. 52442/99, ECHR 2000 Janković, gore citirano; i Gauder protiv Hrvatske (dec.), br 45132/98, 21. juna 2001. godine. Nadalje, Sud smatra da države uživaju široku slobodu procjene u reguliranju svojih socijalnih politika. Ovo se također primjenjuje i u posebnom kontekstu raspada SFRJ i na osobe koje su imale posebne privilegije od bivše države, kao što su članovi JNA, posebno kada se uzme u obzir da su od januara 1973. godine do raspada svi doprinosi vojnim službenicima bili uplaćivani u penzioni fond JNA u Beogradu, koji nije bio podijeljen među državama slijednicama. Aplikatni su samo izgubili određene privilegije koje su im prije bile date kao vojnim službenicima države koja više ne postoji (vidjeti Janković, gore citirano i Gauder, gore citirano).

49. U odnosu na žalbu aplikanata da iznos penzije koju oni primaju iz FBiH Fonda nije utvrđen formalnim odlukama, Sud zapaža da je iznos bio određen zakonom (vidjeti tačke 5. i 35. gore). Nadalje, iznos penzija aplikanata je bio prilagođen na isti način kao i one svih drugih kategorija penzionera, uzimajući u obzir povećanje troškova života. U tom smislu, Sud ponavlja da član 1. Protokola br.1 uz Konvenciju ne garantuje pravo na penziju u određenom iznosu (vidjeti, na primjer Andrejeva protiv Latvije [GC], br. 55707/00, tačka 77. ECHR 2009. godine).

50. Što se tiče žalbe o diskriminaciji, Sud zapaža da je situacija aplikanata drugačija od situacije bilo koje grupe penzionera u Bosni i Hercegovini koji su se penzionisali prije, tokom ili nakon rata 1992-1995. godine. JNA osoblje u SFRJ su bili jedini kojima su uplaćivani doprinosi i koji su primali svoje penzije od federalnog penzijskog fonda (vidjeti tačke 8., 9. i 10. gore). Svi ostali uposlenici su uplaćivali svoje doprinose u penzione fondove republike njihovog prebivališta nakon raspada SFRJ. Prema tome, nema skupine koja se može porediti ovoj u sadašnjem slučaju (vidjeti Janković i Gauder, gore navedeno).

Dalje, što se tiče činjenice da su članovi oružanih snaga tužene države dobili znatno veće penzije nego prosječne, Sud navodi da to također spada unutar slobodne procjene tužene države i njene slobode da osigura napredne uslove vlastitom vojnom osoblju koji su doprinijeli relevantnom penzionom fondu, bez da mora osigurati isti nivo penzije onima koji su bivši članovi vojske, koja je postala od 1992. godine pa nadalje, vojska druge države i koji nisu nikada uplatiti nikakve doprinose fondu iz kojeg oni sada primaju svoje penzije u iznosu koji je svakako veći od prosječnih penzija u državi.

51. Na kraju, što se tiče činjenice da JNA penzioneri koji žive u Republici Srpskoj nastavljaju primati svoje penzije iz JNA fondova, Vlada je navela da Ustav Bosne i Hercegovine dozvoljava entitetima da utvrde posebne paralelne odnose sa susjednim državama, koje su u skladu sa suverenitetom i teritorijalnim integritetom Bosne i Hercegovine (vidjeti tačku 34. gore). Plaćanje JNA penzija izgleda da se temelji na jednom ad hoc sporazumu između Republike Srpske i Srbije. U tom smislu, Sud se slaže s Vladom da se Bosna i Hercegovina ne može smatrati odgovornom za činjenicu što je penzioni fond nezavisne države izabrao da nastavi s isplatom prema određenim kategorijama penzionera.

52. Pod ovim okolnostima, Sud ne smatra da su prava aplikanata koja proizlaze iz socijalnog osiguranja bila povrijeđena na način koji je u suprotnosti članom 1. Protokola br. 1. To nije rezultiralo time da su u suštini njihova penziona prava bila oštećena.

53. Niti Sud smatra da izmjena u razini penzija aplikanata predstavlja diskriminaciju protivno članu 14. Konvencije i članu 1. Protokola br. 12 uz Konvenciju. S toga slijedi da je ovaj dio aplikacija očito neosnovan u smislu značenja člana 35. tačke 3. i mora se odbaciti, prema članu 35. tački 4.

54. Na kraju, što se tiče žalbe po članu 13., Sud ponavlja da se taj član od ovog Suda uvijek tumači kao traženje pravnog lijeka u domaćem zakonu samo u smislu povrede koja se može smatrati kao „dokaziva“ u smislu Konvencije (vidjeti Powell i Rayner protiv Ujedinjenog Kraljevstva, gore citirano, tačka 33., i Kienast protiv Ausirije, br. 23379/94, tačka 54, od 23. Siječnja 2003. godine). Kriterij za razmatranje zahtjeva kao „utuživog“ na može biti uspostavljen različito od kriterija koji se primjenjuje odna kad se zahtjev proglašava „očigledno neosnovanim“ . Istovremeno, bez obzira na doslovno tumačenje uslova članka 13., postojanje stvarne povrede druge odredbe Konvencije („suštinske“ odredbe) nije preduslov za primjenu člana 13. (vidjeti Klass i drugi protiv Njemačke, od 6. rujena 1978. godine, tačka 64, serija A br. 28).

55. Vraćajući se na sadašnji slučaj, budući da je žalba aplikanata prema članu 1. Protokola br. 1, članu 14 i članu 1. Protokola br. 12 proglašena „očigledno neosnovanom“ (vidjeti tačku 53. gore), Sud smatra da se ona ne može smatrati „dokazivom“ u svrhu članka 13. S toga je žalba aplikanata prema članu 13., u svezi s članom 1. Protokola br. 1, članom 13. i člankom 1. Protokola br.12 također očigledno neosnovana u smislu značenja člana 35., tačke 3. Konvencije i mora se odbaciti prema članu 35., tački

II. ŽALBA GOSP. KUDUMIJA PROTIV SRBIJE

56. Aplikant se žalio da sve dok Sporazum o sukcesiji nije stupio na snagu, Srbija je bila odgovorna za isplatu njegove JNA penzije. Međutim, nema nikakvih dokaza u spisu predmeta da je on pokrenuo postupak u Srbiji u cilju postizanja isplate njegove penzije iz JNA Fonda, kao i da je iscrpio domaće lijekove. Budući da je takva situacija, smatra se da je aplikant morao potkrijepiti svoju žalbu dokumentima. Zbog toga je ovaj dio aplikacije br. 28233/08 također očito neosnovan u smislu značenja člana 35., tačke 3. Konvencije i mora se odbaciti prema članu 35., tački 4. Konvencije.

Iz ovih razloga, Sud jednoglasno

Odlučuje da spoji aplikacije;

Dosuđuje da su aplikacije nedopuštene.

Fatos Araci Ineta Zimele

Zamjenik Registrara Predsjednik

(potpisano) (potpisano)

[1] Iako se tužena država zvala „Republika Bosna i Hercegovina“ od 8.4.1992. do 14.12.1995. godine, ime„Bosna i Hercegovina“ se ipak koristi u ovom izvještaju i kada se odnosi na razdoblje prije 14.12.1995. godine.

[2] Uredba sa zakonskom snagom o penzijskom i invalidskom osiguranjuu za vrijeme ratnog stanja ili u slučaju neposredne ratne opasnosti; Službeni list Republike Bosne i Hercegovine („SL RBH“), br. 16/92 i 8/93) od 18.9.1992. godine.

[3] Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju Federacije Bosne i Hercegovine, Službeni list Fedracije Bosne i Hercegovine („SL FBiH“), brojevi 29/98, 49/00, 32/01, 61/02, 59/06 i 4/09.

[4] Zakon o osnovnim pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja, Službeni list SFRJ („SL SFRJ“) , brojevi 23/82, 77/82, 75/85, 8/87, 65/87, 44/90 i 84/90.

[5] Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju, Službeni list Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine, brojevi 38/90 i 22/91.

[6] Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju vojnih osiguranika, SL SFRJ, brojevi 7/85, 74/87 i 20/89, je bio na snazi do svibnja 1994. godine.

[7] Zakon o Vojsci Jugoslavije, Službeni list Savezne Republike Jugoslavije, brojevi 43/94, 28, 96, 44/99, 74/99, 3/02 i 37/02; te Službeni list Srbije i Crne Gore brojevi 7/05 i 44/05.

[8] Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju Federacije Bosne i Hercegovine, Službeni Glasnik FBiH, brojevi: 29/98,49/00,32/01,61/02,73/05,59/06 i 4/09.

[9] 1 Marka ima istu fiksnu tečajnu stopu za euro kao što je imala njemačka marka: 1 euro=1.95583 KM

Nema povezane prakse za ovu presudu.

Sažmi komentare

Komentari

Relevantni komentari iz drugih presuda

Član 35 | DIC | Gashi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 2016/2015 od 28.04.2017. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se ukida Apelacionog suda u Beogradu Gž 6830/2013 od 23.02.2015. godine i predmet vraća istom sudu na ponovno suđenje.

Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P br. 25254/2011 od 28.06.2013. godine, stavom prvim izreke, utvrđeno je da je ništavo rešenje Izvršnog odbora Skupštine Grada Beograda br. ... – IO od 25.05.2000. godine. Stavom drugim izreke, utvrđeno je da je ništav ugovor o zakupu stana br. ...-.../... od 29.09.2000.godine, zaklјučen između JP za stambene usluge u Beogradu i tuženog AA. Stavom trećim izreke, utvrđeno je da je ništav ugovor o otkupu stana ... br. ...-.../... od 29.09.2000. godine, zaklјučen između tužioca Grada Beograda i tuženog AA, overen pred Drugim opštinskim sudom u Beogradu Ov br. .../... dana 09.10.2000. godine. Stavom četvrtim izreke, odbijen je, kao neosnovan, tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se utvrdi da je ništav i da ne proizvodi pravno dejstvo ugovor o kupoprodaji stana zaklјučen između tuženog AA kao prodavca i tuženog BB kao kupca, overen pred Petim opštinskim sudom u Beogradu Ov br. .../... dana 11.12.2000. godine. Stavom petim izreke, odbijen je, kao neosnovan, tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tuženi BB da se sa svim licima i stvarima iseli iz predmetnog stana i da tako ispražnjeni stan preda na slobodno korišćenje i raspolaganje tužiocu Gradu Beogradu. Stavom šestim izreke, odbijen je prigovor nenadležnosti suda, kao neosnovan. Stavom sedmim izreke, odbijen je prigovor stvarne nenadležnosti Prvog osnovnog suda, kao neosnovan. Stavom osmim izreke, obavezan je tužilac Grad Beograd da nadoknadi tuženom BB troškove parničnog postupka. Stavom devetim izreke, obavezan je tuženi AA da nadoknadi tužiocu Gradu Beogradu troškove parničnog postupka.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 6830/2013 od 23.02.2015. godine, stavom prvim izreke, odbijene su kao neosnovane žalbe tužioca i tuženih AA i BB i potvrđena presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P 25254/2011 od 28.06.2013. godine, u stavu četvrtom, petom, šestom, sedmom i stavu osmom izreke. Stavom drugim izreke, preinačena je presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 35 | DIC | Lakićević i drugi protiv Crne Gore i Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4g.127/14 od 18.08.2014. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se ustavne žalbe podnosilaca vraćaju Ustavnom sudu

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 35 | DIC | Vučković i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Rev 530/2019 od 28.02.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojom se kao neosnovana odbija revizija tužene izjavlјena protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž 2063/18 od 23.05.2018. godine.

Presudom Višeg suda u Vranju P 2845/16 od 15.01.2018. godine, stavom prvim izreke, utvrđeno da je zaklјučkom Vlade Republike Srbije broj 401-161/2008-1 od 17.01.2008. godine povređeno načelo jednakih prava i obaveza, čime je izvršena diskriminacija na osnovu mesta prebivališta tužioca kao ratnog vojnog rezerviste sa teritorije opštine koja nije navedena u označenom zaklјučku Vlade Republike Srbije od 17.01.2008. godine. Stavom drugim izreke, utvrđeno je da je tužba tužioca povučena u delu koji se odnosi na potraživanje po osnovu naknade nematerijalne štete. Stavom trećim izreke, obavezana je tužena da tužiocu na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 45.800,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.
Presudom Apelacionog suda u Nišu Gž 2063/18 od 23.05.2018. godine odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena prvostepena presuda u stavovima prvom i trećem izreke.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 35 | DIC | Vučković i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Gž 1163/2018 od 20.04.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojom se kao neosnovana odbija žalba tužene i potvrđuje presuda Višeg suda u Beogradu P 855/17 od 27.11.2017.godine. u parnici tužioca AA protiv tužene Republike Srbije - Ministarstva odbrane, radi zaštite od dikriminacije.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Ališić i drugi protiv Bosne i Hecegovine, Hrvatske, Srbije, Slovenije i Bivše Jugoslovenske Republike Makedonije

U rešenju broj Rž St 818/21 20.04.2021. Privredni apelacioni sud doneo je odluku da usvoji žalbu predlagača AA i preinači rešenje Privrednog suda u Beogradu R4 St 37/2021 od 11.02.2021. godine, kojim je odbijen prigovor predlagača da se utvrdi da je u stečajnom postupku, koji se vodi pred Privrednim sudom u Beogradu pod posl. br. St 118/20 (St 57/10), povređeno pravo na suđenje u razumnom roku.

Stečajni dužnik je podneo dve prijave potraživanja u likvidacionom postupku poslovne jedinice „Beogradske banke“ BB IBU Nicosia, Cyprus, i to prijavu St 818/21 potraživanja po osnovu otkupa jugoslovenskih refinansiranih dugova u nominalnom iznosu od 7.838.286,73 USD i zajedničku prijavu potraživanja sa Univerzitetom Beograd po osnovu deponovanih sredstava japanske institucije Fonda Sasakawa.

Po predstavci broj 60642/08 u predmetu Ališić i drugi doneta je presuda Evropskog suda za lјudska prava kojom je Republici Srbiji naloženo da preduzme sve mere, uklјučujući i zakonske izmene, kako bi štediše bivših republika SFRJ mogle da povrate staru deviznu štednju pod istim uslovima kao i građani Republike Srbije. Privredni apelacioni sud je u svom rešenju naveo ovu presudu Evropskog suda.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | Bojan Ikić | Bibić protiv Hrvatske

U presudi Upravnog suda br. 12 U 16603/19 od 3.3.2020. godine, kojom se tužba uvažava i poništava rešenje Poverenika za informacije od javnog značaja, tužilac se poziva upravo na ovu odluku. Tužilac je osporio zakonitost rešenja tuženog organa i to u delu kojim je odbijen zahtev za naknadu troškova sastava žalbe povodom koje je doneto osporeno rešenje.\r\n\r\nPresuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse na ovde

Član P1-1 | DIC | Blečić protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa presudom Gž 1016/2017 od 04.09.2019. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kao neosnovana žalba tužilaca i potvrđuje presuda Višeg suda u Beogradu P 132/14 od 04.10.2016. kojom je odbijen tužbeni zahtev tužioca AA kojim je tražio da se obaveže tužena Republika Srbija da mu kao rehabilitaciono obeštećenje isplati određene iznose na ime obavlјenog a neisplaćenog rada u redovno radno vreme, izgublјene zarade – plate za vreme nezaposlenosti po prestanku lišenja slobode, razlike u visini plate pre i posle štetnog događaja i drugih troškova, kao i novčane naknade za duševni bol.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Blečić protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa presudom Gž 2285/19 od 19.09.2019. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbijaju kao neosnovane žalbe tuženih BB1 i BB2 i tužioca i potvrđuje presuda Drugog osnovnog suda u Beogradu P 5682/17 od 30.11.2018. godine, ukida se odluka o troškovima postupka iz petog stava predmetne presude i odbacuje se kao nedozvolјena žalba tužene BB pomenute presude. Pomenutom presudom dozvolјeno je preinačenje tužbe iz podnesla tužioca, usvojen je tužbeni zahtev tužioca i obavezane tužene BB1 i BB2 da tužiocu predaju u sudržavinu porodičnu stambenu zgradu aa, a kao neosnova odbijen tužbeni zahetv tužioca u delu u kome traži iselјenje tužene BB iz porodične stambene zgrade.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Grudić protiv Srbije

Presuda se navodi u presudi Gž 2695/2019 od 04.04.2019. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kžalba tuženog i potvrđuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P 8696/2016 od 12.03.2018. godine, ispravlјena rešenjem istog suda P 8696/2016 od 04.02.2019. godine, u prvom i drugom stavu izreke, presuda preinačuje u delu trećeg stava izreke tako što se obavezuje tuženi da tužiocu, na ime naknade štete zbog manje isplaćene penzije, isplati za mart mesec 2013. sa zakonskom zateznom kamatom dok se u prostalom delu stava trećeg izreke i stavu četvrtom odbija i potvrđuje navedena presuda.

Neosnovano se žalbom tužioca osporava ocena prigovora zastarelosti s pozivom na praksu Evropskog suda za lјudska prava i zauzeti stav u predmetu istog činjeničnog i pravnog osnova, Grudić protiv Srbije (presuda od 17.04.2012. godine), da zbog povrede neotuđivog prava na imovinu zagarantovanog Evropskom konvencijom o zaštiti lјudskih prava i osnovnih sloboda, podnosioci prestavke imaju pravo na sve iznose neprimlјene penzije od 1999. godine, dakle, bez obzira na zastarelost. Naime pitanje trogodišnjeg roka zastarelosti iz člana 376. ZOO nije postavlјeno u predmetu Grudić, a reč je o zakonskom roku zastarelosti čije postojanje samo po sebi nije nesaglasno sa Konvencijom i Protokolom uz nju, jer je reč o roku koji teži legitimnom cilјu, obezbeđenju pravne sigurnosti, a koji se, u odsustvu dokaza, ne može smatrati proizvolјno primenjivanim od strane sudova, niti da bi ovaj rok mogao biti neproporcionalno kratak prema posebnim okolnostima slučaja nezakonite obustave isplate penzija kao stečenog prava (presuda Evropskog suda za lјudska prava, predmet Zarif Skenderi i drugi protiv Srbije, Predstavka broj 15090/08, presuda od 04. jula 2017. godine, stav 97 i 100)

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Grudić protiv Srbije

Presuda se navodi u presudi Gž 4378/2018 od 04.07. 2018. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kao neosnovana žalba tužilјe AA u parnici protiv Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje i potvrđuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P broj 2370/15 od 07.03.2018. godine u stavu trećem izreke presude, dok se presuda u u stavu drugom i četvrtom izreke ukida i predmet u tom delu vraća prvostepenom sudu na ponovno suđenje.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, rešenjem tuženog RF PIO Filijala Peć od 27.10.1993. godine, tužilјi je priznato pravo na najniži iznos porodične penzije počev od 01.06.1992. godine. Tužilјi je penzija isplaćivana do 01.07.1999. godine, nakon čega joj tuženi više ne isplaćuje penziju. Nalazom i mišlјenjem sudskog veštaka je utvrđen ukupan iznos neisplaćenih penzija za period od 01. juna 1999. godine do penzije za mart 2017. godine u punom mesečnom iznosu bez umanjenja, jer podataka o eventualno izvršenim isplatama penzije tužilјi u spornom periodu od 01.06.1999. godine zaklјučno sa penzijom za mart 2017. godine u spisu nema. Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja prvostepeni sud je, ceneći istaknuti prigovor zastarelosti potraživanja, pravilno zaklјučio da je zahtev tužilјe za isplatu penzija za period počev od juna 1999. godine zaklјučno sa decembrom 2011. godine zastareo. Ovo stoga što je isplata penzija tužilјi uskraćena protivno odredbama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju, pa je tako tuženi naneo štetu za koju odgovara u smislu člana 172 Zakona o obligacionim odnosima. Naknada tako prouzrokovane štete zastareva sukcesivno tako da od dospelosti svakog mesečnog obroka penzije teče subjektivni rok zastarelosti potraživanja propisan odredbom člana 376 Zakona o obligacionim odnosima. Kako je tužba podneta dana 13.02.2015. godine, to su zastarela sva potraživanja neisplaćenih penzija tužilјe zaklјučno sa isplatom penzija za mesec decembar 2011. godine, zbog čega je u ovom delu zahtev tužilјe neosnovan, kako je to pravilno prvostepeni sud našao.

Prilikom odlučivanja prvostepeni sud je imao u vidu i pravno shvatanje izraženo u presudi Evropskog suda za lјudska prava u predmetu Grudić protiv Republike Srbije predstavka broj 3192/08 od 17.04.2012. godine, stav 2 tačka 77 do 83, ali da se navedenom presudom ESLjP kojom se nalaže državi rešenja tzv. “Kosovskih penzija” ne suspenduje primena pravila o zastarelosti potraživanja (rešenje VKS Rev. 862/15 od 24.02.2016. godine sentenca utvrđena na sednici Građanskog odelјenja 31.05.2016. godine).Ovo stoga što je trogodišnji rok zastarelosti pitanje koje nije postavlјeno u predmetu Grudić protiv Srbije, a navedeni rok je predviđen članom 376 ZOO i kao takav zakonit, a teži i legitimnom cilјu obezbeđenja pravne sigurnosti i zaštiti potencijalnih tuženih od zastarelosti potraživanja, koja bi mogla teško da se izvrše.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Grudić protiv Srbije

Presuda je povezana sa više presuda Upravnog suda kojima se poništavaju rešenja Republičkog Fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje, i predmeti vraćaju na ponovno odlučivanje.\r\nU predmetu II-2 U. 10340/19, od 29.9.2022. godine, žalba je izjavljena protiv rešenja Fonda PIO, službe Direkcije u Prištini, kojim je odbijen njegov zahtev za uspostavljanje isplate invalidske penzije. U tužbi podnetoj Upravnom sudu 25.06.2019. godine, tužilac osporava zakonitost rešenja tuženog organa, zbog povrede pravila postupka, nepotpuno i netačno utvrđenog činjeničnog stanja, kao i zbog pogrešne primene materijalnog prava. Između ostalog ukazuje na presudu Evropskog suda za lјudska prava – Grudić protiv Srbije, predstavka br. 31925/08 od 17.04.2012. godine, da mu je penzija koju je uredno primao bez ikakvog zakonskog osnova i bez donošenja odluke obustavlјena. Sa ovih i ostalih razloga bliže nevedenim u tužbi predlaže da Sud uvaži tužbu, poništi osporeno rešenje i dozvoli tužiocu uspostavlјanje isplate penzije ili da predmet vrati tuženom organu na ponovno odlučivanje.\r\nPresuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Grudić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 5528/2018 od 12.07.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužioca izjavlјena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 2720/18 od 05.09.2018. godine.

Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P 8836/14 od 06.02.2018. godine, stavom prvim izreke, odbijen je kao neosnovan prigovor apsolutne nenadležnosti suda. Stavom drugim izreke, dozvolјeno je preinačenje tužbe kao u podnesku od 14.03.2016. godine. Stavom trećim izreke, delimično je usvojen tužbeni zahtev tužioca i obavezan tuženi da mu na ime neisplaćenih penzija, za period od 01.04.2011. godine do 31.01.2016. godine, isplati iznos od 540.765,43 dinara i to pojedinačne mesečne iznose sa zakonskom zateznom kamatom počev od dospelosti svakog iznosa pa do isplate, sve bliže navedeno u tom stavu izreke. Stavom četvrtim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tuženi da mu na ime neisplaćenih mesečnih iznosa pripadajuće penzije, za period od 01.04.2011. godine do 31.01.2016. godine, isplati pojedinačne mesečne iznose razlike od iznosa dosuđenih stavom trećim izreke do traženih iznosa, sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti svakog iznosa razlike, pa do isplate, sve bliže navedeno u tom stavu izreke. Stavom petim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tuženi da mu na ime neisplaćenih mesečnih iznosa pripadajuće penzije, za period od 15.07.1998. godine do 31.03.2011. godine, isplati pojedinačne mesečne iznose, sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti svakog iznosa do isplate, sve bliže navedeno u tom stavu izreke. Stavom šestim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu na ime naknade troškova parničnog postupka isplati iznos od 245.164,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od dana izvršnosti do isplate. Stavom sedmim izreke, odbijen je zahtev tužioca za isplatu zakonske zatezne kamate na dosuđeni iznos troškova postupka počev od dana presuđenja do izvršnosti.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 2720/18 od 05.09.2018. godine, stavom prvim izreke, odbijene su kao neosnovane žalbe parničnih stranaka i potvrđena presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P 8836/14 od 06.02.2018. godine, u stavovima prvom, trećem, četvrtom i petom izreke. Stavom drugim izreke, preinačeno je rešenje o troškovima postupka sadržano u stavu šestom i sedmom izreke prvostepene presude. Stavom trećim izreke, odbijen je zahtev tužioca za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Kin-Stib i Majkić protiv Srbije

U presudi broj Pž 8224/16 od 20.06.2018. godine Privredni apelacioni sud doneo je odluku da se nastavlјa postupak u ovoj pravnoj stvari, prekinut rešenjem ovog suda Pž 7254/15 od 03.11.2016. godine, odbija žalba trećetuženog kao neosnovana i potvrđuju rešenja sadržana u stavu I i II izreke presude Privrednog suda u Beogradu 48 P 42/14 od 08.05.2015. godine, koja se preinačava u stavu 3 tako da se odbija zahtev tužioca „KIN STIB" S.p.r.l. 555 AV Caisse d Epagne, Kinshasa, DR Kongo kojim je tražio da se utvrdi da pravo tužioca da za obavlјanje dedelatnosti priređivanja igara na sreću koristi prostorije Hotela „Kontinental“ u Beogradu u roku od pet godina od dana otvaranja igračnice, koje je pravnosnažno utvrđeno Odlukom Spolјnotrgovinske arbitraže pri Privrednoj komori Jugoslavije broj T-9/95 od 10.04.1996. godine, kao imovinsko pravo, postoji i posle zaklјučenja Ugovora o prodaji Hotela „Kontinental" u Beogradu od 29.04.2008. godine, overenog u Prvom opštinskim sudu u Beogradu pod Ov. br. 2221/08 od 29.04.2008. godine, a što su drugotuženi i trećetuženi dužni da priznaju i da trpe.

Presudom Evropskog suda za lјudska prava u Strazburu od 30.03.2010. godine, donete u predmetu ovde tužioca i gospodina AA, kao podnosilaca predstavke, protiv Republike Srbije, utvrđeno da je došlo do povrede čl.1. Protokola broj 1 u vezi sa delimičnim neizvršenjem arbitražne odluke-Odluke Spolјnotrgovinske Arbitraže i Rešenja o izvršenju TS 1914/96 od 07.06.2006. godine, dok je preostali deo predstavke proglašen nedopuštenim.

Presudom Evropskog suda za lјudska u predmetu Preduzeće „KIN STIB" i AA protiv Srbije od 20.04.2010. godine, koja je doneta po predstavci broj 12312/05 i koja je postala pravnosnažna dana 04.10.2011. godine utvrđeno da nije moguće izvršenje arbitražne odluke u delu kojim je obavezan drugotuženi da tužiocu dozvoli da predmetni kazino vrati u posed i da delotvorno obavlјa posao u periodu od 5 godina, odnosno pravo tužioca na uvođenje u posed, kao i na naknadu svih vidova štete, već je pravnosnažno odlučivano u postupku pred Evropskim sudom za lјudska prava i da je u pitanju presuđena stvar, a da je na osnovu člana 36 Zakona o igrama na sreću, tužiocu onemogućeno uvođenje u posed kazina u hotelu Kontinental ističući da tužilac nije dokazao da su ga tuženi drugog i trećeg reda lišili zakonite državine kazina Hotel Kontinental. Drugotuženi je osporio zahtev tužioca ističući prigovor nedostatka pasivne legitimacije, jer nije potpisnik ugovora o prodaji metodom javnog tendera, dok je trećetuženi takođe osporio zahtev tužioca u celini ističući da se nikada nijedna obaveza u bilo kom postupku koji je označen nije ticala trećetuženog i da trećetuženom arbitraža nije nametala nikakve obaveze, niti je trećetuženi univerzalni sukcesor ili pravni sledbenik drugotuženog koji još uvek postoji kao pravno lice, te da trećetuženi nije kupio privredno društvo drugotuženog, već samo njegovu imovinu, za iznos koji je uplaćen u korist drugotuženog. Kod tako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je pravilno primenio Zakon o parničnom postupku, kada je dozvolio preinačenje tužbe rešenjem od 27.03.2015. godine.

U presudi se navodi da u odnosu na istaknuti prigovor presuđene stvari, takođe pravilno je prvostepeni sud primenio Zakon o parničnom postupku kada je isti odbio. Ovo stoga što je Odlukom Evropskog suda za lјudska prava u Strazburu od 30.03.2010. godine, u postupku tužioca i gospodina AA protiv Republike Srbije, utvrđeno je da je došlo do povrede prava tužioca i to delimičnim neizvršenjem Odluke Spolјnotrgovinske Arbitraže i Rešenja o izvršenju TS u Beogradu 1914/96 od 07.06.2006. godine. Navedenom Odlukom Evropskog suda nije odlučivano da li pravo tužioca iz navedenog izvršnog postupka postoji i nakon zaklјučenja Ugovora o prodaji između tuženih, kao ni da li je sa drugotuženog kao prodavca na trećetuženog kao kupca, prešla i obaveza da tužilac ostvari svoje imovinsko pravo utvrđeno pravnosnažnom Odlukom Spolјnotrgovinske arbitraže pri Privrednoj komori Jugoslavije broj T9/95 od 10.04.1996. godine, a što predstavlјa predmet spora u ovom postupku. Pravilno prvostepeni sud zaklјučuje da Evropski sud za lјudska prava nije rešavao pravni odnos između ovde tužioca i tuženih, pa stoga istaknuti prigovor presuđene stvari od strane prvotuženog, u smislu odredbi čl. 359. ZPP, nije osnovan.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Kostić protiv Srbije

Presuda se poziva u tužbi koju je tužilac podneo Upravnom sudu, a koja je odbijena presudom Upravnog suda 1U 1821/11 od 20.09.2013. godine. \r\nPredmet se tiče zaključka građevinskog inspektora Opštinske uprave Stari grad.\r\nPresuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse na ovde

Član P1-1 | DIC | Lavrenchov protiv Češke

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 1/2017 od 27. 02. 2017., Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača odbija kao neosnovana i potvrđuje rešenje Višeg suda u Novom Sadu R4p.21/2016 od 23.02.2016. godine, koje se odnosi na spor čiji je predmet zahtev za iselјenje i zahtev za naknadu štete.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Lavrenchov protiv Češke

Presuda je povezana sa rešenjem R4r-16/16 od 20.07.2016., Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija prigovor predlagača da se utvrdi da mu je povređeno pravo na suđenje u razumnom roku Osnovnog suda u Novom Sadu posl. br. P1.2213/2014 i Apelacionog suda u Novom Sadu posl. br. Gž1.2548/15 i da se naloži sudiji izvestiocu da prouči predmet, iznese isti na sednicu veća, a veću da donese odluku po žalbi predlagača u tom sporu. Inicijalni predmet se odnosi na radni spor vođen pred Osnovnim sudom u Novom Sadu, posl. br. P1 2213/2014

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Lavrenchov protiv Češke

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 72/15 od 23.06.2015., Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču S. B. iz R., povređeno prava na suđenje u razumnom roku, u postupku pred Osnovnim sudom u Rumi 2P.627/14 (ranije oznake P.163/10 Osnovnog suda u Sremskoj Mitrovici Sudska jedinica u Rumi).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Lelas protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Gž1 6847/2012 od 03.04.2013. godine, Apelacionog suda u Beogradu, kojim se ukida presuda Osnovnog suda u Smederevu P1.br.664/11 od 02.10.2012. godine, u stavu petom izreke i predmet u tom delu vraća istom sudu na ponovno suđenje.

Presudom Osnovnog suda u Smederevu P1.br.664/11 od 02.10.2012. godine, stavom prvim izreke, obavezan je tuženi da plati tužiocu razliku zarade za april, maj, jun 2008. godine sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom na pojedinačne mesečne iznose kao u stavu prvom izreke, dok je stavom drugim izreke obavezana tužena da tužiocu plati na ime neisplaćenog regresa za 2008. godinu iznos od 10.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 01.01.2009. godine do isplate, na ime neisplaćenog regresa za 2009. godinu iznos od 10.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 01.01.2010. godine do isplate. Stavom trećim izreke obavezan je tuženi da plati tužiocu neisplaćenu zaradu za januar, februar, mart i april 2011. godine u iznosima i sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačne mesečne iznose kao u stavu trećem izreke. Stavom četvrtim izreke obavezan je tuženi da plati tužiocu dnevnicu u iznosu od 3.932,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 10.01.2009. godine do isplate. Stavom petim izreke odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca da se obaveže tuženi da plati tužiocu na ime neisplaćenog regresa za 2006. godinu iznos od 6.000,00 dinara i na ime neisplaćenog regresa za 2007. godinu iznos od 10.000,00 dinara. Stavom šestim izreke obavezan je tuženi da plati tužiocu na ime troškova parničnog postupka iznos od 74.852,00 dinara. Prvostepeni sud je odbio tužbeni zahtev za regres za 2006 i 2007 godinu jer sporazum iz 2009 godine ne govori o regresu, pa je potraživanje zastarelo.

Protiv ove presude, u stavu petom izreke, žalbu je blagovremeno izjavio tužilac zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka, pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.

Imajući u vidu napred utvrđeno činjenično stanje prvostepeni sud je zaklјučio da tužbeni zahtev tužioca neosnovan u delu da se obaveže tuženi da plati tužiocu na ime neisplaćenog regresa za 2006. godinu iznos od 6.000,00 dinara i na ime neisplaćenog regresa za 2007. godinu iznos od 10.000,00 dinara neosnovan, jer je potraživanje tužioca u ovom delu zastarelo i isto nije obuhvaćeno sporazumom od 09.04.2009. godine. Žalba ukazuje da je zastupnik tuženog svojim obećanjem doveo do prolongiranja podnošenja tužbe. Za slučaj da je tužiocu zastupnik saopštio da će mu regres za 2006. i 2007. godinu biti isplaćen, tada bi se on pouzdao u dobroj veri u izjavu zastupnika, pa to ne bi moglo ostati bez uticaja na prekid zastarelosti, odnosno na odricanje od zastarelosti ako je rok istekao (presuda Evropskog suda za lјudska prava Lelas protiv Hrvatske).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Milosav Ilić protiv Srbije

Ova Odluka Evropskog suda veoma je važna s obzirom na veliki broj predstavki koje se odnose na devizne depozite položene kod Dafiment banke.

Evropski sud za lјudska prava je smatrao u skladu sa ranije donetom presudom Molnar Gabor protiv Srbije, da je predmetno zakonodavstvo (Zakon o izmirenju obaveza po osnovu devizne štednje građana, Sl. list SRJ br. 59/98, 44/99 i 53/01; Zakon o regulisanju javnog duga Savezne Republike Jugoslavije po osnovu devizne štednje građana, Sl. list SRJ br. 36/02 i Zakon o regulisanju javnog duga Savezne Republike Jugoslavije po ugovorima o deviznim depozitima građana oročenim kod Dafiment banke AD, Beograd, u likvidaciji......, Sl. list SRJ br. 36/02) kojim se ograničava mogućnost isplate položenih deviznih sredstava, u skladu sa članom 1. Protokola br. 1. odnosno da je postojao zakonit cilј kome je država težila, te da su preduzete mere bile u skladu sa ekonomskom situacijom, velikim brojem štediša i potrebom da se očuva likvidnost države.

Sud je cenio i činjenicu da je podnosilac predstavke preuzeo i određeni rizik time što je zaklјučio ugovor o štednji koji predviđa očigledno visoke kamate, te da se moglo očekivati da se ceo sistem uruši i onemogući mu da dobije uložena sredstva kao i inicijalno ugovorenu kamatu.

U pogledu Srpsko-moravske banke i nemogućnosti podnosioca predstavke da izvrši pravosnažnu presudu donetu 1994. godine, glavni argument države je bio da je predstavka nedopuštena ratione temporis imajući u vidu da su se sve relevantne činjenice desile mnogo pre stupanja Konvencije na snagu u odnosu na tuženu državu. Iako je Sud u mnogo presuda ranije donetih (npr. Aćimović protiv Hrvatske, Blečić protiv Hrvatske) smatrao potrebnim da razmotri argumentaciju koja se odnosi na vremensku nadležnost Suda, u predmetnom slučaju je zaklјučio da „čak i ako se pretpostavi da su pritužbe podnosioca predstavke dopuštene ratione temporis, Sud smatra da su u svakom slučaju nedopuštene ratione personae“s obzirom da predmetna Srpsko-moravska banka nikada nije bila „ovlašćena banka“ niti su ikada sredstva položena kod nje konvertovana u javni dug.

Član P1-1 | DIC | MLADOST TURIST A.D. protiv Hrvatske

Rešenjem broj PŽ 6086/19 21.11.2019. godine Privredni apelacioni sud ukinuo je rešenje Privrednog suda u Somboru P Br. 169/18 od 03.10.2019.godine i predmet vratio prvostepenom sudu na dalјi postupak i odlučivanje.

Protiv navedenog rešenja, žalbu je blagovremeno izjavio tuženi –protivtužilac zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava, ukazujući na stav Vrhovnog suda Srbije iz 2004. godine, prema kome se Aneks G - Sporazuma o sukcesiji treba direktno primeniti, kao sastavni deo pravnog sistema Republike Srbije, a što je potvrđeno i u odluci Privrednog apelacionog suda PŽ Br. 4222/12 od 03.03.2016. godine. Zaklјučenje bilateralnog sporazuma u skladu sa Aneksom G - Sporazuma o sukcesiji nije neophodno. Takođe ni odluka Evropskog suda za lјudska prava, doneta po prestavci Privrednog društva „MLADOST TURIST“ AD, ne može biti razlog za prekid postupka. U smislu žalbenih navoda, predloženo je da se pobijano rešenje ukine i predmet vrati na ponovni postupak.

Prvostepeni sud, polazeći od Zakona o potvrđivanju Sporazuma o pitanjima sukcesiji, člana 2. Priloga - G Sporazuma i člana 4. istog akta, zaklјučuje da ima mesta prekidu obe parnice. Kako takav ili sličan sporazum do sada nije zaklјučen između država sukcesora, odnosno Republike Hrvatske i Republike Srbije, prvostepeni sud dalјe zaklјučuje da bez zaklјučenja dodatnog sporazuma koji bi konkretizovao njegove odredbe je bilo nužno prekinuti postupak, dok države sukcesori ne postupe u skladu sa članom 4. Priloga G - Sporazuma o pitanjima sukcesije. Na takav stav navodi prvostepeni sud da ukazuje i odluka Evropskog suda za lјudska prava od 30.01.2018. godine, doneta po zahtevu br. 73035/14 koji je uputio „MLADOST TURIST“ AD protiv Republike Hrvatske, a u kojoj Evropski sud za lјudska prava podržava stav Republike Hrvatske o nemogućnosti neposredne primene Sporazuma o pitanjima sukcesije, bez zaklјučenja bilateralnog sporazuma ili drugih mera radi implementacije sporazuma, koji bi omogućio primenu člana 2. Aneksa G - Sporazuma o pitanjima sukcesije. Prvostepeni sud se u pobijanoj odluci poziva na odluku Evropskog suda za lјudska prava od 30.01.2018. godine, po predstavci „MLADOST TURIST“ AD protiv Republike Hrvatske, te s tim u vezi treba istaći da je nakon donošenja navedene presude Evropskog suda za lјudska prava, došlo do promene sudske prakse u Republici Srbiji.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | MLADOST TURIST A.D. protiv Hrvatske

Presudom broj GŽ-1265/20 od 27.05.2021. godine Apelacioni sud u Kragujevcu odbio je kao neosnovanu žalbu tuženog Stečajna masa „ĐĐ“ DD … i potvrdio presudu Osnovnog suda u Čačku 1P.br.1356/18 od 16.12.2019. godine

U svojoj presudi Apelacioni sud u Kragujevcu se poziva na odluku Evropskog suda za lјudska prava "Mladost turist" protiv Hrvatske.

Presuda je dostupna na javnoj stranici Apelacionog suda u Kragujevcu ovde

Član P1-1 | DIC | MLADOST TURIST A.D. protiv Hrvatske

Presudom broj PŽ 6322/18 od 12.12.2018. godine Privredni apelacioni sud odbio je kao neosnovane žalbe tužioca i potvrtio presudau Privrednog suda u Beogradu P 6123/16 od 24.09.2018. godine, ispravlјenu rešenjem P 6123/16 od 24.10.2018. godine i dopunskim rešenjem istog suda P 6123/16 od 14.11.2018. godine.

U svojoj presudi Privredni apelacioni sud se poziva na odluku Evropskog suda za lјudska prava "Mladost turist" protiv Hrvatske.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Nešić protiv Crne Gore

Presuda je povezana sa presudom Gž 2609/18/2018 od 13.12.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojom se kao neosnovana odbija žalba tužene i potvrđuje presuda Osnovnog sua u Lazarevcu P 707/15 od 07.02.2018. godine u stavu prvom, delu stava trećeg koji je izvršeno prebijanje potraživanja i obavezana tužena da tužilјama isplati presudom određeniiznos, u parnici tužilaca AA1 do AA3,protiv tužene Gradske opštine Lazarevac, radi naknade štete.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Tehnogradnja DOO protiv Srbije

Presuda je navedena u presudi Gž 9376/2018 od 13.06.2019. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kao neosnovana žalba tužioca i potvrđuje presuda Višeg suda u Beogradu P. br. 4261/17 od 25.06.2018. godine.

Presudom Višeg suda u Beogradu P. br. 4261/17 od 25.06.2018. godine stavom prvim izreke odbijen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tužena da mu na ime naknade materijalne štete isplati iznos od 12.089.792,46 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 06.07.2015. godine do isplate.

Prema činjeničnom stanju utvrđenom u prvostepenom postupku tužilac je dana 31.03.2014. godine, zaklјučio ugovor o pružanju pravne pomoći i zastupanju sa HI "AA", kao vlastodavcem, na osnovu kog ugovora je tužilac kao punomoćnik preuzeo obavezu da pruža advokatske usluge vlastodavcu kroz pravne savete, konsultacije, zastupanja i odbrane pred sudovima i svim drugim organima vlasti, dok je se sa druge strane vlastodavac obavezao da tužiocu za to plaća paušalno mesečnu naknadu u iznosu od 2.000,00 evra neto uz uvećanje za visinu poreza na usluge u dinarskoj protivvrednosti po kursu važećem na dan plaćanja svakog 01-og do 10-og u mesecu za prethodni mesec, kao i da mu isplati iznos dosuđenih i naplaćenih troškova po svakom predmetu u iznosu koji vlastodavac realizuje uz umanjenje za iznos materijalnih troškova koje u toku postupka snosio sam vlastodavac i koji pripadaju vlastodavcu. Ugovor je zaklјučen na neodređeno vreme, sa početkom važenja od 01.04.2004. godine.

Vlastodavac po osnovu navedenog ugovora HI "AA", bilo je društveno preduzeće, a “AA1” d.o.o., bio je kupac 70% društvenog kapitala navedenog preduzeća, na osnovu ugovora o prodaji društvenog kapitala metodom javnog tendera koji je zaklјučen dana 13.01.2004. godine. Agencija za privatizaciju obavestila je preduzeće HI "AA" i “AA1” d.o.o., dopisom od 01.07.2005. godine, da se ugovor o prodaji društvenog kapitala javnim tenderom smatra raskinutim zbog neispunjenja istekom naknadno ostavlјenog roka, zbog čega je Agencija u skladu sa odredbom člana 41a stav 2 Zakona o privatizaciji, donela odluku o prenosu kapitala Preduzeća HI “AA”, Akcijskom fondu.

Tužilac AA, po osnovu ugovora o pružanju pravne pomoći i zastupanju, preduzimao je pružanje advokatskih usluga HI “AA” a.d., zaklјučno sa julom 2006. godine, ali kako mu naknada nije isplaćena, tužilac je pokrenuo parnični postupak koji je ončan donošenjem presude Osnovnog suda u Kruševcu P. br. 884/12 od 13.02.2014. godine, kojim je usvojen njegov zahtev i obavezan tuženi HI “AA” a.d., da tužiocu na ime duga isplati iznos od 4.914.652,80 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 01.08.2006. godine do isplate, kao i da mu na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 1.064.834,00 dinara. Ova presuda potvrđena je presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž.br. 3567/16 od 13.12.2016. godine.

Žalbeni navod tužioca da je ugovor o prodaji društvenog kapitala od 13.01.2004. godine, raskinut retroaktivnom primenom člana 41a stav 2 Zakona o privatizaciji, je osnovan, ali nije od uticaja na drugačiju odluku suda, s obzirom da je i član 41a Zakona o privatizaciji), koji je važio u vreme zaklјučenja ugovora, predviđao mogućnost raskida ugovora zbog neispunjenja (neplaćanje rate ugovorene cene u ugovorenom roku).

Suprotno žalbenim navodima tužioca, pravilno je prvostepeni sud prilikom donošenja odluke imao u vidu presudu Evropskog suda za lјudska prava u Strazburu od 14.03.2017. godine u predmetu “Tehnogradnja” d.o.o., protiv Srbije (predstavka br. 35081/10 i 68117/13), kada je našao da činjenice koje je sud razmatrao u tom postupku, nisu identične činjenicama iznetim od strane tužioca u ovoj parnici, s obzirom da je u tom postupku sud našao da je došlo do povrede člana 6 stav 1 Konvencije i člana 1 Protokola 1 u vezi sa neizvršavanjem pravnosnažnih odluka domaćih sudova, s obrazloženjem da preduzeće – dužnik nije moglo “istovremeno biti podvrgnuto stečajnom i izvršnom postupku”. Tužilac, prema sopstvenim navodima, nije ni pokretao izvršni postupak, niti je mogao da ga pokrene jer je vodio parnični postupak koji je pravnosnažno okončan donošenjem presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž. br. 3567/16 od 13.12.2016. godine, pa se na njega navedena presuda i stav izražen u njoj ne može primeniti.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Yaylali protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Gabrić protiv Hrvatske (9702/04) od 05.02.2009. koju je doneo Evropski sud za ljudska prava, u kontekstu jednakog sagledavanja srazmernosti izrečene sankcije.

Član P1-1 | DIC | Zarifa Skenderi protiv Srbije

Odluka se navodi u presudi Gž 2695/2019 od 04.04.2019. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kžalba tuženog i potvrđuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P 8696/2016 od 12.03.2018. godine, ispravlјena rešenjem istog suda P 8696/2016 od 04.02.2019. godine, u prvom i drugom stavu izreke, presuda preinačuje u delu trećeg stava izreke tako što se obavezuje tuženi da tužiocu, na ime naknade štete zbog manje isplaćene penzije, isplati za mart mesec 2013. sa zakonskom zateznom kamatom dok se u prostalom delu stava trećeg izreke i stavu četvrtom odbija i potvrđuje navedena presuda.

Neosnovano se žalbom tužioca osporava ocena prigovora zastarelosti s pozivom na praksu Evropskog suda za lјudska prava i zauzeti stav u predmetu istog činjeničnog i pravnog osnova, Grudić protiv Srbije (presuda od 17.04.2012. godine), da zbog povrede neotuđivog prava na imovinu zagarantovanog Evropskom konvencijom o zaštiti lјudskih prava i osnovnih sloboda, podnosioci prestavke imaju pravo na sve iznose neprimlјene penzije od 1999. godine, dakle, bez obzira na zastarelost. Naime pitanje trogodišnjeg roka zastarelosti iz člana 376. ZOO nije postavlјeno u predmetu Grudić, a reč je o zakonskom roku zastarelosti čije postojanje samo po sebi nije nesaglasno sa Konvencijom i Protokolom uz nju, jer je reč o roku koji teži legitimnom cilјu, obezbeđenju pravne sigurnosti, a koji se, u odsustvu dokaza, ne može smatrati proizvolјno primenjivanim od strane sudova, niti da bi ovaj rok mogao biti neproporcionalno kratak prema posebnim okolnostima slučaja nezakonite obustave isplate penzija kao stečenog prava (presuda Evropskog suda za lјudska prava, predmet Zarif Skenderi i drugi protiv Srbije, Predstavka broj 15090/08, presuda od 04. jula 2017. godine, stav 97 i 100)

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Đokić protiv Bosne i Hercegovine

Presuda je povezana sa presudom Gž 1838/10 od 17.02.2010. Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kao neosnovana žalba tužilјe i potvrđuje presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu P.br.3724/05 od 30.05.2007.godine.

Presudom Prvog opštinskog suda u Beogradu P.br.3724/05 od 30.05.2007.godine, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilјa, Republika Srbije, Ministarstvo odbrane, tražila da se naloži tuženoj B.B. da deo dvorišne zgrade na katastarskoj parceli broj __ KO __, koji se nalazi u dnu dvorišta gledano sa ulice desno do stana koji je od tužilјe otkupio VV, ispražnjen od lica i stvari preda u državinu tužilјi, kao i zahtev tužilјe za naknadu troškova parničnog postupka.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P1-1 | DIC | Đokić protiv Bosne i Hercegovine

Presuda je povezana sa presudom Gž 1864/19 od 20.06.2019. Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kao neosnovana žalba tužilaca i potvrđuje presuda Osnovnog suda u Smederevu P broj 875/18 od 03.10.2018.godine u parnici tužilaca AA do AA2 protiv tuženog BB radi iselјenja.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član P12-1 | DIC | Nebojša Obradović protiv Srbije

Odluka Ustavnog suda Už-2007/2010 od 13.06.2012. godine kojom se usvaja ustavna žalba Borisa Ladišića, Nenada Mićića, Ivana Milosavlјevića, Milana Mrkobrade i Stanka Ivaniševića i utvrđuje da su presudama Opštinskog suda u Novom Sadu P1. 9166/06 od 22. oktobra 2008. godine i Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1. 852/10 od 11. februara 2010. godine povređen a prav a podnosilaca ustavne žalbe na jednaku zaštitu prava i na pravičnu naknadu za rad, zajemčen odredbama člana 36. stav 1. i člana 60. stav 4. Ustava Republike Srbije i nalaže se Apelacionom sudu u Novom Sadu da, u roku od 60 dana od dana dostavlјanja Odluke Ustavnog suda, ponovi postupak odlučivanja o žalbi podnosilaca ustavne žalbe izjavlјenoj protiv presude Opštinskog suda u Novom Sadu P1. 9166/06 od 22. oktobra 2008. godine.

Podnosioci ustavne žalbe ukazuju da je osporenim presudama odbijen njihov tužbeni zahtev za isplatu dodataka na platu za prekovremeni rad, rad noću i rad na dane državnih i verskih praznika za period od novembra 2003. do novembra 2006. godine. Podnosioci smatraju da su na taj način postupajući sudovi u identičnim pravnim i činjeničnim situacijama različito postupali, čime su im povredili pravo na jednaku zaštitu prava zajemčeno članom 36. stav 1. Ustava. Ovo stoga što je u postupku, koji je pravnosnažno okončan presudom Okružnog suda u Valјevu Gž1. 351/08 od 17. jula 2008. godine, usvojen tužbeni zahtev tužioca koji se odnosio na navedena potraživanja za period od januara 2003. godine do decembra 2005. godine. Takođe, podnosioci ustavne žalbe, pozivajući se na praksu Ustavnog suda, smatraju da im je osporenim presudama povređeno i pravo i na pravičnu naknadu za rad zajemčeno odredbom člana 60. stav 4. Ustava.

Odluka je dostupna u javnoj bazi prakse Ustavnog suda ovde

Član P12-1 | DIC | Nebojša Obradović protiv Srbije

Odluka Ustavnog Už-1530/2008 od 21.01.2010. godine kojom se usvaja ustavna žalba Gorana Jović iz Čačka protiv presude Okružnog suda u Čačku Gž. 1446/08 od 12. novembra 2008. godine. Ustavnom žalbom se osporava navedena presuda u delu kojim je odbijena kao neosnovana žalba izjavlјena protiv stava 2. izreke presude Opštinskog suda u Čačku P1. 730/07 od 29. maja 2008. godine, a kojim je odbijen deo tužbenog zahteva podnosioca ustavne žalbe kojim je tražio da se obaveže Republika Srbija, Ministarstvo unutrašnjih poslova, Sekretarijat u Čačku da mu za period od 1. decembra 2005. godine do 31. marta 2006. godine isplati neisplaćeni deo zarade po osnovu prekovremenog rada, noćnog rada i rada u dane državnih i verskih praznika. Navedene presude zasnovane su na činjenici da je 29. novembra 2005. godine stupio na snagu Zakon o policiji, kojim je u članu 147. stav 1. propisano da se, između ostalog, zbog posebnih uslova rada, rada na dan praznika koji je neradni dan, noćnog rada i prekovremenog rada, zaposlenima u Ministarstvu mogu utvrditi koeficijenti za obračun plate koji su od 30 do 50 % nominalno veći od koeficijenata za druge državne službenike.
Odlukom Ustavnog suda se poništava presuda Okružnog suda u Čačku Gž. 1446/08 od 12. novembra 2008. godine u delu stava 1. izreke, kojim je odbijena kao neosnovana žalba Gorana Jovića i potvrđena presuda Opštinskog suda u Čačku P1. 730/07 od 29. maja 2008. godine u stavu 2. izreke, pa se određuje da Apelacioni sud u Kragujevcu donese novu odluku po žalbi Gorana Jovića podnetoj protiv stava 2. izreke navedene prvostepene presude.

Odluka je dostupna u javnoj bazi prakse Ustavnog suda ovde

Član P12-1 | DIC | Nebojša Obradović protiv Srbije

Odluka Ustavnog suda Už-292/2008 kojom se usvaja ustavna žalba Gorana Petrovića i utvrđuje da je stavom 2. izreke presude Okružnog suda u Valјevu Gž1. 22/08 od 21. januara 2008. godine povređeno pravo podnosioca ustavne žalbe na pravičnu naknadu za rad zajemčeno odredbom člana 60. stav. 4. Ustava Republike Srbije i poništava se presuda Okružnog suda u Valјevu Gž1. 22/08 od 21. januara 2008. godine u delu stava 2. izreke, kojom je usvojena žalba tužene Republike Srbije, Ministarstvo unutrašnjih poslova, Sekretarijat u Valјevu, i preinačena presuda Opštinskog suda u Valјevu P1. 942/06 od 26. januara 2007. godine u st. I, II, III i IV izreke, pa se određuje da Apelacioni sud u Beogradu donese novu odluku po žalbi tužene u ovoj pravnoj stvari izjavlјenoj protiv st. I, II, III i IV izreke navedene prvostepene presude.
U ustavnoj žalbi se navodi: da je podnosilac ustavne žalbe podneo tužbu Opštinskom sudu u Valјevu protiv Republike Srbije, Ministarstvo unutrašnjih poslova, Sekretarijat u Valјevu, radi isplate dodatka na platu po osnovu prekovremenog rada, noćnog rada i rada u dane državnih i verskih praznika za period od juna 2003. do juna 2006. godine; da je prvostepeni sud usvojio tužbeni zahtev podnosioca ustavne žalbe i obavezao tuženu na isplatu odgovarajućeg novčanog iznosa po navedenim osnovima; da je, postupajući po žalbi tužene, Okružni sud u Valјevu doneo osporenu presudu Gž1. 22/08 od 21. januara 2008. godine i u stavu 2. izreke preinačio prvostepenu presudu, tako što je odbio tužbeni zahtev podnosioca ustavne žalbe za isplatu dodatka na platu po osnovu prekovremenog rada, noćnog rada i rada u dane državnih i verskih praznika za period od decembra 2005. do juna 2006. godine; da je osporena drugostepena presuda zasnovana na činjenici da je 29. novembra 2005. godine stupio na snagu Zakon o policiji, kojim je u članu 147. stav 1. propisano da se, između ostalog, zbog posebnih uslova rada, rada na dan praznika koji je neradni dan, noćnog rada i prekovremenog rada, zaposlenima u Ministarstvu mogu utvrditi koeficijenti za obračun plate koji su od 30 do 50% nominalno veći od koeficijenata za druge državne službenike; da je Okružni sud u Valјevu izveo pogrešan zaklјučak da je podnosiocu ustavne žalbe isplaćen dodatak na platu po navedenim osnovima, jer iz nalaza i mišlјenja veštaka u ovoj pravnoj stvari proizlazi da “podnosilac nije dobio rešenje o visini plate po novom Zakonu o policiji“; “da veštak konstatuje da iz ponuđene dokumentacije nije mogao utvrditi da je plata podnosioca ustavne žalbe uvećana od 30 do 50% shodno novom Zakonu o policiji“ i da je na taj način povređeno pravo podnosioca na pravičnu naknadu za rad.

Odluka je dostupna u javnoj bazi prakse Ustavnog suda ovde