Analiza slučaja pred Evropskim sudom za ljudska prava
Evropska Konvencija o ljudskim pravima
Praktični vodič za primenu Evropske konvencije o ljudskim pravima
Priručnici i vodiči kroz praksu Evropskog suda za ljudska prava
Evropski sud za ljudska prava u 50 pitanja
Glosar Evropske Konvencije o ljudskim pravima
Nacionalna mreža sudija i tužilaca za primenu standarda Evropskog suda za ljudska prava
Preuzmite presudu u pdf formatu
Na osnovu člana 6. stav 1. Uredbe o zastupniku Republike Srbije pred Evropskim sudom za ljudska prava ("Službeni glasnik RS", broj 61/06 - prečišćen tekst) objavljuje se, na srpskom i engleskom jeziku, Odluka Evropskog suda za ljudska prava po predstavci broj 48499/08, DOO BROJLER DONjE SINKOVCE, protiv Srbije, koja glasi:
Presuda Evropskog suda za ljudska prava
Presuda je objavljena u "Službenom glasniku RS", br. 3/2014 od 15.1.2014. godine.
DRUGO ODELjENjE
PREDMET DOO BROJLER DONjE SINKOVCE protiv SRBIJE
(predstavka broj 48499/08)
PRESUDA
STRAZBUR
26. novembar 2013. godine
Ova presuda je pravosnažna, ali može biti predmet redaktorskih promena.
U predmetu DOO Brojler Donje Sinkovce protiv Srbije, Evropski sud za ljudska prava (Drugo odeljenje), na zasedanju Veća u sastavu:
Paulo Pinto de Albuquerque, predsednik,
Dragoljub Popović,
Helen Keller, sudije,
i Seçkin Erel, vršilac dužnosti zamenika sekretara Odeljenja,
posle većanja na zatvorenoj sednici održanoj 5. novembra 2013. godine, izriče sledeću presudu, koja je usvojena na taj dan:
POSTUPAK
1. Predmet je formiran na osnovu predstavke (broj 48499/08) protiv Republike Srbije koju je Sudu podnelo, prema članu 34. Konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda (u daljem tekstu: "Konvencija") Holding kompanija Koka Hibro Komerc DOO Brojler Donje Sinkovce, preduzeće sa ograničenom odgovornošću iz Srbije (u daljem tekstu: "Podnosilac predstavke"), dana 30. septembra 2008. godine. Preduzeće podnosilac predstavke je 4. maja 2012. godine obavestilo Sud da je promenilo naziv u DOO Brojler Donje Sinkovce.
2. Preduzeće podnosilac predstavke zastupao je g. M. Živković, advokat iz Leskovca. Vladu Srbije (u daljem tekstu: "Vlada") zastupao je njen zastupnik g. S. Carić.
3. Predstavka je 19. oktobra 2011. godine dostavljena Vladi.
ČINjENICE
4. Činjenice predmeta, kako su ih stranke iznele, mogu se sumirati kako sledi.
A. Parnični postupak i postupak za obezbeđenje izvršenja
5. Trgovinski sud u Leskovcu je 25. aprila 2005. godine presudio u korist preduzeća "KHK" (u to vreme matično preduzeće preduzeća podnosioca predstavke), i naložio GP "Rad" (preduzeću iz Grdelice - "dužniku") da isplati: (i) RSD 20.403.432,58 (EUR 250.5151) zajedno sa zakonskom kamatom počev od 28. februara 2001. godine; i (ii) RSD 947.142,00 (EUR 11.630) na račun troškova parničnog postupka.
6. Preduzeće "KHK" je 26. aprila 2005. godine prenelo ovo pravo na preduzeće podnosioca predstavke.
7. Presuda Trgovinskog suda postala je pravosnažna 24. novembra 2005. godine, a izvršna 27. decembra 2005. godine.
8. Preduzeće podnosilac predstavke je 27. decembra 2005. godine podnelo Opštinskom sudu u Leskovcu predloge za izvršenje presude Trgovinskog suda i za dosuđenje zakonske kamate na troškove parničnog postupka u skladu sa članom 35. stav 1. Zakona o izvršnom postupku iz 2004. godine (videti stav 25. u daljem tekstu).
9. Opštinski sud je 19. januara 2006. godine naložio izvršenje procenom i prodajom pokretne imovine dužnika i prijavom redosleda izvršenja u registru nekretnina. Osim toga, sud je preduzeću podnosiocu predstavke dosudio zakonsku kamatu na troškove parničnog postupka od 25. aprila 2005. godine i utvrdio da su troškovi izvršnog postupka RSD 69.500 (EUR 790). Opštinski sud je 3. oktobra 2007. godine delimično izmenio nalog za izvršenje time što je izvršenje prodajom nekih zemljišnih parcela prekinuto, a troškovi izvršenja su utvrđeni na iznos od RSD 267.150 (EUR 3.400). Ova rešenja postala su pravosnažna 14. decembra 2007. godine.
10. Rešenje o izvršenju je 3. juna 2008. godine primljeno u katastar nepokretnosti u Leskovcu.
11. Opštinski sud je do 19. decembra 2008. godine utvrdio da je vrednost zaplenjene nepokretne imovine dužnika RSD 121.403.430,00 (EUR 1.356.640) i pozvao treću stranu, koja je osporavala vlasništvo dužnika nad određenim zemljišnim parcelama, da pokrene poseban parnični postupak s tim u vezi protiv preduzeća podnosioca predstavke.
12. Do 4. februara 2009. godine Opštinski sud je obustavio izvršenje u vezi sa određenim zemljišnim parcelama na kojima je vlasništvo osporavano.
13. Opštinski sud je 10. februara 2009. godine delimično izmenio rešenje od 19. decembra 2008. godine time što je procenio vrednost dužnikove zaplenjene imovine na RSD 108,654,410.00 (EUR 1,214,184). Okružni sud u Leskovcu je 5. marta 2009. godine ukinuo ovo rešenje i naložio ponovno suđenje.
14. Trgovinski sud u Leskovcu je 27. aprila 2009. godine pokrenuo stečajni postupak protiv dužnika.
15. Opštinski sud je do 11. juna 2009. godine prekinuo izvršni postupak zbog pokretanja stečajnog postupka.
__________
1 Iznosi u evrima su dati samo kao reference, na osnovu približne prosečne vrednosti u relevantnom trenutku.
16. Preduzeće podnosilac predstavke je 18. maja 2009. godine blagovremeno podnelo prijavu potraživanja Trgovinskom sudu u okviru stečajnog postupka protiv dužnika, tražeći da bude priznato kao razlučni poverilac.
17. Na prvom poverilačkom ročištu 15. juna 2009. godine, kome je takođe prisustvovalo i preduzeće podnosilac predstavke, Skupština poverilaca se saglasila da bi stečajni postupak trebalo da dovede to bankrotiranja dužnika. Trgovinski sud je 7. septembra 2009. godine pokrenuo postupak radi prodaje dužnikove imovine.
18. Stečajni sudija je 24. avgusta 2009. godine prihvatio potraživanje preduzeća podnosioca predstavke i njegov status razlučnog poverioca. Stečajno veće je 24. novembra 2009. godine, po žalbi Stečajnog upravnika, ukinulo ovu odluku i uputilo preduzeće podnosioca predstavke da pokrene parnični postupak radi utvrđivanja njegovog statusa razlučnog poverioca.
19. Preduzeće podnosilac predstavke je 29. marta 2010. godine pokrenulo parnični postupak s tim u vezi. Do 1. juna 2012. godine Trgovinski sud je odbio potraživanje preduzeća podnosioca predstavke kao zakasnelo potraživanje. Preduzeću podnosiocu predstavke je naloženo da plati iznos od RSD 485.250,00 (EUR 4.250) za troškove postupka. Prema podacima u spisima predmeta izgleda da ova odluka još nije pravosnažna.
V. Postupak pred Ustavnim sudom
20. Preduzeće podnosilac predstavke je 15. avgusta 2008. godine uložilo ustavnu žalbu tražeći naknadu za sporno neizvršenje. Preduzeće podnosilac predstavke je posebno tražilo da se prizna njegov status razlučnog poverioca i da mu se isplate iznosi traženi u stečajnom postupku.
21. Ustavni sud je 29. marta 2012. godine utvrdio da je preduzeće podnosilac predstavke pretrpelo povredu njegovog imovinskog prava, kao i povredu "prava na suđenje u razumnom roku" u vezi sa izvršnim postupkom, i odbio ostatak žalbe. Sud je takođe proglasio da preduzeće podnosilac predstavke ima pravo na naknadu nematerijalne štete u iznosu od EUR 600, pretvoreno u domaću valutu po kursu važećem na dan izmirenja.
22. Pre stečajnog postupka dužničko preduzeće je bilo u potpunosti u društvenoj svojini. Ono je ostalo registrovano kao takvo u odnosnim registrima tokom stečajnog postupka.
23. Stečajni postupak je još uvek u toku.
A. Zakon o izvršnom postupku iz 2004. godine (objavljen u "Službenom glasniku Republike Srbije", broj 125/04)
24. Član 5. je propisivao da se izvršni postupak mora sprovesti po hitnom postupku.
25. Član 35. stav 2. je predviđao da bi, na predlog poverioca, sud odobravao zakonsku kamatu na troškove postupka dosuđene pravosnažnom sudskom odlukom.
26. Član 37. je propisivao da se i izvršni postupak sprovodi na predlog lica koje u pravosnažnoj odluci nije označeno kao poverilac, pod uslovom da ovaj prvi može da dokaže, na osnovu "javne ili po zakonu overene isprave", da mu je pravo u pitanju bilo kasnije preneto od prvobitnog poverioca.
27. Članovi 98-153. utvrđuju detalje u vezi sa izvršenjem prodajom dužnikove nepokretne imovine. Član 99. je posebno predviđao da se izvršenje sprovodi zabeležbom rešenja o izvršenju u evidenciji nekretnina, procenom i prodajom dužnikove nepokretne imovine, i isplatom poverilaca. Član 102. je dalje predviđao pravo poverioca na naknadu od prodaje imovine u vezi sa kojom je izvršena zabeležba rešenja o izvršenju u zemljišnim knjigama.
B. Zakon o izvršenju i obezbeđenju iz 2011. godine (objavljen u "Službenom glasniku RS", br. 31/11 i 99/11)
28. Novi Zakon o izvršnom postupku stupio je na snagu 17. septembra 2011. godine, čime je van snage stavljen Zakon o izvršnom postupku iz 2004. godine. Član 358. propisuje da će se izvršni postupci pokrenuti pre stupanja ovog zakona na snagu nastaviti shodno odredbama Zakona o izvršnom postupku iz 2011. godine.
V. Zakon o stečajnom postupku iz 2004. godine (objavljen u "Službenom glasniku RS", br. 84/04 i 85/05)
29. Član 1. je propisivao da se stečajni postupak vodi protiv nesolventnog dužnika radi isplate poverilaca, stečajem dužnika ili njegovom reorganizacijom.
30. Stečajni postupak vodi po hitnom postupku (član 29.), nadležan sud (član 7.), preko stečajnog sudije i veća, pri čemu se određene nadležnosti odobravaju stečajnom upravniku, kao i skupštini i odboru poverilaca (član 9.). Skupštini poverilaca, isključujući razlučne poverioce, posebno je povereno da odluči da li bi stečajni postupak trebalo da dovede do stečaja dužnika ili reorganizacije na osnovu dužnikovog finansijskog izveštaja i predloga stečajnog upravnika (čl. 22-24). Ako bi Skupština izabrala stečaj, stečajno veće bi počelo prodaju dužnika (član 23. stav 5.).
31. Razlučni poverioci, za razliku od drugih poverilaca, imali su pravo na isplatu iz sredstava dobijenih prodajom imovine u vezi sa kojom imaju obezbeđenje (član 38.). Nerazlučni poverioci bili bi isplaćivani proporcionalno i u skladu sa redom u koji su stavljeni. Isplate na račun troškova stečajnog postupka, zagarantovane plate i odnosni doprinosi i dobiti, kao i javni dugovi, imali su prednost (član 35.).
32. Član 73. je propisivao da "počev od dana pokretanja stečajnog postupka" protiv dužnika se nije mogao istovremeno voditi poseban postupak izvršenja. Svi izvršni postupci u toku obustavljani su, a novi izvršni postupci nisu mogli da se pokrenu dok je stečajni postupak u toku.
33. Po otvaranju stečajnog postupka, poverioci su morali da prijavljuju svoja potraživanja sudu (član 90.). Potraživanja koja stečajni upravnik ili poverioci nisu osporili smatrana su utvrđenim (član 94.). Stečajni upravnik i poverioci imali su pravo žalbe na zaključak stečajnog sudije o spisku utvrđenih i osporenih potraživanja (član 94.).
34. Poverilac čije je potraživanje osporeno u stečajnom postupku je upućivan na pokretanje parničnog ili drugog postupka za zahtevom utvrđivanja tog potraživanja (član 96.). Potraživanja tako utvrđena imala bi pravno dejstvo u odnosu na dužnika i poverioce (čl. 94. i 97.).
G. Zakon o stečajnom postupku iz 2009. godine (objavljen u "Službenom glasniku RS", br. 104/09, 99/11 i 71/12)
35. Zakon o stečajnom postupku iz 2009. godine stupio je na snagu 24. januara 2010. godine, čime je van snage stavljen Zakon o stečaju iz 2004. godine. U skladu sa članom 207., međutim, svi stečajni postupci pokrenuti pre 24. januara 2010. godine se, u načelu, završavaju shodno zakonima na snazi u relevantnom trenutku.
D. Ostalo relevantno domaće pravo
36. Ostali deo relevantnog domaćeg prava iznet je u predmetima Marčić i drugi protiv Srbije, broj 17556/05, stav 29., 30. oktobar 2007. godine; R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije, br. 2269/06, 3041/06, 3042/06, 3043/06, 3045/06 i 3046/06, st. 57-82, 15. januar 2008. godine;Vlahović protiv Srbije, broj 42619/04, st. 37-47, 16. decembar 2008. godine; Crnišanin i drugi protiv Srbije, br. 35835/05, 43548/05, 43569/05 i 36986/06, st. 100-104, 13. januar 2009. godine; i Marinković protiv Srbije (odluka), broj 5353/11, 29. januar 2013. godine.
PRAVO
I. NAVODNE POVREDE ČLANA 6. I ČLANA 1. PROTOKOLA BROJ 1
37. Preduzeće podnosilac predstavke žalilo se prema članu 6. stav 1. Konvencije i članu 1. Protokola broj 1 uz nju zbog propusta države da izvrši pravosnažnu presudu u pitanju. U relevantnom delu, ti članovi glase kako sledi:
"Svako, tokom odlučivanja o njegovim građanskim pravima i obavezama ... ima pravo na pravičnu ... raspravu ... pred ... sudom ..."
"Svako fizičko i pravno lice ima pravo na neometano uživanje svoje imovine..."
1. Kompatibilnost ratione personae (odgovornost Države)
38. Vlada je tvrdila da se Država ne može smatrati odgovornom za trgovinske dugove nesolventnih preduzeća.
39. Sud je već utvrdio u brojnim prilikama u uporedivim slučajevima protiv Srbije da je Država obavezna za izmirenje dugova društvenih preduzeća utvrđenih pravosnažnim odlukama domaćih sudova (videti, na primer, R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije, citirana u gornjem tekstu, st. 97-98; Kin-Stib i Majkić protiv Srbije, broj 12312/05, stav 96., 20. april 2010. godine; i Adamović protiv Srbije, broj 41703/06, stav 31., 2. oktobar 2012. godine). Sud ne vidi nijedan razlog da u konkretnom slučaju odstupi od toga. Prema tome, primedba Vlade s tim u vezi mora se odbaciti.
2. Kompatibilnost ratione personae ("status žrtve" preduzeća podnosioca predstavke)
40. Po mišljenju Suda, iako Vlada nije stavila primedbu na nadležnost Suda ratione personae s tim u vezi, status žrtve preduzeća podnosioca predstavke i pored toga traži razmatranje (videti, uz odgovarajuće izmene, Blečić protiv Hrvatske [VV], broj 59532/00, stav 67., ECHR 2006-III, i Bijelić protiv Crne Gore, broj 11890/05, stav 71., 28. april 2009. godine).
41. Sud podseća da status žrtve podnosioca predstavke u okviru značenja člana 34. Konvencije zavisi od činjenice da li su domaći organi priznali, bilo izričito ili prećutno, navodnu povredu Konvencije i, ako je neophodno, pružili odgovarajuću naknadu u vezi sa njom. Tek kada se ispune ovi uslovi, supsidijarna priroda zaštitnog mehanizma Konvencije isključuje razmatranje predstavke (videti Cocchiarella protiv Italije [VV], broj 64886/01, stav 71., ECHR 2006-V; i Cataldo protiv Italije (odluka), broj 45656/99, ECHR 2004-VII).
42. S tim u vezi, Sud podseća da u predmetima koji se odnose na neizvršenje pravosnažnih domaćih odluka protiv društvenih preduzeća, kao što je ovaj slučaj, "sveobuhvatna ustavna naknada, pored utvrđivanja povrede gde je zajemčena, morala bi da obuhvati naknadu pretrpljene i materijalne i nematerijalne štete" (videti Milunović i Čekrlić (odluka), 3716/09 i 38051/09, stav 62., 17. maj 2011. godine).
43. Sud primećuje, s tim u vezi, da je 29. marta 2012. godine Ustavni sud utvrdio da je preduzeće podnosilac predstavke pretrpelo povredu njegovih ustavnih prava i dosudio mu traženu naknadu nematerijalne štete (videti stav 21. u gornjem tekstu). On, međutim, nije naložio državi da isplati, iz sopstvenih sredstava, materijalnu štetu, naime iznose dosuđene predmetnom pravosnažnom presudom, kako to zahteva praksa Suda (videti, na primer, R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije, i Crnišanin i drugi protiv Srbije, obe citirane u gornjem tekstu). Prema tome, preduzeće podnosilac predstavke nije dobilo odgovarajuću i dovoljnu naknadu za navodne povrede.
44. Prema tome, Sud nalazi da je preduzeće podnosilac predstavke zadržalo status žrtve.
3. Iscrpljenje domaćih pravnih sredstava
45. Vlada je iznela da preduzeće podnosilac predstavke nije iscrpelo domaća pravna sredstva kako se zahteva članom 35. Konvencije. Posebno, pošto su stečajni postupak i postupak po ustavnoj žalbi bili i dalje u toku, pritužba preduzeća podnosioca predstavke je preuranjena.
46. Preduzeće podnosilac predstavke se nije s tim složilo.
47. Sud primećuje da je na početku preduzeće podnosilac predstavke imalo presudu koja je pravosnažna i izvršna, čije je izvršenje odgovornost organa, uključujući, ako je neophodno, preduzimanje mera kao što su stečajni postupak (videti Khachatryan protiv Armenije, broj 31761/04, stav 60., 1. decembar 2009. godine). U načelu, kada podnosilac predstavke, kao što je predmetni, dobije pravosnažnu presudu protiv lica pod kontrolom države, on ili ona moraju samo da podnesu predlog za izvršenje te presude nadležnom sudu ili, u slučaju stečaja protiv dužnika, da prijave potraživanja upravi dužnika (videti, uz odgovarajuće izmene, R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije, citirana u gornjem tekstu). S obzirom da je preduzeće podnosilac predstavke to uradilo, primedba Vlade se mora odbaciti.
48. Sud je već utvrdio da u slučajevima kao što je preduzeće podnosilac predstavke, ustavnu žalbu treba zaista smatrati delotvornim domaćim pravnim lekom, u okviru značenja člana 35. stav 1. Konvencije u vezi sa svim takvim predstavkama podnetim protiv Srbije počev od 22. juna 2012. godine (videti Marinković protiv Srbije, citiran u gornjem tekstu, stav 36). On ne vidi nijedan razlog da u ovom predmetu utvrdi drugačije i konstatuje da je preduzeće podnosilac predstavke podnelo svoje pritužbe pred Sudom 30. septembra 2008. godine. U svakom slučaju, Ustavni sud je 29. marta 2012. godine doneo odluku o ustavnoj žalbi preduzeća podnosioca predstavke (videti stav 21. u gornjem tekstu). Pritužba Vlade s tim u vezi se, prema tome, mora odbaciti.
4. Zaključak
49. Sud nalazi da ova pritužba nije očigledno neosnovana u okviru značenja člana 35. stav 3. Konvencije i da nije nedopuštena ni po jednoj drugoj osnovi. Ona se, prema tome, mora proglasiti dopuštenom.
50. Vlada je ostala pri stavu da je izvršni postupak sproveden ažurno, dok presuda u pitanju nije prvenstveno izvršena zbog nemaštine dužnika. Ona je dalje tvrdila da period neizvršenja ne bi trebalo da obuhvati naknadni stečajni postupak, koji je pravično i ekspeditivno sproveden, s obzirom na njegovu posebnu složenost i kašnjenja koja se mogu pripisati preduzeću podnosiocu predstavke koje je vodilo postupak za utvrđenje razlučnog prava
51. Preduzeće podnosilac predstavke se nije složilo i ponovo je potvrdilo svoje pritužbe.
52. Sud poziva na svoju utvrđenu sudsku praksu u smislu da se dosledno utvrđuje da je Tužena država odgovorna za propust da izvrši pravosnažne sudske presude kojima se utvrđuje dug društvenih preduzeća (videti, na primer, R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije, citiran u gornjem tekstu, st. 97-98; Rašković i Milunović protiv Srbije, br. 1789/07 i 28058/07, stav 71., 31. maj 2011. godine; i Adamović protiv Srbije, citiran u gornjem tekstu, stav 39.). S tim u vezi, Sud je već razmatrao okolnosti u vezi sa nesolventnim dužnicima (R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije, st. 114-115, i Vlahović, stav 77., oba citirana u gornjem tekstu), i utvrdio da nedostatak sredstava ne može predstavljati prepreku izvršenju "pošto državni organ ne može da citira nedostatak sredstava kao opravdanje za neizvršenje presude" (videti, takođe, Immobiliare Saffi protiv Italije [VV], broj 22774/93, stav 74, ECHR 1999-V). Sud u predmetnom slučaju ne nalazi neke posebne okolnosti koje bi zahtevale da odstupi od ove sudske prakse.
53. Sud primećuje da je presuda od 25. aprila 2005. godine postala pravosnažna 24. novembra 2005. godine, a njeno izvršenje je traženo 27. decembra 2005. godine. Period neizvršenja do sada traje više od sedam godina i osam meseci. Vlada je propustila da pokaže da se odgovornost za kašnjenje u predmetnom slučaju može pripisati preduzeću podnosiocu predstavke. Srpski organi nisu stoga preduzeli neophodne mere da izvrše presudu u pitanju i za taj propust nisu obezbedili uverljive razloge.
54. Prema tome, došlo je do povrede člana 6. Konvencije i člana 1. Protokola broj 1 uz nju.
II. NAVODNA POVREDA ČLANA 13. KONVENCIJE
55. Najzad, preduzeće podnosilac predstavke žalilo se prema članu 13. Konvencije, zbog nepostojanja delotvornog domaćeg pravnog leka u vezi sa predmetnim neizvršenjem.
56. Član 13. glasi kako sledi:
"Svako kome su povređena prava i slobode predviđeni u ovoj konvenciji ima pravo na delotvoran pravni lek pred nacionalnim vlastima, bez obzira na to da li su povredu izvršila lica koja su postupala u službenom svojstvu."
57. Sud primećuje da su ove pritužbe povezane sa gore razmatranim pritužbama, pa se, isto tako, moraju proglasiti dopuštenim.
58. Sud primećuje da je Vlada u preliminarnim zapažanjima tvrdila da je ustavna žalba delotvorno pravno sredstvo dostupno preduzeću podnosiocu predstavke, a koje primedbe su odbačene na osnovama opisanim u st. 42, 43. i 48.
59. Sud zaključuje, iz istih razloga, da je došlo do povrede člana 13, a u vezi sa članom 6. stav 1. Konvencije i članom 1. Protokola broj 1 uz nju na ime nepostojanja delotvornog pravnog sredstva prema domaćem pravu za pritužbu preduzeća podnosioca predstavke u vezi sa neizvršenjem pravosnažne odluke donete protiv dužnika (videti, uz odgovarajuće izmene, Stevanović protiv Srbije, broj 26642/05, st. 67-68, 9. oktobar 2007. godine; i Stakić protiv Crne Gore, broj 49320/07, st. 59-60, 2. oktobar 2012. godine).
III. PRIMENA ČLANA 41. KONVENCIJE
60. Član 41. Konvencije propisuje:
"Kada Sud utvrdi prekršaj Konvencije ili protokola uz nju, a unutrašnje pravo Visoke strane ugovornice u pitanju omogućava samo delimičnu odštetu, Sud će, ako je to potrebno, pružiti pravično zadovoljenje oštećenoj stranci."
1. Materijalna šteta
61. Preduzeće podnosilac predstavke tražilo je RSD 20.103.432,58 (EUR 182.000) na ime duga prema presudi i RSD 122.132.328,20 (EUR 1.100.300) na ime zakonske kamate dospele od 28. februara 2001. godine do 19. aprila 2012. godine, kao i RSD 947.142,00 (EUR 11.533) na ime troškova parničnog postupka i RSD 5.754.074,84 (EUR 50.485) na ime zakonske kamate dospele od 25. aprila 2005. godine do 19. aprila 2012. godine, umanjeno za iznos od RSD 33.671.093,87 (EUR 303.350) koji je očekivalo da dobije u stečajnom postupku.
62. Vlada je ova potraživanja smatrala neopravdanim i preteranim.
63. S obzirom na povrede utvrđene u ovom predmetu i na njegovu obimnu praksu u vezi sa neizvršenjima protiv društvenih preduzeća u Srbiji (videti R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije, st. 123-126, Crnišanin i drugi, st. 137-139; Adamović, stav 47.; i Rašković i Milunović, stav 83.; svi citirani u gornjem tekstu), Sud smatra da se potraživanje preduzeća podnosioca predstavke za isplatu preostalog duga utvrđenog pravosnažnom sudskom odlukom mora usvojiti. Vlada mora, prema tome, isplatiti preduzeću podnosiocu predstavke sume dosuđene presudom trgovinskog suda od 25. aprila 2005. godine (videti stav 5. u gornjem tekstu), zajedno sa zakonskom kamatom dosuđenom rešenjem o izvršenju Opštinskog suda (videti stav 9. u gornjem tekstu), umanjeno za bilo koje i sve isplate primljene po ovom osnovu u međuvremenu (videti, uz odgovarajuće izmene, R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije, citiran u gornjem tekstu, st. 123-126.; Crnišanin, citiran u gornjem tekstu, st. 137-139.; i Kin-Stib i Majkić protiv Srbije, citiran u gornjem tekstu, stav 97.).
2. Nematerijalna šteta
64. Preduzeće podnosilac predstavke tražilo je neodređenu sumu za nematerijalnu štetu u predstavci koju je podnelo 30. septembra 2008. godine, ali nije ponovo dostavilo zahtev s tim u vezi u odgovarajućoj fazi postupka.
65. Pošto preduzeće podnosilac predstavke nije prema Pravilu 60. st. 2. i 3. Poslovnika Suda, kao ni stav 5. Praktičnog uputstva za zahteve za pravično zadovoljenje, koji, u relevantnom delu propisuje da će Sud "takođe odbaciti potraživanja izneta u obrascu predstavke koja nisu ponovo dostavljena u odgovarajućoj fazi postupka i zahteve podnete van roka", zahtev za naknadu nematerijalne štete mora se, prema tome, odbiti.
66. Preduzeće podnosilac predstavke takođe je tražilo troškove: (i) izvršnog postupka u iznosu od RSD 979.180,00 (EUR 8.590); i (ii) stečajnog postupka u iznosu od RSD 970.780,00 (EUR 8.520). Osim toga, preduzeće podnosilac predstavke tražilo je i RSD 300.000,00 (EUR 2.625) za troškove nastale pred Sudom. S tim u vezi, preduzeće podnosilac predstavke dostavilo je detaljan i obrazložen obračun.
67. Vlada je ove zahteve smatrala preteranim.
68. U skladu sa praksom Suda, podnosilac predstavke ima pravo na naknadu troškova samo u onoj meri u kojoj je pokazano da su oni zaista i neophodno nastali i da su opravdani u pogledu iznosa (videti, na primer, Iatridis protiv Grčke (pravično zadovoljenje) [VV], broj 31107/96, stav 54., ECHR 2000-XI).
69. U konkretnom predmetu, s obzirom na dokumenta koja poseduje i gore navedene kriterijume, Sud smatra da je opravdano da preduzeću podnosiocu predstavke dosudi iznos od EUR 3.900 za pokriće troškova po svim stavkama.
70. Sud smatra da je primereno da zatezna kamata bude zasnovana na najnižoj kamatnoj stopi Evropske centrale banke uz dodatak od tri procentna poena.
IZ TIH RAZLOGA, SUD JEDNOGLASNO
1. Proglašava predstavku dopuštenom;
2. Utvrđuje da je došlo do povrede člana 6. stav 1. Konvencije;
3. Utvrđuje da je došlo do povrede člana 1. Protokola broj 1;
4. Utvrđuje da je došlo do povrede člana 13. Konvencije u vezi sa članom 6. stav 1. Konvencije i člana 1. Protokola broj 1;
5. Utvrđuje
(a) da Tužena država treba da isplati preduzeću podnosiocu predstavke, u roku od tri meseca, iznose dosuđene pravosnažnom presudom Trgovinskog suda od 25. aprila 2005. godine, zajedno sa zakonskom kamatom dosuđenom rešenjem o izvršenju Opštinskog suda od 19. januara 2006. godine, umanjeno za bilo koje i sve odnosne isplate primljene u međuvremenu;
(b) da Tužena država treba da isplati takođe, u istom roku, EUR 3.900 (tri hiljade devet stotina evra), koji će se pretvoriti u domaću valutu Tužene države po kursu važećem na dan isplate, zajedno sa porezom koji se može naplatiti, na ime nastalih troškova;
(v) da po isteku gore navedena tri meseca do isplate, treba platiti običnu kamatu na gore navedene iznose po stopi koja je jednaka najnižoj kamatnoj stopi Evropske centralne banke u zakonskom periodu uz dodatak od tri procentna poena.
7. Odbija preostali deo zahteva preduzeća podnosioca predstavke za pravično zadovoljenje.
Sastavljeno na engleskom jeziku i dostavljeno u pisanoj formi na dan 26. novembra 2013. godine, u skladu sa pravilom 77 st. 2. i 3. Poslovnika Suda.
| Seçkin Erel Vršilac dužnosti zamenika sekretara |
Paulo Pinto de Albuquerque Predsednik |
SECOND SECTION
CASE OF DOO BROJLER DONJE SINKOVCE v. SERBIA
(Application no. 48499/08)
JUDGMENT
STRASBOURG
26 November 2013
This judgment is final but it may be subject to editorial revision.
In the case of DOO Brojler Donje Sinkovce v. Serbia,
The European Court of Human Rights (Second Section), sitting as a committee composed of:
Paulo Pinto de Albuquerque, President,
Dragoljub Popović,
Helen Keller, judges,
and Seçkin Erel, Acting Deputy Section Registrar,
Having deliberated in private on 5 November 2013,
Delivers the following judgment, which was adopted on that date:
PROCEDURE
1. The case originated in an application (no. 48499/08) against the Republic of Serbia lodged with the Court under Article 34 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms ("the Convention") by Holding Kompanija Koka Hybro Komerc DOO Brojler Donje Sinkovce, a limited liability company based in Serbia ("the applicant company"), on 30 September 2008. On 4 May 2012 the applicant company informed the Court that it had changed its name to DOO Brojler Donje Sinkovce.
2. The applicant company was represented by Mr M. Živković, a lawyer practising in Leskovac. The Serbian Government ("the Government") were represented by their Agent, Mr S. Carić.
3. On 19 October 2011 the application was communicated to the Government.
THE FACTS
I. THE CIRCUMSTANCES OF THE CASE
4. The facts of the case, as submitted by the parties, may be summarised as follows.
A. The civil proceedings and ensuing enforcement proceedings
5. On 25 April 2005 the Commercial Court (Trgovinski sud) in Leskovac ruled in favour of a company "KHK" (at that time the applicant company’s mother company - "matično preduzeće"), and ordered GP "Rad" (a company based in Grdelica - "the debtor") to pay: (i) RSD 20,403,432.58 (EUR 250,5151) plus statutory interest as of 28 February 2001; and (ii) RSD 947,142.00 (EUR 11,630) on account of the costs of civil proceedings.
6. On 26 April 2005 the company "KHK" transferred this entitlement to the applicant company.
7. The Commercial Court judgment became final on 24 November 2005 and enforceable on 27 December 2005.
8. On 27 December 2005 the applicant company filed with the Municipal Court (Opštinski sud) in Leskovac requests for the enforcement of the Commercial Court judgment and for an award of the statutory interest on the costs of the civil proceedings in line with Article 35 § 1 of the Enforcement Procedure Act 2004 (see paragraph 25 below).
9. On 19 January 2006 the Municipal Court ordered the enforcement by evaluation and sale of the debtor’s immovable assets and the registration of the enforcement order in the real estate registry. In addition, the court awarded the applicant company the statutory interest on the costs of the civil proceedings as of 25 April 2005 and set the costs of the enforcement proceedings at RSD 69,500 (EUR 790). On 3 October 2007 the Municipal Court partially amended the enforcement order in that the enforcement by sale of some of the land plots was terminated and the costs of the enforcement proceedings were set at RSD 267,150 (EUR 3,400). These decisions became final on 14 December 2007.
10. On 3 June 2008 the enforcement order was registered in the Land Registry (Katastar nepokretnosti) in Leskovac.
11. By 19 December 2008 the Municipal Court established that the value of the debtor’s seized immovable assets was RSD 121,403,430.00 (EUR 1,356,640) and referred a third party, who was disputing the debtor’s ownership in respect of certain plots of land, to institute separate civil proceedings in that respect against the applicant company.
12. By 4 February 2009 the Municipal Court suspended the enforcement in respect of certain plots of land the ownership of which was disputed.
13. On 10 February 2009 the Municipal Court partially amended the decision of 19 December 2008 in that it assessed the value of the debtor’s seized assets at RSD 108,654,410.00 (EUR 1,214,184). On 5 March 2009 the District Court (Okružni sud) in Leskovac quashed this decision and ordered a retrial.
14. On 27 April 2009 the Commercial Court (Privredni sud) in Leskovac instituted the insolvency proceedings (stečajni postupak) against the debtor.
15. By 11 June 2009 the Municipal Court stayed the enforcement proceedings due to the initiation of the insolvency proceedings.
_________
1 The amounts in Euro are given for reference only, based on an approximate average value at the relevant time.
16. On 18 May 2009 the applicant company duly submitted its claim to the Commercial Court within the insolvency proceedings against the debtor, seeking that it be recognized as a secured creditor (razlučni poverilac).
17. On 15 June 2009, at the first creditors’ hearing, attended also by the applicant company, the Assembly of Creditors agreed that the insolvency proceedings should lead to the debtor’s bankruptcy. On 7 September 2009 the Commercial Court initiated the proceedings for the sale of the debtor’s assets.
18. On 24 August 2009 the Insolvency Judge (stečajni sudija) recognized the applicant company’s claim and its secured creditor status. On 24 November 2009 the Insolvency Council (stečajno veće), upon an appeal of the Insolvency Administrator (stečajni upravnik), quashed this decision and referred the applicant company to institute civil proceedings for determination of its status as a secured creditor.
19. On 29 March 2010 the applicant company instituted civil proceedings in this regard. By 1 June 2012 the Commercial Court dismissed the applicant company’s claim as lodged out of time. The applicant company was ordered to pay for the costs of the proceedings in the amount of RSD 485,250.00 (EUR 4,250). It would appear from the case-file that this decision is not yet final.
C. The Constitutional Court proceedings
20. On 15 August 2008 the applicant company lodged a constitutional appeal seeking redress in respect of the impugned non-enforcement. In particular, the applicant company sought that its secured creditor status be recognized and that it be paid the sums claimed in the insolvency proceedings.
21. On 29 March 2012 the Constitutional Court held that the applicant company had suffered a breach of its property right, as well as a violation of the "right to a trial within a reasonable time" with regard to the enforcement proceedings, and dismissed the remainder of the appeal. The court also declared that the applicant company was entitled to non-pecuniary damage in the amount of EUR 600, converted into the national currency at the rate applicable at the date of settlement.
22. Before the insolvency proceedings the debtor company was entirely socially-owned. It has remained to be registered as such in the relevant public registries throughout the insolvency proceedings.
23. The insolvency proceedings are still ongoing.
A. The Enforcement Procedure Act 2004 (Zakon o izvršnom postupku; published in the Official Gazette of the Republic of Serbia - OG RS - no. 125/04)
24. Article 5 provided that the enforcement proceedings were to be conducted urgently.
25. Article 35 § 2 specified that, on a creditor’s request, the court would grant the statutory interest on the costs of the proceedings awarded in the final court decision.
26. Article 37 provided that enforcement proceedings were also to be conducted at the request of a claimant not specifically named as the creditor in the final court decision, providing that the former could prove, by means of an "official or other legally certified document", that the entitlement in question had subsequently been transferred to it from the original creditor.
27. Articles 98-153 set out details as regards the enforcement by sale of the debtor’ s immovable assets. Article 99 in particular provided that the enforcement was to be carried out by registering the enforcement order in the real estate registry (zabeležba), evaluation and sale of the debtor’s immovable property, and paying off the creditors. Article 102 further specified the creditor’ s right to be compensated from the sale of property in respect of which the enforcement order was registered in the land registry.
B. The Enforcement Procedure Act 2011 (Zakon o izvršenju i obezbeđenju; published in the OG RS nos. 31/2011 and 99/2011)
28. On 17 September 2011 the new Enforcement Procedure Act came into force thereby repealing the Enforcement Procedure Act 2004. Article 358 provides that the enforcement proceedings instituted before this Act came into force will be continued pursuant to the provisions of the Enforcement Procedure Act 2011.
C. The Insolvency Act 2004 (Zakon o stečajnom postupku, published in the OG RS nos. 84/04 and 85/05)
29. Article 1 specified that the insolvency proceedings were to be conducted against an insolvent debtor with a view to paying off the creditors either through the debtor’s bankruptcy or its reorganization.
30. The insolvency proceedings were to be conducted urgently (Article 29), by a competent court (Article 7), through an insolvency judge and a council, while certain competences were granted to an insolvency administrator, as well as to an assembly (skupština) and a board (odbor) of creditors (Article 9). The assembly of creditors, excluding the secured creditors, was specifically entrusted with deciding whether the insolvency proceedings should lead to the debtor’ s bankruptcy or reorganization on the basis of the debtor’s financial report and the insolvency administrator’s proposal (Articles 22-24). Should the Assembly chose the bankruptcy, the insolvency council would begin with the debtor’s sale (Article 23 § 5).
31. The secured creditors, unlike other creditors, had the right to be paid off from the funds obtained by the sale of assets in respect of which they had the security (Article 38). The unsecured creditors were to be paid proportionally and according to the tier in which they were placed. The payments on account of the costs of insolvency proceedings, the guaranteed salaries and related contributions and benefits, as well as public debts, respectively, had priority (Article 35).
32. Article 73 provided that "as of the day of institution of the insolvency proceedings" the debtor could not simultaneously be subjected to a separate enforcement procedure. Any ongoing enforcement proceedings were to be stayed and new enforcement proceedings could not be instituted as long as the insolvency proceedings were pending.
33. Upon the opening of the insolvency proceedings, the creditors had to report their claims to the court (Article 90). Claims that were not disputed by the insolvency administrator or the creditors were to be considered determined (Article 94). The insolvency administrator and the creditors had the right to appeal against a decision (zaključak) of the insolvency judge on the list of determined and disputed claims (Article 94).
34. The creditor whose claim was disputed in the insolvency proceedings was instructed to initiate civil or other proceedings requesting a determination of such a claim (Article 96). The claim so determined would have legal effect in respect of the debtor and the creditors (Articles 94 and 97).
D. The Insolvency Act 2009 (Zakon o stečajnom postupku, published in the OG RS nos. 104/09, 99/11 and 71/12)
35. The Insolvency Act 2009 entered into force on 24 January 2010, thereby repealing the Insolvency Act 2004. In accordance with Articles 207 however, all insolvency proceedings instituted prior to 24 January 2010 are, in principle, to be concluded pursuant to the legislation which was in force at the relevant time.
E. Other relevant domestic law
36. The remainder of the relevant domestic law is set out in the cases Marčić and Others v. Serbia, no. 17556/05, § 29, 30 October 2007; R. Kačapor and Others v. Serbia, nos. 2269/06, 3041/06, 3042/06, 3043/06, 3045/06 and 3046/06, §§ 57-82, 15 January 2008; Vlahović v. Serbia, no. 42619/04, §§ 37-47, 16 December 2008; Crnišanin and Others v. Serbia, nos. 35835/05, 43548/05, 43569/05 and 36986/06, §§ 100-104, 13 January 2009; and Marinković v. Serbia (dec.), no. 5353/11, 29 January 2013.
THE LAW
I. ALLEGED VIOLATIONS OF ARTICLE 6 AND ARTICLE 1 OF PROTOCOL NO. 1
37. The applicant company complained under Article 6 § 1 of the Convention and Article 1 of Protocol No. 1 thereto about the State’s failure to enforce the final judgment at issue. In so far as relevant, these Articles read as follows:
"In the determination of his civil rights and obligations ... everyone is entitled to a fair ... hearing ... by [a] ... tribunal ..."
"Every natural or legal person is entitled to the peaceful enjoyment of his possessions. ..."
1. Compatibility ratione personae (responsibility of the State)
38. The Government argued that the State could not be held responsible for commercial debts of insolvent companies.
39. The Court has already stated on numerous occasions in comparable cases against Serbia that the State is liable for honouring the debts of socially-owned companies established by final domestic court decisions (see, for example, R. Kačapor and Others, cited above, §§ 97-98; Kin-Stib and Majkić v. Serbia, no. 12312/05, § 96, 20 April 2010; and Adamović v. Serbia, no. 41703/06, § 31, 2 October 2012). The Court sees no reason to depart from that jurisprudence in the present case. Consequently, the Government’s objection in this regard must be rejected.
2. Compatibility ratione personae (the applicant company’s "victim status")
40. In the Court’s view, although the Government have not raised an objection as to the Court’s competence ratione personae in this respect, the applicant company’ s victim status nevertheless calls for its consideration (see, mutatis mutandis, Blečić v. Croatia [GC], no. 59532/00, § 67, ECHR 2006-III, and Bijelić v. Montenegro and Serbia, no. 11890/05, § 71, 28 April 2009).
41. The Court recalls that an applicant’s status as a "victim" within the meaning of Article 34 of the Convention depends on the fact whether the domestic authorities acknowledged, either expressly or in substance, the alleged infringement of the Convention and, if necessary, provided appropriate redress in relation thereto. Only when these conditions are satisfied does the subsidiary nature of the protective mechanism of the Convention preclude examination of an application (see Cocchiarella v. Italy [GC], no. 64886/01, § 71, ECHR 2006-V; and Cataldo v. Italy (dec.), no. 45656/99, ECHR 2004-VII).
42. In this connection, the Court recalls that in the cases concerning the non-enforcement of final domestic decisions against socially-owned companies, such as the present case, "comprehensive constitutional redress, in addition to a finding of a violation where warranted, would have to include compensation for both the pecuniary and the non-pecuniary damage sustained" (see Milunović and Čekrlić (dec.), 3716/09 and 38051/09, § 62, 17 May 2011).
43. The Court notes, in this respect, that on 29 March 2012 the Constitutional Court held that the applicant company had suffered a violation of its constitutional rights and awarded it the non-pecuniary damages sought (see paragraph 21 above). However, it did not order the State to pay, from its own funds, the pecuniary damages, that is the sums awarded by the final judgment in question, as required by the Court’ s jurisprudence (see, for example, R. Kačapor and Others, and Crnišanin and Others, both cited above). Consequently, the applicant company had not obtained the adequate and sufficient redress for the alleged violations.
44. The Court therefore finds that the applicant company has retained its victim status.
3. Exhaustion of domestic remedies
45. The Government submitted that the applicant company had failed to exhaust the domestic remedies as required by Article 35 of the Convention. In particular, since the insolvency proceedings and the constitutional appeal proceedings were still ongoing, the applicant company’s complaint was premature.
46. The applicant company disagreed.
47. The Court notes at the outset that the applicant company had a judgment which was final and enforceable, the execution of which was the responsibility of the authorities including, if necessary, the taking of such measures as bankruptcy proceedings (see Khachatryan v. Armenia, no. 31761/04, § 60, 1 December 2009). In principle, when an applicant, such as the present one, obtains a final judgment against a State-controlled entity, he or she is only required to file a request for the enforcement of that judgment to the competent court or, in case of bankruptcy proceedings against the debtor, to report his or her claims to the administration of the debtor (see mutatis mutandis, R. Kačapor and Others, cited above). Given that the applicant company did that, the Government’s objection must be rejected.
48. The Court has already held that in cases such as the applicant company’s, a constitutional appeal should indeed be considered as an effective domestic remedy, within the meaning of Article 35 § 1 of the Convention in respect of all such applications introduced against Serbia as of 22 June 2012 (see Marinković v. Serbia, cited above § 36). It sees no reason to hold otherwise in the present case and notes that the applicant company had introduced its complaints before the Court on 30 September 2008. In any event, on 29 March 2012 the Constitutional Court issued the decision on the applicant company’s constitutional appeal (see paragraph 21 above). The Government’ s objection in this regard therefore, must also be rejected.
4. Conclusion
49. The Court finds that the present complaint is not manifestly ill- founded within the meaning of Article 35 § 3 of the Convention and is not inadmissible on any other grounds. It must therefore be declared admissible.
50. The Government maintained that the enforcement proceedings were conducted with due diligence, while the failure to enforce the judgment in question was primarily due to the debtor’s indigence. They further argued that the period of non-execution should not include the subsequent insolvency proceedings, which were conducted fairly and expeditiously, having regard to their particular complexity and the delays attributable to the applicant company who pursued its security claim.
51. The applicant company disagreed and reaffirmed its complaints.
52. The Court recalls its settled case-law to the effect that the respondent State has consistently been held responsible for its failure to enforce final court judgments establishing the debt of socially-owned companies (see, for example, R. Kačapor and Others, cited above, §§ 97-98; Rašković and Milunović v. Serbia, nos. 1789/07 and 28058/07, § 71, 31 May 2011; and Adamović v. Serbia, cited above, § 39). In this regard, the Court has also already considered the circumstances relating to insolvent debtors (R. Kačapor and Others, §§ 114-115, and Vlahović, § 77, both cited above), and held that the lack of funds could not constitute an obstacle to enforcement since "it is not open to a State authority to cite lack of funds as an excuse for not honouring a judgment" (see also Immobiliare Saffi v. Italy [GC], no. 22774/93, § 74, ECHR 1999-V). The Court finds no particular circumstances in the instant case which would require a departure from this case-law.
53. The Court notes that the judgment of 25 April 2005 became final on 24 November 2005, while its enforcement was requested on 27 December 2005. The period of non-enforcement has so far lasted more than seven years and eight months. The Government failed to demonstrate that the responsibility for the delay in the present case could be attributed to the applicant company. The Serbian authorities have thus not taken the necessary measures to enforce the judgment in question and have not provided any convincing reasons for that failure.
54. There has accordingly been a breach of Article 6 of the Convention and Article 1 of Protocol No. 1 thereto.
II. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 13 OF THE CONVENTION
55. Finally, the applicant company complained, under Article 13 of the Convention, about the absence of an effective domestic remedy as regards the non-enforcement in question.
56. Article 13 reads as follows:
"Everyone whose rights and freedoms as set forth in [the] Convention are violated shall have an effective remedy before a national authority notwithstanding that the violation has been committed by persons acting in an official capacity."
57. The Court notes that these complaints are linked to those examined above and must, therefore, likewise be declared admissible.
58. The Court notes that the Government averred in their preliminary objections that a constitutional appeal was an effective remedy available to the applicant company, which objections were rejected on the grounds described at paragraphs 42, 43 and 48.
59. The Court concludes, for the same reasons, that there has been a violation of Article 13 taken together with Article 6 § 1 of the Convention and Article 1 of Protocol No. 1 thereto on account of the lack of an effective remedy under domestic law for the applicant company’s complaint concerning the non-enforcement of a final decision rendered against the debtor (see, mutatis mutandis, Stevanović v. Serbia, no. 26642/05, §§ 67-68, 9 October 2007; and Stakić v. Montenegro, no. 49320/07, §§ 59-60, 2 October 2012).
III. APPLICATION OF ARTICLE 41 OF THE CONVENTION
60. Article 41 of the Convention provides:
"If the Court finds that there has been a violation of the Convention or the Protocols thereto, and if the internal law of the High Contracting Party concerned allows only partial reparation to be made, the Court shall, if necessary, afford just satisfaction to the injured party."
1. Pecuniary Damage
61. The applicant company claimed RSD 20,103,432.58 (EUR 182,000) on account of the judgment debt and RSD 122,132,328.20 (EUR 1,100,300) on account of statutory interest accrued between 28 February 2001 and 19 April 2012, as well as RSD 947,142.00 (EUR 11,533) on account of the costs of civil proceedings and RSD 5,754,074.84 (EUR 50,485) on account of statutory interest accrued between 25 April 2005 and 19 April 2012, less RSD 33,671,093.87 (EUR 303,350) which it had expected to receive in the insolvency proceedings.
62. The Government considered the claims unjustified and excessive.
63. Having regard to the violations found in the present case and its own extensive case-law in respect of non-enforcement against socially-owned companies in Serbia (see R Kačapor and Others, §§ 123-126, Crnišanin, §§137-139; Adamović, § 47; and Rašković and Milunović, § 83; all cited above), the Court considers that the applicant company’s claim for the payment of the outstanding debt established in the final court decisions must be accepted. The Government must, therefore, pay the applicant company the sums awarded in the Commercial Court judgment of 25 April 2005 (see paragraph 5 above) plus the statutory interest awarded in the Municipal Court enforcement order (see paragraph 9 above), less any and all payments received on those basis in the meantime (see,mutatis mutandis, R. Kačapor and Others, cited above §§ 123-126; Crnišanin, cited above §§ 137-139; and Kin-Stib and Majkić v. Serbia, cited above, § 97).
2. Non-pecuniary damage
64. The applicant company claimed an unspecified sum for non- pecuniary damage in its application introduced on 30 September 2008, but has failed to resubmit the claim in this regard at the appropriate stage of the proceedings.
65. As the applicant company has failed to comply with Rule 60 §§ 2 and 3 of the Rules of Court, as well as paragraph 5 of the Practice Direction on Just Satisfaction Claims, which, in so far as relevant, provides that the Court "will also reject claims set out on the application form but not resubmitted at the appropriate stage of the proceedings and claims lodged out of time", its claim for the non-pecuniary damage must therefore be dismissed.
66. The applicant company also claimed the costs and expenses for: (i) the enforcement proceedings in the amount of RSD 979,180.00 (EUR 8,590); and (ii) the insolvency proceedings in the amount of RSD 970,780.00 (EUR 8,520). In addition, the applicant company claimed RSD 300,000.00 (EUR 2,625) for the costs and expenses incurred before the Court. In this respect the applicant company provided a detailed and itemised calculation.
67. The Government considered these claims excessive.
68. According to the Court’s case-law, an applicant is entitled to the reimbursement of costs and expenses only in so far as it has been shown that these have been actually and necessarily incurred and were also reasonable as to their quantum (see, for example, Iatridis v. Greece (just satisfaction) [GC], no. 31107/96, § 54, ECHR 2000-XI).
69 In the present case, regard being had to the documents in its possession and the above criteria, the Court considers it reasonable to award the applicant company the sum of EUR 3,900 covering costs and expenses under all heads.
70. The Court considers it appropriate that the default interest rate should be based on the marginal lending rate of the European Central Bank, to which should be added three percentage points.
FOR THESE REASONS, THE COURT UNANIMOUSLY
1. Declares the application admissible;
2. Holds that there has been a violation of Article 6 § 1 of the Convention;
3. Holds that there has been a violation of Article 1 of Protocol No. 1;
4. Holds that there has been a violation of Article 13 of the Convention in conjunction with Article 6 § 1 of the Convention and Article 1 of Protocol No. 1;
5. Holds
(a) that the respondent State is to pay the applicant company, within three months, the sums awarded in the final judgment of the Commercial Court of 25 April 2005, plus the statutory interest awarded by the Municipal Court enforcement order of 19 January 2006, less any and all related payments received by the latter in the meantime;
(b) that the respondent State is also, within the same period, to pay EUR 3,900 (three thousand nine hundred euros), to be converted into the national currency of the respondent State at the rate applicable at the date of settlement, plus any tax that may be chargeable, in respect of the costs and expenses incurred;
(c) that from the expiry of the above-mentioned three months until settlement simple interest shall be payable on the above amounts at a rate equal to the marginal lending rate of the European Central Bank during the default period plus three percentage points;
7. Dismisses the remainder of the applicant company’s claim for just satisfaction.
Done in English, and notified in writing on 26 November 2013, pursuant to Rule 77 §§ 2 and 3 of the Rules of Court.
| Seçkin Erel Acting Deputy Registrar |
Paulo Pinto de Albuquerque President |
baza unakrsnih veza