(Čl. 3) Zabrana torture
(Čl. 3 / CAT-16) Ponižavajuće postupanje
(Čl. 3 / CAT-12) Efikasna istraga
(Čl. 3 / CAT-16) Nečovečno postupanje
(Čl. 10) Sloboda izražavanja - Opšta
(Čl. 10-1 / ICCPR-19) Sloboda izražavanja
(Čl. 10-2) Mešanje
(Čl. 10-2) Neophodno u demokratskom društvu
(Čl. 35) Uslovi prihvatljivosti
(Čl. 41) Pravično zadovoljenje - opšte

Tematske ključne reči

VS deskriptori

Zbirke

Sudska praksa
Presuda ESLJP
Veće

Sažetak

U predmetu Nadžafli (predstavka br. 2594/07, 02.10.2002. godine), Evropski sud je utvrdio da je sila koju su policajci primijenili prema novinaru proizvela kršenje čl.3 (zabrana mučenja) Konvencije.

Podnosilac predstavke, Ramiz Huseinoglu Nadžafli, državljanin Azerbejdžana rođen 1967. godine i živi u Bakuu (Azerbejdžan). Bio je novinar i glavni urednik novina po imenu „Boz Qurd".

Dana 9.oktobra 2005. godine bio je poslat da izveštava sa nedozvoljenog protesta u Bakuu, u organizaciji opozicione stranke. Tokom razbijanja protesta od strane policije Nadžafli i njegove kolege su pretučeni i dobili su razne povrede. Prema njegovim navodima, on je rekao policajcima da je novinar i zamolio ih da prestanu, nakon čega je udaren u glavu i izgubio je svest. Dana 26. oktobra 2005. godine, Nadžafli je dobio medicinsku potvrdu s dijagnozom zatvorene kraniocerebralne traume, potresom mozga i oštećenjem mekog tikiva na vrhu glave. Dana 9. novembra 2005. godine, protiv nekih policajaca je pokrenut krivični postupak od strane Policijske uprave distrikta Sabail, koji je potom prebačen u kancelariju Okružnog tužilaštva Sabaila, gde je prekvalifikovan, umesto kao batinanje, na narušavanje zakonite profesionalne delatnosti novinara.

Kada je ispitivan, 12. januara 2006.godine, Nadžafli je izjavio da ga je grupa policajaca tukla pendrecima dok je sa drugim novinarima posmatrao proteste. On je takođe dostavio fotografiju šefa interventne policije Bakua (A.V), koji je bio prisutan na mestu događaja. Druga dva novinara prisutna tokom incidenta potvrdili su verziju događaja Nadžaflia. Prema naredbi Vlade, istražitelj je naredio veštačenje. Međutim, Sud nije dobio nikakve dokaze o veštačenju, a podnosilac predstavke je naveo da nije obavešten o takvoj odluci. Dana 9. marta 2006. godine, nakon što je A.V. negirao umešanost u batinjanje novinara, istražitelj Okružnog tužilaštva okruga Sabaila doneo je odluku da se krivični postupak obustavi dok se ne identifikuju počinioci batinjanja. Podnosilac predstvke se žalio na odlaganje istrage, ali bez uspeha. Njegova žalba je odbačena 13. juna 2006. godine. Parnična tužba, koju je Nadžafli podneo, kako bi tražio nadoknadu štete takođe je odbačena, uz obrazloženje da nije došlo do optužbe stvarnih osoba.

Odlučujući u meritumu slučaja, Evropski sud je imao u vidu tvrdnje Vlade da podnosilac predstavke nije učestvovao u demonstracijama već da ih je posmatrao i da nije nosio plavi prsluk koji bi ga identifikovao kao novinara. Kako su demonstracije bile nezakonite, policija je imala pravo da upotrijebi silu radi njihovog sprečavanja i hapšenja osoba koje nisu izvršile nalog policije. Vlada je takođe tvrdila da se primena sile prema podnosiocu predstavke mogla dogoditi jer on nije nosio plavi prsluk, stoga policija nije mogla da ga razlikuje od demonstranata, kao i da policija nije imala nameru da se meša u novinarsku delatnost podnosioca predstavke ili mu onemogući izveštavanje o demonstracijama.

Sud je takođe imao u vidu navode podnosioca predstavke da, iako nije nosio plavi prsluk, on jeste nosio značku na grudima i jasno se identifikovao kao novinar, da su i svedoci to potvrdili i da je policiji dok ga je tukla više puta rekao da je novinar.

Evropski sud je naglasio istaknutu ulogu štampe u demokratskoj državi i njenom značaju za vladavinu prava, pozivajući se na ranije donete presude: dužnost štampe je da prenosi informacije i ideje od javnog interesa, a javnost ima pravo da prima te informacije, što uključuje i izveštavanje o opozicionim okupljanjima i demonstracijama koje su ključne za razvoj bilo kog demokratskog društva. Kada bi bilo drugačije, štampa ne bi mogla da igra svoju vitalnu ulogu „javnog nadzora”.

Evropski sud je utvrdio da je podnosilac predstavke bio prisutan na mestu demonstracija i izveštavao o događaju, tj. radio svoj novinarski posao. Podnosilac predstavke je bio podvrgnut upotrebi sile, uprkos tome što se nije ponašao na način koji bi zahtevao upotrebu sile. Iako on nije nosio posebni prsluk, nosio je novinarsku značku na grudima i dodatno je policijskim službenicima rekao da je novinar. Stoga nije prihvaćen argument Vlade da policijski službenici nisu mogli utvrditi da je podnosilac predstavke novinar.

Evropski sud je takođe primetio da javne mere koji sprečavaju novinare da rade svoj posao mogu pokrenuti pitanja iz čl.10 Konvencije. U konkretnom predmetu, Sud je konstatovao da se ne može osporiti fizičko zlostavljanje novinara od strane policijskih službenika, dok je on vršio svoju profesionalnu dužnost i da je time ozbiljno ometano njegovo ostvarivanje prava na primanje i prenošenje informacije.

Novinar je bio izložen nepotrebnoj i prekomernoj upotrebi sile, što predstavlja zlostavljanje prema čl.3 Konvencije, uprkos tome što je napravio jasne napore da se identifikuje kao novinar koji je radio svoj posao i posmatrao događaj. Shodno tome, Sud je smatrao da je došlo do mešanja u pravo podnosioca predstavke na slobodu izražavanja iz člana 10 Konvencije.

Osim navedenog, Evropski sud je zaključio da mešanje nije bilo opravdano u skladu sa čl.10 st.2 Konvencije, jer Vlada nije uverljivo pokazala da je ponašanje predstavnika državnih organa bilo zakonito i u interesu bilo kojeg legitimnog cilja, odnosno da je u svakom slučaju jasno da se mešanje državnih organa u ovom slučaju ne može smatrati „neophodnim u demokratskom društvu. Zbog svega navedenog došlo je do kršenja čl.10 Konvencije.

Preuzmite presudu u pdf formatu

EVROPSKI SUD ZA LJUDSKA PRAVA

PRVO ODELJENJE

PREDMET NADŽAFLI PROTIV AZERBEJDŽANA

(Predstavka br. 2594/07)

PRESUDA

STRAZBUR

2. oktobar 2012. godine

PRAVOSNAŽNA PRESUDA

02. 01. 2013. godine

Ova presuda je postala pravosnažna po članu 44 stav 2 Konvencije. Moguće su redaktorske izmjene.

U predmetu Nadžafli protiv Azerbejdžana, Evropski sud za ljudska prava (Prvo odjeljenje), koji je zasijedao u Vijeću sljedećeg sastava:

Nina Vajić, predsjednica,
Anatoli Kovler,
Kanlar Hadžijev (Khanlar Hajiyev),
Mirjana Lazarova Trajkovska,
Julija Lafrank (Julia Laffranque),
Linos-Aleksandar Sicilianos (Linos-Alexandre Sicilianos),
Erik Mese (Møse), sudije,
i Seren Nilsen (Søren Nielsen), sekretar odjeljenja,

Nakon vijećanja bez prisustva javnosti 11. septembra 2012. godine, Donosi sljedeću presudu, koja je usvojena toga dana:

POSTUPAK

Predmet je formiran predstavkom (br. 2594/07) protiv Republike Azerbejdžana koju je 12. decembra 2006. godine Sudu podnio po članu 34 Konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda (u daljem tekstu: Konvencija) državljanin Azerbejdžana, gdin Ramiz Husein oglu Nadžafli (Ramiz Hüseyn oğlu Nəcəfli – u daljem tekstu: podnosilac predstavke).
Podnosioca predstavke je zastupao gdin I. Alijev (Aliyev), advokat sa advokatskom praksom u Bakuu. Vladu Azerbejdžana (u daljem tekstu: Vlada) zastupao je njen zastupnik, gdin Č. Azgarov (Ç. Asgarov).
Podnosilac predstavke je konkretno naveo da je bio pretučen od strane službenika policije prilikom razbijanja demonstracija, te da domaće vlasti nijesu djelotvorno istražile ovaj incident.
januara 2008. godine predstavka je upućena Vladi. Odlučeno je da se istovremeno odlučuje o prihvatljivosti i meritumu predstavke (član 29 stav 1).

ČINJENIČNO STANJE

I. OKOLNOSTI PREDMETA

Podnosilac predstavke je rođen 1967. godine i živi u Bakuu.

A. Navodno zlostavljanje

Podnosilac predstavke je bio novinar i glavni urednik lista po imenu Boz Kurd (Boz Qurd).
Dana 9. oktobra 2005. godine, nekoliko opozicionih političkih partija je održalo nedozvoljene demonstracije u Bakuu. Podnosilac predstavke, uz još pet novinara, prisustvovao je demonstracijama kako bi izvještavao o onome što se događalo. Podnosilac predstavke nije nosio specijalni plavi prsluk koji bi ga označi kao novinara, ali je nosio novinarsku identifikacionu oznaku na grudima.
Prilikom razbijanja demonstracija od strane policije, podnosilac predstavke i njegove kolege su pretučeni i zadobili su različite povrede. Prema tvrdnjama podnosioca predstavke, on je saopštio službenicima policije da je novinar i zamolio ih da prestanu. Podnosilac predstavke je zadobio udarac u glavu i izgubio je svijest nakon prebijanja.
Podnosilac predstavke je istog dana odvezen u bolnicu. 26. oktobra 2005. godine uručen mu je ljekarski izvještaj sa dijagnozom zatvorene kraniocerebralne traume, potresa mozga i oštećenja mekog tkiva na tjemenu glave.
Dana 10. jula 2006. godine podnosilac predstavke je dobio ljekarski izvještaj iz Gradske poliklinike Bakua br. 19. U pomenutom izvještaju se navodi da je podnosilac predstavke bio evidentiran kao pacijent sa dijagnozom zatvorene kraniocerebralne traume i potresa mozga i da njegovo stanje zahtijeva dugoročno liječenje.

B. Krivični postupak

Šest novinara koji su pretučeni 9. oktobra 2005. godine podnijeli su zajedničku krivičnu prijavu. 9. novembra 2005. godine Uprava policije za okrug Sabail je pokrenula krivični postupak u skladu sa članom 132 (prebijanje) Krivičnog zakonika. 22. decembra 2005. godine, predmet je prekvalifikovan po članu 163 Krivičnog zakonika (ometanje zakonitih profesionalnih aktivnosti novinara) i prenesen tužilaštvu okruga Sabail.
Dana 12. januara 2006. godine, podnosioca predstavke je ispitao istražitelj zadužen za ovaj predmet. Podnosilac predstavke je naveo da ga je grupa službenika policije pretukla pendrecima dok je posmatrao demonstracije u svojstvu novinara. Podnosilac predstavke je takođe izjavio da ne poznaje službenike policije koji su ga pretukli, iako poznaje službenike koji su rukovodili tom jedinicom policije. Podnosilac predstavke je dostavio fotografiju službenika policije (A.V.) koji je bio na čelu Interventne jedinice Uprave policije u Bakuu. Verzija događaja koju je iznio podnosilac predstavke potvrđena je u izjavama druga dva novinara, E.M. i N.A, koji su u dato vrijeme bili na mjestu incidenta.
Po tvrdnjama Vlade, 28. januara 2006. godine istražitelj je izdao nalog za forenzički pregled podnosioca predstavke, ali se podnosilac predstavke na njemu nije pojavio. Vlada nije dostavila Sudu nijedan primjerak neke odluke u vezi sa ovim. Podnosilac predstavke je tvrdio da ga istražitelj nije obavijestio o ovoj odluci.
Dopisom od 2. februara 2006. godine, istražitelj zadužen za ovaj predmet je tražio od Uprave policije okruga Sabail da identifikuje službenike policije koji su tukli podnosioca predstavke. U odgovoru na dopis istražitelja, 25. februara 2006. godine, starješina Uprave policije okruga Sabail je napisao da nijesu mogli identifikovati službenike policije o kojima je riječ, ali da će nastaviti da preduzimaju mjere u tom pogledu i obavijestiti istražitelja o rezultatima.
Dana 01. marta 2006. godine istražitelj je saslušao A.V., koji je negirao da je učestvovao u prebijanju podnosioca predstavke. A.V. je izjavio da ni on ni službenici policije pod njegovim nadzorom nijesu učinili ništa nezakonito u odnosu na podnosioca predstavke u njegovom prisustvu.
Dana 09.marta 2006. godine istražitelj iz Okružnog tužilaštva za Sabail donio je odluku o obustavljanju krivičnog postupka do identifikovanja učinilaca prebijanja. Istražitelj se oslonio na činjenicu da službenici policije koji su navodno učestvovali u prebijanju podnosioca predstavke nijesu bili identifikovani. Kada je u pitanju navodno učešće A.V., istražitelj se oslonio na izjave A.V., u kojima se navodi da pomenuti nije preduzeo nikakve nezakonite radnje u odnosu na podnosioca predstavke.
Podnosilac predstavke nije dobio nikakve informacije o krivičnoj istrazi do maja 2006. godine. 9. maja 2006. godine, podnosilac predstavke je kontaktirao istražitelja iz tužilaštva okruga Sabail i zatražio informacije o stanju postupka. Istražitelj ga je informisao da je krivična istraga obustavljena 9. marta 2006. godine, ali nije obezbijedio podnosiocu predstavke primjerak odluke o obustavljanju istrage.
Dana 12. maja 2006. godine podnosilac predstavke je podnio pritužbu Okružnom sudu za Sabail. Žalio se na to da mu istražitelj nije dostavio primjerak odluke o obustavljanju istrage, što ga je onemogućilo da uloži pravu pritužbu na to. Uz to, on je tražio od Suda da poništi ovu odluku i vrati predmet na dalju istragu. On je naročito insistirao na tome da je grupa službenika policije koji su ga pretukli bila pod komandom A.V. i da je fotografija A.V. napravljena u vrijeme incidenta dostavljena policiji.
Dana 26.maja 2006. godine Okružni sud za Sabail je odbacio pritužbu podnosioca predstavke, nalazeći da je odluka o obustavljanju istrage bila zakonita i poslata podnosiocu predstavke 9. marta 2006. godine. U odluci nije pomenut A.V. i njegova navodna uloga u prebijanju podnosioca predstavke. Stiče se utisak da Sud nije saslušao ni jednog svjedoka na ročištu.
Dana 01. juna 2006. godine podnosilac predstavke je podnio žalbu u kojoj ponavlja prethodne pritužbe. Naročito je tvrdio da je obustavljanje istrage, obrazloženo time da nije bilo moguće identifikovati službenike policije koji su ga pretukli, bilo pogrešno, i da je istražnim organima bilo poznato ko su učinioci. S tim u vezi, on konstatuje da su on i ostali novinari konkretno identifikovali A.V, koji se u dato vrijeme nalazio na mjestu incidenta.
Dana 13. juna 2006. godine Apelacioni sud je odbacio žalbu podnosioca predstavke i potvrdio odluku Okružnog suda za Sabail od 26. maja 2006. godine.

C. Parnični postupak

Dana 9.novembra 2006. godine podnosilac predstavke je podnio zasebnu građansku tužbu protiv Ministarstva unutrašnjih poslova, kojom je tražio naknadu materijalne i nematerijalne štetu izazvane prebijanjem 9. oktobra 2005. godine. Podnosilac predstavke se pozvao na čl. 3, 10 i 11 Konvencije.
Dana 20. novembra 2006. godine Okružni sud za Sabail je odbio da primi tužbu zbog neispunjavanja formalnih uslova. Sud je smatrao da je podnosilac predstavke naročito propustio da dostavi forenzički izvještaj o uzroku nastajanja povreda, te da nije dostavio primjerak dokumenta koji bi dokazao da je utvrđena odgovornost nekog od službenika policije za njegovo prebijanje. Sud je takođe naveo da podnosilac predstavke nije uspio da kao tužene identifikuje pojedince, već Ministarstvo unutrašnjih poslova u cjelini.
Dana 6. decembra 2006. godine podnosilac predstavke je uložio žalbu na odluku prvostepenog suda o neprihvatljivosti, ponavljajući svoje prethodne pritužbe.
Dana 26 januara 2007. godine Apelacioni sud je potvrdio odluku Okružnog suda za Sabail od 20. novembra 2006. godine.
Dana 14 juna 2007. godine Vrhovni sud je potvrdio odluke nižih sudova.

II. RELEVANTNO DOMAĆE PRAVO

A. Ustav Republike Azerbejdžana

Član 46 stav III Ustava Republike Azerbejdžana glasi:

„Niko ne smije biti podvrgnut mučenju ili zlostavljanju. Niko ne smije biti podvrgnut ponižavajućem postupanju ili kažnjavanju...”

B. Zakon o policiji od 28. oktobra 1999. godine

Službenici policije mogu koristiti specijalnu opremu, između ostalog, kada se smatra da lice koje se ponaša opasno može nanijeti štetu sebi ili licima u njegovoj blizini (član 26 stav II). „Specijalna oprema” je definisana tako da obuhvata pendreke, sredstva za vezivanje ruku, suzavac, gumene metke, vodene topove i druga sredstva (član 1). Fizička sila, specijalna oprema ili vatreno oružje se mogu koristiti kada je to apsolutno neophodno, na način srazmjeran opasnosti. Policijski organi moraju ispitati svaki incident u kojem dođe do upotrebe fizičke sile, specijalne opreme ili vatrenog oružja i dati odgovarajuće mišljenje o zakonitosti njihove primjene (član 26 stav VII). Nezakonita upotreba sile od strane službenika policije povlači sa sobom odgovornost službenika u skladu sa relevantnim zakonodavstvom (član 26 stav IX).
Službenici policije mogu koristiti fizičku silu, specijalnu opremu ili vatreno oružje isključivo u slučaju apsolutne potrebe ili nužne samoodbrane, nakon što svim drugim sredstvima prinude ne uspiju doći do željenog rezultata, kao i u zavisnosti od ozbiljnosti djela i karaktera učinioca (član 27 stav I tačka 1). Licu povrijeđenom usljed primjene fizičke sile, specijalne opreme ili vatrenog oružja mora se pružiti neophodna medicinska pomoć (član 27 stav I tačka 5). Službenik policije mora podnijeti izvještaj u pisanoj formi relevantnom organu policije o prilikama u kojima je koristio/la fizičku silu, specijalnu opremu ili vatreno oružje (član 27 stav I tačka 7). Relevantni tužilac takođe mora biti obaviješten o svakoj takvoj primjeni sile u roku od dvadeset četiri sata (član 27 stav I tačka 8).

PRAVO

I. NAVODNA POVREDA ČLANA 3 KONVENCIJE

Podnosilac predstavke se žalio da je pretučen od strane službenika policije, te da domaće vlasti nijesu sprovele djelotvornu istragu kojom bi se mogli identifikovati i kazniti odgovorni službenici policije. Član 3 Konvencije glasi:

„Niko ne smije biti podvrgnut mučenju, ili nečovječnom ili ponižavajućem postupanju ili kažnjavanju.”

A. Prihvatljivost

Sud konstatuje da ova pritužba nije očigledno neosnovana u duhu člana 35 stav 3 tačka (a) Konvencije. Sud dalje konstatuje da ona nije neprihvatljiva po bilo kojem drugom osnovu. Stoga se mora proglasiti prihvatljivom.

B. Meritum

Navodno zlostavljanje podnosioca predstavke od strane službenika policije

(a) Tvrdnje strana

Vlada je ustvrdila da ne može da utvrdi da li je podnosilac bio podvrgnut zlostavljanju od strane policije, budući da nema sudske odluke u tom pogledu. Vlada je dodatno ustvrdila da su demonstracije održane 9. oktobra 2005. godine bile nedozvoljene i da je policija imala pravo da primjeni silu u cilju razbijanja nezakonitih demonstracija. U skladu sa tim, primjena sile od strane službenika policije nije se mogla smatrati zlostavljanjem u datom slučaju.
Podnosilac predstavke je ustvrdio da ga je pretukla grupa službenika policije koje je predvodio A.V. i da su primijenili pretjeranu silu nad njim bez opravdanja. Sa tim u vezi, on se pozvao na ljekarski izvještaj od 26. oktobra 2005. godine, svjedočenja dvoje novinara i fotografiju A.V. koja je uslikana na mjestu incidenta.

(b) Ocjena Suda

Sud ponavlja da je članom 3 zagarantovana jedna od osnovnih vrijednosti demokratskih društava. Čak i u najtežim okolnostima, kao što su borba protiv terorizma i organizovanog kriminala, Konvencijom se apsolutno zabranjuje mučenje i nečovječno ili ponižavajuće postupanje ili kažnjavanje. Za razliku od većine materijalnih odredbi Konvencije i Protokola br. 1 i 4, članom 3 nijesu propisani izuzeci i nije dopušteno nikakvo odstupanje od njega po članu 15 stav 2, čak i u slučaju javne opasnosti koja ugrožava opstanak nacije (vidjeti predmet Selmuni (Selmouni) protiv Francuske [VV], br. 25803/94, stav 95, ECHR 1999V i predmet Asenov (Assenov) i drugi protiv Bugarske, 28. oktobar 1998, stav 93, Izvještaji o presudama i odlukama 1998VIII).
Da bi potpadalo pod član 3, zlostavljanje mora imati minimalan stepen težine. Procjena ovog minimalnog stepena zavisi od svih okolnosti predmeta, kao što su trajanje postupanja, fizičke ili duševne posljedice takvog postupanja, i, u nekim slučajevima, pol, godine i zdravstveno stanje žrtve (vidjeti predmet Irska protiv Ujedinjenog Kraljevstva, 18. januar 1978, stav 162, Serija A br. 25, predmet Kudla (Kudła) protiv Poljske [VV], br. 30210/96, stav 91, ECHR 2000-XI i predmet Pirs (Peers) protiv Grčke, br. 28524/95, stav 67, ECHR 2001-III). Sud je smatrao da je postupanje bilo „neljudsko” između ostalog i zbog toga što je bilo sa umišljajem, trajalo satima i uzrokovalo bilo tjelesne povrede ili intenzivne fizičke ili duševne patnje. Sud je ocijenio da je postupanje bilo „ponižavajuće”, zbog toga što je bilo takvo da kod žrtava podstakne osjećanja straha, duševnog bola i inferiornosti koja ih mogu poniziti i uniziti (vidjeti prethodno pomenuti predmet Kudla, stav 92).
Prilikom ocjene dokaza, Sud usvaja standard dokaza „van razumne sumnje”. Takav dokaz može proisteći iz istovremenog postojanja dovoljno jakih, jasnih i dosljednih zaključaka ili sličnih neospornih pretpostavki činjenica (vidjeti, između ostalog, predmet Avšar (Avşar) protiv Turske, br. 25657/94, stav 282, ECHR 2001-VII (izvodi)). Sud je osjetljiv na supsidijarnu prirodu svoje uloge i uviđa da mora biti oprezan prilikom preuzimanja uloge prvostepenog suda koji utvrđuje činjenično stanje kada to nije neizbježno usljed okolnosti datog predmeta (vidjeti, na primjer, predmet Maker (McKerr) protiv Ujedinjenog Kraljevstva (odluka), br. 28883/95, 4. april 2000. godine). Ipak, kada se iznesu navodi po članu 3 Konvencije, Sud mora sprovesti posebno temeljnu analizu, čak i ako su određeni domaći postupci i istrage već sprovedeni (vidjeti predmet Muradova protiv Azerbejdžana, br. 22684/05, stav 99, 2. april 2009, i prethodno pomenuti predmet Avšar protiv Turske, st. 283-84).
Sud smatra da je podnosilac predstavke dostavio dovoljno snažen dokaze koji idu u prilog činjenici da je bio podvrgnut primjeni sile od strane policije. Konkretno, podnosilac predstavke je dostavio ljekarski izvještaj od 26. oktobra 2005. godine u kojem se navodi da je primljen u bolnicu 9. oktobra 2005. godine i da mu je dijagnostifikovana zatvorena kraniocerebralna trauma, potres mozga i oštećenje mekog tkiva na tjemenu glave. Takođe je dostavio i dvije fotografije na kojima je on sâm, a koje su nastale odmah po prebijanju. Činjenica da je podnosilac predstavke podvrgnut prebijanju i da je zadobio ozbiljne povrede 9. oktobra 2005. godine sama po sebi nikada nije dovedena pod sumnju od strane organa koji su vršili istragu, konkretno u odluci Okružnog tužilaštva za Sabail od 9. marta 2006. godine kojom se obustavlja istraga. Kada je u pitanju tvrdnja podnosioca predstavke da mu je povrede nanijela policija, treba napomenuti da je on zadobio te povrede tokom policijske operacije prisilnog razbijanja demonstracija od 9. oktobra 2005. godine. On je dostavio izjave dva svjedoka koje idu u prilog njegovoj verziji događaja, kao i fotografiju koja potvrđuje da se A.V. nalazio na mjestu incidenta. Dokazi prikazani Sudu su dovoljno jaki i dosljedni da se formira makar pretpostavka da je podnosilac predstavke pretučen pendrecima od strane službenika policije prilikom razbijanja demonstracija. Po mišljenju Suda, ni Vlada u svojim podnescima, ni domaće vlasti u svojim odlukama nijesu ubjedljivo pobili ovu pretpostavku.
Sud će, shodno tome, ispitati da li je upotreba sile protiv podnosioca predstavke bila prekomjerna. U tom pogledu, Sud pridaje posebnu važnost okolnostima u kojima je došlo do primjene sile (vidjeti predmete Guzel Šahin (Güzel Şahin) i drugi protiv Turske, br. 68263/01, stav 50, 21. decembar 2006. godine i Timtik protiv Turske, br. 12503/06, stav 49, 9. novembar 2010. godine). Kada se neko lice suoči sa službenicima policije ili drugim predstavnicima države, pribjegavanje fizičkoj sili kada to nije strogo neophodno usljed ponašanja tog lica umanjuje ljudsko dostojanstvo i u načelu predstavlja povredu prava utvrđenog u članu 3 Konvencije (vidjeti predmet Kop protiv Turske, br. 12728/05, stav 27, 20. oktobar 2009. i prethodno pomenuti predmet Timtik, stav 47).
Sud smatra da nije dokazano da je pribjegavanje fizičkoj sili protiv podnosioca predstavke bilo strogo neophodno usljed njegovog ponašanja. Neosporno je da se podnosilac predstavke nije poslužio nasiljem protiv policije niti predstavljao prijetnju po policiju. Nije dokazano da je bilo nekih drugih razloga koji bi opravdali upotreba sile. Sud stoga ne može a da ne zaključi da je upotreba fizičke sile bila nepotrebna, prekomjerna i neprihvatljiva.
Sud nalazi da povrede koje je zadobio podnosilac predstavke dokazuju postojanje ozbiljnog fizičkog bola i patnji. Podnosilac predstavke je pretrpio kraniocerebralnu traumu i potres mozga, što je zahtijevalo dugoročno liječenje. Zlostavljanje i njegove posljedice su takođe morale kod podnosioca predstavke izazvati značajne duševne patnje, umanjujući njegovo ljudsko dostojanstvo. U ovim okolnostima, Sud smatra da je zlostavljanje koje je predmet pritužbe bilo dovoljno ozbiljno da se ostvari minimalan stepen težine koji spada pod član 3 i da bi se smatralo nečovječnim i ponižavajućim postupanjem.
U skladu s tim, došlo je do povrede člana 3 Konvencije u materijalnom dijelu.

2. Navodno propuštanje da se sprovede djelotvorna istraga

(a) Tvrdnje strana

Vlada je ustvrdila da su domaće vlasti sprovele djelotvornu istragu navod podnosioca predstavke o zlostavljanju. Vlada je posebno konstatovala da su domaće vlasti po pritužbi podnosioca predstavke od 9. novembra 2005. godine pokrenule krivični postupak. Istražitelj je saslušao podnosioca predstavke, dva svjedoka i A.V. i preduzeo sve odgovarajuće radnje u cilju identifikovanja lica koja su pretukla podnosioca predstavke. Uz to, istražitelj je zakazao forenzički pregled za 28. januar 2006. godine, na kojem se podnosilac predstavke nije pojavio.
Podnosilac predstavke je ustvrdio da domaće vlasti nijesu sprovele djelotvornu istragu njegovi navoda o zlostavljanju. On je naveo da su domaće vlasti ignorisale sve dokaze o tome da ga je pretukla policija. Takođe je ustvrdio da nije bio obaviješten ni o kakvoj odluci istražitelja od 28. januara 2006. godine kojom se zakazuje forenzički pregled.
Strane su takođe imale različita mišljenja o tome da li je podnosilac predstavke blagovremeno obaviješten o odluci istražitelja o obustavljanju istrage od 9. marta 2006. godine. Vlada je dostavila primjerak ove odluke, potpisan od strane podnosioca predstavke sa napomenom da on sa njom nije saglasan i primjerak dopisa istražitelja od 9. marta 2006. godine kojim se obavještava o ovoj odluci, a koji je, između ostalih, upućen i podnosiocu predstavke. Podnosilac predstavke je ostao pri tvrdnji da nije obaviješten o toj odluci sve do maja 2006. godine i da dokumentacija koju je dostavila Vlada nije ukazivala na datum kada je primjerak odluke učinjen dostupnim podnosiocu predstavke, te da ga Vlada nije blagovremeno obavijestila o odluci.

(b) Ocjena Suda

Kada pojedinac iznese dokazivu tvrdnju da je ozbiljno zlostavljan/a od strane policije suprotno članu 3, ta odredba, čitana u vezi sa opštom dužnošću Države po članu 1 Konvencije da „jemči svakome u svojoj nadležnosti prava i slobode određene...Konvencijom”, implicitno zahtijeva da bi trebalo da postoji djelotvorna zvanična istraga. Ta istraga bi trebalo da dovede do identifikacije i kažnjavanja onih koji su odgovorni. U suprotnom, opšta pravna zabrana mučenja i nečovječnog i ponižavajućeg postupanja i kažnjavanja bi, uprkos svojoj temeljnoj važnosti, bila nedjelotvorna u praksi i bilo bi u nekim slučajevima moguće da državni agenti prekrše prava lica pod njihovom kontrolom praktično nekažnjeno (vidjeti prethodno pomenuti predmet Asenov i drugi, stav 102 i predmet Labita protiv Italije [VV], br. 26772/95, stav 131, ECHR 2000IV).
Kako bi istraga koja je propisana čl. 2 i 3 Konvencije bila djelotvorna, oni koji su za nju odgovorni i oni koji sprovode istragu moraju biti nezavisni i nepristrasni, u pravu i u praksi. To znači da ne samo da ne smije postojati hijerarhijska ili institucionalna veza sa onima koji su umiješani u događaje, već da mora postojati i nezavisnost u praktičnom smislu (vidjeti predmete Bojsinko (Boicenco) protiv Moldavije, 41088/05, stav 66, 11. jul 2006; Kolevi protiv Bugarske, br. 1108/02, stav 193, 5. novembar 2009; i Oleksij Mihajlovič Zaharkin (Oleksiy Mykhaylovych Zakharkin) protiv Ukrajine, br. 1727/04, stav 66, 24. jun 2010).
Uz to, istrage ozbiljnih navoda o zlostavljanju moraju biti temeljne. To znači da vlasti moraju uvijek ozbiljno nastojati da utvrde šta se dogodilo i da ne bi trebalo da se oslanjaju na brzoplete ili neosnovane zaključke kako bi zaključili istragu ili na njima zasnovali svoje odluke (vidjeti prethodno pomenuti predmet Asenov i drugi, stav 103 et seq.). One moraju preduzeti sve razumne korake koji su im na raspolaganju kako bi obezbijedile dokaze koji se odnose na incident, uključujući, između ostalog, izjave očevidaca i forenzičke dokaze (vidjeti predmet Tanrikulu protiv Turske [VV], br. 23763/94, ECHR 1999-IV, stav 104 et seq. i predmet Gul (Gül) protiv Turske, br. 22676/93, stav 89, 14. decembar 2000). Bilo kakav nedostatak u istrazi koji podriva mogućnost da se utvrdi uzrok povreda ili identitet odgovornih lica dovešće do rizika da ovaj standard ne bude ispunjen.
Pojam djelotvornog pravnog lijeka kad su u pitanju navodi o zlostavljanju takođe povlači i djelotvoran pristup podnosioca predstavke postupku istrage (vidjeti prethodno pomenuti predmet Asenov i drugi, stav 117). Mora postojati element javnog preispitivanja istrage ili njenih rezultata u dovoljnoj mjeri da se obezbijedi odgovornost u praksi, očuva povjerenje javnosti u poštovanje vladavine prava od strane vlasti i spriječi bilo kakav utisak o dosluhu ili tolerisanju nezakonitih radnji (vidjeti prethodno pomenuti predmet Kolevi, stav 194).
Sud primijećuje da je, nakon tvrdnji podnosioca predstavke o zlostavljanju, 9. novembra 2005. godine Policijska služba okruga Sabail pokrenula krivični postupak u skladu sa članom 132 (prebijanje) Krivičnog zakonika. 22. decembra 2005. godine predmet je prekvalifikovan po članu 163 (ometanje zakonitih profesionalnih aktivnosti novinara) Krivičnog zakonika i prenesen Okružnom tužilaštvu za Sabail. Na pritužbi podnosioca predstavke, se međutim, nije radilo dovoljno marljivo, budući da nijesu preduzeti odgovarajući procesni koraci do 12. januara 2006. godine, dana kada je podnosilac predstavke saslušan, što je više od tri mjeseca nakon incidenta.
Takođe, čak i uz pretpostavku da je, kako je tvrdila Vlada, istražitelj naložio forenzčki pregled za 28. januar 2006. godine, i to je urađeno sa zakašnjenjem, dva mjeseca i sedamnaest dana od početka krivične istrage i tri mjeseca i sedamnaest dana nakon incidenta. Sa tim u vezi, Sud takođe konstatuje da, u svakom slučaju, Vlada nije dostavila primjerak odluke istražitelja kojom se traži forenzički pregled, niti bilo kakav dokumentovani dokaz da je podnosilac predstavke zaista obaviješten o odluci istražitelja kojom se traži forenzički pregled, čak i uz pretpostavku da je postojala takva odluka.
S tim u vezi, imajući u vidu materijal u svom posjedu i podneske strana, Sud konstatuje da postoje ozbiljne sumnje da je podnosiocu predstavke omogućen djelotvoran pristup postupku istrage tokom cjelokupnog trajanja i da je on bio blagovremeno obaviješten o svim procesnim koracima.
Nakon gornje konstatacije, Sud će se okrenuti onome što smatra najproblematičnijim aspektom istrage sprovedene u ovom predmetu. Sud je više puta naglasio da procesna obaveza po čl. 2 i 3 obavezuje da istraga bude nezavisna i nepristrasna, kako u pravu tako i u praksi (vidjeti gornji stav 46). Sud konstatuje da je Okružno tužilaštvo za Sabail, koje je formalno nezavisan istražni organ i koje je sprovelo istragu u ovom slučaju, zatražilo od Uprave policije okruga Sabail da sprovede istragu u cilju identifikovanja lica koja su navodno zlostavljala podnosioca predstavke. Time je istražni organ povjerio veliki i bitan dio istrage – identifikaciju učinilaca navodnog zlostavljanja – istom onom organu čiji su službenici navodno počinili djelo. U ovom pogledu, Sud ne nalazi da je stvarno značajno to što je, mada su navodni učinioci bili službenici Interventne jedinice Uprave policije u Bakuu, traženo da istragu sprovede druga uprava policije. Značajno je to što je istraga o navodnoj povredi službene dužnosti koja je potencijalno obuhvatala odgovornost državnog organa i njegovih službenika sprovedena od strane njihovih kolega, zaposlenih u istom državnom organu. Po mišljenju Suda, u takvim okolnostima istraga koju vodi policija o navodima o povredi službene dužnosti od strane sopstvenih službenika nije mogla biti nezavisna u ovom predmetu (uporediti sa, mutatis mutandis, predmetima Ramsahai i drugi protiv Holandije [VV], br. 52391/99, stav 29596, ECHR 2007II; Aktaš protiv Turske, 24351/94, stav 301, ECHR 2003V (izvodi) i prethodno pomenuti predmet Maker, stav 128).
Istraga Uprave policije okruga Sabail nije dala rezultate i njome se „nijesu mogli” identifikovati predmetni službenici policije. Sa tim u vezi, Sud konstatuje da materijal u spisima predmeta ne sadrži bilo kakve dokaze, kao što su dokumenti koji se odnose na konkretne korake koje su preduzeli policijski istražitelji.
Istražitelj Okružnog tužilaštva za Sabail nastavio je da se oslanja na izvještaj Uprave policije za okrug Sabail u kojem se navodi da „nema rezultata” i prosto obustavio postupak bez preduzimanja daljih radnji. Po mišljenju Suda, istražni organ (Okružno tužilaštvo za Sabail) imao je punu nadležnost i trebalo je da bude u potpunosti sposoban da sprovede nezavisne, opipljive i djelotvorne istražne mjere u cilju identifikovanja krivaca, recimo da pribavi spisak pripadnika Interventne jedinice koji su učestvovali u akciji razbijanja demonstracija, ispita sve službenike koji su učestvovali, identifikuje i ispita druge svjedoke (one koji su učestvovali u demonstracijama, posmatrače itd.), organizuje sučeljavanje svjedoka po potrebi, pokuša da rekonstruiše slijed događaja, itd. Istražitelj ništa od pomenutog nije nezavisno sproveo, niti su istražni organi, domaći sudovi ili Vlada pružili bilo kakvo uvjerljivo objašnjenje zašto to nije urađeno.
Podnosiocu predstavke je uskraćena mogućnost da djelotvorno zatraži naknadu štete u parničnom postupku, jer su parnični sudovi odbili da prihvate njegovu tužbu, navodeći kao razlog to što on ne može da pojedinačno imenuje službenike policije kao tužene. Sud konstatuje da je u praksi ovaj uslov predstavljao nepremostivu prepreku za podnosioca predstavke, budući da je identifikacija tih službenika policije bila zadatak krivične istrage, koja je u ovom predmetu bila nedjelotvorna i nedovoljno nezavisna.
Navedena razmatranja su dovoljna da Sud zaključi da istraga o tvrdnjama podnosioca predstavke o zlostavljanju nije, iz prethodno pomenutih razloga, ispunila uslove iz člana 3 Konvencije. U skladu s tim, došlo je do povrede člana 3 Konvencije u njegovom procesnom dijelu.

II. NAVODNA POVREDA ČLANA 10 KONVENCIJE

Pozivajući se na čl. 10 i 11 Konvencije, podnosilac predstavke se žalio da ga je policija zlostavljala sa ciljem da ga spriječe u obavljanju novinarske aktivnosti i da mu je povrijeđeno pravo na mirno okupljanje.
Sud konstatuje da, kao što se stiče utisak iz podnesaka samog podnosioca predstavke, on nije bio učesnik nedozvoljenih demonstracija, već je bio prisutan kako bi izvještavao o demonstracijama u svojstvu novinara. U takvim okolnostima, Sud smatra da pritužbu treba ispitati samo po članu 10, jer je ova odredba lex specialis kada su u pitanju okolnosti ovog predmeta. Članom 10 Konvencije propisano je:

„1. Svako ima pravo na slobodu izražavanja. Ovo pravo uključuje slobodu posjedovanja sopstvenog mišljenja, primanja i saopštavanja informacija i ideja bez miješanja javne vlasti i bez obzira na granice. Ovaj član ne spriječava države da zahtjevaju dozvole za rad televizijskih, radio i bioskopskih preduzeća.

2. Pošto korišćenje ovih sloboda povlači za sobom dužnosti i odgovornosti, ono se može podvrgnuti formalnostima, uslovima, ograničenjima ili kaznama propisanim zakonom i neophodnim u demokratskom društvu u interesu nacionalne bezbjednosti, teritorijalnog integriteta ili javne bezbjednosti, radi spriječavanja nereda ili kriminala, zaštite zdravlja ili morala, zaštite ugleda ili prava drugih, spriječavanja otkrivanja obavještenja dobijenih u povjerenju, ili radi očuvanja autoriteta i nepristrasnosti sudstva”.

A. Prihvatljivost

Vlada je ustvrdila da podnosilac predstavke nije iscrpio domaća pravna sredstva. Naročito, domaći sudovi su odbili tužbu koju je uložio podnosilac predstavke zbog neispunjavanja procesnih uslova koji se odnose na podnošenje tužbe. Vlada je tvrdila da je podnosilac predstavke mogao otkloniti procesne nedostatke koje su domaći sudovi utvrdili u njegovoj tužbi i zatim je ponovo podnijeti sudu, ali da to nije uradio.
Podnosilac predstavke je ustvrdio da je njegova bila tužba podnijeta na ispravan način, da je on tačno naveo Ministarstvo unutrašnjih poslova kao tuženog i da je podnio odgovarajući broj primjeraka tužbe uz svu relevantnu dokumentaciju koju posjeduje.
Sud ponavlja da se pravilom o iscrpljivanju domaćih pravnih ljekova iz člana 35 stav 1 Konvencije podnosioci predstavki obavezuju da prvo iskoriste pravne ljekove koji su uobičajeno dostupni i dovoljni u domaćem pravnom sistemu kako bi dobili pravnu zaštitu od kršenja koja navode. Postojanje pravnih ljekova mora biti dovoljno sigurno, kako u praksi tako i u teoriji, inače bi izostala njihova neophodna pristupačnost i djelotvornost. Članom 35 stav 1 zahtijeva se i da pritužbe za koje se planira naknadno podnošenje Sudu treba prethodno podnijeti odgovarajućem domaćem tijelu, makar po sadržaju i u skladu sa formalnim zahtjevima koje propisuje domaće pravo, ali ne da bi trebalo ostvariti pristup pravnim ljekovima koji su neadekvatni ili nedjelotvorni (vidjeti predmet Akdivar i drugi protiv Turske, 16. septembar 1996, st. 65-67, Izvještaji o presudama i odlukama 1996IV).
Sud konstatuje da je podnosilac predstavke podnio tužbu žaleći se, između ostalog, na povredu prava po članu 10 Konvencije (vidjeti gornji stav 22 i, a contrario, predmet Rizvanov protiv Azerbejdžana, br. 31805/06, stav 73, 17. april 2012. godine). Tužba nije prihvaćena iz više formalnih razloga, kao što je navodno propuštanje podnosioca predstavke da dostavi primjerak nalaza vještaka i da identifikuje pojedince kao tužene. Sud, međutim, ponavlja da je u okolnostima ovog predmeta bilo praktično nemoguće da podnosilac predstavke ispuni ove uslove usljed nedjelotvornosti krivične istrage u pribavljanju forenzičkih dokaza i identifikovanju službenika policije odgovornih za prebijanje podnosioca predstavke. Kao takvi, ti uslovi na koje se oslanjaju domaći sudovi predstavljali su u bitnom nepremostivu prepreku za ispitivanje merituma podnosiočeve pritužbe u parničnom postupku. U takvim okolnostima, Sud smatra da je podnosilac predstavke uradio sve što se od njega moglo očekivati kako bi iscrpio domaće pravne ljekove.
Iz ovih razloga, Sud odbija prigovor Vlade. Sud dodatno konstatuje da ova pritužba nije očigledno neosnovana u smislu člana 35 stav 3 tačka a Konvencije i da nije neprihvatljiva po bilo kojem drugom osnovu. Stoga se mora proglasiti prihvatljivom.

B. Meritum

Vlada je ustvrdila da podnosilac predstavke nije bio učesnik u demonstracijama, već da ih je „posmatrao”. Ona napominje da podnosilac predstavke tokom demonstracija nije nosio specijalni plavi prsluk kao oznaku da je novinar, što bi omogućilo organima za sprovođenje zakona da ga razlikuju od učesnika u demonstracijama. Vlada je dodatno ustvrdila da su demonstracije bile nezakonite i da je policija imala pravo da pribjegne odgovarajućoj upotrebi sile u cilju razbijanja demonstracija i pritvaranja lica koja nijesu postupala po zakonitim nalozima policije. Vlada je stoga konstatovala da je „do navodnog prebijanja podnosioca predstavke moglo doći u (…) okolnostima” u kojima su službenici policije imali poteškoća da, bez plavog prsluka, razlikuju podnosioca predstavke od učesnika u demonstracijama, protiv kojih su imali pravo da upotrijebe silu. Policija nije imala namjeru da se miješa u novinarske aktivnosti podnosioca predstavke niti da ga spriječi da izvještava o demonstracijama.
Podnosilac predstavke je ustvrdio da je, iako nije nosio plavi prsluk, nosio na grudima oznaku koje ga je jasno označavala kao novinara. Konstatovao je da su svjedoci potvrdili tu činjenicu. Uz to, dok ga je policija tukla, on im je više puta rekao da je novinar. Na kraju, podnosilac predstavke je tvrdio da je, suprotno podnescima Vlade, upotreba sile od strane policije na demonstracijama u svakom slučaju bila nezakonita i neopravdana.
Sud je u više navrata istakao istaknutu ulogu štampe u demokratskoj državi u kojoj vlada vladavini prava (vidjeti predmete: Kastels (Castells) protiv Španije, 23. april 1992, stav 43, Serija A br. 236, Torgir Torgirson (Thorgeir Thorgeirson) protiv Islanda, 25. jun 1992, stav 63, Serija A br. 239, Gudvin (Goodwin) protiv Ujedinjenog Kraljevstva, 27. mart 1996, stav 39, Izvještaji 1996II, Jersild protiv Danske, 23. septembar 1994, stav 31, Serija A br. 298 i Fatulajev (Fatullayev) protiv Azerbejdžana, br. 40984/07, stav 88, 22. april 2010. godine). Štampa je dužna da saopštavaju informacije i ideje o pitanjima od javnog interesa. Ne samo da štampa ima zadatak da saopštava takve informacije i ideje: javnost takođe ima pravo da ih prima. To bez sumnje podrazumijeva, kao u ovom predmetu, izvještavanje o skupovima i demonstracijama opozicije, što je od suštinskog značaja za razvoj svakog demokratskog društva. Da je drugačije, štampa ne bi mogla da igra svoju ulogu „javnog čuvara” (vidjeti, između ostalih pravnih izvora, Obzerver i Gardijan protiv Ujedinjenog Kraljevstva, 26. novembar 1991, stav 59, Serija A br. 216 i Sandej Tajmz protiv Ujedinjenog Kraljevstva (br. 2), 26.novembar 1991, stav 50, Serija A br. 217).
Neosporno je da se podnosilac predstavke nalazio na mjestu održavanja demonstracija kako bi izvještavao o tom događaju, odnosno da je on obavljao svoj novinarski posao. Kao što je prethodno utvrđeno, podnosilac predstavke je bio podvrgnut upotrebi sile protivno članu 3 Konvencije, uprkos tome što se nije ponašao tako da upotreba sile bude neophodna. Iako podnosilac predstavke nije nosio specijalni prsluk, nosio je novinarsku identifikacionu oznaku na grudima i precizirao službenicima policije da je novinar. Sud stoga ne može prihvatiti tvrdnju Vlade da službenici policije nijesu mogli da utvrde da je podnosilac predstavke novinar.
Sud napominje da javne mjere kojima se novinari spriječavaju u obavljanju svog posla mogu pokrenuti pitanja po članu 10 (vidjeti, mutatis mutandis, Gzel (Gsell) protiv Švajcarske, br. 12675/05, stav 49 et seq., 8. oktobar 2009. godine). Vraćajući se ovom predmetu, Sud konstatuje da se ne može sporiti da fizičko zlostavljanje novinara od strane predstavnika države dok obavljaju svoje profesionalne dužnosti ozbiljno narušava njihovo ostvarivanje prava na primanje i saopštavanje informacija. U tom pogledu, Sud konstatuje tvrdnju Vlade da nije bilo stvarne namjere da se ometa novinarska aktivnost podnosioca predstavke. Međutim, bez obzira na to da li je takva namjera postojala u ovom predmetu, ono što je bitno je to da je novinar bio podvrgnut nepotrebnoj i prekomjernoj upotrebi sile, što predstavlja zlostavljanje po članu 3 Konvencije, uprkos tome što je on učinio jasan napor da se predstavi kao novinar koji prosto obavlja svoj posao i posmatra događaj. U skladu sa tim, Sud smatra da je došlo do miješanja u prava podnosioca predstavke po članu 10 Konvencije.
Sud nadalje smatra da to miješanje nije bilo opravdano po članu 10 stav 2. Vlada nije ubjedljivo dokazala da je ono bilo zakonito ili da je imalo neki legitimni cilj. U svakom slučaju, jasno je da se takvo miješanje kao u ovom predmetu ne može smatrati „neophodnim u demokratskom društvu”.
U skladu s tim, došlo je do povrede člana 10 Konvencije.

III. NAVODNA POVREDA ČLANA 6 KONVENCIJE

Podnosilac predstavke se žalio da je odbijanje domaćih sudova da prihvate njegovu tužbu bilo potkrijepljeno pogrešnim navodima i da mu je prekršeno pravo na pristup Sudu.
Relevantni dio člana 6 Konvencije glasi:

„Svako, tokom odlučivanja o njegovim građanskim pravima i obavezama... ima pravo na pravičnu... raspravu... pred... Sudom...”

Imajući u vidu nalaz o kršenju procesnog aspekta člana 3 (i naročito nalaze iz gornjeg stava 55) i konstatujući da se ova pritužba suštinski odnosi na iste stvari, Sud smatra da nije neophodno ispitati da li je ovaj predmet pokreće pitanje po članu 6 Konvencije. Sud stoga odbija ovaj dio predstavke u skladu sa članom 35 stav 3 tačka (a) i stav 4 Konvencije.

IV. PRIMJENA ČLANA 41 KONVENCIJE

Član 41 Konvencije glasi:

„Kada Sud utvrdi prekršaj Konvencije ili protokola uz nju unutrašnje pravo Visoke strane ugovornice u pitanju omogućava samo djelimičnu odštetu, Sud će, ako je to potrebno, pružiti pravično zadovoljenje oštećenoj stranci.”

A. Naknada štete

1. Materijalna šteta

Podnosilac predstavke je tražio iznos od 800 EUR na ime naknade materijalne štete za troškove liječenja i 16.500 EUR na ime naknade materijalne štete za izgubljenu zaradu. On je takođe tražio naknadu materijalne štete u iznosu od 10.000 EUR za liječenje u inostranstvu.
Vlada je osporila zahtjev, navodeći da podnosilac nije potkrijepio svoje navode.
Sud ističe da prema Pravilu 60 Poslovnika Suda svaki zahtjev za pravično zadovoljenje mora biti raščlanjen po stavkama i dostavljen u pisanoj formi, uz relevantnu propratnu dokumentaciju ili račune, inače Sud može odbiti zahtjev u cjelini ili djelimično.
U ovom predmetu, čak i uz pretpostavku da postoji uzročna veza između tražene naknade štete i utvrđenih povreda, Sud primijećuje da podnosilac predstavke nije dostavio bilo kakav dokumentovan dokaz kojim bi potkrijepio ovaj zahtjev. Konkretno, nije dostavio ni jedan račun, recept ili drugu dokumentaciju koja bi potvrdila njegove troškove liječenja, niti ugovor o radu ili drugu dokumentaciju kao potvrdu njegovih prihoda.
Iz gorepomenutih razloga, Sud odbija zahtjev podnosioca u pogledu naknade materijalne štete.

2. Nematerijalna šteta

Podnosilac predstavke je tražio iznos od 10.000 EUR na ime naknade nematerijalne štete.
Vlada je osporila traženi iznos kao nepotkrijepljen i previsok.
Sud smatra da je podnosilac predstavke pretrpio nematerijalnu štetu koja se ne može nadoknaditi samo utvrđivanjem povreda i da, stoga, treba dodijeliti naknadu. Procjenjujući na pravičnoj osnovi, kao što je propisano članom 41 Konvencije, Sud dodjeljuje podnosiocu predstavke iznos od 10.000 EUR po ovom osnovu, uvećan za eventualni pripadajući porez na taj iznos.

B. Sudski i ostali troškovi

Podnosilac predstavke je tražio 1.000 EUR za sudske i druge troškove nastale u krivičnim postupcima pred domaćim sudovima i 1.600 EUR za troškove parničnog postupka. On je takođe tražio 2.700 EUR za sudske i druge troškove nastale pred Sudom. U prilog zahtjevu, on je dostavio nekoliko ugovora za pružanje pravnih usluga u postupcima pred domaćim sudovima i pred Sudom. Prema tim ugovorima, potraživane iznose treba platiti ukoliko se na Sudu dokaže kršenje prava podnosioca. Podnosilac je takođe tražio 1.750 EUR za troškove prevođenja i 200 EUR za poštanske troškove.
Vlada je smatrala da je zahtjev nepotkrijepljen i previsok. Vlada je konkretno ustvrdila da podnosilac predstavke nije dostavio svu neophodnu dokumentaciju koja bi podržala njegove tvrdnje i da sudski i ostali troškovi zapravo nijesu nastali, budući da podnosilac predstavke još nije isplatio potraživani iznos.
Prema sudskoj praksi Suda, podnosilac predstavke ima pravo na naknadu sudskih i drugih troškova samo ukoliko se dokaže da su stvarno nastali i da su bili neophodni i ukoliko je iznos razuman. Imajući u vidu dokumentaciju u svom posjedu i gorenavedene kriterijume, Sud smatra adekvatnim da se podnosiocu predstavke dodijeli iznos od 3.000 EUR za troškove po svim osnovima.

C. Zatezna kamata

Sud smatra da je primjereno da stopa zatezne kamate bude zasnovana na graničnoj aktivnoj kamatnoj stopi Evropske centralne banke, uvećanoj za tri procentna poena.

IZ OVIH RAZLOGA, SUD JEDNOGLASNO

Proglašava pritužbe po čl. 3 i 10 Konvencije prihvatljivim, a ostatak predstavke neprihvatljivim;
Utvrđuje da je došlo do povrede člana 3 Konvencije u pogledu zlostavljanja od strane policije;
Utvrđuje da je došlo do povrede člana 3 Konvencije u pogledu izostanka djelotvorne istrage navoda podnosioca predstavke o zlostavljanju;
Utvrđuje da je došlo do povrede člana 10 Konvencije;
Utvrđuje

(a) da Tužena država treba da isplati podnosiocu predstavke, u roku od tri mjeseca od datuma na koji ova presuda postane pravosnažna u skladu sa članom 44 stav 2 Konvencije, sljedeće iznose, konvertovane u azerbejdžanske manate po važećem kursu na dan izmirenja:

10.000 EUR (deset hiljada eura), uvećano za eventualne pripadajuće poreze, na ime naknade nematerijalne štete;
3.000 EUR (tri hiljade eura), uvećano za eventualne pripadajuće poreze, na ime sudskih i ostalih troškova;

(b) da se od isteka pomenuta tri mjeseca pa do izmirenja na navedene iznosa obračunava prosta kamata po stopi koja je jednaka graničnoj aktivnoj kamatnoj stopi Evropske centralne banke tokom zateznog perioda, uvećanoj za tri procentna poena;

Odbacuje ostatak zahtjeva podnosioca predstavke za pravičnim zadovoljenjem.

Sačinjeno na engleskom jeziku i objavljeno u pisanoj formi 2. oktobra 2012. godine, u skladu sa Pravilom 77 st. 2 i 3 Poslovnika Suda.

Seren Nilsen Nina Vajić

sekretar predsjednica

________________________________________________
Prevod presude preuzet je iz publikacije "Odabarne presude Evropskog suda za ljudska prava u vezi sa članom 10 EKLJP", Centar za obuku u sudstvu i državnom tužilaštvu, Crna Gora

FIRST SECTION

CASE OF NAJAFLI v. AZERBAIJAN

(Application no. 2594/07)

JUDGMENT

STRASBOURG

2 October 2012

FINAL

02/01/2013

This judgment has become final under Article 44 § 2 of the Convention. It may be subject to editorial revision.

In the case of Najafli v. Azerbaijan, The European Court of Human Rights (First Section), sitting as a Chamber composed of:

Nina Vajić, President,
Anatoly Kovler,
Khanlar Hajiyev,
Mirjana Lazarova Trajkovska,
Julia Laffranque,
Linos-Alexandre Sicilianos,
Erik Møse, judges,
and Søren Nielsen, Section Registrar,

Having deliberated in private on 11 September 2012,

Delivers the following judgment, which was adopted on that date:

PROCEDURE

1. The case originated in an application (no. 2594/07) against the Republic of Azerbaijan lodged with the Court under Article 34 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (“the Convention”) by an Azerbaijani national, Mr Ramiz Huseyn oglu Najafli (Ramiz Hüseyn oğlu Nəcəfli – “the applicant”), on 12 December 2006.

2. The applicant was represented by Mr I. Aliyev, a lawyer practising in Baku. The Azerbaijani Government (“the Government”) were represented by their Agent, Mr Ç. Asgarov.

3. The applicant alleged, in particular, that he had been beaten up by the police during the dispersal of a demonstration and that the domestic authorities had failed to investigate this incident effectively.

4. On 7 January 2008 the application was communicated to the Government. It was also decided to rule on the admissibility and merits of the application at the same time (Article 29 § 1).

THE FACTS

I. THE CIRCUMSTANCES OF THE CASE

5. The applicant was born in 1967 and lives in Baku.

A. The alleged ill-treatment

6. The applicant was a journalist and the editor-in-chief of a newspaper named Boz Qurd.

7. On 9 October 2005 a number of opposition parties held an unauthorised demonstration in Baku. The applicant, together with five other journalists, was present at the demonstration to report on the events. The applicant was not wearing a special blue vest identifying him as a journalist, but he was wearing a journalist badge on his chest.

8. During the dispersal of the demonstration by the police, the applicant and his colleagues were beaten up and received various injuries. According to the applicant, he told the police officers that he was a journalist and asked them to stop. The applicant was hit on the head and lost consciousness following his beating.

9. The applicant was taken to hospital the same day. On 26 October 2005 he received a medical certificate with a diagnosis of closed cranio-cerebral trauma, concussion and soft-tissue damage to the crown of the head.

10. On 10 July 2006 the applicant obtained a medical certificate from Baku City Polyclinic no. 19. That certificate indicated that the applicant had been registered as a patient diagnosed with closed cranio-cerebral trauma and concussion, and that his condition required long-term treatment.

B. The criminal proceedings

11. The six journalists who had been beaten up on 9 October 2005 lodged a joint criminal complaint. On 9 November 2005 the Sabail District Police Department instituted criminal proceedings under Article 132 (beating) of the Criminal Code. On 22 December 2005 the case was re-qualified under Article 163 (obstruction of the lawful professional activity of journalists) of the Criminal Code and transferred to the Sabail District Prosecutor’s Office.

12. On 12 January 2006 the applicant was questioned by the investigator in charge of the case. The applicant stated that he had been beaten with truncheons by a group of police officers while he was observing the demonstration as a journalist. The applicant also stated that he did not know the police officers who had hit him, although he did know the police officers who were in charge of the police unit. The applicant submitted a photo of an officer (A.V.) who was the head of the Riot Police Regiment of the Baku Police Office. The applicant’s version of the events was also confirmed by statements from two other journalists, E.M. and N.A., who were present at the relevant time at the place of the incident.

13. According to the Government, on 28 January 2006 the investigator ordered a forensic examination of the applicant, but the applicant did not appear for this examination. No copy of any decision in this respect was submitted by the Government to the Court. The applicant alleged that he had not been informed of this decision by the investigator.

14. By a letter of 2 February 2006, the investigator in charge of the case requested the Sabail District Police Department to identify the police officers who had hit the applicant. In reply to the investigator’s letter, on 25 February 2006 the Head of the Sabail District Police Department wrote that they had not been able to identify the relevant police officers, however they would continue to take measures in this respect and inform the investigator of any result.

15. On 1 March 2006 the investigator heard A.V., who denied involvement in the applicant’s beating. A.V. stated that neither he nor the police officers under his supervision had done anything unlawful to the applicant in his presence.

16. On 9 March 2006 the Sabail District Prosecutor’s Office investigator issued a decision suspending the criminal proceedings until the perpetrators of the beating had been identified. The investigator relied on the fact that the police officers allegedly involved in the applicant’s beating had not been identified. As to A.V.’s alleged involvement, the investigator relied on A.V.’s statements, noting that the latter had not carried out any unlawful actions against the applicant.

17. The applicant was not provided with any information concerning the criminal investigation until May 2006. On 9 May 2006 the applicant contacted the Sabail District Prosecutor’s Office investigator and inquired about the state of the proceedings. The investigator informed him that the criminal investigation had been suspended on 9 March 2006, but did not provide the applicant with a copy of the decision suspending the investigation.

18. On 12 May 2006 the applicant lodged a complaint with the Sabail District Court. He complained that the investigator had failed to provide him with a copy of the decision suspending the investigation, thus making it impossible for him to lodge a proper complaint against it. He also asked the court to quash this decision and remit the case for investigation. He insisted, in particular, that the group of police officers who had hit him had been under A.V.’s command, and that the photo of A.V. taken at the time of the incident had been submitted to the police.

19. On 26 May 2006 the Sabail District Court dismissed the applicant’s complaint, finding that the decision suspending the investigation had been lawful and had been sent to the applicant on 9 March 2006. The decision was silent as to A.V. and his alleged role in the applicant’s beating. It appears that the court did not hear any witness at the hearing.

20. On 1 June 2006 the applicant lodged an appeal reiterating his previous complaints. In particular, he argued that the suspension of the investigation, for which the reason given was that it was impossible to identify the policemen who had beaten him, was wrong, and that the investigation authorities knew who the perpetrators were. In this connection, he noted that he and other journalists had specifically identified A.V., who was present at the scene of the incident at the relevant time.

21. On 13 June 2006 the Court of Appeal dismissed the applicant’s appeal and upheld the Sabail District Court’s decision of 26 May 2006.

C. The civil proceedings

22. On 9 November 2006 the applicant lodged a separate civil action against the Ministry of Internal Affairs, asking for compensation for pecuniary and non-pecuniary damage caused by his beating on 9 October 2005. He relied on Articles 3, 10 and 11 of the Convention.

23. On 20 November 2006 the Sabail District Court refused to admit the action for non-compliance with the formal requirements. The court held that the applicant had failed, in particular, to provide a forensic report showing the cause of the injuries and had not supplied a copy of any document showing that a police officer had been found responsible for the applicant’s beating. The court also noted that the applicant had failed to identify actual individuals, rather than the Ministry of Internal Affairs in general, as defendants.

24. On 6 December 2006 the applicant appealed against the first-instance court’s inadmissibility decision, reiterating his previous complaints.

25. On 26 January 2007 the Court of Appeal upheld the Sabail District Court’s decision of 20 November 2006.

26. On 14 June 2007 the Supreme Court upheld the decisions of the lower courts.

II. RELEVANT DOMESTIC LAW

A. The Constitution of the Republic of Azerbaijan

27. Article 46 (III) of the Constitution of the Republic of Azerbaijan reads as follows:

“No one shall be subjected to torture or ill-treatment. No one shall be subjected to degrading treatment or punishment. ...”

B. Law on Police of 28 October 1999

28. Police officers may use special equipment when, inter alia, it is considered that a person who is behaving dangerously may cause damage to himself or people around him (Article 26.II). “Special equipment” is defined as truncheons, arm-restraining instruments, tear gas, rubber bullets, water cannons and other means (Articles 1). Physical force, special equipment or firearms may be used when absolutely necessary in a manner proportionate to the danger posed. The police authorities must carry out an inquiry into every incident involving the use of physical force, special equipment or firearms, and must issue a pertinent opinion on its lawfulness (Article 26.VII). Unlawful use of force by a police officer entails the officer’s responsibility under the relevant legislation (Article 26.IX).

29. Police officers may use physical force, special equipment or firearms only in the event of absolute necessity or necessary self-defence, after all other means of coercion have failed to produce the required result, and depending on the gravity of the offence and the character of the offender (Article 27.I.1). Anyone injured as a result of the use of physical force, special equipment or firearms must be provided with the necessary medical aid (Article 27.I.5). The police officer must report to the relevant police authority, in writing, on the occasions he or she used physical force, special equipment or firearms (Article 27.I.7). The relevant prosecutor must also be informed of any such use of force within twenty-four hours (Article 27.I.8).

THE LAW

I. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 3 OF THE CONVENTION

30. The applicant complained that he had been beaten up by police and that the domestic authorities had failed to carry out an effective investigation capable of identifying and punishing the police officers responsible. Article 3 of the Convention reads as follows:

“No one shall be subjected to torture or to inhuman or degrading treatment or punishment.”

A. Admissibility

31. The Court notes that this complaint is not manifestly ill-founded within the meaning of Article 35 § 3 (a) of the Convention. It further notes that it is not inadmissible on any other grounds. It must therefore be declared admissible.

B. Merits

1. Alleged ill-treatment of the applicant by the police officer

(a) The parties’ submissions

32. The Government submitted that they could not state whether the applicant had been subjected to ill-treatment by the police, as there was no court decision in this respect. The Government further submitted that the demonstration of 9 October 2005 had been unauthorised and that the police were entitled to have recourse to use of force to disperse an unlawful demonstration. Accordingly, the use of force by the police could not be considered ill-treatment in the instant case.

33. The applicant submitted that he had been beaten up by a group of police officers led by A.V., and that they had used excessive force against him without any justification. In this connection he relied on the medical certificate of 26 October 2005, witness statements from two journalists, and the photo of A.V. taken at the scene of the incident.

(b) The Court’s assessment

34. The Court reiterates that Article 3 enshrines one of the most fundamental values of democratic societies. Even in the most difficult circumstances, such as the fight against terrorism and organised crime, the Convention prohibits in absolute terms torture and inhuman or degrading treatment or punishment. Unlike most of the substantive clauses of the Convention and of Protocols Nos. 1 and 4, Article 3 makes no provision for exceptions, and no derogation from it is permissible under Article 15 § 2 even in the event of a public emergency threatening the life of the nation (see Selmouni v. France [GC], no. 25803/94, § 95, ECHR 1999‑V, and Assenov and Others v. Bulgaria, 28 October 1998, § 93, Reports of Judgments and Decisions 1998‑VIII).

35. Ill-treatment must attain a minimum level of severity if it is to fall within the scope of Article 3. Assessment of this minimum level depends on all the circumstances of the case, such as the duration of the treatment, its physical or mental effects and, in some cases, the sex, age and state of health of the victim (see Ireland v. the United Kingdom, 18 January 1978, § 162, Series A no. 25; Kudła v. Poland [GC], no. 30210/96, § 91, ECHR 2000-XI; and Peers v. Greece, no. 28524/95, § 67, ECHR 2001-III). The Court has considered treatment to be “inhuman” because, inter alia, it was premeditated, was applied for hours at a stretch and caused either actual bodily injury or intense physical and mental suffering. It has deemed treatment to be “degrading” because it was such as to arouse in the victims feelings of fear, anguish and inferiority capable of humiliating and debasing them (see Kudła, cited above, § 92).

36. In assessing evidence, the Court adopts the standard of proof “beyond reasonable doubt”. Such proof may follow from the coexistence of sufficiently strong, clear and concordant inferences or of similar unrebutted presumptions of fact (see, among many other authorities, Avşar v. Turkey, no. 25657/94, § 282, ECHR 2001-VII (extracts)). The Court is sensitive to the subsidiary nature of its role and recognises that it must be cautious in taking on the role of a first-instance tribunal of fact, where this is not rendered unavoidable by the circumstances of a particular case (see, for example, McKerr v. the United Kingdom (dec.), no. 28883/95, 4 April 2000). Nevertheless, where allegations are made under Article 3 of the Convention, the Court must apply a particularly thorough scrutiny even if certain domestic proceedings and investigations have already taken place (see Muradova v. Azerbaijan, no. 22684/05, § 99, 2 April 2009, and Avşar v. Turkey, §§ 283-84, cited above).

37. The Court considers that the applicant has been able to produce sufficiently strong evidence supporting the fact that he was subjected to the use of force by the police. In particular, the applicant produced a medical certificate of 26 October 2005, which stated that he had been admitted to hospital on 9 October 2005 and had been diagnosed with closed cranio‑cerebral trauma, concussion and soft-tissue damage to the crown of head. He also produced two photos of himself taken immediately after he had been beaten. The fact that the applicant had been subjected to a beating and had received serious injuries on 9 October 2005 was in itself never placed in doubt by the investigating authorities, in particular in the Sabail District Prosecutor’s Office decision of 9 March 2006 suspending the investigation. As to the applicant’s claim that the injuries had been inflicted by police, it should be noted that he received those injuries during a police operation forcibly dispersing the demonstration of 9 October 2005. He produced statements from two witnesses supporting his version of the events, and a photo confirming A.V.’s presence at the scene of the incident. The evidence produced before the Court is sufficiently strong and consistent to establish at least a presumption that the applicant was beaten with truncheons by police officers during the dispersal of the demonstration. In the Court’s opinion, neither the Government in their submissions, nor the domestic authorities in their decisions, provided a convincing rebuttal of this presumption.

38. The Court will consequently examine whether the use of force against the applicant was excessive. In this respect, the Court attaches particular importance to the circumstances in which force was used (see Güzel Şahin and Others v. Turkey, no. 68263/01, § 50, 21 December 2006, and Timtik v. Turkey, no. 12503/06, § 49, 9 November 2010). When a person is confronted by police or other agents of the State, recourse to physical force which has not been made strictly necessary by the person’s own conduct diminishes human dignity and is in principle an infringement of the right set forth in Article 3 of the Convention (see Kop v. Turkey, no. 12728/05, § 27, 20 October 2009, and Timtik, cited above, § 47).

39. The Court considers that it has not been shown that the recourse to physical force against the applicant was made strictly necessary by his own conduct. It is undisputed that the applicant did not use violence against the police or pose a threat to them. It has not been shown that there were any other reasons justifying the use of force. Therefore, the Court cannot but conclude that the use of force was unnecessary, excessive and unacceptable.

40. The Court finds that the injuries sustained by the applicant establish the existence of serious physical pain and suffering. The applicant suffered a cranio-cerebral trauma and concussion, which required long-term medical treatment. The ill-treatment and its consequences must have also caused the applicant considerable mental suffering, diminishing his human dignity. In these circumstances, the Court considers that the ill-treatment complained of was sufficiently serious to attain a minimum level of severity falling within the scope of Article 3 and to be considered as inhuman and degrading treatment.

41. Accordingly, there has been a violation of Article 3 of the Convention under its substantive limb.

2. Alleged failure to carry out an effective investigation

(a) The parties’ submissions

42. The Government submitted that the domestic authorities conducted an effective investigation of the applicant’s allegations of ill-treatment. In particular, the Government noted that following the applicant’s complaint on 9 November 2005 the domestic authorities instituted criminal proceedings. The investigator heard the applicant, two witnesses and A.V. and took all appropriate actions to identify those who had beaten the applicant. Moreover, the investigator ordered a forensic examination for 28 January 2006, at which the applicant failed to appear.

43. The applicant submitted that the domestic authorities failed to carry out an effective investigation of his allegations of ill-treatment. He noted that the domestic authorities had ignored all the evidence that he had been beaten by the police. He also submitted that he had not been informed of any decision by the investigator of 28 January 2006 ordering a forensic examination.

44. The parties were also in disagreement as to whether the applicant had been informed in timely fashion of the investigator’s decision of 9 March 2006 suspending the investigation. The Government submitted a copy of this decision, signed by the applicant with the remark that he disagreed with it, and a copy of a letter from the investigator, dated 9 March 2006, notifying of this decision and addressed to the applicant among others. The applicant maintained that he had not been informed of that decision until May 2006, and that the documents submitted by the Government had failed to indicate the date when a copy of the decision had been made available to the applicant; nor had they shown that he had been informed of it in timely fashion.

(b) The Court’s assessment

45. Where an individual raises an arguable claim that he or she has been seriously ill-treated by police in breach of Article 3, that provision, read in conjunction with the State’s general duty under Article 1 of the Convention to “secure to everyone within their jurisdiction the rights and freedoms defined in ... [the] Convention”, requires by implication that there should be an effective official investigation. This investigation should be capable of leading to the identification and punishment of those responsible. Otherwise, the general legal prohibition of torture and inhuman and degrading treatment and punishment would, despite its fundamental importance, be ineffective in practice and it would be possible in some cases for agents of the State to abuse the rights of those within their control with virtual impunity (see Assenov and Others, cited above, § 102, and Labita v. Italy [GC], no. 26772/95, § 131, ECHR 2000‑IV).

46. For an investigation required by Articles 2 and 3 of the Convention to be effective, those responsible for and carrying out the investigation must be independent and impartial, in law and in practice. This means not only that there must be no hierarchical or institutional connection with those implicated in the events, but that there must also be independence in practical terms (see Boicenco v. Moldova, no. 41088/05, § 66, 11 July 2006; Kolevi v. Bulgaria, no. 1108/02, § 193, 5 November 2009; and Oleksiy Mykhaylovych Zakharkin v. Ukraine, no. 1727/04, § 66, 24 June 2010).

47. Furthermore, investigations of serious allegations of ill-treatment must be thorough. That means that the authorities must always make a serious attempt to find out what happened and should not rely on hasty or ill‑founded conclusions to close their investigation or as the basis of their decisions (see Assenov and Others, cited above, § 103 et seq.). They must take all reasonable steps available to them to secure the evidence concerning the incident, including, inter alia, eyewitness statements and forensic evidence (see Tanrıkulu v. Turkey [GC], no. 23763/94, ECHR 1999-IV, § 104 et seq., and Gül v. Turkey, no. 22676/93, § 89, 14 December 2000). Any deficiency in the investigation which undermines its ability to establish the cause of injuries or the identity of those responsible will risk falling foul of this standard.

48. The notion of an effective remedy in respect of allegations of ill‑treatment also entails effective access for the complainant to the investigation procedure (see Assenov and Others, cited above, § 117). There must be an element of public scrutiny of the investigation or its results sufficient to secure accountability in practice, maintain public confidence in the authorities’ adherence to the rule of law, and prevent any appearance of collusion in or tolerance of unlawful acts (see Kolevi, cited above, § 194).

49. The Court observes that following the applicant’s claim of ill‑treatment, on 9 November 2005 the Sabail District Police Department instituted criminal proceedings under Article 132 (beating) of the Criminal Code. On 22 December 2005 the case was re-qualified under Article 163 (obstruction of the lawful professional activity of journalists) of the Criminal Code and transferred to the Sabail District Prosecutor’s Office. However, the applicant’s complaint was not handled with sufficient diligence, as no relevant procedural steps were taken until 12 January 2006, the date the applicant was questioned, more than three months after the incident.

50. Likewise, even assuming that, as the Government claimed, the investigator ordered a forensic examination on 28 January 2006, this was also done belatedly, two months and seventeen days after the beginning of the criminal inquiry and three months and seventeen days after the incident. In this connection, the Court also notes that, in any event, the Government did not submit a copy of the investigator’s decision requiring a forensic examination, nor did they produce any documentary evidence that the applicant had actually been informed of the investigator’s decision requiring a forensic examination, even assuming that there was such a decision.

51. In this connection, having regard to the material in its possession and the parties’ submissions, the Court notes that there are serious doubts that the applicant had been given effective access to the investigation procedure at all times and that he had been informed of all the procedural steps in a timely manner.

52. Having noted the above, the Court will now turn to what it considers the most problematic aspect of the investigation conducted in the present case. The Court has repeatedly stressed that the procedural obligation under Articles 2 and 3 requires an investigation to be independent and impartial, both in law and in practice (see paragraph 46 above). The Court notes that the Sabail District Prosecutor’s Office, which was formally an independent investigating authority and which conducted the investigation in the present case, requested the Sabail District Police Department to carry out an inquiry with the aim of identifying those who had allegedly ill-treated the applicant. As such, the investigating authority delegated a major and essential part of the investigation – identification of the perpetrators of the alleged ill‑treatment – to the same authority whose agents had allegedly committed the offence. In this respect, the Court finds it of no real significance that, while the alleged perpetrators were officers of the Riot Police Regiment of the Baku Police Department, it was another police department which was requested to carry out the investigation. What is important is that the investigation of alleged misconduct potentially engaging the responsibility of a public authority and its officers was carried out by those agents’ colleagues, employed by the same public authority. In the Court’s view, in such circumstances an investigation by the police force of an allegation of misconduct by its own officers could not be independent in the present case (compare, mutatis mutandis, Ramsahai and Others v. the Netherlands [GC], no. 52391/99, § 295-96, ECHR 2007‑II; Aktaş v. Turkey, no. 24351/94, § 301, ECHR 2003‑V (extracts); and McKerr, § 128, cited above).

53. The Sabail District Police Department’s inquiry yielded no results and was “unable” to identify the police officers in question. In this connection the Court notes that the material in the case file does not contain any evidence such as documents relating to the actual steps taken by the police investigators.

54. The Sabail District Prosecutor’s Office investigator proceeded to rely on the Sabail District Police Department’s “no result” report, and merely suspended the proceedings without taking any further action. In the Court’s view, the investigating authority (the Sabail District Prosecutor’s Office) was fully competent to take, and should have been entirely capable of taking, independent, tangible and effective investigative measures aimed at identifying the culprits, such as obtaining a list of the members of the Riot Police Regiment engaged in the dispersal operation, questioning all the police officers involved, identifying and questioning other witnesses (those on the demonstration, bystanders, and so on), holding face-to-face confrontations of witnesses where necessary, attempting to reconstruct the chronology of the events, and so on. None of this was done by the investigator independently. Nor did the investigating authorities, the domestic courts, or the Government provide any plausible explanation for the failure to do so.

55. The applicant was also deprived of the opportunity to effectively seek damages in civil proceedings, as the civil courts refused to admit his civil claim, citing as a reason his inability to name specific police officers as defendants. The Court notes that in practice this requirement amounted to an insurmountable obstacle for the applicant, since the identification of those police officers was the task of the criminal investigation, which in the present case was ineffective and lacked independence.

56. The foregoing considerations are sufficient to enable the Court to conclude that the investigation of the applicant’s claim of ill-treatment fell short, for the reasons noted above, of the requirements of Article 3 of the Convention. There has accordingly been a violation of Article 3 of the Convention under its procedural limb.

II. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 10 OF THE CONVENTION

57. Relying on Articles 10 and 11 of the Convention, the applicant complained that he had been ill-treated by police with the aim of preventing him from carrying out his journalistic activity and that his right to freedom of peaceful assembly had been violated.

58. The Court notes that, as it appears from the applicant’s own submissions, he was not a participant of the unauthorised demonstration, but was present there to report on it in his capacity of a journalist. In such circumstances, the Court considers that the complaint should be examined under Article 10 only, as this provision is lex specialis in so far as the circumstances of the present case are concerned. Article 10 of the Convention provides:

“1. Everyone has the right to freedom of expression. This right shall include freedom to hold opinions and to receive and impart information and ideas without interference by public authority and regardless of frontiers. This Article shall not prevent states from requiring the licensing of broadcasting, television or cinema enterprises.

2. The exercise of these freedoms, since it carries with it duties and responsibilities, may be subject to such formalities, conditions, restrictions or penalties as are prescribed by law and are necessary in a democratic society, in the interests of national security, territorial integrity or public safety, for the prevention of disorder or crime, for the protection of health or morals, for the protection of the reputation or rights of others, for preventing the disclosure of information received in confidence, or for maintaining the authority and impartiality of the judiciary.”

A. Admissibility

59. The Government submitted that the applicant had failed to exhaust domestic remedies. In particular, the applicant’s civil complaint was rejected by the domestic courts for non-compliance with the procedural requirements relating to lodging a lawsuit. The Government argued that the applicant could have remedied the procedural shortcomings found by the domestic courts in his civil complaint and re-submitted it to the court, but he had failed to do so.

60. The applicant submitted that his civil claim had been lodged properly, that he had correctly indicated the Ministry of Internal Affairs as the defendant, and that he had lodged a correct number of copies of the claim enclosed together with all the relevant documents in his possession.

61. The Court reiterates that the rule of exhaustion of domestic remedies referred to in Article 35 § 1 of the Convention obliges applicants to use first the remedies that are normally available and sufficient in the domestic legal system to enable them to obtain redress for the breaches alleged. The existence of the remedies must be sufficiently certain, in practice as well as in theory, failing which they will lack the requisite accessibility and effectiveness. Article 35 § 1 also requires that the complaints intended to be brought subsequently before the Court should have been made to the appropriate domestic body, at least in substance and in compliance with the formal requirements laid down in domestic law, but not that recourse should be had to remedies which are inadequate or ineffective (see Akdivar and Others v. Turkey, 16 September 1996, §§ 65-67, Reports of Judgments and Decisions 1996‑IV).

62. The Court notes that the applicant lodged a civil claim complaining, inter alia, of a violation of his rights under Article 10 of the Convention (see § 22 above and, a contrario, Rizvanov v. Azerbaijan, no. 31805/06, § 73, 17 April 2012). This claim was not admitted for a number of formal reasons, such as the applicant’s alleged failure to submit a copy of a forensic report and to identify specific individuals as defendants. However, the Court reiterates that, in the circumstances of the present case, it was practically impossible for the applicant to comply with these requirements owing to the ineffectiveness of the criminal investigation in procuring forensic evidence and identifying the police officers responsible for the applicant’s beating. As such, those requirements relied on by the domestic courts constituted, in essence, an insurmountable obstacle for examination of the merits of the applicant’s complaint in the civil proceedings. In such circumstances, the Court considers that the applicant has done all what could have been expected of him to exhaust domestic remedies.

63. For these reasons, the Court rejects the Government’s objection. It further notes that this complaint is not manifestly ill-founded within the meaning of Article 35 § 3 (a) of the Convention and is not inadmissible on any other grounds. It must therefore be declared admissible.

B. Merits

64. The Government submitted that the applicant was not a participant of the demonstration, but that he was “observing” it. They noted that, during the demonstration, the applicant had not been wearing a special blue vest identifying him as a journalist, which would have enabled the law‑enforcement authorities to distinguish him from demonstration participants. The Government further submitted that the demonstration had been unlawful and that the police had been entitled to have recourse to appropriate use of force to disperse the demonstration and detain persons who failed to comply with lawful police orders. Therefore, the Government noted that “the applicant’s alleged beating could have taken place in [the] circumstances” where police officers, in the absence of a blue vest, had difficulty in distinguishing the applicant from the demonstration participants, against whom they were entitled to use force. The police had no intention to interfere with the applicant’s journalistic activity or prevent him from reporting on the demonstration.

65. The applicant submitted that, although he had not been wearing a blue vest, he was wearing a badge on his chest clearly identifying him as a journalist. He noted that witnesses had confirmed this fact. Moreover, while he was being beaten by the police, he repeatedly told them that he was a journalist. Lastly, the applicant argued that, contrary to the Government’s submissions, the use of force by the police at the demonstration was in any event unlawful and unjustified.

66. The Court has repeatedly stressed the pre-eminent role of the press in a democratic State governed by the rule of law (see the Castells v. Spain, 23 April 1992, § 43, Series A no. 236; Thorgeir Thorgeirson v. Iceland, 25 June 1992, § 63, Series A no. 239; Goodwin v. the United Kingdom, 27 March 1996, § 39, Reports 1996‑II; Jersild v. Denmark, 23 September 1994, § 31, Series A no. 298; and Fatullayev v. Azerbaijan, no. 40984/07, § 88, 22 April 2010). It is incumbent on the press to impart information and ideas on matters of public interest. Not only does it have the task of imparting such information and ideas: the public also has a right to receive them. This undoubtedly includes, like in the present case, reporting on opposition gatherings and demonstrations which is essential for the development of any democratic society. Were it otherwise, the press would be unable to play its vital role of "public watchdog" (see, among other authorities, Observer and Guardian v. the United Kingdom, 26 November 1991, § 59, Series A no. 216, and The Sunday Times v. the United Kingdom (no. 2), 26 November 1991, § 50, Series A no. 217).

67. It is undisputed that the applicant was present at the place of demonstration to report on the event; that is, he was doing his journalistic work. As established above, the applicant was subjected to use of force in breach of Article 3 of the Convention, despite not having conducted himself in a manner that would make use of force necessary. Although the applicant was not wearing a special vest, he was wearing a journalist’s badge on his chest and also specifically told the police officers that he was a journalist. Thus, the Court cannot accept the Government’s argument that police officers had been unable to determine that the applicant was a journalist.

68. The Court notes that public measures preventing journalists from doing their work may raise issues under Article 10 (see, mutatis mutandis, Gsell v. Switzerland, no. 12675/05, § 49 et seq., 8 October 2009). Turning to the present case, the Court notes that it cannot be disputed that the physical ill-treatment by State agents of journalists while the latter are performing their professional duties seriously hampers their exercise of the right to receive and impart information. In this regard the Court notes the Government’s argument that there was no actual intention to interfere with the applicant’s journalistic activity as such. However, irrespective of whether there was such intention in the present case, what matters is that the journalist was subjected to the unnecessary and excessive use of force, amounting to ill-treatment under Article 3 of the Convention, despite having made clear efforts to identify himself as a journalist who was simply doing his work and observing the event. Accordingly, the Court considers that there has been an interference with the applicant’s rights under Article 10 of the Convention.

69. Furthermore, the Court finds that this interference was not justified under paragraph 2 of Article 10. It was not shown convincingly by the Government that it was either lawful or pursued any legitimate aim. In any event, it is clear that such interference as in the present case could not be considered as “necessary in a democratic society”.

70. There has accordingly been a violation of Article 10 of the Convention.

III. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 6 OF THE CONVENTION

71. The applicant complained that the domestic courts’ refusal to admit his civil action had been wrongly substantiated and breached his right of access to court.

72. The relevant part of Article 6 of the Convention reads as follows:

“In the determination of his civil rights and obligations ... everyone is entitled to a fair ... hearing ... by [a] ... tribunal ...”

73. Having regard to the finding of a violation of the procedural aspect of Article 3 (and, in particular, the findings in paragraph 55 above), and noting that the present complaint concerns essentially the same matters, the Court considers that it is not necessary to examine whether this case raises an issue Article 6 of the Convention. Therefore, the Court rejects this part of the application pursuant to Article 35 §§ 3 (a) and 4 of the Convention.

IV. APPLICATION OF ARTICLE 41 OF THE CONVENTION

74. Article 41 of the Convention provides:

“If the Court finds that there has been a violation of the Convention or the Protocols thereto, and if the internal law of the High Contracting Party concerned allows only partial reparation to be made, the Court shall, if necessary, afford just satisfaction to the injured party.”

A. Damage

1. Pecuniary damage

75. The applicant claimed 800 euros (EUR) in compensation for pecuniary damage for the cost of his medical treatment, and EUR 16,500 in compensation for pecuniary damage for lost earnings. He also claimed EUR 10,000 compensation for pecuniary damage for his treatment abroad.

76. The Government contested the claim, noting that the applicant had failed to substantiate his allegation.

77. The Court points out that under Rule 60 of the Rules of the Court any claim for just satisfaction must be itemised and submitted in writing, together with the relevant supporting documents or receipts, failing which the Court may reject the claim in whole or in part.

78. In the present case, even assuming that there is a causal link between the damage claimed and the violations found, the Court observes that the applicant did not submit any documentary evidence supporting this claim. In particular, he did not submit any receipts, prescriptions or any other documents certifying his expenses for medical treatment, or an employment contract or other documents certifying his income.

79. For the above reasons, the Court rejects the applicant’s claims in respect of pecuniary damage.

2. Non-pecuniary damage

80. The applicant claimed EUR 10,000 in compensation for non‑pecuniary damage.

81. The Government contested the amount claimed as unsubstantiated and excessive.

82. The Court considers that the applicant has suffered non-pecuniary damage which cannot be compensated for solely by the finding of violations and that compensation should thus be awarded. Making its assessment on an equitable basis, as required by Article 41 of the Convention, the Court awards the applicant the sum of EUR 10,000 under this head, plus any tax that may be chargeable on this amount.

B. Costs and expenses

83. The applicant claimed EUR 1,000 for costs and expenses incurred before the domestic courts in the criminal proceedings and EUR 1,600 for the civil proceedings. He also claimed EUR 2,700 for costs and expenses incurred before the Court. In support of his claim, he submitted several contracts for legal services rendered in the proceedings before the domestic courts and the Court. According to these contracts, the amounts due were to be paid in the event that the Court found a violation of the applicant’s rights. The applicant also claimed EUR 1,750 for translation expenses and EUR 200 for postal expenses.

84. The Government considered that the claim was unsubstantiated and excessive. In particular, the Government submitted that the applicant had failed to produce all the necessary documents in support of his claims and that the costs and expenses had not actually been incurred, because the amount claimed had not yet been paid by the applicant.

85. According to the Court’s case-law, an applicant is entitled to the reimbursement of costs and expenses only in so far as it has been shown that these have been actually and necessarily incurred and are reasonable as to quantum. Having regard to the documents in its possession and the above criteria, the Court considers it reasonable to award the sum of EUR 3,000 covering costs under all heads.

C. Default interest

86. The Court considers it appropriate that the default interest rate should be based on the marginal lending rate of the European Central Bank, to which should be added three percentage points.

FOR THESE REASONS, THE COURT UNANIMOUSLY

1. Declares the complaints under Articles 3 and 10 of the Convention admissible and the remainder of the application inadmissible;

2. Holds that there has been a violation of Article 3 of the Convention as regards the ill-treatment by the police;

3. Holds that there has been a violation of Article 3 of the Convention as regards the lack of effective investigation of the applicant’s allegations of ill-treatment;

4. Holds that there has been a violation of Article 10 of the Convention;

5. Holds

(a) that the respondent State is to pay the applicant, within three months from the date on which the judgment becomes final in accordance with Article 44 § 2 of the Convention, the following amounts, to be converted into Azerbaijani manats at the rate applicable at the date of settlement:

(i) EUR 10,000 (ten thousand euros), plus any tax that may be chargeable, in respect of non-pecuniary damage;

(ii) EUR 3,000 (three thousand euros), plus any tax that may be chargeable to the applicant, in respect of costs and expenses;

(b) that from the expiry of the above-mentioned three months until settlement simple interest shall be payable on the above amounts at a rate equal to the marginal lending rate of the European Central Bank during the default period plus three percentage points;

6. Dismisses the remainder of the applicant’s claim for just satisfaction.

Done in English, and notified in writing on 2 October 2012, pursuant to Rule 77 §§ 2 and 3 of the Rules of Court.

Søren Nielsen Nina Vajić
Registrar President

Nema povezane prakse za ovu presudu.

Sažmi komentare

Komentari

Relevantni komentari iz drugih presuda

Član 3 | DIC | Habimi i drugi protiv Srbije

Presuda je navedena u presudi Gž br. 4027/17 od 27.04.2018. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se potvrđuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P br. 17805/11 od 05.04.2017. godine u stavu prvom izreke, u delu stava drugog izreke kojim je odbijen tužbeni zahtev u delu u kome je traženo da se obaveže tužena Republika Srbija da tužiocu AA na ime naknade nematerijalne štete isplati za pretrplјene duševne bolove zbog neosnovanog lišenja slobode još iznos od 400.000,00 dinara, za pretrplјeni strah usled torture još iznos od 150.000,00 dinara i za pretrplјene fizičke bolove usled torture još iznos od 150.000,00 dinara, u stavu trećem izreke i u stavu četvrtom izreke i žalbe tužioca AA i Republike Srbije u ovom delu odbijaju, kao neosnovane, dok se presuda preinačava u preostalom delu stava drugog izreke tako što se obavezuje tužena Republika Srbija da tužiocu AA na ime naknade nematerijalne štete za pretrplјene duševne bolove zbog neosnovanog lišenja slobode isplati još iznos od 350.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 05.04.2017. godine pa do isplate, i preinačava rešenje o troškovima sadržano u stavovima petom i šestom izreke presude tako što se obavezuje tužena Republika Srbija da tužiocu AA na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 301.350,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom.

U vreme lišenja slobode tužilac je bio policijski pripravnik već šest meseci i raspoređen na rad u Policijskoj stanici Palilula. Odmah po lišenju slobode odveden je u Policijsku stanicu u Ulici 29. novembra gde je bio "obrađivan" tri dana i iznudili priznanje dela primenom sile i fizičkim maltretiranjem. Prva tri dana koja je proveo u policijskoj stanici kod tužioca su dovele do snažne psihotraume i fizičke traume usled čega je razvijen strah najjačeg intenziteta u trajanju od tri dana sa kliničkom slikom akutne reakcije na stres. Tokom boravka u pritvoru narednih 6 meseci doživlјava strah srednjeg do jakog intenziteta usled socijalne izolacije, patnje, duševnog bola zbog sumnje da je počinio navedeno krivično delo, nemogućnosti komunikacije sa bliskim osobama, strah od neizvesnosti sudskog postupka u vidu posttraumatskog stresnog sindroma. U periodu izlaska iz pritvora tužilac doživlјava strah srednjeg intenziteta, a potom slabog intenziteta uz duševnu patnju zbog povrede ugleda i časti doživlјaj stida i osramoćenosti u jakom stečenu u trajanju od dve godine.

Pravilno je prvostepeni sud utvrdio i da je nad tužiocem vršena tortura jer je podvrgnut fizičkom mučenju, ponižavajućem postupanju i kažnjavanju od strane policije, ali i prilikom boravka u pritvoru čime su povređena njegova prava zaštićena članom 3 Evropske konvencije o lјudskim pravima i osnovnim slobodama.

Neosnovani su žalbeni navodi tužioca da je visina dosuđene naknade za pretrplјeni strah i bol zbog torture prenisko određena sa pozivanjem na visinu štete dosuđene pred Evropskim sudom za lјudska prava obzirom da je iznos naknade štete za pretrplјeni strah i bol zbog torture prema tužiocu u zbiru približno iste visine kao onaj koji je dosuđen svakom od oštećenih, kao podnosilaca predstavke u odluci Evropskog suda za lјudska prava Habimi protiv Srbije.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 3 | DIC | Đorđević protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa presudom Kzz 1268/2019 od 11.12.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojom se odbija kao neosnovan zahtev za zaštitu zakonitosti branioca maloletnih AA i BB, podnet protiv pravnosnažnih rešenja Višeg suda u Zaječaru Km.6/19 od 18.04.2019.godine i Apelacionog suda u Nišu Kžm1 43/19 od 02.08.2019.godine, u odnosu na povredu krivičnog zakona iz člana 439. tačka 2) Zakonika o krivičnom postupku u vezi člana 61. Krivičnog zakonika, dok se u ostalom delu zahtev za zaštitu zakonitosti branioca maloletnih odbacuje kao nedozvolјen.

Rešenjem Višeg suda u Zaječaru Km.6/19 od 18.04.2019.godine, između ostalih, maloletnima AA i BB su zbog izvršenja produženog krivičnog dela silovanje iz člana 178. stav 3. u vezi stava 2. i 1. u vezi člana 61. KZ izrečene vaspitne mere pojačan nadzor od strane roditelјa koje mogu trajati najmanje 6 (šest) meseci, a najviše 2 (dve) godine, a u koje mere se maloletnima uračunava vreme provedeno u pritvoru od 10.12.2018.godine do 18.12.2018.godine, s tim što će sud naknadno odlučiti o njihovom prestanku.

Rešenjem Apelacionog suda u Nišu Kžm1 43/19 od 02.08.2019.godine odbijena je kao neosnovana žalba zajedničkog branioca maloletnih AA i BB i potvrđeno je rešenje Višeg suda u Zaječaru Km.6/19 od 18.04.2019.godine.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 10 | DIC | Medžlis Islamske Zajednice Brčko i drugi protiv Bosne i Hercegovine

Predmet prosledjen Velikom veću. Odluka doneta 2017. godine

Član 10-2 | DIC | Delfi AS protiv Estonije

Presuda je povezana sa presudom Gž 5984/2017 od 15. 05. 2018. Apelacionog suda u Nišu, kojom se odbija žalba tužioca V.A. iz N., i potvrđuje presuda Osnovnog suda u Nišu 29P 325/15 od 24.08.2017. godine, kojom je odbijen tužbeni zahtev tužioca za isplatu nematerijalne štete za pretrplјeni strah, pretrplјeni duševni bol zbog umanjenja životne aktivnosti i na ime pretrplјenog stresa zbog okolnosti da je protiv njega podneta krivična prijava zbog zbog krivičnog dela primanja mita i krivičnog dela trgovine uticajem, pa je istom pokrenut krivični postupak i rešenjem istražnog sudije tužiocu je određen pritvor. Tužilac je u pritvoru proveo 75 dana, nakon čega je protiv njega podignuta optužnica zbog krivičnog dela primanja mita. Nakon ovoga, Sektor unutrašnje kontrole policije-Uprave za poslove unutrašnje kontrole policije, podneo je protiv tužioca još jednu krivičnu prijavu, a sada zbog krivičnog dela zloupotreba službenog položaja iz čl.359 st.1 KZ u saizvršilaštvu u vezi čl.33 KZ. Obaveštenjem OJT Niš 16Kt 4650/13 od 09.07.2014. godine tužilac je pismeno obavešten da je navedena krivična prijava odbačena jer prijavlјeno delo nije krivično delo koje se goni po službenoj dužnosti. Tužilac je u tužbi i tokom postupka naveo je usled navedene krivične prijave od 03.12.2013. godine trpeo strah, stres i duševni bol.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 10-2 | DIC | Delfi AS protiv Estonije

Presuda je povezana sa presudom Kzz 1174/2018 od 25.10.2018. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojom se odbija kao neosnovan zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivlјenog AA, podnet protiv pravnosnažnih presuda Osnovnog suda u Nišu 1K 933/17 od 15.11.2017. godine i Višeg suda u Nišu Kž1 139/18 od 24.04.2018. godine.

Presudom Osnovnog suda u Nišu 1K 933/17 od 15.11.2017. godine, okrivlјeni AA, oglašen je krivim zbog izvršenja krivičnog dela oštećenje tuđih prava iz člana 220. stav 2. KZ, za koje mu je izrečena uslovna osuda, kojom mu je utvrđena kazna zatvora u trajanju od 3 (tri) meseca sa rokom provere od 1 godine od dana pravnosnažnosti presude, i da treba da isplati u roku od 30 dana od dana pravnosnažnosti navedene presude privatnom tužiocu-oštećenom BB, određeni iznos sa pripadajućom kamatom, kao i troškove parničnog postupka shodno presudi Osnovnog suda u Nišu 33P 8299/10 od 30.05.2012. godine i rešenju o izvršenju 6I 3260/13 od 15.04.2013. godine. Istom presudom, okrivlјeni je obavezan da između ostalog isplati privatnom tužiocu BB, na ime nužnih troškova krivičnog postupka, presudom navedeni iznos od 263.250,00 dinara, sve u roku od 15 dana od dana pravnosnažnosti navedene presude, pod pretnjom prinudnog izvršenja.

Presudom Višeg suda u Nišu Kž1 139/18 od 24.04.2018. godine, odbijena je kao neosnovana žalba branioca okrivlјenog AA, a presuda Osnovnog suda u Nišu 1K 933/17 od 15.11.2017. godine, je potvrđena.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 10-2 | DIC | Filipović protiv Srbije

Presuda je navedena u rešenju Gž 1786/2018 od 28.05.2018. godine Apelacionog suda u Krgujevcu, kojim se ukida presuda Višeg suda u Kruševcu P.br.8/13 od 22.1.2014. godine u stavu prvom i četvrtom izreke i predmet vraća prvostepenom sudu na ponovno suđenje.

Presudom Višeg suda u Kruševcu P.br.8/13 od 22.1.2014. godine u stavu prvom izreke delimično je usvojen tužbeni zahtev tužioca „AA“ iz …, pa je obavezan tuženi „BB“ iz …, da tužiocu na ime naknade nematerijalne štete zbog pretrplјenih duševnih bolova zbog povrede časti i ugleda, plati iznos od 150.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na ovaj iznos počev od 22.01.2014. godine. Stavom drugim izreke odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca „AA“ iz …, u delu u kome je tražio da se tuženi „BB“ iz …, obaveže da mu na ime naknade nematerijalne štete zbog pretrplјenih duševnih bolova zbog povrede časti i ugleda plati iznos od još 350.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na ovaj iznos. Stavom trećim izreke utvrđeno je da je tužba tužioca „AA“ iz …, podneta sudu 18.05.2012. godine, protiv „VV“ iz …, povučena. Stavom četvrtim izreke obavezan je tuženi „BB“ iz … da tužiocu „AA“ iz …, naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 90.100,00 dinara.

Tužilac „AA“ je po zanimanju diplomirani sociolog, i u toku 2006. godine i u vreme kada je realizovana adaptacija …., a i sada obavlјa poslove sekretara Crvenog krsta opštine …. Tuženi „BB“ je novinar i glavni i odgovorni urednik mesečnog lista … i dopisnik dnevnog lista ….

U mesečnom listu …, broj 34 iz novembra 2011. godine, objavlјen je članak pod naslovom: “MUP da ispita adaptaciju … u …, u kome je navedeno: da je za adaptaciju … u … potrošeno preko 80.000 evra; da je adaptacija … išla preko Crvenog krsta u …; da je opština … za rekonstrukciju odvojila 4,6 miliona dinara, a da je rekonstrukciju pomogla i američka nevladina organizacija … sa više od 60.000 dolara, te se navodi i procena vrednosti radova koja je znatno niža. U istom listu …, broj 35, decembar/januar 2011/2012 godine, objavlјen je članak u kome je navedeno: da se iz dokumentacije o izgradnji … koja je dospela u posed redakcije … jasno vidi da je na pomolu još jedna župska afera, koju su godinama brižlјivo skrivali čelnici opštine …; da je u tekstu dalјe naznačeno da je „AA“, sekretar organizacije Crvenog krsta tvrdio da je adaptacija … koštala oko 14.000 evra i da opština … za taj posao nije izdvojila ni dinar… Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja prvostepeni sud je zaklјučio da je tužilac zbog objavlјivanja navedenih članaka trpeo duševne bolove zbog povrede časti i ugleda i da je za tu štetu odgovoran tuženi.

Sloboda izražavanja zagarantovana je i članom 10 stav 1 Evropske konvencije za zaštitu lјidskih prava i osnovnih sloboda, a Evropski sud za lјudska prava kroz svoje odluke utvrdio je opšta načela koja se primenjuju da bi se ocenilo da li je mešanje u ostvarivanje prava na slobodu izražavanja „neophodno u demokratskom društvu“ u smislu člana 10 stav 2 Konvencije.

Svaka informacija koja je objavlјena smatra se da je pripremlјena s dužnom pažnjom kada je novinar u dobroj veri, uložio napore da proveri elemente svoje priče, čije je objavlјivanje u javnom interesu (Koprivica protiv Crne Gore, br. 41158/09). Potrebno je napraviti pažlјivu razliku između činjenica i vrednosnih sudova. Postojanje činjenica se može dokazati, dok istinitost vrednosnih sudova nije dokaziva ( Lingens protiv Austrije,1986,tačka 46). Čak i kada neka izjava predstavlјa vrednosni sud, srazmernost mešanja može zavisiti od toga da li postoji dovolјna činjenična osnova za spornu izjavu, budući da vrednosni sud bez činjenične osnove koja bi ga potkrepila može biti preteran. Imajući u vidu da mediji igraju naročito važnu ulogu u društvu kao „čuvari javnog interesa“, iako mediji prekorače određene granice, posebno u vezi sa ugledom i pravima drugih, njihova je dužnost da saopštavaju „ na način dosledan njihovim obavezama i odgovornostima“, informacije i ideje o svim pitanjima od javnog interesa. Prema stavovima Evropskog suda za lјudska prava, redovni sudovi ne treba previše strogo da ocenjuju profesionalno ponašanje novinara, jer to kasnije može dovesti do odvraćanja od funkcije informisanja javnosti, budući da jedna sudska odluka može imati uticaj ne samo na pojedinačan slučaj, već na medije u celini (Tolstoy Mloslavski protiv Velike Britanije, br.18139/91; Tešić protiv Srbije, br.4678/07 i 50591/12; Filipović protiv Srbije, br.27935/05)).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde i ovde

Član 10-2 | DIC | Koprivica protiv Crne Gore

Član 10-2 | DIC | Miljević protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa presudom Rev 466/2017 od 21.09.2017. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kpjom se odbija kao neosnovana revizija tužilaca izjavlјena protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 88/16 od 24.08.2016. godine.

Presudom Višeg suda u Novom Sadu P 221/2012 od 23.10.2015. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena da tužiocu AA na ime naknade nematerijalne štete na ime povrede ugleda i časti isplati iznos od 100.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od dana presuđenja do isplate. Stavom drugim izreke, obavezana je tužena da tužiocu BB na ime naknade nematerijalne štete na ime povrede ugleda i časti isplati iznos od 50.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od dana presuđenja do isplate. Stavom trećim izreke, odbijen je deo tužbenog zahteva tužioca AA preko dosuđenog iznosa od 100.000,00 dinara do traženog iznosa od 400.000,00 dinara na ime naknade nematerijalne štete na ime povrede ugleda i časti i deo tužbenog zahteva tužioca BB preko dosuđenog iznosa od 50.000,00 dinara do traženog iznosa od 200.000,00 dinara na ime pretrplјene nematerijalne štete na ime povrede ugleda i časti. Stavom četvrtim izreke, obavezana je tužena da solidarno tužiocima naknadi troškove postupka u iznosu od 156.850,00 dinara.
Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 88/16 od 24.08.2016. godine, žalba tužene je usvojena, a žalba tužilaca odbijena, pa je presuda Višeg suda u Novom Sadu P 221/2012 od 23.10.2015. godine u pobijanom usvajajućem delu odluke o tužbenim zahtevima (st. 1. i 2. izreke) i delu odluke o troškovima postupka (stav 4. izreke) preinačena, tako što su odbijeni tužbeni zahtevi da se obaveže tužena da isplati naknadu nematerijalne štete na ime povrede ugleda i časti tužiocu AA u iznosu od 100.000,00 dinara i tužiocu BB u iznosu od 50.000,00 dinara, sve to sa zakonskom zateznom kamatom počev od presuđenja pa do isplate, kao i zahtev tužilaca da im tužena solidarno naknadi troškove parničnog postupka u iznos od 156.850,00 dinara, a tužioci su obavezani da tuženoj naknade troškove prvostepenog postupka, i to tužilac AA u iznosu od 98.933,00 dinara, a tužilac BB u iznosu od 49.467,00 dinara. Prvostepena presuda je potvrđena u preostalom pobijanom odbijajućem delu odluke o tužbenim zahtevima tužilaca (stav 3. izreke). Stavom drugim izreke drugostepene presude, tužioci su obavezani da tuženoj naknade troškove žalbenog postupka, i to tužilac AA u iznosu od 12.000,00 dinara, a tužilac BB u iznosu od 6.000,00 dinara

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 10-2 | DIC | Tešić protiv Srbije

Član 35 | DIC | Gashi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 2016/2015 od 28.04.2017. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se ukida Apelacionog suda u Beogradu Gž 6830/2013 od 23.02.2015. godine i predmet vraća istom sudu na ponovno suđenje.

Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P br. 25254/2011 od 28.06.2013. godine, stavom prvim izreke, utvrđeno je da je ništavo rešenje Izvršnog odbora Skupštine Grada Beograda br. ... – IO od 25.05.2000. godine. Stavom drugim izreke, utvrđeno je da je ništav ugovor o zakupu stana br. ...-.../... od 29.09.2000.godine, zaklјučen između JP za stambene usluge u Beogradu i tuženog AA. Stavom trećim izreke, utvrđeno je da je ništav ugovor o otkupu stana ... br. ...-.../... od 29.09.2000. godine, zaklјučen između tužioca Grada Beograda i tuženog AA, overen pred Drugim opštinskim sudom u Beogradu Ov br. .../... dana 09.10.2000. godine. Stavom četvrtim izreke, odbijen je, kao neosnovan, tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se utvrdi da je ništav i da ne proizvodi pravno dejstvo ugovor o kupoprodaji stana zaklјučen između tuženog AA kao prodavca i tuženog BB kao kupca, overen pred Petim opštinskim sudom u Beogradu Ov br. .../... dana 11.12.2000. godine. Stavom petim izreke, odbijen je, kao neosnovan, tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tuženi BB da se sa svim licima i stvarima iseli iz predmetnog stana i da tako ispražnjeni stan preda na slobodno korišćenje i raspolaganje tužiocu Gradu Beogradu. Stavom šestim izreke, odbijen je prigovor nenadležnosti suda, kao neosnovan. Stavom sedmim izreke, odbijen je prigovor stvarne nenadležnosti Prvog osnovnog suda, kao neosnovan. Stavom osmim izreke, obavezan je tužilac Grad Beograd da nadoknadi tuženom BB troškove parničnog postupka. Stavom devetim izreke, obavezan je tuženi AA da nadoknadi tužiocu Gradu Beogradu troškove parničnog postupka.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 6830/2013 od 23.02.2015. godine, stavom prvim izreke, odbijene su kao neosnovane žalbe tužioca i tuženih AA i BB i potvrđena presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P 25254/2011 od 28.06.2013. godine, u stavu četvrtom, petom, šestom, sedmom i stavu osmom izreke. Stavom drugim izreke, preinačena je presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 35 | DIC | Lakićević i drugi protiv Crne Gore i Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4g.127/14 od 18.08.2014. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se ustavne žalbe podnosilaca vraćaju Ustavnom sudu

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 35 | DIC | Vučković i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Gž 1163/2018 od 20.04.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojom se kao neosnovana odbija žalba tužene i potvrđuje presuda Višeg suda u Beogradu P 855/17 od 27.11.2017.godine. u parnici tužioca AA protiv tužene Republike Srbije - Ministarstva odbrane, radi zaštite od dikriminacije.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 35 | DIC | Vučković i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Rev 530/2019 od 28.02.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojom se kao neosnovana odbija revizija tužene izjavlјena protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž 2063/18 od 23.05.2018. godine.

Presudom Višeg suda u Vranju P 2845/16 od 15.01.2018. godine, stavom prvim izreke, utvrđeno da je zaklјučkom Vlade Republike Srbije broj 401-161/2008-1 od 17.01.2008. godine povređeno načelo jednakih prava i obaveza, čime je izvršena diskriminacija na osnovu mesta prebivališta tužioca kao ratnog vojnog rezerviste sa teritorije opštine koja nije navedena u označenom zaklјučku Vlade Republike Srbije od 17.01.2008. godine. Stavom drugim izreke, utvrđeno je da je tužba tužioca povučena u delu koji se odnosi na potraživanje po osnovu naknade nematerijalne štete. Stavom trećim izreke, obavezana je tužena da tužiocu na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 45.800,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.
Presudom Apelacionog suda u Nišu Gž 2063/18 od 23.05.2018. godine odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena prvostepena presuda u stavovima prvom i trećem izreke.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 41 | DIC | Pogosjan i Bagdasarjan protiv Jermenije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3033/2019 od 05.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3017/18 od 08.02.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1. 65/17 od 18.04.2018. godine, stavom prvim izreke, tužena je obavezana da tužiocu naknadi štetu koja je izazvana povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I 1022/09 u iznosu od 69.702,00 dinara, na ime troškova parničnog postupka u iznosu od 27.376,00 dinara i na ime troškova izvršnog postupka u iznosu od 19.600,00 dinara, pripadajućom kamatom. Stavom drugim izreke tužena je obavezana da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 30.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.
Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3017/18 od 08.02.2019. godine, stavom prvim izreke potvrđena je prvostepena presuda u delu u kom je odlučeno o glavnoj stvari, dok je preinačena odluka o troškovima parničnog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 41 | DIC | Pogosjan i Bagdasarjan protiv Jermenije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 627/2020 od 07.02.2020. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija predlagača izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Leskovcu Ržg 216/19 od 22.11.2019. godine.

Rešenjem Višeg suda u Leskovcu Ržg 216/19 od 22.11.2019. godine, odbijena je žalba punomoćnika predlagača izjavlјena protiv rešenja Osnovnog suda u Leskovcu R4 I 109/19 od 09.09.2019. godine, kojim je odbijen prigovor predlagača za ubrzanje postupka, zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku u predmetu tog suda I 7838/10, kao neosnovan.
Protiv navedenog rešenja, predlagač je blagovremeno izjavila reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka, pogrešnog i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava, s tim što je predložila da se revizija smatra izuzetno dozvolјenom, u skladu sa odredbom član 404. ZPP.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 41 | DIC | Stojanović protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3050/2019 od 18.09.2019. godine godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 1751/18 od 13.11.2018. godine i odbija kao neosnovan zahtev tužioca za naknadu troškova odgovora na reviziju.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 22/17 od 09.02.2018. godine, obavezana je tužena da tužiocu plati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog suda u Vranju
I br. 1012/09 (ranije I. br. 850/05) iznose sa zateznom kamatom od dospeća pa do isplate bliže navedene u izreci pod 1. Tužana je obavezana da tužiocu na ime troškova parničnog postupka plati iznos od 24.000,00 dinara.
Viši sud u Vranju je presudom Gž 1751/18 od 13.11.2018. godine odbio kao neosnovanu žalbu tužene i potvrdio presudu Osnovnog suda u Vranju Prr1 22/17 od 09.02.2018. godine. Odbijen je zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde