(Čl. 3) Zabrana torture
(Čl. 3 / CAT-16) Ponižavajuće postupanje
(Čl. 3 / CAT-16) Nečovečno postupanje
(Čl. 5) Pravo na slobodu i bezbednost
(Čl. 5-3) Dužina predraspravnog lišenja slobode
(Čl. 5-4) Ispitivanje zakonitosti lišenja slobode
(Čl. 6) Pravo na pravično suđenje
(Čl. 6) Krivični postupak
(Čl. 6-1) Pravična rasprava
(Čl. 6-3) Pravo na odbranu
(Čl. 6-3-c) Odbrana putem branioca
(Čl. 41) Pravično zadovoljenje - opšte

Tematske ključne reči

VS deskriptori

Zbirke

Sudska praksa
Presuda ESLJP
Veće

Sažetak

Podnosilac predstavke, je 1995. godine, petnaestogodišnjak, uhapšen je pod sumnjom da je imao veze sa PKK. Iako je još uvek bio maloletan, sudija suda državne bezbednosti (state security court) naložio je njegov pritvor u zatvoru za odrasle dok se čekalo pokretanje krivičnog postupka, a kasnije je bio optužen za podrivanje teritorijalnog integriteta države, što je bilo krivično delo za koje je u to vreme bila zaprećena smrtna kazna i za koje je mogao da sudi samo sud državne bezbednosti.

U prvih šest i po meseci nakon hapšenja podnosilac predstavke nije imao pravnog zastupnika. Advokat koji je zastupao jedno od lica optuženih u istom predmetu tada je obavestila sud da će ga ona zastupati, ali nije prisustvovala većini saslušanja. Oko 18 meseci nakon hapšenja, usled razlika nastalih nakon obrade predmeta u tužilaštvu, optužbe protiv podnosioca predstavke su smanjenje na krivična dela za koja nije bila zaprećena smrtna kazna – članstvo u ilegalnoj organizaciji i nanošenje štete krivičnim delom.

U oktobru 1997. godine, podnosilac predstavke osuđen je po tim stavkama optužnice i izrečena mu je kazna zatvora. Međutim, njegovu osuđujuću presudu poništio je Kasacioni sud po žalbi i predmet je ponovo poslat na suđenje. Zbog lošeg zdravlja podnosilac predstavke nije prisustvovao nizu rasprava.

Pošto nije imao advokata, lica koja su bila s njim u ćeliji pisala su sudu u julu 2000. godine da ga obaveste o situaciji i dodali su belešku zatvorskog lekara u kojoj se obrazlaže da je podnosilac predstavke primljen u psihijatrijsku bolnicu. Loše zdravlje podnosioca predstavke i dalje se pogoršavalo i zatvorski lekar kasnije je izvestio da zbog teških psihijatrijskih problema i dva pokušaja samoubistva, od kojih je jedan doveo do teških opekotina, podnosiocu predstavke treba specijalističko lečenje u bolnici.

Nakon promene advokata, podnosilac predstavke je konačno pušten uz kauciju po rešenju iz jula 2000. godine.

U kasnijem izveštaju psihijatra zaključuje se da je bolovao od teške depresije, stanja koje je počelo i pogoršalo se tokom pritvora. U ponovljenom postupku podnosilac predstavke osuđen je za članstvo u ilegalnoj organizaciji i izrečena mu je zatvorska kazna u trajanju od osam i po godina. Njegova osuđujuća presuda potvrđena je po žalbi.

Praksa pritvaranja maloletnika u zatvore za odrasle dok čekaju na suđenje u Turskoj kritikovana je u izveštajima brojnih međunarodnih organa za monitoring uključujući i Komitet Ujedinjenih nacija za prava deteta, Evropski komitet za socijalna prava i Evropski komitet za sprečavanje torture.

Član 37 Konvencije Ujedinjenih nacija o pravima deteta propisuje da se pritvor kod dece koristi samo kao poslednja mogućnost i da i tada treba da traje što je kraće moguće, te da deca treba da budu odvojena od odraslih ukoliko nije u njihovom najboljem interesu da ne budu. Ova Konvencija takođe jemči pritvorenoj deci pravo da odmah dobiju pravnu pomoć.

Pravo: Član 3 – (a) Prihvatljivost (iscrpljivanje domaćih pravnih lekova): Ne radi se samo o tome da Vlada nije pokazala delotvornost predloženih pravnih lijekova; već je podnosilac bio u posebnim okolnostima u ovom slučaju, oslobođen obaveze da iscrpi sve pravne lekove zbog akutnih zdravstvenih problema, činjenice da u dužim vremenskim periodima nije imao pravnog zastupnika i potpunog zanemarivanja pravila koja se primenjuju na maloletnike od strane pravosuđa.
Zaključak: prigovor odbijen (jednoglasno).
(b) Meritum: Podnosilac predstavke pritvoren je kada je imao 15 godina u zatvor za odrasle, čime je povređeno domaće pravo i međunarodne obaveze Turske. Njegovi psihološki problemi počeli su u zatvoru gde su se i pogoršali. Nakon pritvaranja, on je narednih pet godina proveo u društvu odraslih zatvorenika. Nije imao pristup pravnim savetima u prvih šest i po meseci i nije imao adekvatno pravno zastupanje otprilike pet godina. Sigurno su ove okolnosti, zajedno sa činjenicom da je u periodu od preko 18 meseci bio optužen za krivično delo za koje je predviđena smrtna kazna, dovele do potpune nesigurnosti kod njega i do psiholoških problema koji su vodili do višestrukih pokušaja da sebi oduzme život. Domaće vlasti bile su direktno odgovorne za problem podnosioca predstavke i očigledno su propustile da mu obezbede adekvatnu zdravstvenu negu. S obzirom na njegove godine, dužinu pritvora sa odraslima i to što mu vlasti nisu obezbedile adekvatnu zdravstvenu negu niti preduzele korake da spreče njegove ponovljene pokušaje da počini samoubistvo, podnosilac predstavke bio je podvrgnut nečovečnom i ponižavajućem postupanju.
Zaključak: utvrđena povreda (jednoglasno).

Član 5 stav 3 – Dužina pritvora obuhvatala je i period od hapšenja podnosioca predstavke do njegove prve osuđujuće presude i period od poništavanja te osuđujuće presude od strane Kasacionog suda dok nije pušten uz kauciju, a to je iznosilo više od četiri i po godine. Podnosilac predstavke ostao je “žrtva” za svrhe Konvencije bez obzira na činjenicu da je vreme koje je proveo u pritvoru kasnije odbijeno od njegove zatvorske kazne. Nije bilo stvarnog javnog interesa koji bi iziskivao takvu dužinu pritvora i ništa nije ukazivalo na to da su sudovi razmotrili alternativne metode ili koristili pritvor kao poslednju meru kako se to propisuje i domaćim i međunarodnim pravom. U najmanje tri prethodne presude koje se odnose na Tursku, sud je utvrdio povredu člana 5 stava 3 za značajno kraće periode pritvora nego što je ovaj u predmetu podnosioca predstavke. Dužina pritvora bila je dakle preduga.
Zaključak: utvrđena je povreda (jednoglasno).

Član 6 stav 1 u vezi sa članom 6 stav 3 (c) – Predmet podnosioca predstavke pokrenuo je važna pitanja koja se tiču prava maloletnika na delotvorno učešće u njihovom suđenju i na pravnu pomoć. Uprkos tome što je bio veoma mlad, podnosilac predstavke prvobitno je bio optužen za krivično delo za koje je predviđena smrtna kazna po zakonu, što je u to vreme sprečilo da mu se sudi u sudu za maloletnike ili da mu država dodeli advokata. Ne može se smatrati da je on delotvorno učestvovao u postupku pošto nije imao pravnog zastupnika kada ga je ispitivala policija, tužilaštvo i dežurni sudija, a zbog zdravstvenih problema nije mogao da prisustvuje gotovo polovini saslušanja.
Činjenica da je on kasnije imao zastupnika nije mogla da promeni taj zaključak pošto advokat kojeg su mu u početku postavili da ga brani nije prisustvovao većini saslušanja i on je u potpunosti bio bez pravne pomoći tokom ključnih finalnih faza ponovljenog suđenja dok drugi advokat nije preuzeo vođenje njegove odbrane. Sud je prihvatio da država ne može obično da se smatra odgovornom za ponašanje advokata optuženog ukoliko taj advokat nije postavljen u okviru šeme besplatne pravne pomoći i ukoliko nije očigledno propustila da obezbedi delotvorno zastupanje. Međutim, iako je Sud konstatovao da prvi advokat podnosioca predstavke nije bio postavljen u okviru šeme besplatne pravne pomoći, utvrdio je da je postojao niz faktora u slučaju podnosioca predstavke – njegove godine, težina optužbi, kontradiktornost u argumentima tužilaštva, očigledno nepostojanje pravilnog zastupanja od strane prvog advokata i često odsustvo podnosioca predstavke sa saslušanja – koji je trebalo da navedu prvostepeni sud da shvati da je adekvatno zastupanje podnosioca predstavke hitno potrebno. Ovaj nedostatak odgovarajućeg zastupanja pogoršao je posledice nemogućnosti podnosioca prestavke da učestvuje u svom suđenju na delotvoran način i povredio njegovo pravo na adekvatan postupak.
Zaključak: utvrđena je povreda (jednoglasno).

Član 41 – 45.000 eura na ime nematerijalne štete, u svetlu naročito teških okolnosti i prirode višestrukih povreda.

Preuzmite presudu u pdf formatu

EVROPSKI SUD ZA LJUDSKA PRAVA

DRUGO ODJELJENJE

PREDMET GÜVEÇ PROTIV. TURSKE

(Predstavka br. 70337/01)

PRESUDA

[Odlomci]

STRASBOURG

20. januar 2009.

KONAČNI TEKST

20/04/2009

Ova presuda može podlijegati uređivačkoj reviziji.

U predmetu Güveç protiv Tuske, Evropski sud za ljudska prava (Drugo odjeljenje), koji je zasijedao kao Vijeće u sastavu:

Françoise Tulkens, predsjednik,
Ireneu Cabral Barreto,
Vladimiro Zagrebelsky,
Danutė Jočienė,
Dragoljub Popović,
Nona Tsotsoria,
Işıl Karakaş, sudije,
i Sally Dollé, sekretar Odjeljenja,

nakon vijećanja bez prisustva javnosti, održanog 16. decembra 2008, donosi sljedeću presudu, usvojenu navedenog datuma:

POSTUPAK

Predmet potiče iz predstavak (br. 70337/01) protiv Republike Turske, koju je Sudu po članu 34. Konvencije za zaštitu ljudskih prava i temeljnih sloboda (“Konvencija”) podnio turski državljanin, g. Oktay Güveç (“podnosilac”), na dan 9. aprila 2001.
Podnosioca, kojem je odobrena pravna pomoć, zastupale su gđa Mükrime Avcı i gđa Derya Bayır, advokati iz Istanbula. Tursku vladu (“Vlada”) zastupao je njen zastupnik.
Podnosilac je naročito naveo da su njegovo čuvanje u zatvoru s odraslima i njegovo suđenje pred Sudom državne sigurnosti umjesto pred sudom za maloljetnike bili suprotni članu 3. Konvencije. Po članovima 5. i 6. Konvencije, žalio se i da nije bio na slobodi do suđenja, te da suđenje nije bilo pravično.
Na dan 2. juna 2005, Sud je odlučio da Vladu obavijesti o predstavci. Po odredbama člana 29, § 3. Konvencije, odlučio je da razmatra meritum predstavke u isto vrijeme kad i prihvatljivost.

ČINJENICE

I. OKOLNOSTI U PREDMETU

Podnosilac je rođen 30. aprila 1980. i živi u Belgiji.
Na dan 29. septembra 1995, izvjesni Özcan Atik uhapšen je pod sumnjom da je član PKK.¹ Narednog dana je podnosilac uhapšen u Istanbulu, po osnovu informacija koje je policiji navodno dao g. Atik. Prema tim informacijama, podnosilac je bio član PKK. Po hapšenju je podnosilac priveden u policiju.
Policija je 5. oktobra 1995. ispitivala podnosioca. U pismenoj izjavu koju je policija pripremila, a on potpisao, navodi se da je rekao da je član PKK i da je imao nekoliko sastanaka s nekolicinom članova, uključujući Özcana Atika. Jednom je Özcan Atik rekao podnosiocu da je pitao izvjesnog Menderesa Koçaka da financijski pomogne PPK, ali da je g. Koçak odbio. Nakon toga je Özcan Atik pitao podnosioca da mu pomogne da zapale automobil g. Koçaka. To su uradili jedne večeri, uz pomoć još dvije osobe. Podnosilac je dodao da bi, da nije bio uhapšen, učestvovao i u drugim aktivnostima u ime PPK.
Na dan 7. oktobra 1995, g. Koçak je identificirao g. Atika i još jednu osobu kao osobe koje su od njega tražile da da novac za PKK. Nije znao da li su te iste osobe kasnije zapalile njegov automobil i radnju.
Na dan 9. oktobra 1995, policajci su podnosioca i još tri osobe, uključujući g. Atika odveli u ulicu gdje je zapaljeno vozilo g. Koçaka.
Na dan 12. oktobra 1995, podnosilac i još 21 osoba uhapšnena u sklopu iste policijske operacije odvedeni su u istanbulsku podružnicu Instituta za forenzičku medicinu, gdje ih je pregledao ljekar. Prema medicinskom izvještaju izrađenom tog dana, na tijelu podnosioca nije bilo nikakvih znakova zlostavljanja.
Istog dana je podnosilac odveden na Sud državne sigurnosti Istanbul, gdje su ga saslušali tužilac, a nakon toga i sudija, koji je naložio pritvor do početka krivičnog postupka protiv njega. U izjavi koju je pripremio tužilac, navodi se da je podnosilac izjavio da je simpatizer, ali ne i član PKK. Vozilo je zapalio s još tri osobe. U izjavi koju je sudija pripremio, međutim, navodi se da je podnosilac izjavio da je vozilo zapalio sam.
Kad ga je ispitivala policija, a kasnije i tužilac i sudija, podnosioca nije zastupao advokat.
Na dan 27. novembra 1995, tužilac Suda državne sigurnosti Istanbul podnio je sudu optužnicu, kojom se podnosilac i još petnaest osoba terete za aktivnosti s ciljem otcjepljenja dijela nacionalnog teritorija. Po članu 125. Krivičnog zakona koji je tad bio na snazi, kazna propisana za to djelo je bila smrtna kazna (vidi odjeljak Relevantni domaći zakon i praksa u daljem tekstu).
Pripremno ročište održano je 18. decembra 1995, pred Sudom državne sigurnosti Istanbul (“raspravni sud”). Jedan od trojice sudija u vijeću bio je vojni oficir.
Nakon prve rasprave, održane 27. februara 1996, podnosilac je bio prisutan, ali ga nije zastupao advokat.
Tokom druge rasprave, održane 1. marta 1996, podnosioca još uvijek nije zastupao advokat pri saslušanju pred raspravnim sudom. Podnosilac je pred raspravnim sudom izjavio da mu je njegov prijatelj iz djetinjstva, Özcan Atik, jednom rekao da prodaje novine i da jedan kupac neće da plati. G. Atik je tad predložio da “kupcu održe lekciju”. Jedne noći su g. Atik i podnosilac stigli pred jednu veliku zgradu. G. Atik je ispred zgrade iz kanistera izlio benzin i zapalio ga. Sam podnosilac nije zapalio nikakvo vozilo i ne poznaje g. Menderesa Koçaka.
Podnosilac je raspravnom sudu rekao da je, dok je bio u policijskom pritvoru, dobio elektrošokove, bio prskan vodom pod pritiskom i premlaćen policijskom palicom; udarali su ga i po stopalima. Nakon toga je potpisao izjavu koja ga implicira u djelima koja su mu kasnije stavljena na teret. Što se tiče izjave koju je od njega tužilac uzeo 12. oktobra 1995, podnosilac izjavljuje da su ga i tužilac, a nakon toga i sudija, samo pitali za datum rođenja; nije im dao nikakve izjave. Podnosilac negira i da ga je policija odvela na mjesto gdje je navodno zapalio vozilo (vidi stav 9. gore). Raspravni sud je isti dan odbio podnosiočev zahtjev za puštanje.
Tokom treće rasprave, održane 18. aprila 1996, advokatica koja je zastupala neke od podnosiočevih suoptuženika obavijestila je raspravni sud da će ona zastupati i podnosioca. Tokom iste rasprave, Menderes Koçak je dao iskaz u svojstvu svjedoka i izjavio da Özcan Atik nikad od njega nije tražio da da novac za PKK. Vozilo u njegovom vlasništvu jeste bilo zapaljeno, ali ne misli da je to uradio Özcan Atik.
Podnosilac je u zatvoru bio pod režimom ograničenih posjeta i nije imao priliku za otvorene posjete porodice.
Podnosilac nije bio prisutan na šest rasprava koje su uslijedile u intervalima od po dva mjeseca. Raspravni sud je dobio zahtjeve za puštanje koje je podnio njegov advokat. Advokat je tvrdio da nema dokaza protiv podnosioca, osim onog što je pribavljeno zlostavljanjem.
Tokom desete rasprave, održane 29. maja 1997, bez prisustva podnosioca, ali u prisustvu advokata, tužilac je od raspravnog suda tražio da se podnosiocu sudi za djela članstva u ilegalnoj organizaciji i izazivanja imovinske štete, a ne za djelo koje mu se optužnicom stavlja na teret (vidi stav 13. gore). Raspravni sud odbio je zahtjev za puštanje.
Podnosiočev advokat nije prisustvovao jedanaestoj raspravi, održanoj 17. jula 1997. Tokom dvanaeste rasprave, održane 26. avgusta 1997, advokat je tvrdio da, u svjetlu iskaza koji je g. Koçak raspravnom sudu dao 18. aprila 1996. (vidi stav 18. gore), nema dokaza koji ukazuju na to da je podnosilac izvršio djela koja mu se stavljaju na teret.
Advokat nije prisustvovao trinaestoj raspravi, održanoj 2. oktobra 1997, zbog obaveza pred Sudom za radne odnose. Podnosilac je sam sebe zastupao i ponovio je navode o zlostavljanju u policijskom pritvoru. Tražio je da bude pušten. Raspravni sud je taj zahtjev odbio.
Na dan 17. oktobra 1997, raspravni sud je podnosioca proglasio krivim za članstvo u ilegalnoj organizaciji i za paljenje motornog vozila, te mu izrekao zatvorsku kaznu od devet godina, osam mjeseci i deset dana. Raspravni sud je smatrao da izjave koje je podnosilac dao policiji, te izjave njegovih suoptuženih, dokazuju da je podnosilac bio član ilegalne organizacije i da je zapalio vozilo.
Podnosilac se žalio. Kasacioni sud je 12. marta 1998. poništio podnosiočevu osuđujuću presudu. Predmet je vraćen raspravnom sudu na ponovno suđenje.
Raspravni sud je 11. septembra 1998. održao pripremno ročište za ponovno suđenje. Jedan od trojice sudija u vijeću bio je vojni oficir.
Osam rasprava je održano u periodu od 27. oktobra 1998. do 30. decembra 1999. Podnosiočev advokat bio je prisutan na samo jednoj raspravi, onoj održanoj 18. marta 1999, a podnosilac je bio prisutan na dvije rasprave. Tokom pete rasprave, održane 15. jula 1999, vojni sudija zamijenjen je civilnim, u skladu sa zakonom koji je u međuvremenu stupio na snagu (up. Öcalan protiv Turske [Veliko vijeće], br. 46221/99, §§ 2-54, ECHR 2005-IV).
Na dan 18. novembra 1999, policijski načelnik je obavijestio raspravni sud da, suprotno navodima, nikakvo vozilo u vlasništvu Menderesa Koçaka nije bilo zapaljeno.
Deveta rasprava održana je 21. marta 2000. Podnosilac je bio prisutan, ali advokatnije. Tokom rasprave, Menderes Koçak je dao izjavu pred raspravnim sudom i izjavio da mu automobil nije bio zapaljen. Niko od njega nije tražio novac za PKK. Kad ga je raspravni sud pitao da objasni neslaganja između izjave koju je policiji dao 7. oktobra 1995. (vidi stav 8. gore) i svjedočenja. g. Koçak je kazao da ništa takvo nije rekao policiji; morao je da potpiše sve što je bilo napisano u izjavi koju su sastavili policijski službenici.
Tokom iste rasprave, podnosilac je ponovio da ne poznaje g. Koçaka i da nije zapalio njegov auto. Ukazao je na to da je uhapšen kad mu je bilo 15 godina, bez bilo kakvih dokaza protiv njega, te pitao da bude pušten. Raspravni sud je taj zahtjev odbio.
Podnosilac, ali ne i njegov advokat, prisustvovao je desetoj raspravi, odžanoj 23. maja 2000.
Tokom jedanaeste rasprave, održane 25. jula 2000, u odsustvu podnosiočevog advokata, sudu je predočeno pismo koje su napisali drugi koji su s podnosiocem dijelili ćeliju. U pismu je navedeno da “[podnosilac] ima ozbiljnih psihijatrijskih problema. Njegovo liječenje nadzire jedna psihijatrijska bolnica u Istanbulu. Nije u stanju da živi bez tuđe pomoći i zdravlje mu propada. Kao takav, nije u stanju da prisustvuje raspravama i odbio je da prisustvuje današnjoj raspravi. Osjećamo potrebu da vam pošaljemo ovo pismo, jer smo otkrili da njegov advokat ne prisustvuje raspravama”.
Prema medicinskom izvještaju koji je pripremio zatvorski ljekar na dan 24. jula 2000, koji je priložen pismu drugih zatvorenika iz ćelije, podnosilac je na dan 2. juna 2000. odveden u psihijatrijsku bolnicu, a 11. jula 2000. vraćen u zatvor.
Podnosiočeva majka je prisustvovala raspravama i obavijestila raspravni sud o podnosiočevim ozbiljnim psihijatrijskim problemima. Tražila je da podnosilac bude pušten iz zatvora. Tokom iste rasprave, tužilac je tražio od raspravnog suda da podnosioca oslobodi optužbe za paljevinu (član 516, § 7. Krivičnog zakona), ali da ga osudi za djelo članstva u ilegalnoj organizaciji (član 168. Krivičnog zakona).
Međutim, raspravni sud naložio je nastavak pritvora, te ga uputio u psihijatrijsku bolnicu da se utvrdi da li je bio deliktno odgovoran (doli capax) u vrijeme navodnog izvršenja djela.
Na dan 7. avgusta 2000, zatvorski ljekar je podnio izvještaj o problemima od kojih je podnosilac patio u zatvoru. Prema tom izvještaju, podnosilac je u junu 1999. pokušao samoubistvo predoziranjem. U avgustu 1999. se zapalio i zadobio teške i obimne opekotine. Proveo je tri mjeseca u bolnici, na liječenju povreda. Tokom boravka u bolnici je primao i lijekove za depresiju. Nakon povratka u zatvor, liječenje opekotina nastavljenoje pet mjeseci. Po tijelu još uvijek ima ožiljke.
Na dan 2. juna 2000, podnosiočevo psihološko zdravstveno stanje se pogoršalo i odveden je u bolnicu, gdje je zadržan mjesec i po. Nakon povratka iz bolnice, zdravstveno stanje mu se nastavilo pogoršavati i sad je odbijao da s bilo kime razgovara.
Zatvorski ljekar u svom izvještaju zaključuje da situacija u zatvoru nije kompatibilna s podnosiočevim tretmanom. Podnosilac mora značajan vremenski period provesti u nekoj specijaliziranoj bolnici.
Tokom 12. rasprave, održane 10. oktobra 2000, gđa Mükrime Avcı, jedna od gore imenovanih zastupnica podnosioca (vidi stav 2.), predočila je raspravnom sudu ovlaštenje za zastupanje i izjavila da preuzima zastupanje. Gđa Avcı je u svojim pismenim opservacijama, podnesenim raspravnom sudu tog istog dana, tvrdila da je podnosiocu u vrijeme kad je uhapšen bilo samo 15 godina. Turska je potpisnica UN-ove Konvencije o pravima djeteta. Član 40, § 3. te Konvencije preporučuje državama potpisnicama da uspostave procedure i institucije specifično namijenjene djeci optuženoj za krivična djela. Maloljetnički sudovi postoje u Turskoj. Međutim, podnosiocu je na teret stavljeno djelo koje je u nadležnosti sudova državne sigurnosti, te mu, kao takvom, domaći zakon onemogućava da mu se sudi pred maloljetničkim sudom. Da je podnosiocu suđeno pred maloljetničkom sudom, ne bi 12 dana proveo u policijskom pritvoru, advokat bi bio imenovan da ga zastupa, i njegov bi predmet bio zaključen u kratkom vremenskom roku.
Advokat dodaje i da je zlostavljanje kojem je podnosilac bio podvrgnut u policijskom pritvoru, zajedno s dužinom zatvorskog pritvora, djetetu njegovih godina bilo previše za podnijeti. U dva navrata je sebi pokušao oduzeti život. Još uvijek ima ozbiljne psihijatrijske probleme i teško mu je da prisustvuje raspravama. Advokat traži da podnosilac bude pušten, da bi mogao ići na liječenje.
Advokat obavještava raspravni sud i da podnosilac nije odveden u bolnicu, bez obzira na sudski nalog od 25. jula 2000. (vidi stav 35. gore). Istog dana raspravni sud nalaže da podnosilac bude pušten iz zatvora uz kauciju.
Podnosilac prisustvuje 14. raspravi, održanoj 13. marta 2001, i obavještava raspravni sud da, mada jeste otišao u bolnicu na ljekarski pregled, bolnica je odbila da ga pregleda, jer nije imao zvaničnu uputnicu. Raspravni sud izdaje novi nalog za upućivanje u bolnicu.
Podnosilac je u psihijatrijskoj bolnici pregledan 25. aprila 2001. Prema nalazu nakon pregleda, uz dva gore pomenuta navrata (vidi stav 36.), podnosilac je još jednom pokušao sebi oduzeti život, u septembru 1998, presijecanjem vena na rukama. Obimne opekotine su mu još vidljive po tijelu i rukama. Njegove psihološke pritužbe počele su tokom zatvorskog pritvora i pogoršale se tokom boravka tamo. Između 2. juna 2000. i 11. jula 2000, liječen je bolnički, zbog “teške depresije”. Psihološki problemi su trenutno u remisiji. U nalazu se zaključuje da podnosilac nje imao psiholoških problema u vrijeme izvršenja djela, te da njegovo sadašnje mentalno stanje nije utjecalo na njegovu krivičnu odgovornost.
Na 16. raspravi, održanoj 22. maja 2001, raspravni sud je podnosioca oslobodio optužbe za paljevinu, ali ga je proglasio krivim za članstvo u ilegalnoj organizaciji i izrekao mu zatvorsku kaznu od osam godina i četiri mjeseca. Raspravni sud je kazao da su izjave koje je podnosilac dao u policijskom pritvoru, a nakon toga i tužiocu i sudiji na kraju policijskog pritvora, bile odlučujuće za zaključak da je bio član te ilegalne organizacije. U tim izjavama, podnosilac je opisao “razne aktivnosti” u kojima je učestvovao. Raspravni sud je zaključio i da je podnosilac učestvovao u štampanju i distribuciji ilegalnih letaka.
Podnosilac se žalio. Na dan 13. marta 2002, tužilac Kasacionog suda podnio je svoje pismene opservacije sudu i tražio da se osuđujuća presuda potvrdi. Te opservacije nisu dostavljene ni podnosiocu, ni njegovom advokatu.
U svom detaljnom žalbenom podnesku, advokat podnosioca ukazala je da je jedini dokaz koji je tužilaštvo podastrijelo u pogledu navoda da je njen klijent bio pripadnil ilegalne organizacije, zapravo, navod u vezi s paljenjem auta. Ako je, pak, utvrdio raspravni sud, takav incident se nije desio i vlasnik vozila nije se na to žalio. U turskom pravnom sistemu ne postoje apstraktni koncepti poput “raznih aktivnosti” (vidi stav 44. gore). Da bi se neka aktivnost koristila u dokaznom materijalu, mora se jasno predstaviti i potrkijepiti adekvatnim dokazima. Nadalje, presuda raspravnog suda nije rekla ništa u pogledu toga zašto i kako se došlo do zaključka da je podnosilac učestvovao u štampanju i distribuciji letaka te ilegalne organizacije. Advokat naglašava svoju argumentaciju u pogledu životne dobi podnosioca i svog pozivanja na Konvenciju Ujedinjenih nacija i pravima djeteta (vidi stav 39. gore).
Na dan 20. maja 2002, Kasacioni sud je potvrdio osuđujuću presudu.
Prema informacijama koje je Sudu dostavio podnosiočev advokat, podnosilac je 2002. napustio Tursku i otišao u Belgiju, gdje mu je kasnije dodijeljen izbjeglički status.

II. RELEVANTNI DOMAĆI ZAKON I PRAKSA

...

Član 138. Zakona o krivičnom posstupku, kako je glasio u datom periodu, propisivao je da, od trenutka hapšenja, osobe mlađe od 18 godina trebaju dobiti pomoć službeno dodijeljenog zakonskog zastupnika bez da to same moraju tražiti. Po članu 31. gore pomenutog Zakona br. 3842, s druge strane, član 138. se nije primjenjivao na osobe koje su optužene za djela iz nadležnosti sudova državne sigurnosti.
Prema članu 6, § 1. Zakona o osnivanju, dužnostima i procedurama maloljetničkih sudova (Zakon br. 2253 od 21. novembra 1979, stavljen van snage i zamijenjen Zakonom br. 5395 od 15. jula 2005, o zaštiti djeteta), samo maloljetnički sudovi imaju pravo da sude osobama mlađim od 15 godina. Prema posljednjem stavu tog člana, pak, čak i djeci mlađoj od 15 godina kojima se na teret stavljaju djela iz nadležnosti sudova državne sigurnosti sudit će se pred tim sudovima, a ne pred maloljetničkim sudovima.
Član 37. Zakona br. 2253 također propisuje da se maloljetnici mogu držati u pritvoru samo u zatvorima specijalno napravljenih za njih. Na mjestima gdje nema takvih zatvora, maloljetnici se imaju čuvati u dijelu običnog zatvora koji je odvojen od dijela gdje se čuvaju odrasli pritvorenici. U smislu ovog Zakona, termin “maloljetnik” znači osobe kojima je bilo manje od 15 godina u vrijeme kad je dato djelo izvršeno.
Član 107(b) Uredbe o zatvorskoj upravi i izvršenju krivičnih sankcija (od 5. jula 1967.) propisuje da se pritvorenici mlađi od 18 godina imaju čuvati odvojeno od drugih pritvorenika. Po članu 106. iste Uredbe, pritvorenici imaju mogućnost da “obavijeste upravnika zatvora, tužioca i Ministarstvo pravde, o svojim pritužbama i zahtjevima”.
U skladu sa Zakonom o zaštiti djeteta, koji je 15. jula 2005. zamijenio gore pomenuti Zakon o osnivanju, dužnostima i procedurama maloljetničkih sudova, osobama mlađim od 18 godina može se suditi samo na maloljetničkim sudovima. Međutim, ako organi gonjenja navode da je djelo koje se maloljetniku stavljeno na teret izvršeno zajedno s odraslim osobama, onda se tom maloljetniku može suditi pred redovnim krivičnim sudom, zajedno s tim odraslim osobama.

III. RELEVANTNI MEĐUNARODNI TEKSTOVI

Konvencija Ujedinjenih nacija o pravima djeteta iz 1989. (u daljem tekstu “UN-ova Konvencija”), koju je Generalna skupština usvojila 20. novembra 1989, po međunarodnom pravu ima obavezujuću snagu po države ugovornice, uključujući sve države članice Vijeća Evrope.

Član 1. of the UN-ove Konvencije kaže:

“U smislu ove Konvencije, dijete znači svako ljudsko biće mlađe od osamnaest godina, osim ako se, po zakonu primjenjivom na dijete, punoljetstvo stiče ranije.”

Član 3(i) kaže:

“U svim radnjama koje se tiču djece, bilo da ih poduzimaju javne ili privatne ustanove socijalne zaštite, sudovi, upravni organi ili zakonodavna tijela, uvijek će se prvo uzimati u obzir najbolji interes djeteta.”

Član 37(a) i (b) predviđa:

“Države ugovornice osiguravaju sljedeće:

(a) Nijedno dijete neće biti podvrgnuto mučenju ili drugom okrutnom, nečovječnom ili ponižavajućem postupanju ili kažnjavanju. Smrtna kazna i kazna doživotnog zatvora bez mogućnsoti otpusta ne izriče se za djela koja izvrše osobe mlađe od osamnaest godina.

(b) Nijedno dijete neće biti lišeno slobode nezakonito ili proizvoljno. Hapšenje, pritvor ili zatvor djeteta mora biti u skaldu sa zakonom i koristi se samo kao krajnje rješenje i za najkraći primjereni vremenski period.

(c) Sa svakim djetetom lišenim slobode će se postupati čovječno i uz poštivanje dostojanstva prirođenog ljudskom biću, te na način koji uzima u obzir potrebe osoba tog uzrasta. Naročito će svako dijete lišeno slobode biti odvojeno od odraslih, osim ako se smatra da je u najboljem interesu djeteta da ne bude tako, te ima pravo da održava kontakte s porodicom, putem prepiske i posjeta, osim u izuzetnim okolnostoma;

(d) Svako dijete lišeno slobode ima pravo na pristup pravnoj i drugoj pomoći bez odlaganja, kao i pravo da ospori zakonitost svog lišenja slobode pred sudom ili drugom nadležnom, nezavisnom i nepristrasnom vlašću, te pravo na odluku o tavkom postupku bez ikakvog odlaganja.”

...

Relevantni dio Zaključnih opservacija Komiteta Ujedinjenih nacija o pravima djeteta: Turska (09/07/2001(CRC/C/15/Add.152.)) kaže sljedeće:

“65. ... Činjenica da se pritvor ne koristi kao krajnje rješenje i da ima prijavljenih slučajeva da su se djeca držala u potpunoj komunikacijskoj izolaciji posebno je zabrinjavajuća. Komitet je zabrinut i time što postoji samo mali broj maloljetničkih sudova i što se nijedan od njih ne nalazi u istočnom dijelu zemje. Zabrinutost postoji i u vezi s dugim periodma pritvora do suđenja i lošim uslovima zatvora, te činjenice da se tokom perioda pritvora ne nudi dovoljno programa obrazovanja, rehabilitacije i reintegracije.

66. Komitet preporučuje da država ugovornica nastavi revidirati zakon i praksu u vezi s maloljetničkim sudskim sistemom, da bi se on u potpunosti uskladio s Konvencijom, a naročito članovima 37, 40. i 39, kao i s drugim relevantnim međunarodnim standardima u tom području, kao što su Standardna minimalna pravila Ujedinjenih nacija za primjenu maloljetničke pravde (Pravila iz Pekinga) i Smjernice Ujedinjenih nacija za sprječavanje maloljetničke delinkvencije (Pravila iz Rijada), s ciljem da se povisi minimalna zakonska dob za krivičnu odgovornost, proširi zaštita koju garantira maloljetnički sud na svu djecu do 18 godina, te da se zakon djelotvorno primjenjuje uspostavom maloljetničkih sudova u svakoj pokrajini. Država ugovornica se naročito podsjeća da bi se s maločjetnim prestupnicima trebalo postupati bez kašnjenja, da se izbjegnu periodi pritvora u komunikacijskoj izolaciji, te da se pritvor do suđenaj koristi samo kao konačna mjera, da bude što je moguće kraći i da ne bude duži od perioda propisanog zakonom. Mjere alternative za pritvor do suđenja bi se trebale koristiti kad god je to moguće.”

Preporuka Komiteta ministara državama članicama Vijeća Evrope o društvenim reakcijama na maloljetničku delinkvenciju (br. R (87)20), usvojena 17. septembra 1987, na 410. sastanku zamjenika ministara, u relevantnom dijelu kaže:

“Preporučuje vladama država članica da, ako je potrebno, revidiraju svoje zakone i praksu s ciljem: ...

7. da isključe istražni pritvor za maloljetnike, osim u izuzetnim slučajevima izuzetno teških krivičnih djela koja izvrše stariji maloljetnici; u takvim slučajevima, da ograniče dužinu istražnog pritvora i da maloljetnike drže odvojeno od odraslih; da naprave aranžmane za odluke ovog tipa, da u principu budu naložene nakon konsultacija s organom za staranje o alternativnim prijedlozima ...”

Član 17. Evropske socijalne povelje iz 1961. uređuje pravo majki i djece na socijalnu i ekonomsku zaštitu. U tom kontekstu, Evropski komitet za socijalna prava primjećuje u svojim Zaključcima XVII-2 (2005, Turska) da je dužina pritvora do suđenja za mlade prestupnike velika, a uslovi boravka u zatvoru loši.
U izvještaju o posjeti Turskoj, obavljenoj između 5. i 17. oktobra 1997, Evropski komitet za sprječavanje mučenja i nečovječnog i ponižavajućeg postupanja ili kažnjavanja (“CPT”) izražava svoj ozbiljan zazor “u pogledu politike da se adolescenti (tj. osobe od 11 do 18 godina starosti) koje su u istražnom pritvoru smještaju u zatvore za odrasle” (CPT/Inf(99) 2 EN, datum objavljivanja: 23. februar 1999).
U izvještaju u vezi sa svojom posjetom Turskoj između 16. i 29. marta 2004. (CPT/Inf (2005) 18), CPT kaže sljedeće:

“u izvještajima o posjetama 1997. i septembra 2001, CPT je jasno iskazao svoj ozbiljan zazor u pogledu politike da se maloljetnici u pritvoru smještaju u zatvore za odrasle. Kombinacija osrednjih materijalnih uslova i siromašnog režima često stvara ukupno okruženje koje je potpuno neprikladno za ovu katergoriju zatvorenika. Činjenice utvrđene tokom posjete u martu 2004. samo su pojačale taj zazor. Opet su pohvalne odredbe cirkularnog dopisa Ministarstva pravde od 3. novembra 1997. (“fizički uslovi u zatvorskim odjeljenjima dodijeljenim maloljetnim prestupnicima se revidiraju i unaprjeđuju, da bi se prilagodili dječijoj psihologiji i da bi omogućili upražnjavanje obrazovnih programa, razonode prilagođene sklonostimas i sportskih aktivnosti”), kako se čini, imale malo praktičnog efekta.”

Po UNICEF-u, sisem maloljetničke pravde je u Turskoj 2008. godine još uvijek u začetku. Sudije uče o pritvorskim centrima prilagođenim djeci, alternativnom rješavanju sporova i primjerenom postupku za djecu u sukobu sa zakonom.

PRAVO

I. NAVODNO KRŠENJE ČLANA 3. KONVENCIJE

Oslanjajući se na član 3. Konvencije, podnosilac se žali na to da je njegovo suđenje pred Sudom državne sigurnosti Istanbul, zajedno s pritvorom s odraslima, izazvalo kod njega mentalnu patnju. Član 3. Konvencije predviđa sljedeće:

“Niko neće biti izložen mučenju ili nečovječnom ili ponižavajućem postupanju ili kažnjavanju.”

Vlada ovaj argument osporava.

A. Prihvatljivost

Pozivajući se na Uredbu o zatvorskoj upravi i izvršenju krivičnih sankcija (vidi stav 56. gore), Vlada ostaje pri tome da podnosilac nije iscrpio sve domaće pravne lijekove, jer ni on, ni njegov advokat nisu podnijeli pritužbu po članu 106. te Uredbe, da bi se žalili na podnosiočev pritvor zajedno s odraslima. Vlada ukazuje i na to da bi podnosiocu bilo moguće podnijeti pritužbu raspravnom sudu ili Kasacionom sudu.
Podnosilac je izjavio da, s obzirom na nedvosmislenu formulaciju domaćih propisa i relevantnih međunarodnih konvencija, vlasti jesu bile pod obavezom da ga čuvaju odvojeno od odraslih pritvorenika. Pošto važeći domaći propisi jasno anticipiraju potencijalne opasnosti po dobrobit djeteta uzrasta u kojem je on bio u to vrijeme, nema opravdanja da Vlada tvrdi da sudije i zatvorske vlasti nisu znali za te opasnosti kad su ga smjestili u zatvor za odrasle.
Sud podsjeća da je, po njegovoj ustanovljenoj sudskoj praksi, svrha pravila o domaćim lijekiovima iz člana 35, § 1. Konvencije da državama ugovornicama da priliku da spriječe ili isprave kršenja za koja postoje navodi prije nego što se podnesu Sudu. Međutim, jedini lijekovi koje treba iscrpiti su oni koji su djelotvorni. Na vladi koja se poziva na iscrpljenje je da dokaže da lijek jeste zaisa djelotvoran, dostupan i teoretski i praktično u relevantno vrijema (vidi, između ostalog, Vernillo protiv Francuske, presuda od 20. februara 1991, Serija A, br. 198, § 27, i Dalia protiv Francuske, presuda od 19. februara 1998, Izvještaji o presudama i odlukama 1998-I, § 38).
Kad se zadovolji ovaj teret dokazivanja, an podnosiocu je da pokaže da je lijek na koji se Vlada poziva zaista jeste iscrpljen, ili da je iz nekih razloga neadekvaan i nedjelotvoran u konkretnim okolnostima slučaja, ili da su postojale posebne okolnosti koje ga izuzimaju od tog zahtjeva (vidi Aksoy protiv Turske, presuda od 18. decembra 1996, Izvještaji 1996-VI, § 52).
Sud dalje primjećuje da primjena ovog pravila mora uzeti kontekst u obzir. Shodno tome, jasno je da se član 35, § 1. mora primjenjivati uz određenu dozu fleksibilnosti, te bez pretjeranog formalizma (vidi presudu Akdıvar i drugi protiv Turske od 16. septembra 1996, Izvještaji 1996-IV, § 69).
Sud primjećuje da je podnosilac uhapšen 30. septembra 1995. i čuvan u policijskom pritvoru narednih dvanaest dana, tokom kojih, u skladu s domaćim zakonomm koji je važio u to vrijeme, nije imao pristup ni advokatu, niti ijednom članu porodice family (vidi stav 53. in fine gore). Na kraju policijskog pritvora, 12. oktobra 1995, ispitali su ga tužilac i sudija, opet bez prisustva advokata. Istog dana je sudija naložio zatvorski pritvor. U takvim okolnostima, Sud smatra da je nerealno očekivati od dječaka od petnaest godina, koji je upravo pušten iz dvanaestodnevnog policijskog pritvora u potpunoj komunikacijskoj izolaciji, da se pozove na Uredbu o zatvorskoj upravi i izvršenju krivičnih sankcija i traži da u pritvoru bude odvojen od odraslih zatvorenika.
Nadalje, Sud primjećuje da, pri nalaganju da podnosilac bude pritvoren u zatvoru, sudija je imao na raspolaganju informacije koje pokazuju podnosiočev datum rođenja. Čini se, shodno tome, da mada sudija jeste bio svjestan toga da je podnosiocu samo petnaest godina, u postupanju je potpuno zanemario važeće procedure, time što je naložio da podnosilac bude pritvoren u zatvoru za odrasle.
Prvi put da je podnosioca na raspravi zastupao advokat bilo je na trećoj raspravi, održanoj 18. aprila 1996, odnosno šest mjeseci nakon što je naložen njegov pritvor u zatvoru (vidi stav. 18 gore). Tokom tih šest mjeseci, raspravni sud ne samo da je dozvolio da podnosilac bude bez zatupanja advokata, već je i u dva navrata naložio produženje pritvora (vidi stavove 15-17. gore).
Gospođa advokat koja je zastupala podnosioca između 18. aprila 1996. i 10. oktobra 2000, sa svoje strane, očigledno nije adekvatno zastupala podnosioca. Uz to što nije prisustvovala na 17 od 25 rasprava, nije ni obavijestila pretresni sud o psihološkim problemima s kojima se podnosilac suočavao u zatvoru, niti o tri pokušaja da sebi oduzme život.
Na kraju su zatvorenici s kojima je podnosilac dijelio ćeliju shvatili da ga advokat ne zastupa na odgovarajući način i preuzeli inicijativu da obavijeste sud o medicinskim problemima s kojima se podnosilac suočava (vidi stav 32. gore).
Postojanje podnosiočevih problema potvrdio je i zatvorski ljekar, u svom izvještaju od 7. avgusta 2000. Ljekar u tom izvještaju obavještava raspravni sud da se podnosilac zapalio, prerezao vene i predozirao se, te da je u nekoliko navrata bio u bolnici. Ljekar je sud obavijestio i o tome da je situacija nezadovoljavajuća za podnosiočev tretman; bilo mu je potrebno da značajan period provede u specijaliziranoj bolnici (vidi stav 38. gore).
Čak i nakon što je obaviješten o podnosiočevim medicinskim problemima i neprimjerenosti zatvora za njegov tretman, raspravni sud naložio je da se njegov zatvorski pritvor produži.
U ovom predmetu, Vlada nije predočila nikakve dokumente ili druge dokaze koji bi pokazali da je lijek na koji se pozivaju djelotvoran u smislu člana 35, § 1. Konvencije. S obzirom na široko rasprostranjenu praksu u Turskoj, da se maloljetnici čuvaju u zatvorima za odrasle, kako je naglašeno izvještajima određenih međunarodnih organizacija (vidi stavove 59-64. gore), Sud sumnja u djelotvornost tog lijeka.
U svakom slučaju, Sud smatra da posebne okolnosti opisane u gornjem tekstu izuzimaju podnosioca od zahtjeva iscrpljenja domaćih lijekova u pogledu pritužbe po članu 3. Konvencije. Shodno tome, ta se pritužba ne može odbaciti na osnovu neiscrpljenja domaćih lijekova.
Sud smatra da pritužba nije očigledno neutemeljena u smislu člana 35, § 3. Konvencije, te ne pronalazi nikakav drugi osnov da je proglasi ne prihvatljivom. Stoga se mora proglasiti prihvatljivom.

B. Meritum

Pozivajući se na sudsku praksu Suda po članu 3. Konvencije, podnosilac je izjavio da su države ugovornice pod obavezom da poduzmu mjere da pojedinci u njihovoj jurisdikciji ne budu podvrgnuti zlostavljanju. Takve mjere bi trebale pružati djelotvornu zaštitu, naročito u pogledu djece u drugih ranjivih osoba, te bi trebale podrazumijevati i poduzimanje razumnih koraka da se spriječi zlostavljanje za koje su vlasti znale ili trebale imati saznanja.
U ovom slučaju, odgovorna država, bez obzira na svoje obaveze i po domaćem zakonodavstvu i po međunarodnim konvencijama čija je potpisnica, nije pružila djelotvornu zaštitu od težine podnosiočevog proizvoljnog pritvora u zatvoru za odrasle, gdje je čuvan zajedno s odraslima, u periodu od više od pet godina. Nadalje, u prvih osamnaest mjeseci tog perioda, sudilo mu se za djelo za koje je zaprijećena smrtna kazna. Kako mu je suđeno za djelo koje je u nadležnosti sudova državne sigurnosti, u zatvoru je bio podvrgnut režimu vrlo ograničenih posjeta. Nije, recimo, imao priliku za otvorene posjete porodice. Uslovi pritvora štetno su djelovali na njegovo mentalno zdravlje i doveli ga do pokušaja samoubistva.
Žali se na to da su gore pomenuti problemi, u kombinaciji sa suđenjem pred Sudom državne sigurnosti Istanbul, izazvali psihološku patnju koja predstavlja nečovječno i ponižavajuće postupanje.
Podnosilac se dalje žali da mu tokom boravka u zatvoru nije pružena adekvatna medicinska njega, bez obzira na ozbiljnost zdravstvenih problema. Po njegovom mišljenju, to što nije pušten barem privremeno, da bi dobio adekvatnu medicinsku njegu, također predstavlja nečovječno postupanje suprotno članu 3. Konvencije.
Podnosilac se, da bi potkrijepio svoju pritužbu, poziva na izvještaje CPT-a (vidi stavove 62-63. gore), u kojima CPT eksplicitno iskazuje svoj zazor u pogledu turske politike čuvanja maloljetnika u zatvorima za odrasle.
Vlada ne spori činjenicu da je podnosilac čuvan u zatvoru zajedno s odraslima. Pozivajući se na medicinski izvještaj od 25. aprila 2001. (vidi stav 43. gore), Vlada ostaje pri tome da podnosilac nije imao mentalnih problema koji bi ga izuzeli iz krivične odgovornosti za svoje radnje. Tvrdi, isto tako, da zlostavljanje koje je podnosilac navodno doživio nije dostiglo minimum težine koja bi ulazila u opseg člana 3. Konvencije.
Sud na početku primjećuje da je podnosiočev pritvor u zatvoru za odrasle bio suprotan Uredbi koja je u to vrijeme bila na snazi i primjenjiva (vidi stav 56. gore) i koja je odražavala obaveze Turske po međunarodnim ugovorima (vidi stav 58. gore).
Nadalje primjećuje da, shodno medicinskom izvještaju nastalom 25. aprila 2001. (vidi stav 43. gore), podnosiočevi psihološki problemi počeli su tokom boravka u pritvoru, a pogoršali se tokom pet godina tamo provedenih. Medicinski izvještaji od 24. jula 2000. i 7. avgusta 2000. također detaljno ukazuju na ozbiljne medicinske probleme koje je podnosilac trpio u zatvoru. Sud smatra da činjenica da je podnosilac proglašen sposobnim za suđenje, a da su njegovi psihološki problemi u remisiji, nekih šest mjeseci nakon puštanja iz zatvora, ne mijenja ozbiljnost medicinskih problema koje je doživio tokom boravka u pritvoru.
Kako Vlada ukazuje, zlostavljanje mora dostići minimum težine da bi ulazilo u opseg člana 3. Konvencije (vidi Irska protiv Ujedinjenog Kraljevstva, presuda od 18. januara 1978, Serija A, br. 25, § 162). Ocjena tog minimuma je relativna: zavisi od svih okolnosti u predmetu, kao što su trajanje postupanja, njegovi fizički i/ili mentalni efekti, te, u nekim slučajevima, spol, životna dob i zdravstveno stanje žrtve (vidi, uz druge izvore, Tekin protiv Turske, presuda od 9. juna 1998, Izvještaji 1998-IV, § 52).
U ovom predmetu, Sud se ne slaže s Vladinom tvrdnjom da podnosiočevi problemi nisu dostigli minimum intenziteta po kojem bi ulazili u opseg člana 3. Konvencije. Podnosilac je imao samo petnaest godina kad je pritvoren u zatvoru u kojem je proveo narednih pet godina svog života, zajedno s odraslim zatvorenicima. Prvih šest i po mjeseci tog perioda nije imamo pristup pravnom savjetu. Zapravo, kako je gore detaljno prikazano (vidi stavove 74. i 75. gore), nije imao adekvatno zastupanje do nekih pet godina nakon što je prvi put pritvoren u zatvoru. Takve okolnosti, zajedno s činjenicom da mu je u periodu od osamnaest mjeseci bilo suđeno za djelo za koje je zaprijećena smrtna kazna, moralo je kod podnosioca stvoriti potpunu neizvjesnost u pogledu sudbine koja ga čeka.
Sud smatra da gore navedene karakteristike njegovog pritvora bez sumnje jesu izazvale psihološke probleme, koji su, s druge strane, doveli do podnosiočevih ponovljenih pokušaja da sebi oduzme život.
Sud dalje smatra da državne vlasti ne samo da su bile direktno odgovorne za podnosiočeve probleme, već mu i očigledno nisu pružile adekvatnu medicinsku njegu. U spisu nema nikakvih dokumenata koji ukazuju na to da je raspravni sud bio obaviješten o podnosiočevim problemima i pokušajima samoubistva, sve do ljeta 2000. (vidi stavove 32. i 36. gore). U spisu nema ni dokumenata koji bi pokazali da je raspravni sud pokazao bilo kakvu zabrinutost za podnosioca kad se uporno nije pojaljivao na raspravama. Zapravo, prvi put kad je sud bio obaviješten o podnosiočevim problemima, nije to bilo obavještenje bilo kojeg službenog lica odgovornog za zatvorenike – kao što je upravnik zatvora ili zatvorski ljekar – od kojih su svi bili svjesni tih problema, već je to bilo obavještenje od zatvorenika koji su s podnosiocem dijelili ćeliju (vidi stavove 32 gore). Upravo oni su raspravnomm sudu proslijedili medicinski izvještaj (vidi stav 33. gore).
Po tom izvještaju, zatvor nije bio adekvatno mjesto za podnosiočev tretman; trebao je značajan period provesti u specijaliziranoj bolnici (vidi stav 38. gore). Sud sa žaljenjem primjećuje da informacije koje je dao zatvorski ljekar nisu potakle raspravni sud da podnosiocu osigura adekvatnu medicinsku njegu. Jedini korak koji raspravni sud jeste poduzeo bio je da podnosioca uputi u bolnicu – ne na liječenje medicnskih problema koje je imao, već na medicinsku ocjenu s ciljem ustanovljenja da li je imao potrebnu deliktnu odgovornost (doli capax) u vrijeme kad je navodno izvršio djelo koje mu se stavljalo na teret (vidi stav 35. gore).
Kako podnosilac ukazuje, raspravni sud ne samo da nije osigurao da on dobije medicinsku njegu, već ga je spriječio i njega i njegovu porodicu da to urade, time što je u dodatnom periodu od dvija i po mjeseca odbijao da ga pusti uz kauciju (vidi stavove 35. i 41. gore).
U ovoj fazi Sud pocrtava da, mada se član 3. Konvencije ne može tumačiti tako da postavlja opću obavezu da se zatvorenici puštaju na osnovu zdravstvenog stanja, ipak državi nameće obavezu da štiti zdravstveno blagostanje osoba lišenih slobode, npr. tako što će im pružiti potrebnu medicinsku pomoć (vidi Mouisel protiv Francuske, 67263/01, § 40, ECHR 2002-IX i tu navedeni predmeti). Kako je gore rečeno, vlasti se nisu izuzele te obaveze.
Mora se ukazati i na to da se čini da, bez obzira na podnosiočeve psihološke probleme i prvi pokušaj da sebi oduzme život, nikakve radnje nisu poduzete da se spriječe dalji takvi pokušaji (vidi, u vezi s tim, Keenan protiv Ujedinjenog Kraljevstva, 27229/95, §§ 112-116, ECHR 2001-III).
S obzirom na podnosiočevu životnu dob, dužinu pritvora u zatvoru zajedno s odraslima, to što vlasti nisu pružile adekvatnu medicinsku njegu za njegove psihološke probleme i, na kraju, nepoduzimanje koraka s ciljem sprječavanja ponovljenih pokušaja samoubistva, Sud nema nikakve sumnje da je podnosilac bio podvrgnut nečovječnom i ponižavajućem postupanju. Shodno tome, došlo je do kršenja člana 3. Konvencije.
Sud smatra neophodnim da zasebno razmotri pritužbu da je podnosiočevo suđenje pred Sudom državne sigurnosti također predstavljalo zlostavljanje u smislu člana 3. Konvencije.

II. NAVODNA KRŠENJA ČLANA 5, § 3. [...] KONVENCIJE

Podnosilac se žalio po članu 5, § 3. Konvencije da je dužina njegovog istražnog pritvora bila pretjerana. ... Član 5, § 3. ... predviđa sljedeće:

“3. Svako ko bude uhapšen ili pritvoren u skladu s odredbama stava 1(c) ovog člana ... ima pravo na suđenje u razumnom vremenskom roku, ili da bude pušten do suđenja...

...

Sud primjećuje da podnosiočev pritvor, u smislu člana 5, § 3. Konvencije, počinje kad je uhapšen 30. septembra 1995, i traje sve dok mu raspravni sud nije izrekao osuđujuću presudu 17. oktobra 1997. Od 17. oktobra 1997. pa dok Kasacioni sud nije poništio presudu 12. marta 1998, bio je u pritvoru “po presudi nadležnog suda”, u smislu člana 5, § 1(a) i, shodno tome, taj period pritvora ostaje izvan opsega člana 5, § 3. (vidi Solmaz protiv Turske, br. 27561/02, § 34, ECHR 2007-II (odlomci) i tu navedeni predmeti). Od 12. marta 1998. do puštanja uz kauciju 10. oktobra 2000, pak, podnosilac je još jednom bio u pritvoru do suđenja u smislu člana 5, § 3. Konvencije. Iz toga proizilazi da je podnosilac ukupno u pritvoru do suđenja proveo četiri godine, sedam mjeseci i petnaest dana.

...

B. Meritum

1. Član 5, § 3. Konvencije

Vlada tvrdi da je postojao istinski interes javnosti da podnosilac ostane u pritvoru, jer mu se na teret stavljalo teško djelo. Postojao je i velik rizik da će pobjeći ili uništiti dokaze protiv sebe.
Podnosilac ostaje pri svom navodu.
Sud primjećuje da Vlada, osim što tvrdi da je podnosiočev pritvor bio opravdan samim djelom koje mu se stavljalo na teret, ne tvrdi da su se prvo razmotrile alternativne metode, pa teko onda pritvor kao konačno rješenje, u skladu s obavezom Vlade i po domaćem zakou, i po nekoliko međunarodnih konvencija (up. npr. Nart protiv Turske, 20817/04, § 22, 6. maja 2008). Niti u spisu ima bilo kakvih dokumenata koji ukazuju na to da je raspravni sud, koji je u više navrata naložio da se podnosiocu produži pritvor, u bilo kojem trenutku pokazao zabrinutost dužinom tog pritvora. Zapravo, odsustvo bilo kakve takve zabrinutost državnih vlasti Turske u pogledu pritvora maloljetnika evidentno je u izvještajima gore citiranih međunarodnoh organizacija (stavovi 61-64.).
U najmanje tri presude koje se odnose na Tursku, Sud je iskazao svoj zazor u pogledu prakse čuvanja djece u pritvoru do suđenja (vidi Selçuk protiv Turske, 21768/02, § 35, 10. januar 2006; Koşti i drugi protiv Turske, br. 74321/01, § 30, 3. maj 2007; i Nart protiv Turske, navod gore, § 34.) i utvrdio kršenja člana 5, § 3. Konvencije za značajno kraće periode od onoga koji je ovaj podnosilac proveo u pritvoru. Naprimjer, u predmetu Selçuk, podnosilac je u pritvoru do suđenja proveo nekih četiri mjeseca, kad mu je bilo šesnaest godina, a u predmetu Nart, podnosilac je, kad mu je bilo sedamnaests, u pritvoru proveo četrdeset osam sati. U ovom predmetu, podnosilac je stavljen u pritvor od dobi od petnaest godina i tu je proveo više od četiri i po godine.
U svjetlu gore navedenog, Sud smatra da dužina podnosiočevog pritvora jeste pretjerana i predstavlja kršenje člana 5, § 3. Konvencije.

...

III. NAVODNA KRŠENJA ČLANA 6. KONVENCIJE

...

... Relevantni dijelovi člana 6. Konvencije predviđaju sljedeće:

“1. Pri određivanju ... bilo kakve krivične optužbe protiv sebe, svako ima pravo na pravičnu ... raspravu u razumnom vremenskom roku, pred nezavisnim i nepristrasnim tribunalom...

2. Svako optužen za krivično djelo smatra se nevinim dok se krivica ne dokaže u skladu sa zakonom.

3. Svako ko je optužen za krivično djelo ima sljedeća minimalna prava:

(a) da bude odmah, na jeziku koji razumije, detaljno obaviješten o prirodi i razlozima optužbe protiv njega;

(b) da mu se osiguraju vrijeme i uslovi neophodni za pripremu odbrane;

(c) da se brani sam ili uz pomoć branioca kojeg sam izabere ili, ukoliko ne raspolaže sredstvima da plati branioca, da dobije branioca besplatno, kada to nalažu interesi pravde;

...”

...

B. Meritum

Podnosilac izjavljuje da mu je u vrijeme hapšenja bilo samo 15 godina, te da je u policijskom pritvoru zadržan 13 dana i tamo ispitivan bez pomoći advokata. Nakon toga mu je suđeno za djelo koje podrazumijeva smrtnu kaznu, te je vremenom njegova mentalna stabilnost bila ugrožena. Nije bio u mogućnosti da prisustvuje velikom broju rasprava, zbog povreda nastalih pokušajima samoubistva, kao i zbog psiholoških problema. Nije imao pomoć ni advokata, ni psihologa, da bi se nosio s teškim sušenjem, niti je imao priliku da ispita slučaj ili pribavi dokaze u svoju korist.
U pogledu gore navedenog i pozivajući se na presude u predmetima protiv Ujedinjenog Kraljevstva [Veliko vijeće] (br. 24724/94, 16. decembar 1999.) i V. protiv Ujedinjenog Kraljevstva [Veliko vijeće] (br. 24888/94, ECHR 1999-IX), podnosilac se žalio da je bio lišen mogućnosti da efektivno učestvuje u suđenju.
Vlada izjavljuje da je policija obavijestila podnosioca o onome što mu se stavlja na tereti i o njegovim pravima. Nadalje, imao je pomoć pravnog zastupnika od samog početka postupka.
Sud primjećuje da je u određenom broju predstavki protiv Turske, koje sadrže pritužbe o navodnom odusustvu nezavisnosti i nepristrasnosti sudova državne sigurnosti, Sud svoja razmatranja ograničio samo na taj aspekt, ne smatrajući neophodnim da se bavi bilo kojom drugom pritužbom vezanom za pravičnost osporenog postupka (vidi, između ostalog, Ergin protiv Tuske (br. 6), br. 47533/99, § 55, 4. maj 2006.). Međutim, Sud smatra neophodnim da u ovom predmetu odloži po strani svoj ustanovljeni pristup, jer naročito teške okolnosti ovog predmeta otvaraju značajnija pitanja koja se tiču efektivnog učešća maloljetnika u suđenju i prava na pomoć advokata.
Sud pocrtava da pravo optuženog po članu 6. Konvencije da efektivno učestvuje u svom suđenju generalno podrazumijeva ne samo pravo da bude prisutan, već i da sasluša i slijedi postupak. Takvo pravo je implicitno u samom pojmu adversarnog postupka i može se izvesti iz garancija sadržanih naročito u podstavu (c) stava 3. člana 6. – “da se brani lično”.
“Efektivno učešće” u tom kontekstu pretpostavlja da optuženi u značajnoj mjeri razumije prirodu sudskog procesa i o čemu se radi u odnosu na njega, uključujući značaj svake kazne koja mu može biti izrečena (vidi, kao najnoviji izvor, Timergaliyev protiv Rusije, br. 40631/02, § 51, 14. oktobar 2008, i tu citirane predmete). Traži i da ta osoba, ako je potrebno i uz pomoć, recimo, prevodioca, advokata, socijalnog radnika ili prijatelja, teba da bude u stanju da razumije osnovne elemente onoga što je rečeno u sudu. Optuženi treba da je u stanju da prati šta kažu svjedoci optužbe i, ako je prisutan, da advokatu odbrane objasni svoju verziju događaja, ukaže na izjave s kojima se ne slaže, te raspravni sud obavijesti o svim činjenicama koje bi trebale da se predoče u ime odbrane (vidi Stanford protiv Ujedinjenog Kraljevstva, presuda od 23. februara 1994, Serija A, br. 282-A, § 30).
Podnosilac u ovom predmetu uhapšen je 30. septembra 1995, a nakon toga optužen za djelo za koje je smrtna kazna bila jedina zaprijećena kazna. Uprkos vrlo mladom uzrastu, zakon koji je u to vrijeme važio za ovakva djela spriječio je da se podnosiočevo suđenje vodi pred maloljetničkim sudom (vidi stav 54. gore) i da mu država imenuje advokata (vidi stav 53. gore).
Advokat ga nije zastupao sve do 18. aprila 1996, tj. nekih šest i po mjeseci nakon hapšenja. Dok je bio bez zastupanja, ispitivali su ga policija, tužilac i dežurni sudija, protiv njega je podignuta optućnica, te ga je ispitivao raspravni sud (vidi stavove 7, 11-13. i 16-17; vidi i Salduz protiv Turske [Veliko vijeće], br. 36391/02, §§ 50-63, 27. novembar 2008, u vezi s odsustvom pravnog zastupnika za maloljetnika u policijskom pritvoru).
Tokom prvog suđenja održano je 14 rasprava, a 16 tokom ponovljenog suđenja. Od tog broja, podnosilac nije bio prisutan na ukupno 14. Tvrdi da su razlog tome bili njegovi zdravstveni problemi. Ovaku tvrdnju, potkrijepljenu medicinskim dokazima (vidi stavove 32-33. i 36-38. gore), Vlada nije osporila. Nadalje, kako je gore navedeno, raspravni sud nije pokazao nikakvu zabrinutost odsustvom podnosioca s rasprava, niti poduzeo korake da osigura njegovo prisustvo.
U takvim okolnostima, Sud ne može smatrati da je podnosilac bio u stanju da efektivno učestvuje u suđenju. Nadalje, iz razloga navedenih u daljem tekstu, Sud ne smatra da je to što podnosilac nije bio u stanju da učestvuje u suđenju kompenzirano činjencim da ga je od 18. aprila 1996. nadalje zastupao advokat (kao kontrast vidi Stanford, navod gore, § 30).
Advokat, koja je tokom rasprave održane 18. aprila 1996. izjavila da će ona nadalje zastupati podnosioca, nije se pojavila na 17 od 25 rasprava. Zapravo, tokom ponovnog suđenja, konkrento ova gđa advokat bila je prisutna samo na jednoj raspravi, onoj održanoj 18. marta 1999. Tokom ključnih završnih faza ponovnog suđenja, od 18. marta 1999. dok ga nije počela zastupati gđa Avcı, 10. oktobra 2002. (vidi stav 39. gore), podnosilac je potpuno bio bez ikakve pravne pomoći.
U ovom trenutku Sud pocrtava svoju jasno ustanovljenu sudsku praksu, po kojoj se država u normalnim okolnostima ne može smatrati odgovornom za odluke i radnje advokata optužene osobe (vidi Stanford, navod gore, § 28), jer je ponašanje advokata odbrane u suštini stvar koja je između branjenika i njegovog advokata, bilo da je taj advokat imenovan putem besplatne pravne pomoći ili se privatno plaća (vidi Czekalla protiv Portugala, br. 38830/97, § 60, ECHR 2002-VIII; vidi i Bogumil protiv Portugala, 35228/03, § 46, 7. oktobra 2008). Međutim, u slučaju očiglednog nepostupanja advokata imenovanog putem sheme besplatne pravne pomoći, i nepružanja adekvatnog zastupanja, član 6, § 3(c) Konvencije traži od državnih vlasti da interveniraju (ibid).
U ovom predmetu, advokat koji je zastupao podnosioca nije imenovan putem sheme besplatne pravne pomoći. Međutim, Sud smatra da mladost podnosioca, ozbiljnost djela koja su mu stavljena na teret, naizgled kontradiktorni navodi koje su protiv njega iznijeli policija i jedan svjedok optužbe (vidi stavove 8, 18, 28. i 29. gore), očigledno nepostupanje advokata da mu pruži adekvatno zastupanje i, konačno, njegova brojna odsustvovanja s rasprava, trebali su navesti raspravni sud da smatra da je podnosiocu hitno potrebno adekvatno zastupanje. Optuženi, zapravo, ima pravo da mu sud po sopstvenom nahođenju imenuje advkata “kad je to neophodno u interesu pravde” (vidi Vaudelle protiv Francuske, br. 35683/97, § 59, ECHR 2001-I).
Sud je uzeo u obzir cjelinu postupka protiv podnosioca. Smatra da su gore navedeni nedostaci, uključujući naročito de facto odsustvo pravne pomoći u najvećem dijelu postupka, pogoršali posljedice nemogućnosti podnosioca da efektivno učestvuje u svom suđenju i ugrozili njegovo pravo na propisani postupak.
Shodno tome, došlo je do kršenja člana 6, § 1. Konvencije, u vezi sa članom 6, § 3 (c).

...

V. PRIMJENA ČLANA 41. KONVENCIJE

Član 41. Konvencije predviđa:

“Kad Sud utvrdi kršenje Konvencije ili njenih Protokola, a unutrašnje pravo date visoke strane ugovornice omogućava samo djelimičnu odštetu, Sud će, ako je to potrebno, pružiti pravično zadovoljenje oštećenoj stranci.”

A. Šteta

Podnosilac izjavljuje da je, u vrijeme hapšenja, radio i zarađivao oko 200 eura (EUR) mjesečno. Kao rezultat hapšenja, nije bio u mogućnosti da radi u periodu od pet godina i jedan mjesec. Shodno tome, izgubljeni prihod, uz kamatu, iznosi 32.000 EUR. Tvrdi da bi mu ova suma trebala biti dodijeljena na ime materijalne štete.
Podnosilac potražuje i sumu od 103.000 EUR u pogledu nematerijalne štete.
Vlada osporava ovakav zahtjev.
Sud ne pronalazi bilo kakvu uzročno-posljedičnu vezu između utvrđenih kršenja i navedene materijalne štete, te, shodno tome, to potraživanje odbacuje. Međutim, s obzirom na posebno teške okolnosti predmeta i prirodu utvrđenih višestrukih kršenja, podnosiocu dodjeljuje 45.000 EUR u pogledu nematerijalne štete.

...

IZ OVIH RAZLOGA, SUD JEDNOGLASNO

proglašava predstavku prihvatljivom;
zaključuje da je došlo do kršenja člana 3. Konvencije; 3. zaključuje da je došlo do kršenja člana 5, § 3. Konvencije;

...

zaključuje da je došlo do kršenja člana 6, § 1. Konvencije u vezi sa članom 6, § 3(c);

...

zaključuje
1. da odgovorna strana ima platiti podnosiocu, u roku od tri mjeseca od datuma kad presuda postane konačna, u skladu sa članom 44, § 2. Konvencije, sljedeće sume, koje će se pretvoriti u domaću valutu odgovorne države, po kursnoj listi koja će važiti na dan isplate:
  1. 45.000 EUR (četrdeset pet hiljada eura), plus pripadajuće takse kojima podnosilac može podlijegati, na osnovu nematerijalne štete,
  2. 4.150 EUR (četiri hiljade sto pedeset eura), plus pripadajuće takse kojima podnosilac može podlijegati, u pogledu troškova postupka;
2. od isteka gore navedenog roka od tri mjeseca, pa do poravnanja, gore navedene sume će podlijegati osnovnoj kamati, po stopi koja je jednaka sporednoj kamatnoj stopi Evropske centralne banke za period kašnjenja, plus tri procentna boda;
odbacuje ostatak podnosiočevog zahtjeva za pravično zadovoljenje.

Ova presuda je izrađena na engleskom jeziku i pismeno dostavljena na dan 20. januara 2009, u skladu s pravilom 77, §§ 2. i 3. Pravila Suda.

Sally Dollé Françoise Tulkens

Sekretar Predsjednik

***

¹ Kurdistanska radnička partija, ilegalna organizacija.

___________________________________
Prevod presude preuzet sa https://hudoc.echr.coe.int/

Ovaj prevodnaručenje uz podršku Zakladnog fonda za ljudska prava Vijeća Evrope (www.coe.int/humanrightstrustfund)

SECOND SECTION

CASE OF GÜVEÇ v. TURKEY

(Application no. 70337/01)

JUDGMENT

STRASBOURG

20 January 2009

FINAL

20/04/2009

This judgment may be subject to editorial revisions

In the case of Güveç v. Turkey, The European Court of Human Rights (Second Section), sitting as a Chamber composed of:

Françoise Tulkens, President,
Ireneu Cabral Barreto,
Vladimiro Zagrebelsky,
Danutė Jočienė,
Dragoljub Popović,
Nona Tsotsoria,
Işıl Karakaş, judges,
and Sally Dollé, Section Registrar,

Having deliberated in private on 16 December 2008, Delivers the following judgment, which was adopted on that date:

PROCEDURE

1. The case originated in an application (no. 70337/01) against the Republic of Turkey lodged with the Court under Article 34 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (“the Convention”) by a Turkish national, Mr Oktay Güveç (“the applicant”), on 9 April 2001.

2. The applicant, who had been granted legal aid, was represented by Ms Mükrime Avcı and Ms Derya Bayır, lawyers practising in Istanbul. The Turkish Government (“the Government”) were represented by their Agent.

3. The applicant alleged, in particular, that his detention in prison with adults and his trial before the State Security Court instead of a juvenile court had been in breach of Article 3 of the Convention. Under Articles 5 and 6 of the Convention he also complained that he had not been released pending trial and that he had not been tried fairly.

4. On 2 June 2005 the Court decided to give notice of the application to the Government. Under the provisions of Article 29 § 3 of the Convention, it decided to examine the merits of the application at the same time as its admissibility.

THE FACTS

I. THE CIRCUMSTANCES OF THE CASE

5. The applicant was born on 30 April 1980 and lives in Belgium.

6. On 29 September 1995 a certain Mr Özcan Atik was arrested on suspicion of membership of the PKK[1]. The following day the applicant was arrested in Istanbul upon information allegedly given to the police by Mr Atik. According to that information, the applicant was a member of the PKK. Following his arrest the applicant was placed in police custody.

7. The applicant was questioned by police officers on 5 October 1995. In a written statement prepared by the police and signed by him, the applicant was quoted as having stated that he was a member of the PKK and that he had had a number of meetings with several of its members, including Özcan Atik. One day Özcan Atik had told the applicant that he had asked a certain Menderes Koçak to provide financial assistance to the PKK but that Mr Koçak had refused. Özcan Atik had then asked the applicant to help him set fire to a vehicle owned by Mr Koçak. This they had done one evening with the help of two other persons. The applicant also added that had he not been arrested, he would have taken part in further activities on behalf of the PKK.

8. On 7 October 1995 Mr Koçak identified Mr Atik and another person as the persons who had asked him to give money to the PKK. He did not know whether it had been the same two persons who had subsequently set fire to his vehicle and shop.

9. On 9 October 1995 police officers took the applicant and three other persons, including Mr Atik, to the street where Mr Koçak’s vehicle had been set on fire.

10. On 12 October 1995 the applicant and 21 other persons who had been arrested as part of the same police operation were taken to the Istanbul branch of the Forensic Medicine Institute, where they were examined by a doctor. According to the medical report drawn up the same day, the applicant’s body did not bear any signs of ill-treatment.

11. The same day the applicant was taken to the Istanbul State Security Court, where he was questioned by a prosecutor and then by a judge who ordered his detention in prison pending the introduction of criminal proceedings against him. In the statement drawn up by the prosecutor the applicant was quoted as having stated that he was a sympathiser but not a member of the PKK. He had set fire to the vehicle together with three other persons. In the statement drawn up by the judge, however, the applicant was quoted as having stated that he had set fire to the vehicle on his own.

12. When questioned by the police, and subsequently by the prosecutor and the judge, the applicant was not represented by a lawyer.

13. On 27 November 1995 the prosecutor at the Istanbul State Security Court filed an indictment with that court, charging the applicant and fifteen other persons with the offence of carrying out activities for the purpose of bringing about the secession of part of the national territory. According to Article 125 of the Criminal Code in force at the time, the punishment stipulated for this offence was the death penalty (see Relevant Domestic Law and Practice below).

14. A preparatory hearing was held on 18 December 1995 by the Istanbul State Security Court (hereinafter “the trial court”). One of the three judges on the bench was an army officer.

15. At the first hearing, held on 27 February 1996, the applicant was present but not represented by a lawyer.

16. During the second hearing, held on 1 March 1996, the applicant was still not represented by a lawyer but was questioned by the trial court. The applicant told the trial court that his childhood friend Özcan Atik had told him one day that he had been selling newspapers and that one of his customers had refused to pay. Mr Atik had then suggested “teaching that customer a lesson”. One night the applicant and Mr Atik had arrived outside a big building. Mr Atik had poured some petrol on the street outside the building from a jerry can and set fire to it. The applicant himself had not set fire to any vehicle and he did not know Menderes Koçak.

17. The applicant also told the trial court that, while detained in police custody, he had been given electric shocks, sprayed with pressurised water and beaten with a truncheon; the soles of his feet had also been beaten. He had then signed the statements implicating him in the offences with which he was subsequently charged. As regards the statements taken from him by the prosecutor and the judge on 12 October 1995, the applicant stated that the prosecutor and the judge had only asked him his date of birth; he had not made any statements before them. The applicant also denied that the police had taken him to the place where he had allegedly set fire to a vehicle (see paragraph 9 above). The applicant’s request for release was rejected by the trial court the same day.

18. During the third hearing held on 18 April 1996, a lawyer representing some of the applicant’s co-accused informed the trial court that she would also be representing the applicant. During the same hearing Menderes Koçak also gave evidence as a witness and stated that Özcan Atik had never asked him to give money to the PKK. A vehicle owned by him had been set on fire but he did not think Özcan Atik had done it.

19. The applicant was subjected to a limited visiting regime in the prison and did not have the opportunity to have open visits with his family.

20. The applicant did not attend four of the subsequent six hearings held at two-monthly intervals. Requests for his release made by his lawyer were all rejected by the trial court. The lawyer argued that there was no evidence against the applicant other than that obtained under ill-treatment.

21. In the course of the 10th hearing, which was held on 29 May 1997 in the applicant’s absence but with the attendance of his lawyer, the prosecutor asked the trial court to try the applicant for the offences of membership of an illegal organisation and causing damage to property, and not for the offence with which he was charged in the indictment (see paragraph 13 above). The trial court rejected the request for the applicant’s release.

22. The applicant’s lawyer did not attend the 11th hearing held on 17 July 1997. During the 12th hearing, on 26 August 1997, the lawyer argued that, on account of the testimony given to the trial court by Mr Koçak on 18 April 1996 (see paragraph 18 above), there was no evidence showing that the applicant had committed the offences with which he was charged.

23. The lawyer did not attend the 13th hearing, held on 2 October 1997, because she had other business before a Labour Court. The applicant made his own defence submissions and repeated his allegations of ill-treatment in police custody. He also asked to be released. This request was rejected by the trial court.

24. On 17 October 1997 the trial court found the applicant guilty of membership of an illegal organisation and of setting fire to a motor vehicle, and sentenced him to nine years, eight months and ten days’ imprisonment. The trial court considered that the statements given by the applicant in police custody and the statements given by his co-accused showed that the applicant was a member of the illegal organisation and that he had set fire to the vehicle.

25. The applicant appealed. On 12 March 1998 the Court of Cassation quashed the applicant’s conviction. The case was remitted to the trial court for a retrial.

26. On 11 September 1998 the trial court held a preparatory hearing in the retrial. One of the three judges on the bench was a military officer.

27. Eight hearings were held between 27 October 1998 and 30 December 1999. The applicant’s lawyer attended only one of these hearings, that on 18 March 1999, whereas the applicant attended two hearings. During the 5th hearing, held on 15 July 1999, the military judge was replaced by a civilian judge in accordance with the legislation which had entered into force in the meantime (cf. Öcalan v. Turkey [GC], no. 46221/99, §§ 2-54, ECHR 2005‑IV).

28. On 18 November 1999 a police chief informed the trial court that, contrary to the allegations, no vehicle belonging to Menderes Koçak had been set on fire.

29. A 9th hearing was held on 21 March 2000. The applicant was present but his lawyer was not. During the hearing Menderes Koçak gave evidence before the trial court and stated that his vehicle had not been burned. No one had asked him to give money to the PKK. When asked by the trial court to explain the inconsistencies between the statement he had made to the police on 7 October 1995 (see paragraph 8 above) and his testimony, Mr Koçak stated that he had not told any such things to the police; he had had to sign whatever was written in the statement drafted by the police officers.

30. During the same hearing the applicant reiterated that he did not know Mr Koçak and had not set fire to any vehicle. He pointed out that he had been arrested at the age of 15 with no evidence against him, and asked to be released. This request was rejected by the trial court.

31. The applicant but not his lawyer attended the 10th hearing, held on 23 May 2000.

32. In the course of the 11th hearing, held on 25 July 2000 in the absence of the applicant’s lawyer, the trial court was presented with a letter drafted by the applicant’s cell-mates. The letter states that “[the applicant] has serious psychiatric problems. His treatment is being overseen by a psychiatric hospital in Istanbul. He is unable to live without the assistance of others and his health is deteriorating. As such, he is unable to attend the hearings and he refused to attend today’s hearing. We felt the need to send you this letter because we have found out that his lawyer has not been attending the hearings”.

33. According to a medical report prepared by the prison doctor on 24 July 2000 which was appended to the cell-mates’ letter, the applicant had been taken to a psychiatric hospital on 2 June 2000 and returned to the prison on 11 July 2000.

34. The applicant’s mother also attended this hearing and informed the trial court of the applicant’s serious psychiatric problems. She asked for the applicant to be released from the prison. During the same hearing the prosecutor asked the trial court to acquit the applicant of the charge of arson (Article 516 § 7 of the Criminal Code) but to convict him of the offence of membership of an illegal organisation (Article 168 of the Criminal Code).

35. Nevertheless, the trial court ordered the applicant’s continued detention in prison and referred him to a psychiatric hospital with a view to establishing whether he had the necessary criminal capacity (doli capax) at the time of the alleged commission of the offence.

36. On 7 August 2000 the prison doctor reported on the problems which the applicant had been suffering in prison. According to this report, the applicant had attempted suicide in June 1999 by taking an overdose. In August 1999 he had set himself on fire and suffered extensive and serious burns. He had spent three months in hospital where he was treated for his injuries. During that time in hospital he had also received medication for depression. Following his return to the prison his treatment for the burns had continued for five months. His body still bore burn marks.

37. On 2 June 2000 the applicant’s psychological health had deteriorated and he was taken to hospital, where he stayed for a month and a half. His health had deteriorated even further following his return from the hospital and he was now refusing to speak to anyone.

38. The prison doctor concluded in his report that the situation in the prison was not compatible with the applicant’s treatment. The applicant needed to spend a considerable time in a specialised hospital.

39. During the 12th hearing, held on 10 October 2000, Ms Mükrime Avcı, one of the applicant’s legal representatives named above (see paragraph 2), submitted a power of attorney to the trial court and informed that court that she was taking over the applicant’s representation. Ms Avcı argued in her written observations submitted to the trial court the same day that the applicant had only been 15 years old at the time of his arrest. Turkey was a Party to the United Nations Convention on the Rights of the Child. Article 40 § 3 of that Convention recommended that the States Parties establish procedures and institutions specifically for children charged with criminal offences. Indeed, juvenile courts existed in Turkey. However, the applicant had been charged with an offence falling within the jurisdiction of State Security Courts and, as such, the domestic law prevented him from being tried by a juvenile court. Had the applicant been tried before a juvenile court, he would not have been kept in police custody for 12 days, a lawyer would have been appointed to represent him and his case would have been concluded within a short time.

40. The lawyer added that the ill-treatment to which the applicant had been subjected in police custody, coupled with his long detention in prison, had been too much to bear for a child of his age. He had attempted to take his own life on two occasions. He was still suffering from serious psychiatric problems and he found it difficult to attend the hearings. The lawyer asked for the applicant to be released so that he could receive medical treatment.

41. The lawyer also informed the trial court that the applicant had not been taken to the hospital despite the court order of 25 July 2000 (see paragraph 35 above). The same day the trial court ordered the applicant’s release from prison on bail.

42. The applicant attended the 14th hearing, held on 13 March 2001 and informed the trial court that, although he had gone to the hospital for a medical examination, the hospital authorities had refused to examine him as he had no official letter of referral. The trial court issued a new order of referral.

43. The applicant was examined at a psychiatric hospital on 25 April 2001. According to the report pertaining to that examination, other than the two instances referred to above (see paragraph 36), the applicant had made another attempt to kill himself, by slashing his wrists, in September 1998. The extensive burn marks on his arms and body were still visible. His psychological complaints had started during his detention in prison and had worsened in the course of the time he spent there. Between 2 June 2000 and 11 July 2000 he had been treated in hospital for “major depression”. His psychological problems were now in remission. It was concluded in the report that the applicant had not been suffering psychological problems at the time of the commission of the offence and that his current mental state did not affect his criminal responsibility.

44. In its 16th hearing, held on 22 May 2001, the trial court acquitted the applicant of the arson charge but found him guilty of membership of an illegal organisation and sentenced him to eight years and four months’ imprisonment. The trial court stated that the statements made by the applicant in police custody, and then before the prosecutor and the judge at the end of his police custody, had been decisive in reaching the conclusion that he was a member of the illegal organisation. In those statements the applicant had described the “various activities” in which he had been involved. The trial court also concluded that the applicant had been involved in the printing and distribution of illegal leaflets.

45. The applicant appealed. On 13 March 2002 the prosecutor at the Court of Cassation submitted his written observations to that court and asked for the applicant’s conviction to be upheld. These observations were not communicated to the applicant or to his lawyer.

46. In her detailed appeal submissions the applicant’s lawyer pointed out that the only evidence put forward by the prosecution in support of the allegation that her client was a member of the illegal organisation had been the allegation concerning the burning of a vehicle. As established by the trial court, however, no such incident had occurred and the owner of the vehicle had made no such complaint. There was no place in the Turkish legal system for abstract concepts such as “various activities” (see paragraph 44 above). For any activity to be relied on in evidence, it should have been set out clearly and supported with adequate evidence. Furthermore, the trial court’s judgment was silent as to why and how it was concluded that the applicant had been involved in the printing and distribution of the illegal organisation’s leaflets. The lawyer also reiterated her arguments concerning the applicant’s age and her references to the United Nations Convention on the Rights of the Child (see paragraph 39 above).

47. On 20 May 2002 the Court of Cassation upheld the applicant’s conviction.

48. According to the information provided to the Court by the applicant’s lawyer, in 2002 the applicant left Turkey for Belgium, where he was subsequently granted refugee status.

II. RELEVANT DOMESTIC LAW AND PRACTICE

49. Article 125 of the Criminal Code as it stood at the material time provided that:

“Anyone committing an act designed to subject the State or a part of the State to the domination of a foreign State, to diminish its independence or to impair its unity, or which is designed to remove from the administration of the State a part of the territory under its control shall be liable to the death penalty.”

50. Article 168 of the Criminal Code provided:

“Any person who, with the intention of committing the offences defined in sections 125, 131, 146, 147, 149 or 156, forms an armed gang or organisation or takes leadership ... or command of such a gang or organisation or assumes some special responsibility within it shall be sentenced to not less than fifteen years’ imprisonment.

The other members of the gang or organisation shall be sentenced to not less than five and not more than fifteen years’ imprisonment.”

51. Article 516 of the Criminal Code provided:

“Any person who destroys, demolishes, spoils or damages property owned by another person shall, upon the complaint of the aggrieved person, be sentenced to not less than one and not more than three years’ imprisonment...”

According to paragraph 7 of this Article, if the offence in question was carried out using inflammable or explosive material and if the property in question was a motor vehicle, the sentence to be imposed varied between three and seven years.

52. At the material time Article 30 of Law no. 3842 of 18 November 1992, amending the legislation on criminal procedure, provided that, with regard to offences within the jurisdiction of the State Security Courts, any arrested person had to be brought before a judge within forty-eight hours at the latest, or, in the case of offences committed by more than one person, within fifteen days.

53. Article 138 of the Code of Criminal Procedure as it stood at the material time stipulated that, from the time of their arrest, persons under the age of 18 should be given the assistance of an officially assigned legal representative without having to ask for it. According to Article 31 of the above-mentioned Law no. 3842, however, Article 138 was not applicable to persons accused of offences within the jurisdiction of the State Security Courts.

54. According to Article 6 § 1 of the Law on the Establishment, Duties and Procedures of Juvenile Courts (Law No. 2253 of 21 November 1979; repealed and replaced by Law No. 5395 of 15 July 2005 on the Protection of the Child), only juvenile courts had the power to try persons under the age of 15. According to the last paragraph of that Article, however, even children under the age of 15 charged with offences falling within the jurisdiction of State Security Courts were to be tried before those courts rather than before juvenile courts.

55. Article 37 of Law No. 2253 also stipulated that minors could only be detained on remand in prisons specially designed for them. In places where no such prisons existed, minors were to be kept in a part of a normal prison separate from where adults were detained. For the purposes of this Law the term “minor” means persons who were under 15 years of age at the time when the offence was committed.

56. Article 107 (b) of the Regulations on Prison Administration and Execution of Sentences (dated 5 July 1967) stipulated that detainees under the age of 18 were to be kept separately from other detainees. Under Article 106 of the same Regulations, detainees had the possibility to “inform prison governors, prosecutors and the Ministry of Justice of their complaints and requests”.

57. Pursuant to the Law on the Protection of the Child, which on 15 July 2005 replaced the above-mentioned Law on the Establishment, Duties and Procedures of Juvenile Courts, persons under the age of 18 can only be tried before juvenile courts. However, if the prosecuting authorities allege that the offence with which the juvenile is charged was committed jointly with adults, the juvenile may be tried before the ordinary criminal courts together with those adults.

III. RELEVANT INTERNATIONAL TEXTS

58. The United Nations Convention on the Rights of the Child 1989 (hereafter, “the UN Convention”), adopted by the General Assembly of the United Nations on 20 November 1989, has binding force under international law on the Contracting States, including all of the member States of the Council of Europe.

Article 1 of the UN Convention states:

“For the purposes of the present Convention, a child means every human being below the age of eighteen years unless, under the law applicable to the child, majority is attained earlier.”

Article 3(i) states:

“In all actions concerning children, whether undertaken by public or private social welfare institutions, courts of law, administrative authorities or legislative bodies, the best interests of the child shall be a primary consideration.”

Article 37(a) and (b) provides:

“States Parties shall ensure that:

(a) No child shall be subjected to torture or other cruel, inhuman or degrading treatment or punishment. Neither capital punishment nor life imprisonment without the possibility of release shall be imposed for offences committed by persons below eighteen years of age.

(b) No child shall be deprived of his or her liberty unlawfully or arbitrarily. The arrest, detention or imprisonment of a child shall be in conformity with the law and shall be used only as a measure of last resort and for the shortest appropriate period of time

(c) Every child deprived of liberty shall be treated with humanity and respect for the inherent dignity of the human person, and in a manner which takes into account the needs of persons of his or her age. In particular, every child deprived of liberty shall be separated from adults unless it is considered in the child’s best interest not to do so and shall have the right to maintain contact with his or her family through correspondence and visits, save in exceptional circumstances;

(d) Every child deprived of his or her liberty shall have the right to prompt access to legal and other appropriate assistance, as well as the right to challenge the legality of the deprivation of his or her liberty before a court or other competent, independent and impartial authority, and to a prompt decision on any such action.”

Article 40 provides as relevant:

“1. States Parties recognise the right of every child alleged as, accused of, or recognised as having infringed the penal law to be treated in a manner consistent with the promotion of the child’s sense of dignity and worth, which reinforces the child’s respect for the human rights and fundamental freedoms of others and which takes into account the child’s age and the desirability of promoting the reintegration and the child’s assuming a constructive role in society.

2. To this end ... the States Parties shall, in particular, ensure that:

...

(b) Every child alleged as or accused of having infringed the penal law has at least the following guarantees:

...

(ii) To be informed promptly and directly of the charges against him or her, and, if appropriate, through his or her parents or legal guardians, and to have legal or other appropriate assistance in the preparation and presentation of his or her defence;

(iii) To have the matter determined without delay by a competent, independent and impartial authority or judicial body in a fair hearing according to law, in the presence of legal or other appropriate assistance and, unless it is considered not to be in the best interest of the child, in particular, taking into account his or her age or situation, his or her parents or legal guardians;

(iv) Not to be compelled to give testimony or to confess guilt; to examine or have examined adverse witnesses and to obtain the participation and examination of witnesses on his or her behalf under conditions of equality;

...

(vii.) To have his or her privacy fully respected at all stages of the proceedings.

...”

59. The relevant part of the Concluding Observations of the United Nations Committee on the Rights of the Child: Turkey (09/07/2001(CRC/C/15/Add.152.)) provides as follows:

“65. ... The fact that detention is not used as a measure of last resort and that cases have been reported of children being held incommunicado for long periods is noted with deep concern. The Committee is also concerned that there are only a small number of juvenile courts and none of them are based in the eastern part of the country. Concern is also expressed at the long periods of pre-trial detention and the poor conditions of imprisonment and at the fact that insufficient education, rehabilitation and reintegration programmes are provided during the detention period.

66. The Committee recommends that the State party continue reviewing the law and practices regarding the juvenile justice system in order to bring it into full compliance with the Convention, in particular articles 37, 40 and 39, as well as with other relevant international standards in this area, such as the United Nations Standard Minimum Rules for the Administration of Juvenile Justice (the Beijing Rules) and the United Nations Guidelines for the Prevention of Juvenile Delinquency (the Riyadh Guidelines), with a view to raising the minimum legal age for criminal responsibility, extending the protection guaranteed by the Juvenile Law Court to all children up to the age of 18 and enforcing this law effectively by establishing juvenile courts in every province. In particular, it reminds the State party that juvenile offenders should be dealt with without delay, in order to avoid periods of incommunicado detention, and that pre-trial detention should be used only as a measure of last resort, should be as short as possible and should be no longer than the period prescribed by law. Alternative measures to pre-trial detention should be used whenever possible.”

60. The recommendation of the Committee of Ministers to Member States of the Council of Europe on social reactions to juvenile delinquency (no. R (87)20), adopted on 17 September 1987 at the 410th meeting of the Ministers’ Deputies, insofar as relevant, reads as follows:

“Recommends the governments of member states to review, if necessary, their legislation and practice with a view: ...

7. to exclude the remand in custody of minors, apart from exceptional cases of very serious offences committed by older minors; in these cases, restricting the length of remand in custody and keeping minors apart from adults; arranging for decisions of this type to be, in principle, ordered after consultation with a welfare department on alternative proposals ...”

61. Article 17 of the European Social Charter 1961 regulates the right of mothers and children to social and economic protection. In that context, the European Committee of Social Rights noted in its Conclusions XVII-2 (2005, Turkey) that the length of pre-trial detention of young offenders was long and the conditions of imprisonment poor.

62. In the report pertaining to its visits carried out in Turkey between 5 and 17 October 1997, the European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (“the CPT”) expressed its serious misgivings “as regards the policy of having juveniles (i.e. 11 to 18 year olds) who are remanded in custody placed in adult prisons” (CPT/Inf(99) 2 EN, publication date: 23 February 1999).

63. In its report prepared in respect of its visits conducted in Turkey between 16 and 29 March 2004 (CPT/Inf (2005) 18), the CPT stated the following:

“[i]n the reports on its visits in 1997 and September 2001, the CPT has made clear its serious misgivings concerning the policy of having juveniles who are remanded in custody placed in prisons for adults. A combination of mediocre material conditions and an impoverished regime has all too often created an overall environment which is totally unsuitable for this category of inmate. The facts found in the course of the March 2004 visit have only strengthened those misgivings. Here again, the laudable provisions of the Ministry of Justice circular of 3 November 1997 (“the physical conditions of the prison sections allocated to juvenile offenders shall be revised and improved to conform with child psychology and enable practising educative programmes, aptitude intensive games and sports activities”) have apparently had little practical impact.”

64. According to UNICEF, the juvenile justice system is still in its infancy in Turkey in 2008. Judges were learning about child-sensitive detention centres, alternative dispute resolution and due process for children in conflict with the law.

THE LAW

I. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 3 OF THE CONVENTION

65. Relying on Article 3 of the Convention the applicant complained that his trial before the Istanbul State Security Court, coupled with his detention together with adults, had caused him mental suffering. Article 3 of the Convention provides as follows:

“No one shall be subjected to torture or to inhuman or degrading treatment or punishment.”

66. The Government contested that argument.

A. Admissibility

67. Referring to the Regulations on Prison Administration and Execution of Sentences (see paragraph 56 above), the Government maintained that the applicant had failed to exhaust domestic remedies because neither he nor his lawyer had lodged a complaint under Article 106 of the Regulations to complain about the applicant’s detention with adults. The Government also pointed out that it would have been possible for the applicant to bring his complaints to the attention of the trial court or the Court of Cassation.

68. The applicant responded that, in view of the unambiguous wording of the domestic regulations and relevant international conventions, the authorities had been under an obligation to keep him separately from adult detainees. Since the applicable domestic legislation clearly anticipated the potential dangers to the well-being of a child of the age he had been at the time, it was not justifiable for the Government to argue that the judges and the prison authorities had been ignorant of those dangers when detaining him in an adult prison.

69. The Court recalls that, according to its established case-law, the purpose of the domestic remedies rule contained in Article 35 § 1 of the Convention is to afford the Contracting States the opportunity of preventing or putting right the violations alleged before they are submitted to the Court. However, the only remedies to be exhausted are those which are effective. It is incumbent on the Government claiming non-exhaustion to satisfy the Court that the remedy was an effective one, available in theory and in practice at the relevant time (see, inter alia, Vernillo v. France, judgment of 20 February 1991, Series A no. 198, § 27, and Dalia v. France, judgment of 19 February 1998, Reports of Judgments and Decisions 1998-I, § 38).

70. Once this burden of proof has been satisfied, it falls to the applicant to establish that the remedy advanced by the Government was in fact exhausted, or was for some reason inadequate and ineffective in the particular circumstances of the case, or that there existed special circumstances absolving him or her from this requirement (see Aksoy v. Turkey, judgment of 18 December 1996, Reports 1996-VI, § 52).

71. The Court further notes that the application of this rule must make due allowance for the context. Accordingly, it has recognised that Article 35 § 1 must be applied with some degree of flexibility and without excessive formalism (see the Akdıvar and Others v. Turkey judgment of 16 September 1996, Reports 1996-IV, § 69).

72. The Court notes that the applicant was arrested on 30 September 1995 and detained in police custody for a period of twelve days during which, pursuant to domestic legislation in force at the time, he did not have access to a lawyer or to any member of his family (see paragraph 53 in fine above). At the end of that police custody on 12 October 1995 he was questioned by a prosecutor and a judge, again in the absence of a lawyer. The same day the judge ordered his detention in prison. In these circumstances, the Court considers it unrealistic to expect a fifteen-year-old person, who had just been released from twelve days of incommunicado police custody, to refer to the Regulations on Prison Administration and Execution of Sentences and ask to be detained separately from adult prisoners.

73. Furthermore, the Court observes that, when ordering the applicant’s detention in prison, the judge had in his possession information showing the applicant’s date of birth. It appears, therefore, that although the judge was aware that the applicant was only fifteen years of age, he acted in complete disregard of the applicable procedure by ordering the applicant’s detention in an adult prison.

74. The first time the applicant was represented by a lawyer was during the third hearing, which was held on 18 April 1996, that is, some six months after his detention in prison had been ordered (see paragraph 18 above). In the course of those six months the trial court did not only allow the applicant to be unrepresented by a lawyer, but also on two occasions ordered his continued detention in the prison (see paragraphs 15-17 above).

75. The lawyer who represented the applicant between 18 April 1996 and 10 October 2000, for her part, manifestly failed to defend the applicant adequately. As well as not attending 17 of the 25 hearings, she also failed to inform the trial court of the psychological problems faced by the applicant in the prison or his three attempts to kill himself.

76. In the end, it was the applicant’s fellow inmates who became aware of that lawyer’s failure to represent the applicant adequately and took the initiative to inform the trial court about the medical problems faced by the applicant (see paragraph 32 above).

77. The existence of the applicant’s problems was confirmed by the prison doctor in his report of 7 August 2000. In that report the doctor informed the trial court that the applicant had set himself on fire, slashed his wrists and taken an overdose and that he had been in and out of hospital on a number of occasions. The doctor also informed the trial court that the situation in the prison was unsatisfactory for the applicant’s treatment; he needed to spend a considerable time in a specialised hospital (see paragraph 38 above).

78. Even after having been informed about the applicant’s medical problems and the unsuitability of the prison for their treatment, the trial court ordered the applicant’s continued detention in prison.

79. In the present case the Government have not submitted any documents or other evidence showing that the remedy referred to by them was effective for the purposes of Article 35 § 1 of the Convention. Having regard to the widespread practice of detaining minors in adult prisons in Turkey as highlighted in the reports of certain international organisations (see paragraphs 59-64 above), the Court has doubts about the effectiveness of that remedy.

80. In any event, the Court considers that the special circumstances described above absolved the applicant from the requirement to exhaust domestic remedies in respect of his complaints under Article 3 of the Convention. Consequently, this complaint cannot be rejected for non-exhaustion of domestic remedies.

81. The Court considers that the complaint is not manifestly ill-founded within the meaning of Article 35 § 3 of the Convention and finds no other ground to declare it inadmissible. It must therefore be declared admissible.

B. Merits

82. Referring to the Court’s case-law under Article 3 of the Convention, the applicant submitted that the Contracting Parties were under an obligation to take measures to ensure that individuals within their jurisdiction were not subjected to ill-treatment. Such measures should provide effective protection particularly in respect of children and other vulnerable persons and they should include the taking of reasonable steps to prevent ill-treatment of which the authorities had or ought to have had knowledge.

83. In his case the respondent State had failed, notwithstanding its obligations both under its own domestic legislation and under international conventions to which it was a party, to provide effective protection against the severity of the applicant’s arbitrary detention in an adult prison where he was kept with adults for a period of over five years. Furthermore, for the first eighteen months of that period he had been tried for an offence carrying the death penalty. As he was being tried for an offence falling within the jurisdiction of the State Security Courts, he had been subjected to a severely limited visiting regime in the prison. He had not, for example, had the opportunity to have open visits with his family. The conditions of his detention had adversely affected his mental health and had led him to attempt suicide.

84. He complained that the above-mentioned problems, coupled with his trial before the Istanbul State Security Court, had caused him psychological suffering amounting to inhuman and degrading treatment.

85. The applicant further complained that during his time in prison he had not been provided with adequate medical care, notwithstanding the seriousness of his health problems. In his opinion, the failure to release him, at least temporarily, to enable him to obtain adequate medical care had also amounted to inhuman treatment contrary to Article 3 of the Convention.

86. In support of his complaints the applicant referred to the CPT reports (see paragraphs 62-63 above) in which the CPT expressed its misgivings as regards the policy of detaining juveniles in adult prisons in Turkey.

87. The Government did not dispute that the applicant had been kept in prison together with adults. Referring to the medical report of 25 April 2001 (see paragraph 43 above), they maintained that the applicant had not suffered any mental problems which would have exempted him from being criminally liable for his actions. They also argued that the ill-treatment allegedly suffered by the applicant had not attained the minimum level of severity falling within the scope of Article 3 of the Convention.

88. The Court observes at the outset that the applicant’s detention in an adult prison was in contravention of the applicable Regulations which were in force at the time (see paragraph 56 above) and which reflected Turkey’s obligations under International Treaties (see paragraph 58 above).

89. It further observes that, according to the medical report drawn up on 25 April 2001 (see paragraph 43 above), the applicant’s psychological problems had begun during his detention in the prison and worsened in the course of his five-year detention there. The medical reports of 24 July 2000 and 7 August 2000 also detailed the serious medical problems from which the applicant was suffering in the prison. The Court considers that the fact that the applicant was found to be fit for trial and his psychological problems to be in remission some six months after his release from the prison does not alter the seriousness of the medical problems he experienced whilst detained.

90. As pointed out by the Government, ill-treatment must attain the minimum level of severity for it to fall within the scope of Article 3 of the Convention (see Ireland v. the United Kingdom, judgment of 18 January 1978, Series A no. 25, § 162). The assessment of this minimum is relative: it depends on all the circumstances of the case, such as the duration of the treatment, its physical and/or mental effects and, in some cases, the sex, age and state of health of the victim (see, among other authorities, Tekin v. Turkey, judgment of 9 June 1998, Reports 1998-IV, § 52).

91. In the present case, the Court disagrees with the Government’s submissions that the applicant’s problems did not reach the minimum level of severity to fall within the scope of Article 3 of the Convention. The applicant was only fifteen years old when he was detained in a prison where he spent the next five years of his life together with adult prisoners. For the first six and a half months of that period he had no access to legal advice. Indeed, as detailed above (see paragraphs 74 and 75 above), he did not have adequate legal representation until some five years after he was first detained in prison. These circumstances, coupled with the fact that for a period of eighteen months he was tried for an offence carrying the death penalty, must have created complete uncertainty for the applicant as to his fate.

92. The Court considers that the above-mentioned features of his detention undoubtedly caused the applicant’s psychological problems which, in turn, tragically led to his repeated attempts to take his own life.

93. The Court further considers that the national authorities were not only directly responsible for the applicant’s problems, but also manifestly failed to provide adequate medical care for him. There are no documents in the file to indicate that the trial court was informed about the applicant’s problems and his suicide attempts until the summer of 2000 (see paragraphs 32 and 36 above). Nor are there any documents in the file to show that the trial court showed any concern for the applicant when he repeatedly failed to turn up for the hearings. In fact, the first time the trial court was informed about the applicant’s problems was not by any official responsible for prisoners – such as a prison governor or a prison doctor – all of whom were aware of these problems, but by the applicant’s cell-mates (see paragraph 32 above). It was those cell-mates who also forwarded the prison doctor’s medical report to the trial court (see paragraph 33 above).

94. According to that report, the prison was not an adequate place for the applicant’s treatment; he needed to spend a considerable time in a specialist hospital (see paragraph 38 above). The Court notes with regret that that information provided by the prison doctor did not spur the trial court into action to ensure adequate medical care for the applicant. The only step taken by the trial court was to refer the applicant to a hospital – not for treatment for his medical problems but for a medical examination with a view to establishing whether he had had the necessary criminal capacity (doli capax) when he allegedly committed the offence with which he had been charged (see paragraph 35 above).

95. Indeed, as pointed out by the applicant, the trial court not only failed to ensure that he received medical care, but even prevented him and his family from doing so by refusing to release him on bail for an additional period of two and a half months (see paragraphs 35 and 41 above).

96. At this juncture the Court reiterates that, although Article 3 of the Convention cannot be construed as laying down a general obligation to release detainees on health grounds, it nonetheless imposes an obligation on the State to protect the physical well-being of persons deprived of their liberty, for example by providing them with the requisite medical assistance (see Mouisel v. France, no. 67263/01, § 40, ECHR 2002‑IX and the cases cited therein). As set out above, the authorities did not acquit themselves of that obligation.

97. It must also be noted that no action appears to have been taken, notwithstanding the applicant’s psychological problems and his first suicide attempt, to prevent him from making any further such attempts (see, in this connection, Keenan v. the United Kingdom, no. 27229/95, §§ 112-116, ECHR 2001‑III).

98. Having regard to the applicant’s age, the length of his detention in prison together with adults, the failure of the authorities to provide adequate medical care for his psychological problems, and, finally, the failure to take steps with a view to preventing his repeated attempts to commit suicide, the Court entertains no doubts that the applicant was subjected to inhuman and degrading treatment. There has accordingly been a violation of Article 3 of the Convention.

99. The Court considers it unnecessary to examine separately the complaint that the applicant’s trial by a State Security Court had also amounted to ill-treatment within the meaning of Article 3 of the Convention.

II. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLES 5 § 3 AND 13 OF THE CONVENTION

100. The applicant complained under Article 5 § 3 of the Convention that the length of his detention on remand was excessive. He further contended under Article 13 of the Convention that there were no remedies in domestic law to challenge the length of his detention on remand. The Court considers that the complaint formulated under Article 13 of the Convention should be examined solely from the standpoint of Article 5 § 4 of the Convention. Article 5 § 3 and 4 provide as follows:

“3. Everyone arrested or detained in accordance with the provisions of paragraph 1 (c) of this Article shall be ... entitled to trial within a reasonable time or to release pending trial...

4. Everyone who is deprived of his liberty by arrest or detention shall be entitled to take proceedings by which the lawfulness of his detention shall be decided speedily by a court and his release ordered if the detention is not lawful.”

101. The Government contested these arguments and maintained that the applicant had been detained as a remand prisoner between 30 September 1995 and 17 October 1997. After that latter date he had been serving his prison sentence and was therefore no longer on remand.

102. The Court observes that the applicant’s detention, for the purposes of Article 5 § 3 of the Convention, began when he was arrested on 30 September 1995 and continued until he was convicted by the trial court on 17 October 1997. From 17 October 1997 until his conviction was quashed by the Court of Cassation on 12 March 1998, he was detained “after conviction by a competent court”, within the meaning of Article 5 § 1 (a) and therefore that period of his detention falls outside the scope of Article 5 § 3 (see Solmaz v. Turkey, no. 27561/02, § 34, ECHR 2007‑II (extracts) and the cases cited therein). From 12 March 1998 until his release on bail on 10 October 2000, however, the applicant was once more in pre-trial detention for the purposes of Article 5 § 3 of the Convention. It follows that the applicant spent a total of four years, seven months and fifteen days as a remand prisoner.

A. Admissibility

103. The Government argued that the applicant could not claim to be a victim of a violation of Article 5 § 3 of the Convention because the time spent by him on remand was subsequently deducted from the sentence imposed on him by the trial court on 22 May 2001 (see paragraph 44 above).

104. The Court has already examined similar submissions made by the respondent Government in other cases (see, for example, Arı and Şen v. Turkey, no. 33746/02, § 19, 2 October 2007 and the cases cited therein) and concluded that the deduction of the time spent in prison as a remand prisoner from the later sentence could not eliminate a violation of Article 5 § 3. In the present case the Government have not submitted any arguments which could lead the Court to reach a different conclusion. Accordingly, the Government’s objection to the applicant’s victim status must be rejected.

105. The Court considers that these complaints are not manifestly ill-founded within the meaning of Article 35 § 3 of the Convention. It further notes that they are not inadmissible on any other grounds. They must therefore be declared admissible.

B. Merits

1. Article 5 § 3 of the Convention

106. The Government argued that there had been a genuine requirement of public interest for the continued detention of the applicant, who had been charged with a serious offence. There had also been a high risk of him escaping or destroying the evidence against him.

107. The applicant maintained his allegations.

108. The Court observes that the Government, beyond arguing that the applicant’s detention was justified on account of the offence with which he was charged, did not argue that alternative methods had been considered first and that his detention had been used only as a measure of last resort, in compliance with their obligations under both domestic law and a number of international conventions (cf. for example Nart v. Turkey, no. 20817/04, § 22, 6 May 2008). Nor are there any documents in the file to suggest that the trial court, which ordered the applicant’s continued detention on many occasions, at any time displayed concern about the length of the applicant’s detention. Indeed, the lack of any such concern by the national authorities in Turkey as regards the detention of minors is evident in the reports of the international organisations cited above (paragraphs 61-64).

109. In at least three judgments concerning Turkey, the Court has expressed its misgivings about the practice of detaining children in pre-trial detention (see Selçuk v. Turkey, no. 21768/02, § 35, 10 January 2006; Koşti and Others v. Turkey, no. 74321/01, § 30, 3 May 2007; and Nart v. Turkey, cited above, § 34) and found violations of Article 5 § 3 of the Convention for considerably shorter periods than that spent by the applicant in the present case. For example, in Selçuk the applicant had spent some four months in pre-trial detention when he was sixteen years old and in Nart the applicant had spent forty-eight days in detention when he was seventeen years old. In the present case, the applicant was detained from the age of fifteen and was kept in pre-trial detention for a period in excess of four and a half years.

110. In the light of the foregoing, the Court considers that the length of the applicant’s detention on remand was excessive and in violation of Article 5 § 3 of the Convention.

2. Article 5 § 4 of the Convention

111. The Government submitted that the applicant did in fact have the possibility of challenging his pre-trial detention by lodging objections pursuant to Articles 297-304 of the Code of Criminal Procedure (compare Bağrıyanık v. Turkey, no. 43256/04, § 19, 5 June 2007).

112. The Court has already examined the possibility of challenging the lawfulness of pre-trial detention in Turkey at the relevant time and concluded that it offered little prospect of success in practice and that it did not provide for a procedure that was genuinely adversarial for the accused (see Koşti, cited above, § 22; Bağrıyanık, cited above, §§ 50-51; and Doğan Yalçın v. Turkey, no. 15041/03, § 43, 19 February 2008). The Court finds no particular circumstances in the instant case which would require it to depart from its previous findings.

113. In the light of the foregoing the Court concludes that there has been a breach of Article 5 § 4 of the Convention.

III. ALLEGED VIOLATIONS OF ARTICLE 6 OF THE CONVENTION

114. Under Article 6 § 1 of the Convention, the applicant alleged that

- he had been denied a fair hearing by an independent and impartial tribunal on account of the presence of the military judge on the bench of the Istanbul State Security Court which had tried and convicted him;

- the criminal proceedings against him had not been concluded within a reasonable time;

- the principle of equality of arms had been violated on account of his inability to respond to the public prosecutor’s submissions since he had been a minor, suffering from psychological problems;

- the written observations of the principal public prosecutor at the Court of Cassation had not been served on him; and that

- the judgment of the Istanbul State Security Court had been arbitrary and lacked reasoning.

115. The applicant also alleged a violation of Article 6 § 2 of the Convention because the bill of indictment drafted by the public prosecutor at the Istanbul State Security Court had been based on a report prepared by the security forces. He further maintained under the same head that the excessive length of his detention on remand had violated his right to the presumption of innocence.

116. The applicant complained under Article 6 § 3 of the Convention that he had not been informed of the charges against him and that he had been deprived of his right to have adequate time and facilities for the preparation of his defence. Although he had been unable to defend himself, he had not been appointed a lawyer. The relevant parts of Article 6 of the Convention provide as follows:

“1. In the determination of ... any criminal charge against him, everyone is entitled to a fair ... hearing within a reasonable time by an independent and impartial tribunal...

2. Everyone charged with a criminal offence shall be presumed innocent until proved guilty according to law.

3. Everyone charged with a criminal offence has the following minimum rights:

(a) to be informed promptly, in a language which he understands and in detail, of the nature and cause of the accusation against him;

(b) to have adequate time and facilities for the preparation of his defence;

(c) to defend himself in person or through legal assistance of his own choosing or, if he has not sufficient means to pay for legal assistance, to be given it free when the interests of justice so require;

...”

117. The Government contested the applicant’s arguments and maintained that his trial had been fair.

A. Admissibility

118. The Court notes that these complaints are not manifestly ill-founded within the meaning of Article 35 § 3 of the Convention. It further notes that they are not inadmissible on any other grounds. They must therefore be declared admissible.

B. Merits

119. The applicant submitted that at the time of his arrest he had only been 15 years of age, and that he had been kept in police custody for a period of 13 days and questioned there without the assistance of a lawyer. He had subsequently been tried for an offence carrying the death penalty and his mental stability had deteriorated over time. He had not been able to attend a large number of the hearings because of injuries resulting from his suicide attempts and because of his psychological problems. He had not had the assistance of a lawyer or a psychologist to cope with such an onerous trial and he had not had the opportunity to examine the case or adduce evidence in his favour.

120. In respect of the above, and referring to the judgments in the cases of T. v. the United Kingdom [GC] (no. 24724/94, 16 December 1999) and V. v. the United Kingdom [GC] (no. 24888/94, ECHR 1999‑IX), the applicant complained that he had been deprived of the opportunity to participate effectively in his trial.

121. The Government submitted that the police had reminded the applicant of the charges against him and his rights. Furthermore, he had benefited from the assistance of a legal representative right from the beginning of the proceedings.

122. The Court observes that in a number of applications against Turkey involving a complaint of an alleged lack of independence and impartiality on the part of State Security Courts, the Court has limited its examination to that aspect alone, not deeming it necessary to address any other complaints relating to the fairness of the impugned proceedings (see, inter alia, Ergin v. Turkey (No. 6), no. 47533/99, § 55, 4 May 2006). However, the Court deems it necessary to put this well-rehearsed approach aside in the instant case because the particularly grave circumstances of the application present more compelling issues involving the effective participation of a minor in his trial and the right to legal assistance.

123. The Court reiterates that the right of an accused under Article 6 of the Convention to participate effectively in his or her criminal trial generally includes not only the right to be present, but also to hear and follow the proceedings. Such rights are implicit in the very notion of an adversarial procedure and can also be derived from the guarantees contained, in particular, in sub-paragraph (c) of paragraph 3 of Article 6 – “to defend himself in person”.

124. “Effective participation” in this context presupposes that the accused has a broad understanding of the nature of the trial process and of what is at stake for him or her, including the significance of any penalty which may be imposed (see, most recently, Timergaliyev v. Russia, no. 40631/02, § 51, 14 October 2008, and the cases cited therein). It also requires that he or she, if necessary with the assistance of, for example, an interpreter, lawyer, social worker or friend, should be able to understand the general thrust of what is said in court. The defendant should be able to follow what is said by the prosecution witnesses and, if represented, to explain to defence counsel his or her version of events, point out any statements with which he or she disagrees and make the trial court aware of any facts which should be put forward for the defence (see Stanford v. the United Kingdom, judgment of 23 February 1994, Series A no. 282-A, § 30).

125. The applicant in the present case was arrested on 30 September 1995 and subsequently charged with an offence for which the only punishment foreseen was the death penalty. Despite his very young age, the legislation applicable at the time prevented the applicant from having his trial conducted before a juvenile court (see paragraph 54 above) and from having a lawyer appointed for him by the State (see paragraph 53 above).

126. He was not represented by a lawyer until 18 April 1996, that is some six and a half months after he was arrested. While he remained unrepresented he was questioned by the police, a prosecutor and a duty judge, indicted, and then questioned by the trial court (see paragraphs 7, 11‑13 and 16-17; see also Salduz v. Turkey [GC], no. 36391/02, §§ 50-63, 27 November 2008 concerning the absence of legal representation for a minor in police custody).

127. Fourteen hearings were held in the course of the first trial and 16 in the retrial. The applicant did not attend at least 14 of those hearings. He claimed that his failure to attend had been due to his health problems. This claim, which is supported by medical evidence (see paragraphs 32, 33 and 36‑38 above), was not disputed by the Government. Furthermore, as pointed out above, the trial court did not entertain any concerns about the applicant’s absences from the hearings or take steps to ensure his attendance.

128. In these circumstances the Court cannot consider that the applicant was able to participate effectively in the trial. Furthermore, for the reasons set out below, the Court does not consider that the applicant’s inability to participate in his trial was compensated by the fact that he was represented by a lawyer from 18 April 1996 onwards (contrast Stanford, cited above, § 30).

129. The lawyer, who declared during the third hearing, held on 18 April 1996, that she would be representing the applicant from then on, failed to attend 17 of the 25 hearings. In fact, in the course of the retrial this particular lawyer attended only one of the hearings, held on 18 March 1999. During the crucial final stages of the retrial from 18 March 1999 until he was represented by Ms Avcı on 10 October 2002 (see paragraph 39 above) the applicant was completely without any legal assistance.

130. At this juncture the Court reiterates its established case-law according to which the State cannot normally be held responsible for the actions or decisions of an accused person’s lawyer (see Stanford, cited above, § 28) because the conduct of the defence is essentially a matter between the defendant and his counsel, whether appointed under a legal-aid scheme or privately financed (see Czekalla v. Portugal, no. 38830/97, § 60, ECHR 2002‑VIII; see also Bogumil v. Portugal, no. 35228/03, § 46, 7 October 2008). Nevertheless, in case of a manifest failure by counsel appointed under the legal aid scheme to provide effective representation, Article 6 § 3 (c) of the Convention requires the national authorities to intervene (ibid).

131. In the present case the lawyer representing the applicant was not appointed under the legal aid scheme. Nevertheless, the Court considers that the applicant’s young age, the seriousness of the offences with which he was charged, the seemingly contradictory allegations levelled against him by the police and a prosecution witness (see paragraphs 8, 18, 28 and 29 above), the manifest failure of his lawyer to represent him properly and, finally, his many absences from the hearings, should have led the trial court to consider that the applicant urgently required adequate legal representation. Indeed, an accused is entitled to have a lawyer assigned by the court of its own motion “when the interests of justice so require” (see Vaudelle v. France, no. 35683/97, § 59, ECHR 2001-I).

132. The Court has had regard to the entirety of the criminal proceedings against the applicant. It considers that the shortcomings highlighted above, including in particular the de facto lack of legal assistance for most of the proceedings, exacerbated the consequences of the applicant’s inability to participate effectively in his trial and infringed his right to due process.

133. There has, therefore, been a violation of Article 6 § 1 of the Convention in conjunction with Article 6 § 3 (c).

IV. OTHER ALLEGED VIOLATIONS OF THE CONVENTION

134. The applicant complained that he had not had an effective remedy, within the meaning of Article 13 of the Convention, in respect of his complaints under Article 6 of the Convention. Finally, relying on Article 14 of the Convention the applicant alleged that he had been discriminated against because he had been tried by a State Security Court instead of a juvenile court.

135. The Court considers that these complaints may be declared admissible. However, having regard to the violations found above the Court deems it unnecessary to examine these complaints separately on the merits.

V. APPLICATION OF ARTICLE 41 OF THE CONVENTION

136. Article 41 of the Convention provides:

“If the Court finds that there has been a violation of the Convention or the Protocols thereto, and if the internal law of the High Contracting Party concerned allows only partial reparation to be made, the Court shall, if necessary, afford just satisfaction to the injured party.”

A. Damage

137. The applicant submitted that, at the time of his arrest, he had been working and earning approximately 200 euros (EUR) per month. As a result of his arrest and detention he had been unable to work for a period of five years and one month. Thus, his lost earnings, together with interest, had amounted to EUR 32,000. He claimed that this amount should be awarded to him in respect of pecuniary damage.

138. The applicant also claimed EUR 103,000 in respect of non-pecuniary damage.

139. The Government contested the claims.

140. The Court does not discern any causal link between the violations found and the pecuniary damage alleged; it therefore rejects this claim. However, having regard to the particularly grave circumstances of the present case and the nature of the multiple violations found, it awards the applicant EUR 45,000 in respect of non-pecuniary damage.

B. Costs and expenses

141. The applicant also claimed 6,050 Turkish liras (approximately EUR 3,735 at the time of the submission of the claim in 2006) for the costs and expenses incurred before the domestic courts, and 79,670 Turkish liras (EUR 49,200) for those incurred before the Court. In support of his claim the applicant submitted a schedule of costs, showing the hours spent by his two lawyers on the case.

142. The Government considered the sums to be excessive and unsupported by adequate documentation.

143. According to the Court’s case-law, an applicant is entitled to the reimbursement of costs and expenses only in so far as it has been shown that these have been actually and necessarily incurred and were reasonable as to quantum. In the present case, regard being had to the documents in its possession and the above criteria, the Court considers it reasonable to award the sum of EUR 5,000, less EUR 850 received by way of legal aid from the Council of Europe - a total of EUR 4, 150 - covering costs under all heads,

C. Default interest

144. The Court considers it appropriate that the default interest should be based on the marginal lending rate of the European Central Bank, to which should be added three percentage points.

FOR THESE REASONS, THE COURT UNANIMOUSLY

1. Declares the application admissible;

2. Holds that there has been a violation of Article 3 of the Convention;

3. Holds that there has been a violation of Article 5 § 3 of the Convention;

4. Holds that there has been a violation of Article 5 § 4 of the Convention;

5. Holds that there has been a violation of Article 6 § 1 of the Convention in conjunction with Article 6 § 3 (c);

6. Holds that there is no need to examine separately the complaints under Articles 13 and 14 of the Convention;

7. Holds

(a) that the respondent State is to pay the applicant, within three months from the date on which the judgment becomes final in accordance with Article 44 § 2 of the Convention, the following sums, to be converted into the national currency of the respondent State at the rate applicable at the date of settlement:

(i) EUR 45,000 (forty-five thousand euros), plus any tax that may be chargeable, in respect of non-pecuniary damage,

(ii) EUR 4,150 (four thousand one hundred and fifty euros), plus any tax chargeable to the applicant, in respect of costs and expenses;

(b) that from the expiry of the above-mentioned three months until settlement simple interest shall be payable on the above amounts at a rate equal to the marginal lending rate of the European Central Bank during the default period plus three percentage points;

8. Dismisses the remainder of the applicant’s claim for just satisfaction.

Done in English, and notified in writing on 20 January 2009, pursuant to Rule 77 §§ 2 and 3 of the Rules of Court.

Sally Dollé Françoise Tulkens
Registrar President

[1] The Kurdistan Workers’ Party, an illegal organisation.

Nema povezane prakse za ovu presudu.

Sažmi komentare

Komentari

Relevantni komentari iz drugih presuda

Član 3 | DIC | Habimi i drugi protiv Srbije

Presuda je navedena u presudi Gž br. 4027/17 od 27.04.2018. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se potvrđuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P br. 17805/11 od 05.04.2017. godine u stavu prvom izreke, u delu stava drugog izreke kojim je odbijen tužbeni zahtev u delu u kome je traženo da se obaveže tužena Republika Srbija da tužiocu AA na ime naknade nematerijalne štete isplati za pretrplјene duševne bolove zbog neosnovanog lišenja slobode još iznos od 400.000,00 dinara, za pretrplјeni strah usled torture još iznos od 150.000,00 dinara i za pretrplјene fizičke bolove usled torture još iznos od 150.000,00 dinara, u stavu trećem izreke i u stavu četvrtom izreke i žalbe tužioca AA i Republike Srbije u ovom delu odbijaju, kao neosnovane, dok se presuda preinačava u preostalom delu stava drugog izreke tako što se obavezuje tužena Republika Srbija da tužiocu AA na ime naknade nematerijalne štete za pretrplјene duševne bolove zbog neosnovanog lišenja slobode isplati još iznos od 350.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 05.04.2017. godine pa do isplate, i preinačava rešenje o troškovima sadržano u stavovima petom i šestom izreke presude tako što se obavezuje tužena Republika Srbija da tužiocu AA na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 301.350,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom.

U vreme lišenja slobode tužilac je bio policijski pripravnik već šest meseci i raspoređen na rad u Policijskoj stanici Palilula. Odmah po lišenju slobode odveden je u Policijsku stanicu u Ulici 29. novembra gde je bio "obrađivan" tri dana i iznudili priznanje dela primenom sile i fizičkim maltretiranjem. Prva tri dana koja je proveo u policijskoj stanici kod tužioca su dovele do snažne psihotraume i fizičke traume usled čega je razvijen strah najjačeg intenziteta u trajanju od tri dana sa kliničkom slikom akutne reakcije na stres. Tokom boravka u pritvoru narednih 6 meseci doživlјava strah srednjeg do jakog intenziteta usled socijalne izolacije, patnje, duševnog bola zbog sumnje da je počinio navedeno krivično delo, nemogućnosti komunikacije sa bliskim osobama, strah od neizvesnosti sudskog postupka u vidu posttraumatskog stresnog sindroma. U periodu izlaska iz pritvora tužilac doživlјava strah srednjeg intenziteta, a potom slabog intenziteta uz duševnu patnju zbog povrede ugleda i časti doživlјaj stida i osramoćenosti u jakom stečenu u trajanju od dve godine.

Pravilno je prvostepeni sud utvrdio i da je nad tužiocem vršena tortura jer je podvrgnut fizičkom mučenju, ponižavajućem postupanju i kažnjavanju od strane policije, ali i prilikom boravka u pritvoru čime su povređena njegova prava zaštićena članom 3 Evropske konvencije o lјudskim pravima i osnovnim slobodama.

Neosnovani su žalbeni navodi tužioca da je visina dosuđene naknade za pretrplјeni strah i bol zbog torture prenisko određena sa pozivanjem na visinu štete dosuđene pred Evropskim sudom za lјudska prava obzirom da je iznos naknade štete za pretrplјeni strah i bol zbog torture prema tužiocu u zbiru približno iste visine kao onaj koji je dosuđen svakom od oštećenih, kao podnosilaca predstavke u odluci Evropskog suda za lјudska prava Habimi protiv Srbije.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 3 | DIC | Đorđević protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa presudom Kzz 1268/2019 od 11.12.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojom se odbija kao neosnovan zahtev za zaštitu zakonitosti branioca maloletnih AA i BB, podnet protiv pravnosnažnih rešenja Višeg suda u Zaječaru Km.6/19 od 18.04.2019.godine i Apelacionog suda u Nišu Kžm1 43/19 od 02.08.2019.godine, u odnosu na povredu krivičnog zakona iz člana 439. tačka 2) Zakonika o krivičnom postupku u vezi člana 61. Krivičnog zakonika, dok se u ostalom delu zahtev za zaštitu zakonitosti branioca maloletnih odbacuje kao nedozvolјen.

Rešenjem Višeg suda u Zaječaru Km.6/19 od 18.04.2019.godine, između ostalih, maloletnima AA i BB su zbog izvršenja produženog krivičnog dela silovanje iz člana 178. stav 3. u vezi stava 2. i 1. u vezi člana 61. KZ izrečene vaspitne mere pojačan nadzor od strane roditelјa koje mogu trajati najmanje 6 (šest) meseci, a najviše 2 (dve) godine, a u koje mere se maloletnima uračunava vreme provedeno u pritvoru od 10.12.2018.godine do 18.12.2018.godine, s tim što će sud naknadno odlučiti o njihovom prestanku.

Rešenjem Apelacionog suda u Nišu Kžm1 43/19 od 02.08.2019.godine odbijena je kao neosnovana žalba zajedničkog branioca maloletnih AA i BB i potvrđeno je rešenje Višeg suda u Zaječaru Km.6/19 od 18.04.2019.godine.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Bochan protiv Ukrajine br.2

Bočan protiv Ukrajine interesantna je jer podnositeljka ima pravo da "žalbu u svetlu vanrednih okolnosti" koja predstavlja posebni vanredni pravni lek u ukrajinskom pravu. Međutim, Vrhovni sud Ukrajine odbio je dati zahtev podnositeljke a svoju odluku obrazložio je na način koji nije u skladu sa zaključcima iz ranije presude Evropskog suda.

Ovime je ona onemogućena da koristi pravni lek raspoloživ u domaćem pravu, čime je povređeno pravo na pravično suđenje.

Član 6 | DIC | Cvetković protiv Srbije

Vrhovni sud Srbije je, na sednici održanoj 24.04.2008. godine, odlučujući o reviziji tužioca, izjavljenoj protiv presude Okružnog suda u Leskovcu, Gž. 860/07 od 26.04.2007, doneo rešenje kojim se ukida presuda Okružnog suda u Leskovcu i predmet vraća na drugostepeno odlučivanje o žalbama parničnih stranaka.

Rešenje Rev.II 1209/07, anonimizirano u skladu sa Pravilnikom, može se preuzeti sa adrese
ovde

Član 6 | DIC | Erkapić protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Kzz 1212/2018 od 14.11.2018. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјen zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivlјenog Marka Ristića - advokata Aleksandra Milićevića, podnet protiv pravnosnažnih presuda Višeg suda u Beogradu K.br.9/2018 od 19.04.2018. godine i Apelacionog suda u Beogradu Kž1 578/18 od 05.07.2018. godine.

Presudom Višeg suda u Beogradu K.br.9/2018 od 19.04.2018. godine okrivlјeni M.R. oglašen je krivim zbog izvršenja krivičnog dela neovlašćena proizvodnja i stavlјanje u promet opojnih droga iz člana 246. stav 1. KZ za koje mu je utvrđena kazna zatvora u trajanju od 3 godine i 2 meseca, te mu je opozvana uslovna osuda izrečena presudom Trećeg osnovnog suda u Beogradu Spk.br.121/17 od 11.10.2017. godine i uzeta kao utvrđena kazna zatvora u trajanju od 8 meseci, pa je okrivlјeni osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 3 (tri) godine i 6 (šest) meseci u koju mu se uračunava vreme provedeno na zadržavanju i u pritvoru počev od 10.11.2017. godine do 19.04.2018. godine. Istom presudom prema okrivlјenom je izrečena mera bezbednosti oduzimanje predmeta i to opojne droge kanabis u neto iznosu od 421,02 grama. Okrivlјeni je obavezan da plati troškove krivičnog postupka u iznosu od 12.000,00 dinara i sudski paušal u iznosu od 20.000,00 dinara, a sve u roku od 15 dana od dana pravnosnažnosti presude.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Kž1 578/18 od 05.07.2018. godine odbijene su kao neosnovane žalbe Višeg javnog tužioca u Beogradu, okrivlјenog i njegovog branioca - advokata Aleksandra Milićevića, pa je potvrđena presuda Višeg suda u Beogradu K.br.9/2018 od 19.04.2018. godine.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Filips protiv Ujedinjenog Kraljevstva

Presuda je povezana sa presudom Kzz 1211/2018 od 28.11.2018. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojom se odbija kao neosnovan, zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivlјenog Ž.N., podnet protiv pravnosnažnih presuda Višeg suda u Beogradu K br. 247/15 od 06.11.2017. godine i Apelacionog suda u Beogradu Kž1 br. 132/18 od 31.05.2018. godine, u odnosu na bitne povrede odredaba krivičnog postupka iz člana 438. stav 1. tačka 9) i iz člana 438. stav 2. tačka 1) Zakonika o krivičnom postupku, te na povredu zakona iz člana 439. tačka 2) Zakonika o krivičnom postupku, dok se isti zahtev u ostalom delu odbacuje.

Presudom Višeg suda u Beogradu K br. 247/15 od 06.11.2017. godine, okrivlјeni je oglašen krivim zbog izvršenja krivičnog dela ubistvo u pokušaju iz člana 113. u vezi člana 30. KZ i krivičnog dela nedozvolјena proizvodnja, držanje, nošenje i promet oružja i eksplozivnih materija iz člana 348. stav 5. u vezi stava 1. KZ, pa pošto su mu primenom odredaba članova 56. i 57. KZ prethodno utvrđene pojedinačne kazne za svako od izvršenih krivičnih dela, i to za krivično delo iz člana 113. u vezi člana 30. KZ kazna zatvora u trajanju od tri godine, a za krivično delo iz člana 348. stav 5. u vezi stava 1. KZ kazna zatvora u trajanju od šest meseci, okrivlјeni je na osnovu člana 60. KZ osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od tri godine i tri meseca, u koju kaznu mu je uračunato vreme provedeno u pritvoru od 09.11.2013. godine do 19.05.2014. godine. Presudom Apelacionog suda u Beogradu Kž1 br. 132/18 od 31.05.2018. godine, odbijena je kao neosnovana žalba branioca okrivlјenog, a presuda Višeg suda u Beogradu K br. 247/15 od 06.11.2017. godine, potvrđena.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Jelena Krstić protiv Srbije

Odluka je povezana sa rešenjem Ržk 3/17 od 27.02.2017. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim odbacuju kao neosnovane žalbe branioca okr. M.K. radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku od 16.01.2017. god. i žalba branioca istog okr., pa se rešenje predsednika Višeg suda u Subotici R4K.3/16 od 19.01.2017.god. potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Lepojić protiv Srbije

Presuda se navodi u presudi Gž1 3533/2018 od 11.01.2019. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se preinačuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P1.br.1882/18 od 2.7.2018.godine, u stavu prvom izreke, pa se odbija, kao neosnovan, tužbeni zahtev tužilјe kojim je tražila da se obaveže tužena da tužilјi na ime naknade štete zbog neisplaćenih troškova prevoza za dolazak na rad i odlazak sa rada za period od februara 2013.godine do marta 2015.godine isplati novčane iznose po mesecima, sa zateznom kamatom od dospelosti svakog pojedinačnog mesečnog iznosa do isplate.

U postupku žalbene kontrole ovaj sud je posebno imao u vidu stav izražen u praksi Evropskog suda za lјudska prava (presuda Evropskog suda za lјudska prava predmet “Lepojić protiv Srbije”, predstavka broj 13909/05), da su sudovi obavezani da primene pravila postupka izbegavajući kako preterani formalizam koji bi ugrozio pravičnost postupka, tako i preteranu fleksibilnost koja bi učinila bezvrednim (ništavim, beznačajnim), proceduralne zahteve predviđene zakonom.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Ljajić protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Gž rr 1/2018 od 22.02.2018. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kao neosnovana žalba tužioca i potvrđuje presuda Višeg suda u Beogradu P rr 1 br.1/17 od 06.11.2017. godine.

Presudom Višeg suda u Beogradu P rr 1.br.1/17 od 06.11.2017. godine, prvim stavom izreke odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se naloži tuženoj da mu na ime naknade štete isplati iznos od 338.431.379,60 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 05.11.2010. godine do isplate. Drugim stavom izreke naloženo je tužiocu da tuženoj naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 46.000,oo dinara.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Maširević protiv Srbije

Vrhovni sud Srbije je, na sednici održanoj 24.10.2007. godine, odlučujući o reviziji tužioca, izjavljenoj protiv presude Okružnog suda u Novom Sadu, Gž. 967/2004 od 24.02.2005, doneo rešenje kojim se kao odbacije kao nedozvoljena revizija izjavljena protiv presude Okružnog suda u Novom Sadu i dopunske presude od 25.04.2007. godine.

Rešenje Rev.II 1209/07, anonimizirano u skladu sa Pravilnikom, može se preuzeti sa adrese
ovde

Član 6 | DIC | Milovanović protiv Srbije

Presuda se navodi u obrazloženju presude Gž 2334/2018 od 27.04.2018. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se potvrđuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P br. 12479/14 od 30.01.2017. godine u stavu prvom izreke i u delu stava drugog izreke kojim je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca "AA" da se obaveže tužena Republika Srbija, Ministarstvo pravde da tužiocu na ime naknade zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku isplati još iznos od 8.200,00 evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu NBS na dan isplate i u ovom delu žalbe tužene Republike Srbije, Ministarstvo pravde i tužioca "AA" odbijaju, kao neosnovane, a presuda se preinačava u preostalom delu stava drugog izreke tako što se obavezuje tužena Republika Srbija, Ministarstvo pravde da tužiocu "AA" na ime naknade zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku isplati još iznos od 1.200,00 evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu NBS na dan isplate u roku od 15 dana od dostavlјanja otpravka presude.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Nuhović i Kurtanović protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 23/2016 od 13.09.2016. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, u postupku radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku predlagača K.G.-Dž. iz S., kojim se utvrđuje da je predlagaču K.G.-Dž. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Somboru P. 506/11.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3042/2019 od 25.10.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3007/18 od 28.02.2019. godine.
Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3100/2019 od 18.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3400/18 od 29.03.2019. godine.
Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije

Presuda se navodi u obrazloženju rešenja Gž 1249/2013 od 22.04.2013. godine Apelacionog suda u Kragujevcu, kojim se ukida presuda Osnovnog suda u Kruševcu, Sudske jedinice u Brusu II-11 P. br. 1466/2012 od 30. januara 2013. godine i predmet vraća istom sudu na ponovno suđenje.
Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Simić protiv Srbije

Presuda je citirana u rešenju R4r 8/2016 od 22.02.2016. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču P.D. iz P. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku koji se vodi pred Osnovnim sudom u Rumi pod. posl. br. 6P1. 153/2013. i nalaže se Osnovnom sudu u Rumi da preduzme odgovarajuće mere da se parnični postupak po tužbi predlagača u predmetu 6P1. 153/2013 okonča u najkraćem roku.

U konkretnom slučaju po oceni ovog suda neažurno postupanje prvostepenog suda propuštanjem da zakaže pripremno ročište u zakonom propisanom roku iz čl. 301. st. 1. ZPP-a (održano nakon 1 godine i 7 meseci od odgovora na tužbu) i u dalјnjem propuštanje zakazivanja ročišta za glavnu javnu raspravu u roku od 30 dana od dana održavanja pripremnog ročišta (održano nakon 4 meseca), sa ročištima na kojima nije izveden nijedan dokaz niti je odlučeno o dokaznim predlozima stranaka protivno članu 315. ZPP-a, uz odlaganje dva ročišta, kao i nepoštovanje utvrđenog vremenskog okvira i odlučivanja koja će dokazna sredstva da izvede na glavnoj raspravi primenom člana 308. stav 3. ZPP-a, isklјučivi su razlog za dugotrajnost postupka po oceni ovog suda, pa i u situaciji kada postupak traje kraće od tri godine a nije doneta prvostepena presuda u konkretnom slučaju dve godine i šest meseci postoji povreda prava na suđenje u razumnom roku. Naime, u konkretnom slučaju u pitanju je spor iz radnog odnosa radi poništaja rešenja o otkazu ugovora o radu koji je po svojoj prirodi hitan i od egzistencijalnog značaja za tužioca, pa iako je u pitanju relativno složen postupak koji traži izvođenje odgovarajućih dokaza izloženo neažurno postupanje suda bez opravdanih razloga i doprinosa predlagača dugotrajnosti postupka protivno zakonom utvrđenim rokovima vodi povredi prava na koju osnovano ukazuje predlagač.

Prilikom zauzimanja ovakvog stava ovaj sud je cenio i praksu Evropskog suda za lјudska prava prema kojoj samo ona kašnjenja i odugovlačenja koja se mogu pripisati sudovima i drugim državnim organima mogu dovesti do zaklјučka o nepoštovanju prava na suđenje u razumnom roku (presuda Evropskog suda za lјudska prava Proszak protiv Polјske, od 16. decembra 1997. godine, stav 40.), ovaj Apelacioni sud je ocenio da se opisano postupanje prvostepenog suda u periodu od tužbe do podnošenja zahteva predlagača može smatrati neefikasnim i nedelotvornim, budući da je sud u toku celokupnog trajanja označenog dela postupka nije preduzimao radnje u cilјu raspravlјanja spornih činjenica i okončanja spora. Isti stav iskazan je i u Ustavnoj odluci br. Už-1971/2015 od 11.06.2015. godine.

Na potvrdu ovog stava ukazuje kako praksa suda u Strazburu (Čižiškova protiv Srbije od 19.01.2010. godine, Simić protiv Srbije od 24.11.2009. godine, Stanković protiv Srbije od 16.12.2008. godine), tako i praksa Ustavnog suda RS u većem broju svojih odluka (Už-779/2011 od 10.07.2013. godine, Už-2205/2013 od 18.06.2013. godine i Už-1838/2013 od 11.06.2015. godine).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Stanković i Trajković protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Rev 1540/2010 od 10.03.2010. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojom se odbija kao neosnovana revizija tužilaca izjavlјena protiv presude Okružnog suda u Beogradu Gž.1537/08 od 04.03.2009. godine.

Delimičnom presudom Prvog opštinskog suda u Beogradu P.8335/06 od 03.10.2007. godine, stavom prvim izreke je obavezana tužena da tužiocima na ime duševnih bolova zbog smrti roditelјa isplati svakom tužiocu po 800.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 03.10.2007. godine do isplate. Stavom drugim izreke konstatovano je da će po zahtevu za naknadu materijalne štete u vidu izgublјenog izdržavanja za tužilјu GG kao i o zahtevu za naknadu troškova postupka biti odlučeno po pravnosnažnosti delimične presude. Stavom trećim izreke tužioci su oslobođeni od obaveze plaćanja takse na tužbu i odluku, koji padaju na teret budžetskih sredstava suda. Presudom Okružnog suda u Beogradu Gž.1537/08 od 04.03.2009. godine, preinačena je delimična presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu P.8335/06 od 03.10.2007. godine, u stavu prvom izreke i odbijen tužbeni zahtev tužilaca kojim je traženo da se obaveže tužena da im na ime naknade nematerijalne štete zbog smrti roditelјa i to oca ĐĐ i majke EE isplati svakom po 800.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačne iznose od 03.10.2007. godine do konačne isplate, kao neosnovan.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, roditelјi tužilaca ĐĐ i EE su pravnosnažnim rešenjem Opštinskog suda u Đakovici od 15.09.2006. godine proglašeni umrlim 11.06.1999. godine, kada su bili oteti iz kuće u selu ..., na području AP Kosova i Metohije. Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja pravilno je drugostepeni sud preinačenjem prvostepene presude primenio materijalno pravo, kada je tužbeni zahtev tužilaca za naknadu nematerijalne štete zbog smrti roditelјa, odbio.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Stanković i Trajković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev1 28/2013 od 19.04.2013. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se usvaja revizija tužilaca, pa se ukida presuda Okružnog suda u Beogradu Gž 1537/08 od 04.03.2009. godine i predmet ustupa Apelacionom sudu u Beogradu na ponovno suđenje.

Prvi opštinski sud u Beogradu, delimičnom presudom P 8335/06 od 03.10.2007. godine, stavom prvim izreke, obavezao je tuženu da plati tužiocima na ime duševnih bolova zbog smrti roditelјa i to oca ĐĐ i majke EE, po 800.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 03.10.2007. godine, pa do isplate. U stavu drugom izreke, konstatovao je, da će o zahtevu za naknadu materijalne štete, izgublјenog izdržavanja za tužilјu GG, kao i o zahtevu za naknadu troškova postupka biti odlučeno naknadno po pravnosnažnosti delimične presude. Stavom trećim izreke, oslobodio je tužioce obaveze plaćanja takse na tužbu i odluku, pa isti padaju na teret budžetskih sredstava suda.
Okružni sud u Beogradu, presudom Gž 1537/08 od 04.03.2009. godine, preinačio je delimičnu presudu Prvog opštinskog suda u Beogradu P 8335/06 od 03.10.2007. godine, u stavu prvom izreke, tako što je odbio kao neosnovan tužbeni zahtev tužilaca, kojim su tražili da se obaveže tužena da im na ime naknade nematerijalne štete za duševne bolove zbog smrti roditelјa i to oca ĐĐ i majke EE plati po 800.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na svaki pojedinačni iznos, počev od 03.10.2007. godine pa do konačne isplate. Protiv pravnosnažne presude donesene u drugom stepenu, tužioci su izjavili reviziju, zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud, presudom Rev 1540/10 od 10.03.2010. godine, odbio je kao neosnovanu reviziju tužilaca, izjavlјenu protiv presude Okružnog suda u Beogradu Gž 1537/08 od 04.03.2009. godine. Ustavni sud Srbije, odlukom Už 2786/2010 od 28.06.2012. godine, stavom prvim izreke, usvojio je ustavnu žalbu AA, BB, VV, GG i DD, izjavlјenu protiv presude Vrhovnog kasacionog suda Rev 1540/10 od 10.03.2010. godine i utvrdio da su podnosiocima ustavne žalbe povređena prava na naknadu štete iz člana 35. stav 2. Ustava

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Stanković protiv Srbije

Član 6 | DIC | Vidas protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3108/2019 od 25.10.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3220/18 od 04.03.2019. godine i odbijaju se zahtevi stranaka za naknadu troškova postupka po reviziji.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 303/17 od 21.03.2018. godine, stavom prvim izreke obavezana je tužena da isplati tužiocu na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog suda, sada Osnovnog suda u Vranju I 234/17 novčane iznose navedene u ovom stavu izreke, sa zakonskom zateznom kamatom na svaki novčani iznos počev od označenih datuma pa do isplate. Stavom drugim izreke odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se obaveže tužena da mu na dosuđeni iznos troškova izvršnog postupka plati zakonsku zateznu kamatu. Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3220/18 od 04.03.2019. godine, stavom prvim izreke odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 303/17 od 21.03.2018. godine u stavovima prvom i trećem izreke. Stavom drugim izreke odbijeni su zahtevi stranaka za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Y protiv Slovenije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k br. 18/15 od 17.06.2015. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev predlagača K.B. iz B.P. za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Loznici kao neosnovan.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde.

Presuda je međutim značajnija u pogledu pravnog stava koji se odnosi na ispitivanje svedoka, budući da je maloletna osoba agresivno ispitivana od strane optuženog čime je sekundarno viktimizovana.

Član 6 | DIC | Živaljević protiv Crne Gore

Presuda je povezana sa presudom Gž 2108/18 od 09.08.2018. Apelacionog suda u Nišu, kojim se odbija žalba tuženog Grada Niša i potvrđuje presuda Višeg suda u Nišu 6P 1566/17 od 30.11.2017. godine u stavu prvom i drugom izreke i presuda ukida u trećem stavu i predmet vraća prvostepenom sudu na ponovno odlučivanje u ovom delu.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Anđelković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4r 1/2017 od 06.03 2017. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se predlagačima određuje naknada zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | Bojan Ikić | Anđelković protiv Srbije

Presuda se poziva u žalbi koju je Upravnom sudu podneo žalilac protiv rešenja Republičke izborne komisije.\r\nŽalilac osporava zakonitost ožalbenog rešenja iz svih zakonskih razloga, ukazujući na povrede prava iz člana 32. Ustava Republike Srbije, u smislu paušalne primene prava, suprotno presudi Evropskog suda za lјudska prava Anđelković v. Srbija i na povrede prava na pravno sredstvo iz člana 36. Ustava Republike Srbije, u smislu nedelotvornosti prigovora.\r\nUpravni sud je presudom broj 4 Už 2755/20 od 4.7.2020. usvojio žalbu i poništio rešenje Republičke izborne komisije.\r\nPresuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse na ovde

Član 6-1 | DIC | Blagojević protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 5/2016 od 31.10.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača se usvaja, pa se rešenje Višeg suda u Sremskoj Mitrovici posl. br. R4p. 4/16 od 8.8.2016. godine preinačuje tako što se utvrđuje da je predlagaču V.Đ. u postupku koji se vodi pred Višim sudom u Sremskoj Mitrovici pod posl. brojem P.32/16 povređeno pravo na suđenje u razumnom roku i nalaže Višem sudu u Sremskoj Mitrovici da navedeni postupak okonča u roku od 4 meseca od dana prijema ovog rešenja.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Blagojević protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 6/2018 od 01.06.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojim se odbija kao neosnovana žalba predlagača i potvrđuje rešenje Višeg suda u Beogradu R4p.8/18 od 20.03.2018.godine

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Blagojević protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Gž rr 4/2018 od 05.04.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojom se preinačava presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu Prr br.69/17 od 13.12.2017. godine u stavu drugom izreke pa se obavezuje tužena Republika Srbija – Treći osnovni sud u Beogradu da tužilјi AA na ime naknade nematerijalne štete zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku isplati presudom navedenu nadoknadu.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Borović i drugi protiv Srbije

Presuda se navodi u rešenju Gž rr 18/2018 od 12.07.2018. godine Apelacionog suda u Nišu, kojim se ukida presuda Osnovnog suda u Leskovcu 22Prr.641/17 od 21.03.2018. godine u stavu drugom, trećem i četvrtom izreke i u tom delu predmet vraća istom sudu na ponovno suđenje.

Prvostepeni sud u pogledu neimovinske štete, kao satisfakcije tužiocu, ne daje dovolјne i jasne razloge za dosuđenu visinu iste od 400 evra, s obzirom da se pozvao na činjenicu da je postupak stečaja, u kome je tužilac prijavio svoje potraživanje, trajao više godina i da je, pri tome, konstatovao da je to potraživanje za tužioca imalo posebni značaj, jer se radilo o isplati zarade. U konkretnom slučaju prvostepeni sud se u pobijanoj presudi nije rukovodio kriterijumima iz odredbe čl 4. Zakona o zaštiti prava na suđenje u razumnom roku, jer prilikom odlučivanja nije cenio to što je stečajnom postupku, po osnovu koga je tužiocu utvrđena povreda prava, prethodio parnični postupak pred Opštinskim sudom u Leskovcu, a zatim i postupak izvršenja, koji su trajali od 2004 do 2009. godine, kada je otvaren stečajni postupak nad preduzećem u kome je tužilac radio, Elektroindustrija „RUL“ AD, a što je, do okončanja stečajnog postupka decembra 2016 godine, ukupno 12 godina. Takođe, nije cenio ni činjenicu, a koja proističe iz rešenja predsednika Privrednog suda u Leskovcu, da na strani tužioca nije bilo doprinosa za odugovlačenje postupka. (Presuda Međunarodnog suda u Strazburu Stošić protiv Srbije, predstavka 64931/10, Savić protiv Srbije, Borović i dr. protiv Srbije).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Buj protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 11/15 od 04.03.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev podnosioca zahteva D. B. iz B. C. kojim je tražio da se utvrdi da mu je u predmetu Osnovnog suda u Loznici P.1040/14 i predmetu Višeg suda u Šapcu Gž 886/14 povređeno pravo na suđenje u razumnom roku kao i zahtev da se obaveže prvostepeni sud da u roku od 15 dana od dana prijema odluke zaklјuči glavnu raspravu i donese presudu kojom će odlučiti o postavlјenom zahtevu, te se odbija zahtev za isplatu troškova sastava zahteva za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Buj protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 18/2016 od 10.05.2016. godine, Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev predlagača L.M., kojim je tražio da se utvrdi da je njemu povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u ostavinskom postupku iza pok. L.S., u predmetu Osnovnog suda u Novom Sadu O.5460/14 i odredi rok u kome će se doneti odluka, te odredi novčana naknada predlagaču zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Burdov protiv Rusije (br.2)

Presuda je povezana sa presudom Rž g 9/2019 od 27.06.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojom se odbija kao neosnovana žalba predlagača, pa se potvrđuje rešenje Višeg suda u Novom Pazaru R4 I br.7/2019 od 20.05.2019. godine, u stavu trećem izreke i odbija zahtev predlagača za naknadu troškova postupka.

Rešenjem Višeg suda u Novom Pazaru R4 I br.7/2019 od 20.05.2019. godine, usvojen je zahtev podnosilaca i utvrđeno da je u izvršnom postupku koji se vodio pred Osnovnim sudom u Novom Pazaru I br.692/04 (novi broj I 1773/11) povređeno pravo podnosioca zahteva na suđenje u razumnom roku zajemčeno članom 32. stav 1. Ustava Republike Srbije. Stavom drugim izreke utvrđeno je pravo podnosilaca zahteva na primerenu naknadu u iznosu od 30.000,00 dinara koja će se isplatiti iz budžetskih sredstava Republike Srbije opredelјenih za rad sudova u roku od tri meseca od dana podnošenja zahteva stranke. Odbijen je zahtev podnosilaca za primerenu naknadu za veći iznos od dosuđenog u stavu dva izreke rešenja do traženog iznosa od 2.000 evra u dinarskoj protivvrednosti.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Čižková protiv Srbije

Član 6-1 | DIC | Cvetković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4r 22/2016 od 28. 10. 2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija prigovor radi ubrzanja postupka i utvrđenja povrede prava na suđenje u razumnom roku u postupku koji je vođen pred Osnovnim sudom u Novom Sadu pod poslovnim brojem P1.3/14.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Cvetković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3041/2019 od 05.09.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 1869/18 od 26.11.2018. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 143/17 od 19.01.2018. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena da tužiocu AA plati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog, sada Osnovnog suda u Vranju I 629/17 (raniji I 994/09 i I 1266/03) i to na ime glavnog duga zbog neisplaćene naknade zarade za vreme bolovanja i po osnovu razlike zarade iznose za period navedene u tom stavu izreke, zbog neisplaćenog regresa za 2001. godinu i 2002. godinu u traženim iznosima, sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom i na ime troškova parničnog postupka i izvršnog postupka. Stavom drugim izreke je obavezana tužena da tužiocu BB plati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u istom predmetu i to na ime glavnog duga zbog neisplaćene razlike zarade pojedinačne iznose navedene u tom stavu izreke, zbog neisplaćenog regresa za 2001. i 2002. godinu u traženom iznosu i na ime troškova parničnog i izvršnog postupka, a stavom trećim izreke je obavezana tužena da tužiocima naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 25.500,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od dana izvršnosti odluke do isplate.
Viši sud u Vranju je, presudom Gž 1869/18 od 26.11.2018. godine, stavom prvim izreke odbio kao neosnovanu žalbu tužene i potvrdio prvostepenu presudu, a stavom drugim izreke je odbio kao neosnovan zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Dejan Živojinović protiv Srbije

Odluka je povezana sa rešenjem R4-r 20/16 od 20.07.2016. godine Apelacionog suda u Novm Sadu, kojom se odbija zahtev predlagača od 09.03.2015. godine za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku kao neosnovan

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Dejan Živojinović protiv Srbije

Odluka je povezana sa rešenjem R4r 24/2016 od 06. 02. 2017. godine Apelacionog suda u Novm Sadu, kojom se prigovor predlagača V.Ž. od 20.12.2016. godine radi utvrđenja povrede prava na suđenje u razumnom roku i ubrzanja postupka u predmetu Apelacionog suda u Novom Sadu posl. br. Gž1. 3664/16 odbija se kao neosnovan.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Dobrić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 1242/2011 od 01.12.2011. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužilaca, izjavlјena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž broj 1687/10 od 07.07.2010. godine.

Presudom Drugog opštinskog suda u Beogradu P br.6028/2006 od 14.05.2008. godine, odbijen je tužbeni zahtev tužilaca kojim su tražili da se obaveže tužena da im isplati na ime naknade nematerijalne štete zbog pretrplјenih duševnih bolova zbog pogibije bliskog srodnika i to: tužilјi AA, supruzi pok GG, iznos od 350.000,00 dinara, tužilјi VV, ćerki pok. GG, iznos od 400.000,00 dinara, i tužiocu BB, sinu pok. GG iznos od 400.000,00 dinara, odnosno ukupno 1.150.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od dana presuđenja pa do isplate kao i da naknade troškove parničnog postupka kao neosnovan.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 1687/10 od 07.07.2010. godine, odbijena je žalba tužilaca kao neosnovana i potvrđena presuda Drugog opštinskog suda u Beogradu.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Gallardo Sanchez protiv Italije

Presuda je povezana sa rešenjem R4r 10/2017 od 04. 09. 2017. Apelacionog suda u Kragujevcu, kojim se usvaja prigovor podnosioca AA u delu kojim je tražio da se utvrdi da mu je povređeno pravo na suđenje u razumnom roku i utvrđuje se da je podnosiocu povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Čačku P1-318/15 (predmet Gž1-3539/16 u Apelacionom sudu u Kragujevcu).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Grujović protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Ržk br. 5/18 od 13.04.2018. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača AA, izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu br. R4k 6/17 te se navedeno rešenje Višeg suda u Novom Sadu potvrđuje.

Rešenjem Višeg suda u Novom Sadu br. R4K 6/17 od 19.02.2018.god., odbijen je prigovor AA podnet 19.12.2017.god. na dužinu trajanja predkrivičnog postupka br.Kt-464/2016 VJT u Novom Sadu koji se vodi po krivičnoj prijavi od 20.12.2016.god. sa dopunama 4.01.2017.god. i 27.01.2017.god. Protiv navedenog rešenja žalbu je izjavila predlagač AA, s predlogom da Apelacioni sud u Novom Sadu, predsednik suda, žalbu usvoji i preinači prvostepeno rešenje iz razloga nepotpuno i netačno utvrđenog činjeničnog stanja, jer samo na osnovu pozitivnog rešenja po žalbi i mera koje će, u tom slučaju, doneti neposredno viši javni tužilac, po oceni predlagača u žalbi, postoji šansa da sud u zakonskom roku primenom krivičnog zakona potvrdi ili opovrgne njene tvrdnje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde.

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3049/2019 od 02.10.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 2372/18 od 14.03.2019. godine.

Pravnosnažnom presudom Višeg suda u Vranju Gž 2372/18 od 14.03.2019. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 8/18 od 03.04.2018. godine, kojom je tužena obavezana da tužiocu na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu izazvanu povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog, sada Osnovnog suda u Vranju I 383/05, na ime razlike zarade, regresa, troškova parničnog postupka i troškova izvršnog postupka plati iznose bliže navedene u izreci prvostepene presude, sa pripadajućom kamatom, i troškove postupka od 13.500,00 dinara, sa kamatom od izvršnosti do isplate.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3036/2019 od 18.09.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 2698/18 od 15.04.2019. godine.

Pravnosnažnom presudom Višeg suda u Vranju Gž 2698/18 od 15.04.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 122/18 od 22.03.2018. godine. Tom presudom obavezana je tužena da tužilјi na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I 506/05, na ime razlike zarade i naknade zarade, regresa, troškova parničnog i izvršnog postupka isplati iznose bliže označene u tom stavu izreke, sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom, kao i na ime naknade troškova postupka iznos od 13.500,00 dinara, sa zakonskom kamatom od izvršnosti do isplate.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3011/2019 od 05.09.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 4222/18 od 20.05.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1.br. 154/18 od 03.07.2018. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena da tužilјi isplati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog (ranije Opštinskog) suda u Vranju I.br.1816/09, sada I.br.644/17 i to na ime nenaplaćene zarade i naknade zarade i drugih potraživanja po Sporazumu o regulisanju međusobnih prava i obaveza, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 01.07.2008. godine do isplate, na ime troškova parničnog postupka, i na ime troškova izvršnog postupka po rešenju Opštinskog suda u Vranju I.br.1816/09 od 12.11.2009. godine. Stavom drugim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilјe u delu kojim je tražila da se obaveže tužena da joj na ime troškova izvršnog postupka isplati iznos od još 4.182,00 dinara sa traženom zakonskom zateznom kamatom, kao i iznos od 6.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 24.05.2017. godine do isplate, a po zaklјučku I.br.644/17 od 24.05.2017. godine i isplatu zakonske zatezne kamate na dosuđeni iznos od 3.600,00 dinara počev od 12.11.2009. godine do isplate. Stavom trećim izreke, obavezana je tužena da tužilјi nadoknadi troškove parničnog postupka.

Presudom Višeg suda u Vranju Gž 4222/18 od 20.05.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1.br. 154/18 od 03.07.2018. godine u stavu prvom i trećem izreke. Stavom drugim izreke, odbijeni su zahtevi stranaka za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3107/2019 od 12.09.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 4266/18 od 20.05.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 217/18 od 24.04.2018. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena Republika Srbija - Visoki savet sudstva - Osnovni sud u Vranju da tužilјi AA iz ... plati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog suda, sada Osnovnog suda u Vranju I 714/17 novčane iznose na ime razlike zarade i naknade zarade, kao i troškove vođenog parničnog i izvršnog postupka, bliže navedene u ovom stavu izreke sa zakonskom zateznom kamatom počev od označenih datuma pa do isplate. Stavom drugim izreke, obavezana je tužena da isplati tužilјi na ime naknade troškova parničnog postupka iznos od 13.500,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.

Presudom Višeg suda u Vranju Gž 4266/18 od 20.05.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 217/18 od 24.04.2018. godine. Stavom drugim izreke, odbijeni su kao neosnovani zahtevi parničnih stranaka za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3115/2019 od 18.09.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3604/18 od 15.04.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 153/18 od 21.05.2018. godine, u stavu prvom izreke obavezana je tužena da tužilјi plati na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu koja joj je izazvana povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog (sada Osnovnog) suda u Vranju I br. 47/09 po osnovu razlike zarade i naknade zarade za traženi period i na ime regresa za traženi period, iznose i sa zateznom kamatom po datumima dospeća bliže navedenim u izreci i na ime troškova izvršnog postupka po rešenju Opštinskog suda u Vranju I br. 47/09 od 14.01.2009. godine. Stavom drugim izreke odbijen je deo tužbenog zahteva tužilјe za traženu naknadu imovinske štete u vidu troškova izvršnog postupka za veći iznos od dosuđenog iznosa pa do traženog iznosa sa pripadajućom kamatom. Stavom trećim izreke obavezana je tužena da tužilјi na ime troškova parničnog postupka plati iznos od 13.500,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od dana izvršnosti presude pa do isplate.

Viši sud u Vranju je presudom Gž 3604/18 od 15.04.2019. godine odbio kao neosnovanu žalbu tužene i potvrdio presudu Osnovnog suda u Vranju Prr1 153/18 od 21.05.2018. godine u stavu prvom i trećem izreke. Odbijeni su zahtevi tužilјe i tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3082/2019 od 02.10.2019.. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju 4949/18 od 07.05.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr.1. 89/17 od 07.09.2018. godine, obavezana je tužena da tužilјi plati na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu izazvanu povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog a sada Osnovnog suda u Vranju I 1039/09; i troškova parničnog postupka, sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom kao u izreci prvostepene presude i troškove izvršnog postupka, dok je stavom drugim izreke, odbijen zahtev za isplatu kamate na dosuđene troškove izvršnog postupka. Stavom trećim izreke, obavezana je tužena da tužilјi na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 25.500,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti do isplate.

Presudom Višeg suda u Vranju Gž 4949/18 od 07.05.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena prvostepena presuda u stavu prvom i trećem izreke. Stavom drugim izreke preinačena je prvostepena presuda u pogledu odluke o kamati na glavno potraživanje pa je tužena obavezana da na iznos glavnog potraživanja od 607,28 evra plati kamatu po stopi koju određuje Evropska centralna banka, počev od 01.01.2007. godine, u dinarskoj protivvrednosti na dan isplate prema srednjem kursu Narodne banke Srbije, odbijen je zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda Hornsby veoma je značajna i često citirana iz razloga što u njoj Sud navodi da je neprihvatljivo da pravni sistem država ugovornica dozvoljava da konačne, izvršne sudske odluke ostanu neizvršene na štetu jedne od strana. Pravo je i pravilno da vlasti imaju razuman rok da izaberu najpodesnija sredstva za izvršenje presuda o kojima se radi. U suprotnom, krši se član 6 stav 1 Konvencije.

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 44/2015 od 25. 05. 2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču T. Z. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku pred Osnovnim sudom u Subotici, poslovni broj P. 324/14 i nalaže Višem sudu Subotici da postupak u predmetu Gž. 503/14 okonča u što kraćem roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 81/15 od 23.07.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje povreda prava na suđenje u razumnom roku u postupku Osnovnog suda u Novom Sadu, posl.br. P. 5429/2010.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 4/16 od 23.02.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se prigovori predlagača V.G. i N.G odbijaju u delu kojim je traženo utvrđenje da je ovim predlagačima povređeno pravo na suđenje u razumnom roku, u parničnom postupku 2P.90/12 Osnovnog suda u Senti, sada u žalbenom postupku pred Apelacionim sudom u Novom Sadu (gde predmet ima oznaku Gž.3196/15), a odbacuju u delu da se predlačima odredi naknada za povredu prava na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 7/16 od 09.03.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se delimično usvaja prigovor predlagača Č.L. iz S.K. i utvrđuje da je predlagaču povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetu Apelacionog suda u Novom Sadu poslovni broj Gž.3166/15 i odbija zahtev predlagača kojim se traži nalaganje i preduzimanje procesnih radnji radi ubrzanja postupka kao neosnovan.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 10/16 od 10.03.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se usvaja prigovor predlagača M.S.od 22.02.2016. godine i utvrđuje da je istom povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetima Osnovnog suda u Novom Sadu P.56640/2010 i Apelacionog suda u Novom Sadu Gž.91/16.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 14/16 od 04.05.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija prigovor predlagača Z.J., mlt. M.J., mlt. A.J. i D.B. iz N.S. podnet radi ubrzanja postupka koji se odnosi na predmet Apelacionog suda u Novom Sadu Gž. 1471/15.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 14/2018 od 24. 08. 2018. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se u postupku radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku, odlučujući o žalbi predlagača na rešenje Višeg suda u Novom Sadu R4p.32/2018 od 02.07.2018. godine, žalba predlagača usvaja a rešenje Višeg suda u Novom Sadu preinačava tako što se utvrđuje da je predlagaču AA povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetu Višeg suda u Novom Sadu broj Gž.538/2017.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 244/2014 od 04.12.2014. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se u postupku radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku, utvrđuje se da je osnovan zahtev podnosioca M. M. iz B. B., nalaže se Osnovnom sudu u Rumi da u roku od 6 meseci, a najkasnije do 1.5.2015. godine, okonča postupak u predmetu P-2046/12. i određuje naknada podnosiocu M.M. znog povrede prava na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Iatridis protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 10/2014 od 15.09.2014. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje se da je predlagaču K. M. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Sremskoj Mitrovici, Sudska jedinica u Staroj Pazovi, u predmetu koji je nosio oznaku P.2257/12, a sada se vodi pred Osnovnim sudom u Staroj Pazovi broj predmeta P.2147/13.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Jeličić protiv Bosne i Hercegovine

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 16/16 od 07.04.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbacuje prigovor predlagača N.M. iz N.S. za utvrđivanje povrede prava na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Jovanović protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Ržk br. 6/18 od 26.06.2018. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača maloletnog AA, izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu br. R4k 2/18 te se navedeno rešenje Višeg suda u Novom Sadu potvrđuje.

Sud nalazi da je pravilno postupio prvostepeni sud kada je našao da treba odbiti kao neosnovan prigovor radi ubrzanja postupka podnet od strane punomoćnika predlagača maloletnog AA. S tim u vezi, u prvostepenom rešenju su navedeni jasni, valјani i dovolјni razlozi, iz kojih proističe da nije došlo do povrede prava na suđenje u razumnom roku u odnosu na navedenog predlagača

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde.

Član 6-1 | DIC | Kalashnikov protiv Rusije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 22/14 od 02.02.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje predlagaču S.D. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Sibotici u predmetu K 5242/10.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Kozlica protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Ržr 6/16 od 07.11.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača D.V. iz N.S. u postupku radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku pred Višim sudom u Novom Sadu poslovni broj P1.172/14 odbija i rešenje Višeg suda u Novom sadu potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Krndija i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4r 4/2018 od 26. 03. 2018. Apelacionog suda u Kragujevcu, kojim se odbija prigovor podnosioca AA kojim je tražila utvrđivanje povrede prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Užicu P1-333/17 u radnom sporu.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Kurdov i Ivanov protiv Bugarske

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 4/2016 od 29. 06. 2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija kao neosnovan zahtev predlagača D.B. iz I. za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku u postupku pred Višim sudom u Šapcu u predmetu posl.br. K-10/13 i kojim se takođe odbija zahtev predlagača da se Osnovnom sudu u Sremskoj Mitrovici odredi rok u kome će se okončati postupak u predmetu K 128/14.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Mamič protiv Slovenije br.2

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 1/2018 od 27. 03. 2018. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija prigovor predlagača adv. Slavka Berćana iz Novog Sada od 14.03.2018. godine, podnet za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Apelacionog suda u Novom Sadu posl.br. Kž1 791/17 radi ubrzanja postupka, kao neosnovan.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Mamič protiv Slovenije br.2

Presuda je povezana sa rešenjem Ržk br. 5/17 od 05.05.2017. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba podnosioca prigovora AA, podneta radi ubrzanja postupka u predmetu Osnovnog suda u Loznici broj K 1/16.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Mamič protiv Slovenije br.2

Presuda je povezana sa rešenjem Ržk br. 6/17 od 27.10.2017. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača AA, izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu br. R4k 3/17 te se navedeno rešenje Višeg suda u Novom Sadu potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Mamič protiv Slovenije br.2

Presuda je povezana sa rešenjem Ržk br. 7/17 od 03.11.2017. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača AA, izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu br. R4k 40/17 te se navedeno rešenje Višeg suda u Novom Sadu potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde.

Član 6-1 | DIC | Marinković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 3/16 od 08.02.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je podnosiocu zahteva povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Novom Sadu, broj P. 3233/08.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Marinković protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Gžrr. 111/19 od 24.10.2019. Apelacionog suda u Novom Sadu, po tužbi A.A. radi naknade štete zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku izjavlјenoj protiv presude Osnovnog suda u Zrenjaninu 23 P. 1290/2017 od 23.05.2019. godine, kojom se želba delimično usvaja, i delimično odbija u odnosu na predmetnu ožalbenu presudu Osnovnog suda u Zrenjaninu.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Marinković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3013/2019 od 25.10.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 2889/18 od 22.03.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 267/18 od 16.04.2018. godine, stavom prvim izreke obavezana je tužena Republika Srbija, Osnovni sud u Vranju, da isplati tužilјi na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog suda, sada Osnovnog suda u Vranju I 1882/10 novčane iznose navedene u ovom stavu izreke, sa zakonskom zateznom kamatom na svaki novčani iznos počev od označenih datuma pa do isplate. Stavom drugim izreke odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev kojim je tužilјa tražila da se obaveže tužena da joj na dosuđeni iznos troškova izvršnog postupka plati zakonsku zateznu kamatu počev od 12.04.2010. godine do isplate. Stavom trećim izreke, obavezana je tužena da isplati tužilјi na ime naknade troškova parničnog postupka sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.
Presudom Višeg suda u Vranju Gž 2889/18 od 22.03.2019. godine, stavom prvim izreke odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 267/18 od 16.04.2018. godine u stavovima prvom i trećem izreke. Stavom drugim izreke odbijeni su zahtevi stranaka za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Marinković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3042/2019 od 25.10.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3007/18 od 28.02.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1.br. 211/18 od 18.04.2018. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena da tužilјi isplati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I.br.3249/10, i to novčane iznose navedene pod tačkama 1, 2. i 3. u ovom stavu izreke, sa zakonskom zateznom kamatom na svaki novčani iznos dosuđen tačkama 1. i 2. počev od označenih datuma pa do isplate, sve u roku od 8 dana od dana prijema otpravka presude.
Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3007/18 od 28.02.2019. godine, stavom prvim izreke, delimično je odbijena kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1.br. 211/18 od 18.04.2018. godine u stavu prvom izreke u pogledu iznosa, kao i u pogledu troškova parničnog postupka u iznosu dinara sa zakonskom zateznom kamatom i troškovima postupka. Stavom trećim izreke, odbijen je zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Marinković protiv Srbije

Član 6-1 | DIC | Micallef protiv Malte

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 26/2016 od 15.09.2016. godine, Apelacionog suda u Novom Sadu, u pravnoj stvari po zahtevu za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku koji je dana 27.1.2015. godine podneo B.M. iz R, kojim se utvrđuje prekid postupka sa danom 27.9.2015. godine, zbog smrti predlagača.

Dana 27.1.2015. godine predlagač B.M. je podneo Višem sudu u Sremskoj Mitrovici zahtev za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku u parničnom predmetu koji je u toku pred Osnovnim sudom u Rumi u predmetu posl. br. P.2024/10. Viši sud u Sremskoj Mitrovici se rešenjem posl. br. R4P.2/15 od 26.5.2016. godine oglasio stvarno nenadležnim za postupanje u ovoj pravnoj stvari i spise dostavio Apelacionom sudu na nadležnost i odlučivanje. Spis je u Apelacionom sudu zaveden pod posl. brojem R4g. 26/16.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Miheliudakis protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 18/14 od 22.12.2014. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev predlagača T.S. zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku i zahtev za naknadu za povredu ovog prava u odnosu na krivični postupak koji se vodio pred Osnovnim sudom u Novom Sadu pod br. K 1357/2012.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Milovanović protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 4/2016 od 27. 07. 2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba predlagača i rešenje Višeg suda u Novom Sadu R4p. 9/2016 od 01.06.2016. godine potvrđuje. Predlagač je 28.04.2016. godine podneo Višem sudu u Novom Sadu prigovor radi ubrzanja postupka u predmetu Višeg suda u Novom Sadu P. 247/2012, navodeći da postupak dugo traje i da je protekao razumni vremenski rok za okončanje postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Milovanović protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rž k 1/2019 od 11. 04. 2019. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se kao neosnovana odbija žalba punomoćnika predlagača, maloletnih AA i BB, izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu br. R4K 1/19 od 01.03.2019. godine, te se navedeno rešenje potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Momčilović i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 25/2016 od 06.07.2016 godine, Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev podnosioca zahteva G.V. iz S.K. za utvrđenje da mu je povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetu Višeg suda u Novom Sadu Gž. 335/2015 kao i zahtev za dosudu naknade za povredu prava (materijalnu štetu) od 3.000 evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu NBS na dan isplate, na teret Fonda budžetskih sredstava R.S.

G.V. je kao izvršni poverilac, podneo tada nadležnom Opštinskom sudu u Novom Sadu predlog za izvršenje na osnovu verodostojne isprave dana 1.12.2009. godine, a rešenje o dozvoli izvršenja je doneto 11.5.2010. godine. Izvršni dužnik DOO „P.D.t.“ iz N.S. je uložio prigovor protiv rešenja o izvršenju 17.5.2010. godine, pa je isto ukinuto i spis dostavlјen parničnom sudu na odlučivanje. Prvo ročište je u parničnom predmetu Osnovnog suda u Novom Sadu P-56071/10 zakazano za 11.3.2010. godine koje je održano, a sledeće zakazano za 8.6.2011., dakle posle 15 meseci, bez ikakvog razloga za toliko dug rok (postupala je sudija Radmila Nanić). Ročište 8.6.2011. godine nije održano zbog bolesti sudije, a sledeće je zakazano za 14.10.2011. godine koje je održano. Ročište je zakazano za 23.1.2012. godine, na kom su saslušani svedoci. Sledeće ročište je održano 30.4.2012. godine. Rešenjem je određeno veštačenje 23.1.2012. godine, koje je izvršeno 9.3.2012. godine. Održano je sledeće ročište 30.3.2012. godine i na istom nisu izvođeni dokazi, a novo je zakazano za 22.6.2012., a zatim za 28.1.2013. na koje nije pristupio punomoćnik tužioca, pa je sud utvrdio povlačenje tužbe. Spis je po naredbi predsednika suda dodelјen u rad drugom sudiji, Dubravki Knežević. Na ročištu održanom 16.5.2013. godine glavna rasprava je zaklјučena i doneta presuda, koja je ispravlјena rešenjem od 25.6.2013. godine. Po žalbi tuženih, od 3.7.2013., spis je dostavlјen na odlučivanje Apelacionom sudu u Novom Sadu, koji je rešenjem od 17.10.2013., presudu ukinuo i predmet vratio na ponovno suđenje. Osnovni sud je doneo rešenje kojim je odbio predlog tuženih za obustavu postupka, od 15.11.2013., na koje su tuženi izjavili žalbe, 29.11.2013. i 10.12.2013. godine. Spis je na odlučivanje o žalbama dostavlјem Višem sudu u Novom Sadu 4.2.2014. godine. Odlučeno je rešenjem suda od 30.9.2014. godine (ukidanje rešenja) koje je dostavlјeno tužiocu 31.10.2014. godine. Dana 24.10.2014. Osnovni sud u Novom Sadu doneo je rešenje kojim je ukinuo rešenje o izvršenju Iv. 8935/10 od 11.5.2010. godine i utvrdio povlačenje tužbe. Ovo rešenje je primio punomoćnik tužioca dana 26.1.2015. i izjavio žalbu protiv rešenja 6.2.2015. godine. Spis je po žalbi dostavlјen Višem sudu u Novom Sadu 2.3.2015. godine. Viši sud je po ovoj žalbi odlučivao 23.3.2016. godine i spis dostavio Osnovnom sudu u Novom Sadu 31.3.2016. godine.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 267/14 od 11.05.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču R.Š. iz N.S. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku pred Osnovnim sudom u Novom Sadu, u predmetu 9644/11.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 83/15 od 28.08.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev I. D. i I. J. kojim je traženo da sud utvrdi da je podnosiocima zahteva povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku koji se vodi pred Osnovnim sudom u Loznici, broj P.1142/14.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 9/16 od 26.02.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se prigovor usvaja pa se utvrđuje da je predlagaču DOO "P" iz S.M. u predmetu koji se nalazi na žalbenom odlučivanju u Apelacionom sudu u Novom Sadu pod posl. brojem Gž. 2401/15 povređeno pravo na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Ržr 1/16 od 27.04.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača D.V. iz N.S. od 08.04.2016. godine izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu posl. br. R4p-6/2016 od 17.03.2016. godine odbacuje kao nedozvolјena.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Ržr 3/16 od 19.10.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača D.M. v. K.G.M. iz K. usvaja i rešenje Višeg suda u Novom Sadu posl. br. R4r. 2/16 od 31.08.2016. godine preinačava tako što utvrđuje da je predlagaču povređeno pravo na suđenje u razumnom roku, u postupku pred Višim sudom u Novom Sadu posl. br. P1.56/2014 te nalaže Višem sudu Novi Sad da ubrza postupak i okonča ga u najkraćem roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Ržr 5/16 od 03.11.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača S.T. iz S. usvaja, rešenje Višeg suda u Novom Sadu poslovni broj R4r 1/16 od 13. jula 2016. godine preinačava, tako što se utvrđuje da je predlagaču povređeno pravo na suđenje u razumnom roku, u postupku pred Višim sudom u Novom Sadu u predmetu poslovni broj P1.59/14, te se nalaže Višem sudu u Novom Sadu da ubrza postupak i okonča ga u najkraćem roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 11/2018 od 04.06.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojim se žalba predlagača odbija kao neosnovana i potvrđuje rešenje Višeg suda u Beogradu R4P 87/18 od 24.04.2018. godine.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa presudom Gž rr 4/18/2018 od 05.04.2018.Apelacionog suda u Beogradu, kojom preinačava presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu Prr br.69/17 od 13.12.2017. godine u stavu drugom izreke pa se obavezuje tužena Republika Srbija – Treći osnovni sud u Beogradu da tužilјi AA na ime naknade nematerijalne štete zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku, isplati presudom određene iznose.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa presudom Gž rr 3/2018 od 21.06.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kao neosnovana, žalba tužene Republike Srbije – Ministarstvo pravde i potvrđuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu Prr br.21/17 od 30.11.2017. godine u stavu prvom i drugom izreke u delu kojim je tužena Republika Srbija – Ministarstvo pravde obavezana da tužilјi AA na ime naknade nematerijalne štete isplati zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Višeg suda u Beogradu P3 br. 280/10 iznos od 70.000,00 dinara i zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Višeg suda u Beogradu P3 br. 225/15 iznos od 80.000,00 dinara, kao i u stavu trećem izreke. Presudom se preinačava presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu Prr br.21/17 od 30.11.2017. godine u preostalom delu stava prvog i drugog izreke pa se odbija tužbeni zahtev u delu kojim je tužilјa AA tražila da se tužena Republika Srbija – Ministarstvo pravde obaveže da joj pored napred navedenog iznosa isplati dodatne iznose, kao neosnovan.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | O’Sullivan McCarthy Mussel Development Ltd protiv Irske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 67/15 od 30.06.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, u pravnoj stvari po zahtevu za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku koji je podneo M. D. iz Š, kojim se Apelacioni sud u Novom Sadu oglašava apsolutno nenadležnim za postupanje po zahtevu za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku podnosioca zahteva M. D..

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | O’Sullivan McCarthy Mussel Development Ltd protiv Irske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 13/16 od 11.03.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se oglašava se stvarno nenadležnim za postupanje po prigovoru radi ubrzavanja izvršnog postupka u predmetu broj II.319/15 Osnovnog suda u Rumi, podnosioca M.B. iz R. i prigovor se ustupa na stvarnu nadležnost Osnovnom sudu u Rumi.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | O’Sullivan McCarthy Mussel Development Ltd protiv Irske

Presuda je povezana sa rešenjem Ržr 1/17 od 19.06.2017. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača V.D. iz N.S. u postupku radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku pred Višim sudom u Novom Sadu poslovni broj R4r-1/2017 odbija i rešenje Višeg suda u Novom sadu potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Rakić i drugi protiv Srbije

Vrhovni sud Srbije, na sednici održanoj 05.06.2008. gdoine, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj proitv presude Okružnog suda u Beogradu Gž.I 241/08 od 18.01.2008. godine, doneo je odluku da se presuda Okružnog suda u Beogradu Gž I 241/08 i presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu P. 7130/06 preinačuje.

Rešenje Rev.429/08, anonimizirano u skladu sa Pravilnikom, može se preuzeti sa adrese
ovde

Član 6-1 | DIC | Ristić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 40/2015 od 31. 03. 2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču AA povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Sremskoj Mitrovici, u predmetu posl.br. K 1402/10.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Ristić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 41/2015 od 14. 01. 2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču AA povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Loznici, u predmetu posl.br. 2K-558/13 (ranije K 305/10).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Ristić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 1/2016 od 08.02.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev podnosioca - oštećenog kao tužioca T.B. iz L. podnet 31.12.2015 za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku i za naknadu za povredu navedenog prava u predmetu Osnovnog suda u Loznici, u predmetu posl.br. 1 K-70/15.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Ristić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 2/2018 od 26.02.2018. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača AA i BB izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Subotici br. R4K. 2/17 od 17.01.2018. godine, te se navedeno rešenje Višeg suda u Subotici potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Ristić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 3/2018 od 05.03.2018. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača AA izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Subotici br. R4K. 1/18 od 24.01.2018. godine, te se navedeno rešenje Višeg suda u Subotici potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3020/2019 od 18.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3488/18 od 15.04.2019. godine.

Pravnosnažnom presudom Višeg suda u Vranju Gž 3488/18 od 15.04.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 329/18 od 25.05.2018. godine. Tom presudom obavezana je tužena da tužilјi na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu izazvanu povredom prava na suđenje u razumnom roku, u predmetu Osnovnog suda u Vranju I 420/08, na ime razlike zarade, troškova parničnog i izvršnog postupka isplati iznose bliže označene u tom stavu izreke, sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom, kao i na ime naknade troškova postupka iznos od 13.500,00 dinara, sa zakonskom kamatom od izvršnosti do isplate.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3012/2019 od 12.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 4069/18 od 27.05.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 352/18 od 17.07.2018. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena Republika Srbija da tužilјi AA iz ... plati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I 1526/09 novčane iznose bliže navedene u ovom stavu izreke sa zakonskom zateznom kamatom počev od označenih datuma pa do isplate. Stavom drugim izreke, obavezana je tužena da isplati tužilјi na ime naknade troškova parničnog postupka iznos od 13.500,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate. Presudom Višeg suda u Vranju Gž 4069/18 od 27.05.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 352/18 od 17.07.2018. godine u stavu prvom izreke u pogledu glavnog potraživanja i zakonske zatezne kamate na troškove parničnog postupka i u stavu drugom izreke. Stavom drugim izreke, preinačena je prvostepena presuda u delu odluke o kamati na iznos od 590 evra, tako što je obavezana tužena da na ovaj iznos plati tužilјi kamatu po stopi Evropske centralne banke počev od 01.01.2009. godine do isplate, u dinarskoj protivvrednosti na dan isplate po srednjem kursu NBS. Stavom trećim izreke, odbijen je kao neosnovan zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3099/2019 od 02.10.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3482/18 od 27.03.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 90/18 od 11.05.2018. godine, obavezana je tužena da tužilјi isplati na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu koja joj je izazvana povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu opštinskog, sada Osnovnog suda u Vranju I 639/17 (raniji broj I 1788/09) i to na ime razlike zarade i naknade zarade zaklјučno sa obračunskim mesecom decembrom 2003.godine po Sporazumu o regulisanju međusobnih prava i obaveza po osnovu rada u iznosu od 71.229,79 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 01.03.2009.godine do konačne isplate; na ime troškova parničnog postupka 26.100,00 dinara, što iznosi ½jedn u idealnu polovinu od ukupnih troškova sa zakonskom zateznom kamatom počev od 24.06.2009.godine do konačne isplate i na ime troškova izvršnog postupka 3.600,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 11.05.2018.godine kao dana presuđenja do konačne isplate, dok je tužbeni zahtev preko dosuđenih iznosa odbijen. Stavom drugim izreke obavezana je tužena da tužilјi naknadi troškove parničnog postupka. Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3482/18 od 27.03.2019. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena prvostepena presuda u usvajajućem delu stava prvog i u stavu drugom izreke. Stavom drugim izreke, odbijeni su kao neosnovani zahtevi tužene i tužilјe za naknadu troškova drugostepenog postupka, kao neosnovani.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3110/2019 od 25.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3010/18 od 28.12.2018. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 305/18 od 09.05.2018. godine, stavom prvim izreke obavezana je tužena da tužiocu plati na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu koja je izazvana povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I 229/05 i to: a) na ime zarade i naknade zarade u periodu od decembra 2002. godine do februara 2003. godine ukupno 12.500,00 dinara u mesečnim iznosima i sa zakonskom zateznom kamatom bliže određenim ovim stavom izreke; b) na ime regresa za 2002. godinu od 13.865,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 31.12.2002. godine do konačne isplate; v) na ime troškova parničnog postupka 11.884,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 10.09.2003. godine do konačne isplate i g) na ime troškova izvršnog postupka 3.480,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 17.02.2005. godine, počev od izvršnosti pa do konačne isplate. Stavom drugim izreke obavezana je tužena da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka od 13.500,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude pa do isplate.

Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3010/18 od 28.12.2018. godine, stavom prvim izreke odbijena je kao neosnovana žalba tužene i prvostepena presuda potvrđena u stavu prvom izreke pod a), b), v) i pod g) u pogledu glavnog potraživanja na ime troškova izvršenja od 3.480,00 dinara i u stavu drugom izreke. Stavom drugim izreke preinačena je prvostepena presuda u stavu prvom izreke pod g) u pogledu odluke o kamati na troškove izvršnog postupka, te jeobavezana tužena da tužiocu na troškove izvršnog postupka od 3.480,00 dinara plati zakonsku zateznu kamatu počev od 19.03.2018. godine, kao dana podnošenja tužbe, pa do konačne isplate, dok je odbijen zahtev tužioca za isplatu zakonske zatezne kamate na troškove izvršnog postupka za period od 17.02.2005. godine do 18.03.2018. godine. Stavom trećim izreke odbijeni su zahtevi tužioca i tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3044/2019 od 25.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3531/18 od 27.03.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 293/18 od 21.05.2018. godine, stavom prvim izreke obavezana je tužena da tužilјi, na ime naknade štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I-26/09, plati ukupno 168.961,92 dinara i to na ime neisplaćene razlike zarade i naknade zarade, na ime jednokratne novčane naknade, kao i troškova parničnog postupka i troškova izvršenja, u pojedinačnim iznosima po navedenim osnovima i sa zakonskom kamatom, sve bliže određeno ovim stavom izreke. Stavom drugim izreke obavezana je tužena da tužilјi naknadi troškove parničnog postupka od 13.500,00 dinara sa zakonskom kamatom od izvršnosti presude do isplate.
Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3531/18 od 27.03.2019. godine, stavom prvim izreke izreke žalba tužene je odbijena, kao neosnovana i prvostepena odluka potvrđena, dok su stavom drugim izreke odbijeni zahtevi parničnih stranaka za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Član 6-1 | DIC | Savić i drugi protiv Srbije