(Čl. 5) Pravo na slobodu i bezbednost
(Čl. 5-3) Sudija ili drugo službeno lice zakonom određeno da obavlja sudske funkcije
(Čl. 5-5) Naknada
(Čl. 13) Pravo na delotvorni pravni lek
(Čl. 13 / CAT-13 / ICCPR-2 / CEDAW-2f) Delotvorni pravni lek
(Čl. 41) Pravično zadovoljenje - opšte

Tematske ključne reči

VS deskriptori

Zbirke

Sudska praksa
Presuda ESLJP
Veće

Sažetak

Dana 14. novembra 1978. godine podnosilac predstavke je proglašen krivim za ubistvo iz nehata i osuđen je na tri godine zatvora. Dana 14. aprila 1980. godine pušten je na uslovnu slobodu. Dana 17. decembra 1996. uhapšen je pod sumnjom za incest i za opsceni napad na dve svoje ćerke. Dana 18. decembra 1996. Uhapšen je pod sumnjom za druga krivična dela, silovanje i napad na dve svoje ćerke. Dana 19. decembra 1996. Magistrat je odobrio da podnosilac predstavke bude zadržan u istražnom zatvoru i 20. decembra 1996. on je i zvanično optužen za dva krivična dela silovanja i jedno krivično delo opscenog napada na dve svoje ćerke. Konačno je optužnica koja je podignuta protiv njega sadržala tri krivična dela silovanja, tri tačke u vezi s bludnim radnjama i jednu tačku u vezi s opscenim ponašanjem pred detetom.

Dana 21. decembra 1996. podnosilac predstavke je zatražio od Magistrata da bude privremeno pušten na slobodu uz kauciju. Sud je odbio zahtev smatrajući da postoji osnov za strah da bi podnosilac predstavke mogao da počini nova krivična dela i da bi mogao da utiče na svedoke ili da opstruira pravdu s obzirom na prirodu i ozbiljnost optužbi. Dana 24. decembra 1996. on se još jednom pojavio pred Magistratom i ostao je u pritvoru. Ovog puta nije podnet zahtev za kauciju.
Podnosiocu predstavke suđeno je 20. juna 1997. godine. On je oslobođen svih optužbi i tada je pušten na slobodu.

Podnosilac predstavke je tvrdio da je automatsko odbijanje mogućnosti da bude pušten na slobodu uz kauciju pre početka sudskog procesa u skladu sa glavom 25 Zakona iz 1994. godine zapravo predstavljalo kršenje člana 5, stav 3 Konvencije. On se takođe požalio da nije imao utuživo pravo na nadoknadu u smislu člana 5, stav 5 Konvencije i na delotvoran pravni lek s obzirom na navedena kršenja u smislu člana 13 Konvencije.

Sud međutim smatra da su okolnosti ovog slučaja takve da treba razmotriti pitanja koja je podnosilac predstavke pokrenuo na osnovu članova 5, stavovi 3 i 5 Konvencije, slično kao u slučaju Kabaljero protiv Ujedinjenog Kraljevstva br. 32819/96)

Komisija je tada naglasila da je pravosudna kontrola nad mešanjem izvršne vlasti u pravo pojedinca na slobodu suštinska odlika jemstava navedenih u članovima 5 i 3, čija je svrha smanjenje na minimum opasnosti od proizvoljnosti u pogledu držanja optuženih lica u pritvoru pre sudskog procesa. Neke proceduralne i suštinske garancije osiguravaju pravosudnu kontrolu: sudija (ili drugi službenik) pred koga se optuženi "hitno izvodi" mora biti nezavisan u odnosu na izvršnu vlast i u odnosu na stranke u sporu; taj sudija, pošto je saslušao optuženika, mora razmotriti sve činjenice odmeravajući sve razloge za i protiv postojanja stvarnog zahteva javnog interesa koji bi opravdao, vodeći računa o pretpostavci nevinosti, neprimenjivanje pravila poštovanja sloboda optuženika, i taj sudija mora imati ovlašćenje da naloži oslobađanje optuženika. Komisija je zaključila da to ukidanje sudske kontrole nad pritvorom optuženika pre početka procesa, koje inače nalaže član 5, stav 3 Konvencije, predstavlja kršenje pomenutog člana. U slučaju veoma slične prirode, Kabaljero protiv UK, u odnosu na član 5 stav 5 Komisija je konstatovala da nije sporno da je pritvor u kome je g. Kabaljero bio pre početka procesa u skladu unutrašnjim pravom i da on nije imao na raspolaganju nikakav domaći pravni lek za pritvor što je dovelo do kršenja člana 5, stav 3 Konvencije. Zato je Komisija zaključila da je prekršen član 5, stav 5 Konvencije. Komisija je takođe zaključila da nije bilo povrede člana 13 u sticaju sa članom 5 Konvencije. U tom smislu Komisija je konstatovala da je član 5, stav 4 Konvencije zapravo lex specialis u odnosu na žalbe u vezi s pritvorom koji je bio nezakonit i prema unutrašnjem pravu i prema Konvenciji. Ona je takođe ukazala na svoj zaključak o kršenju člana 5, stav 5 i podsetila na to da član 13 ne garantuje pravni lek za pokretanje postupka pred domaćim sudovima radi osporavanja domaće regulative (glava 25 Zakona iz 1994) na temelju Konvencije.

Sud ne vidi razlog da se ne složi sa zaključcima do kojih je Komisija došla u vezi sa članovima 5 i 13 u svome izveštaju u predmetu Kabaljero i, u tom kontekstu ne nalazi materijalnu razliku između relevantnih činjenica slučaja gospodina Kabaljera i slučaja ovog podnosioca predstavke. Sud smatra da je glava 25 zakona iz 1994. primenjiva u slučaju ovog podnosioca predstavke i da je ta glava, svojom sadržinom, uklonila pravosudnu kontrolu nad pritvorom pre početka suđenja, mada je ta kontrola propisana članom 5, stav 3 Konvencije.

Prema tome, Sud zaključuje da je povređen član 5, stavovi 3 i 5 Konvencije. Sud isto tako zaključuje da nije povređen član 13 u sticaju sa članom 5, stavovi 3 i 5 Konvencije.

Preuzmite presudu u pdf formatu

EVROPSKI SUD ZA LJUDSKA PRAVA

TREĆE ODELJENJE

S. B. C. protiv Ujedinjenog Kraljevstva

(Predstavka br. 39360/98)

PRESUDA, Strazbur, 19. jun 2001.

Ova presuda će postati konačna u okolnostima navedenim u članu 44, stav 2 Konvencije.

U predmetu S. B. C. protiv Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Severne Irske, Evropski sud za ljudska prava (Treće odeljenje), zasedajući u veću koje čine:

g. Ž.-P. KOSTA (COSTA), predsednik
g. V. FIRMAN (FUHRMANN)
g. P. KIRIS (KURIS)
gđa F. TULKENS (TULKENS)
g. K. JUNGVIRT (JUNGWIERT)
Ser NIKOLAS BRACA (BRATZA)
g. K. TRAHA (TRAJA), sudije
i gđa S. DOLE (DOLLÉ), sekretar Odeljenja

Na privatnim sednicama 5. septembra 2000. i 29. maja 2001. godine, izriče sledeću presudu, koja je doneta poslednjeg pomenutog datuma:

POSTUPAK

Predmet je formiran na osnovu predstavke (br. 39360/98) protiv Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Severne Irske koju je Evropskoj komisiji za ljudska prava (u daljem tekstu Komisija) na osnovu nekadašnjeg člana 25 Konvencije o zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda (u daljem tekstu Konvencija) podneo državljanin Ujedinjenog Kraljevstva, S. B. C. (u daljem tekstu podnosilac predstavke) 16. juna 1997. godine.
Podnosioca predstavke pred Sudom zastupa advokatska kancelarija artridžis iz Eksetera. Vladu Velike Britanije (u daljem tekstu Vlada) zastupa njen zastupnik, g. Hju Luelin, pravni zastupnik Ministarstva spoljnih poslova. Dana 7. decembra 2000. predsednik veća je izašao u susret zahtevu podnosioca predstavke da njegovo ime ne bude obelodanjeno (pravilo 47, stav 3 Poslovnika Suda).
Prihvatljiva predstavka podnosioca predstavke odnosi se na to što je on bio automatski pritvoren pre suđenja u skladu s odeljkom 25 Zakona o krivičnom pravu i javnom redu24 iz 1994. godine i na raspolož ivost utuživog prava na nadoknadu i delotvoran pravni lek. Podnosilac predstavke se pozvao na članove 5 i 13 Konvencije.
Predstavka je prosleđena Sudu 1. novembra 1998. godine, kada je stupio na snagu Protokol br. 11 Konvencije (čl. 5, st. 2 Protokola br. 11).
Predstavka je poverena Trećem odeljenju Suda (pravilo 52, st. 1 Poslovnika Suda). Unutar tog odeljenja u skladu sa pravilom 26, stav 1 Poslovnika Suda formirano je veće za ovaj slučaj (čl. 27, st. 1 Konvencije).
Svojom odlukom od 5. septembra 2000. veće je proglasilo predstavku delimično prihvatljivom.
Podnosilac predstavke je potom podneo komentare u vezi sa suštinom predmeta (pravilo 59, st. 1) ali takve komentare nije iznela Vlada. Podnosilac predstavke je takođe podneo predloge za pravično zadovoljenje, a Vlada državeugovornice iznela je svoje primedbe na te predloge (pravilo 60). veće je posle konsultovanja sa strankama u sporu odlučilo da nije potrebna sednica koja bi bila posvećena suštini predmeta (pravilo 59, st. 2 in fine).

ČINJENICE

I. OKOLNOSTI SLUČAJA

Dana 14. novembra 1978. godine podnosilac predstavke je proglašen krivim za ubistvo iz nehata i osuđen je na tri godine zatvora. Dana 14. aprila 1980. godine pušten je na uslovnu slobodu. Dana 17. decembra 1996. uhapšen je pod sumnjom za incest i za opsceni napad na dve svoje ćerke. Dana 18. decembra 1996. Uhapšen je pod sumnjom za druga krivična dela -- silovanje i napad na dve svoje ćerke. Dana 19. decembra 1996. Magistrat je odobrio da podnosilac predstavke bude zadržan u istražnom zatvoru i 20. decembra 1996. on je i zvanično optužen za dva krivična dela silovanja i jedno krivično delo opscenog napada na dve svoje ćerke. Konačno je optužnica koja je podignuta protiv njega sadržala tri krivična dela silovanja, tri tačke u vezi s bludnim radnjama i jednu tačku u vezi s opscenim ponašanjem pred detetom.
Dana 21. decembra 1996. podnosilac predstavke je zatražio od Magistrata da bude privremeno pušten na slobodu uz kauciju. Sud nije smatrao da se tu može primeniti odeljak 25 Zakona o krivičnom pravu i javnom redu iz 1994 (u daljem tekstu Zakon iz 1994) i saslušan je celokupni zahtev za privremeno puštanje na slobodu uz kauciju. Sud je odbio zahtev smatrajući da postoji osnov za strah da bi podnosilac predstavke mogao da počini nova krivična dela i da bi mogao da utiče na svedoke ili da opstruira pravdu s obzirom na prirodu i ozbiljnost optužbi. Dana 24. decembra 1996. on se još jednom pojavio pred Magistratom i ostao je u pritvoru. Ovog puta nije podnet zahtev za kauciju.
Sledeći datum koji je određen za podnošenje zahteva za puštanje uz kauciju bio je 14. januar 1997; podnosilac predstavke je dobio garantije od kapetana teritorijalne armije kod koga je mogao da bude smešten za vreme sudskog procesa. Tog datuma Magistrat je upoznat sa primenjivošću odeljka 25 Zakona iz 1994. godine i rasprava nije održana. Podnosilac predstavke pojavio se pred Magistratom 15. i 16, 21. i 28. januara i 25. februara 1997. godine. U zapisniku koji se čuva u arhivi Magistrata za 25. februar 1997. godine konstatovano je, u delu koji se odnosi na izuzetke od prava na privremeno puštanje na slobodu uz kauciju, da "nema ovlašćenja da se odobri puštanje na slobodu uz kauciju na osnovu odeljka 25 Zakona o krivičnom pravu i javnom redu iz 1994". Podnosiocu predstavke suđeno je 20. juna 1997. godine. On je oslobođen svih optužbi i tada je pušten na slobodu.

II. RELEVANTNO DOMAĆE PRAVO

Odeljak 4 Zakona o puštanju na slobodu uz kauciju iz 1976. godine, izmenjen i dopunjen (u daljem tekstu Zakon iz 1976) propisuje da licu koje je optuženo za krivično delo treba omogućiti da bude na slobodi uz kauciju sem u slučajevima koji su navedeni u Pregledu 1 uz ovaj Zakon. Stav 2, Pregleda 1 propisuje da optuženome ne može biti odobrena kaucija ukoliko Sud smatra da postoji osnovana sumnja da će se on, bude li pušten na slobodu, oglušiti o poziv da se pojavi pred sudom, da će dok je na uslovnoj slobodi počiniti krivično delo ili da će uticati na svedoke ili na neke druge načine opstruirati pravdu, bez obzira da li u odnosu na dela koja je sam počinio ili u odnosu na druga lica.
U skladu sa stavom 9, Programa 1 Zakona iz 1976. godine, Sud, prilikom donošenja gore navedene odluke, mora voditi računa o sledećim razlozima, kao i svim ostalim razlozima za koje zaključi da su relevantni:

- priroda i ozbiljnost krivičnog dela ili prekršaja (i verovatni metod postupanja koji će se primenjivati na optuženika);
- karakter, prethodna krivična dela ili prekršaji, društvene veze i veze koje optuženi održava u zajednici;
- istorijat dosadašnjeg ponašanja optuženika kada je reč o ispunjavanju obaveza koje je imao u ranijim slučajevima puštanja na slobodu uz kauciju u krivičnim postupcima; i -
-sem u slučaju kada je reč o optuženom čiji je predmet odložen zbog dodatne istrage, treba uzeti u obzir snagu već utvrđenih dokaza da je počinio navedeno krivično delo ili da se nije odazvao sudskom pozivu.

U skladu sa stavom 9A, Programa 1 Zakona iz 1976. godine, koji je optuženiku (koji je optužen za ubistvo, ubistvo iz nehata, silovanje, pokušaj ubistva ili pokušaj silovanja) odobreno puštanje na slobodu uz kauciju i ako su predočeni svi podaci u vezi s pitanjima navedenim u stavu 2, Programa 1, onda sud treba da navede svoje razloge za odobravanje puštanja na slobodu uz kauciju i ti razlozi moraju biti uneti u sudski spis.
Glava 25 Zakona o krivičnom pravu i javnom redu iz 1994. godine (Zakon iz 1994) stupio je na snagu 10. aprila 1995. godine i on propisuje sledeće:

"1. Licu koje je u ma kom postupku optuženo za krivično delo na koje se odnosi ova glava ili koje je proglašeno krivim za takvo delo i koje se nalazi u okolnostima na koje se ova glava primenjuje neće biti omogućeno puštanje na slobodu uz kauciju tokom takvog postupka.

2. Ovaj odeljak se odnosi, kako je navedeno u pododeljku 3, na sledeća krivična dela, ...

(a) ubistvo s predumišljajem;

(b) pokušaj ubistva s predumišljajem;

(d) silovanje; i

(e) pokušaj silovanja.

3. Ovaj odeljak se odnosi na lice koje je optuženo za bilo koje od navedenih krivičnih dela ili je pak proglašeno krivim za neko od tih krivičnih dela samo ukoliko je to lice ranije bilo proglašeno krivim pred nekim sudom u ma kom delu Ujedinjenog Kraljevstva za ma koje od tih krivičnih dela i, u slučaju da je ranije bilo proglašeno krivim za ubistvo, a potom osuđeno na kaznu zatvora ili, ukoliko je u to vreme bio dete ili mlada osoba, na dugi boravak u bilo kojoj od nadležnih kazneno-popravnih ustanova."

Glava 25 Zakona iz 1994. izmenjena je i dopunjena glavom 56 Zakona o krivičnim delima i remećenju javnog reda iz 1998. godine, koji je stupio na snagu 30. septembra 1998. Glava 56 Zakona iz 1998. propisuje: "U pododeljku (1) glave 25 Zakona iz 1994 (nema puštanja na slobodu uz kauciju za optuženike koji su optuženi za ubistvo ili silovanje ili su osuđeni za ubistvo i silovanje ukoliko su prethodno već bili proglašavani krivim za takva krivična dela), reči "neće im biti odobreno puštanje na slobodu uz kauciju u takvim postupcima" biće zamenjene rečima "biće im odobreno puštanje na slobodu uz kauciju u takvim postupcima samo ukoliko sud ili nadležno lice koje razmatra mogućnost puštanja na slobodu uz kauciju bude uvereno da postoje izuzetne okolnosti koje mogu opravdati takvu meru"."

PRAVO

NAVODNA KRŠENJA ČLANA 5, STAVOVI 3 I 5 SAMA ZA SEBE I U STICAJU SA ČLANOM 13 KONVENCIJE

Podnosilac predstavke je tvrdio da je automatsko odbijanje mogućnosti da bude pušten na slobodu uz kauciju pre početka sudskog procesa u skladu sa glavom 25 Zakona iz 1994. godine zapravo predstavljalo kršenje člana 5, stav 3 Konvencije. On se takođe požalio da nije imao utuživo pravo na nadoknadu u smislu člana 5, stav 5 Konvencije i na delotvoran pravni lek s obzirom na navedena kršenja u smislu člana 13 Konvencije
Član 5 Konvencije, u onom delu koji je ovde relevantan, propisuje:

"3. Svako ko je uhapšen ili lišen slobode shodno odredbama iz stava 1 (c) ovog člana biće bez odlaganja izveden pred sudiju ili drugo službeno lice koje je zakonom određeno da obavlja sudske funkcije i imaće pravo da mu se sudi u razumnom roku ili da bude pušten na slobodu do suđenja. Puštanje na slobodu može se usloviti jemstvima da lice pojavi na suđenju...

5. Svako ko je bio uhapšen ili lišen slobode u suprotnosti s odredbama ovog člana ima utuživo pravo na naknadu". Član 13 propisuje: "Svako kome su povređena prava i slobode predviđeni (ovom) Konvencijom ima pravo na delotvoran pravni lek pred nacionalnim vlastima, bez obzira na to jesu li povredu izvršila lica koja su postupala u službenom svojstvu".

Vlada je učinila ustupak time što je priznala da je došlo do kršenja člana 5, stavovi 3 i 5 Konvencije, mada se nije osvrnula na ono na šta se podnosilac predstavke žalio u pogledu člana 13 u sticaju sa članom 5 Konvencije.
Sud podseća da je Vlada učinila isti ustupak pred ovim Sudom u sličnom predmetu Kabaljero. U tom predmetu Sud je prihvatio Vladino priznanje i nije smatrao neophodnim da u specifičnim okolnostima tog slučaja razmatra pitanja tumačenja člana 5, stavovi 3 i 5 koje je pokrenuo podnosilac predstavke. G. Kabaljero nije dalje pokretao žalbe u vezi sa članom 13 pred ovim Sudom (Predmet Kabaljero protiv Ujedinjenog Kraljevstva ŠGCĆ br. 32819/96, st. 21 i 24, ECHR 2000-II).
Sud međutim smatra da su okolnosti ovog slučaja takve da treba razmotriti pitanja koja je podnosilac predstavke pokrenuo na osnovu članova 5, stavovi 3 i 5 Konvencije (presuda u predmetu Irska protiv Ujedinjenog Kraljevstva od 18. januara 1978, Serija A br. 25, st. 154--155; presuda u predmetu Silver i drugi protiv Ujedinjenog Kraljevstva od 25. marta 1983, Serija A br. 61, st. 79--82; presuda u predmetu Findli protiv Ujedinjenog Kraljevstva od 25. februara 1997, Reports of Judgments and Decisions 1997-I, st. 66--67; presuda u predmetu A. protiv Ujedinjenog Kraljevstva od 23. septembra 1998, Reports 1998-V, st. 19; i Perks i drugi protiv Ujedinjenog Kraljevstva, br. 25777/94, 25279/94, 25280/94, 25282/94, 25285/94, 28048/95, 28192/95 i 28456/95, st. 64, 12. oktobar 1999).
Kada je reč o suštini ovih žalbi Sud podseća da je vlada učinila ustupak u predmetu Kabaljero pošto je komisija u tom slučaju usvojila izveštaj u kome je zaključeno da primena glave 25 Zakona iz 1994. predstavlja kršenje člana 5, stavovi 3 i 5 Konvencije.
Rezonovanje Komisije u tom izveštaju može se rezimirati na sledeći način. Komisija je naglasila da je pravosudna kontrola nad mešanjem izvršne vlasti u pravo pojedinca na slobodu suštinska odlika jemstava navedenih u članovima 5 i 3, čija je svrha smanjenje na minimum opasnosti od proizvoljnosti u pogledu držanja optuženih lica u pritvoru pre sudskog procesa. Neke proceduralne i suštinske garantije osiguravaju pravosudnu kontrolu: sudija (ili drugi službenik) pred koga se optuženi "hitno izvodi" mora biti nezavisan u odnosu na izvršnu vlast i u odnosu na stranke u sporu; taj sudija, pošto je saslušao optuženika, mora razmotriti sve činjenice odmeravajući sve razloge za i protiv postojanja stvarnog zahteva javnog interesa koji bi opravdao, vodeći računa o pretpostavci nevinosti, neprimenjivanje pravila poštovanja sloboda optuženika, i taj sudija mora imati ovlašćenje da naloži oslobađanje optuženika. Nije bilo osporeno da je G. Kabaljero spadao u opseg delovanja glave 25 iz 1994. godine, niti to da je Komisija zaključila kako je mogućnost da Magistrat na bilo koji način razmotri njegovo puštanje na slobodu uz kauciju pre suđenja bila unapred isključena samim zakonskim propisima, odnosno glavom 25 Zakona iz 1994. Komisija je zaključila da to ukidanje sudske kontrole nad pritvorom optuženika pre početka procesa, koje inače nalaže član 5, stav 3 Konvencije, predstavlja kršenje pomenutog člana. Kada je reč o članu 5, stav 5 Komisija je konstatovala da nije sporno da je pritvor u kome je g. Kabaljero bio pre početka procesa u skladu unutrašnjim pravom i da on nije imao na raspolaganju nikakav domaći pravni lek za pritvor što je dovelo do kršenja člana 5, stav 3 Konvencije. Zato je Komisija zaključila da je prekršen član 5, stav 5 Konvencije. Komisija je takođe zaključila da nije bilo povrede člana 13 u sticaju sa članom 5 Konvencije. U tom smislu Komisija je konstatovala da je član 5, stav 4 Konvencije zapravo lex specialis u odnosu na žalbe u vezi s pritvorom koji je bio nezakonit i prema unutrašnjem pravu i prema Konvenciji. Ona je takođe ukazala na svoj zaključak o kršenju člana 5, stav 5 i podsetila na to da član 13 ne garantuje pravni lek za pokretanje postupka pred domaćim sudovima radi osporavanja domaće regulative (glava 25 Zakona iz 1994) na temelju Konvencije.
Sud ne vidi razlog da se ne složi sa zaključcima do kojih je Komisija došla u vezi sa članovima 5 i 13 u svome izveštaju u predmetu Kabaljero i, u tom kontekstu ne nalazi materijalnu razliku između relevantnih činjenica slučaja gospodina Kabaljera i slučaja ovog podnosioca predstavke. Sud smatra da je glava 25 zakona iz 1994. primenjiva u slučaju ovog podnosioca predstavke i da je ta glava, svojom sadržinom, uklonila pravosudnu kontrolu nad pritvorom pre početka suđenja, mada je ta kontrola propisana članom 5, stav 3 Konvencije.
Prema tome, Sud zaključuje da je povređen član 5, stavovi 3 i 5 Konvencije. Sud isto tako zaključuje da nije povređen član 13 u sticaju sa članom 5, stavovi 3 i 5 Konvencije.

PRIMENA ČLANA 41 KONVENCIJE

Član 41 Konvencije propisuje:

"Kada Sud utvrdi prekršaj Konvencije ili protokola uz nju, a unutrašnje pravo visoke strane ugovornice o kojoj je reč omogućava samo delimičnu odštetu, Sud će, ako je to potrebno, pružiti pravično zadovoljenje oštećenoj stranci".

A. Šteta

Podnosilac predstavke tvrdi da je pretrpeo suštinsku materijalnu i nematerijalnu štetu usled toga što je bio u pritvoru na osnovu odeljka 25 Zakona iz 1994. godine. Podnosilac predstavke u tom smislu pravi distinkciju između svog slučaja i slučaja gospodina Kabaljera, pre svega na osnovu toga što je on, kako tvrdi, imao vrlo realne izglede da bude pušten na slobodu uz kauciju krajem 1997, dok gospodin Kabaljero nije imao takvih izgleda. U tom smislu, podnosilac predstavke ukazuje na svoje bitne veze sa zajednicom, uključujući tu i važne poslovne interese. On je naglasio da je prethodni prekršaj zakona počinio gotovo 20 godina pre no što je uhapšen u decembru 1996. godine i da je taj prekršaj zakona bio bitno različit od onoga za koji je optužen u decembru 1996. Podnosilac predstavke takođe je tvrdio da su izgledi za verovatno puštanje na slobodu znatno veći u slučajevima koji se tiču incesta ili opscenog ponašanja uz napad (njegov slučaj) nego u slučajevima ubistva (slučaj gospodina Kabaljera) i podneo je izjave dvojice svojih pravnih savetnika koji su podržali njegovu tezu o verovatnoći da bude pušten na slobodu uz kauciju. Pored toga, podnosilac predstavke je istakao da je on bio oslobođen, dok je g. Kabaljero bio osuđen, tako da je vreme koje je pre suđenja proveo u pritvoru jednostavno oduzeto od vremenskog perioda na koji mu je izrečena kazna lišavanja slobode.
Kada je reč o navodnoj materijalnoj šteti, podnosilac predstavke je u zahtevu naveo da je pretrpeo ozbiljnu poslovnu štetu kao direktan rezultat pritvora pre sudskog procesa, uključujući tu i gubitak plate od najmanje 129.000 funti sterlinga (GBP).
On je takođe tvrdio, kada je reč o navodnoj nematerijalnoj šteti, da je trpeo ozbiljne napade anksioznosti, neraspoloženja i osećaja poniž enosti zbog toga što je bio u pritvoru pre suđenja pa je, između ostalog, predočio i opis događaja koji su bili u vezi s njegovim hapšenjem i držanjem u pritvoru i sopstvenu reakciju na sve to; sve su to pripremili njegovi pravni predstavnici. Tu je bio i nedatirani izvod iz početnih uputstava koje je podnosilac predstavke dao svojim pravnim zastupnicima, uz njegovu detaljnu izjavu o tome kako je držanje u pritvoru uticalo na njega. Podnosilac predstavke je naveo da bi, ako bi mogao da traži naknadu za nematerijalnu štetu pred nacionalnim sudom, verovatno dobio više od 75.000 GBP, čak i ako se uzme u obzir da nije pušten iz pritvora uz kauciju do februara 1997.
Vlada je naglasila da su zahtevi podnosioca predstavke zasnovani na pretpostavci da bi dobio dozvolu da bude pušten uz kauciju samo a nije bilo glave 25 Zakona iz 1994. Vlada, međutim, smatra da je to potpuno spekulativna tvrdnja i da uopšte nije utvrđena ma kakva jasna uzročno-posledična veza između utvrđenog kršenja (Konvencije) i štete. Vlada se pri tom posebno pozvala na činjenicu da je Magistrat u decembru 1996. odbio zahtev za privremeno puštanje na slobodu uz kauciju. Vlada smatra da se pomenuti slučaj Kabaljero ne može razlikovati od ovog slučaja kada je reč o pravičnoj naknadi: svaki pojedinac ima pravo da bude smatran nevinim pre suđenja; držanje svakog pojedinca u pritvoru pre suđenja mora biti u skladu sa zakonom, a oduzimanje vremena provedenog u pritvoru od vremenske kazne lišenja slobode na koji je to lice na suđenju osuđeno samo je potvrda činjenice da je taj pojedinac bio zakonito u pritvoru a ne nadoknada za kršenje člana 5, stav 3 Konvencije.
Sud podseća da se pravična naknada može dodeliti samo u odnosu na štetu koja je predstavljala rezultat lišenja slobode, dakle štetu koju podnosilac predstavke ne bi pretrpeo da je mogao da uživa jemstva iz člana 5 (vidi predmet Hud protiv Ujedinjenog Kraljevstva ŠGCĆ, br. 27267/95, st. 84, ECHR 1999-I). Sud međutim ne može da se upušta u spekulacije o tome da li bi podnosilac predstavke bio ili ne bi bio pušten a slobodu uz kauciju u postupku pred Magistratom da nije bilo glave 25 Zakona iz 1994 (Nikolova protiv Bugarske ŠGCĆ, br. 31195/96, st. 76, ECHR 1999-II). Sud zato ne zaključuje da ima uzročno-posledične veze između povrede člana 5, stavovi 3 i 5 za koju je utvrđeno da u ovom slučaju postoji i navodnog materijalnog gubitka podnosioca predstavke (vidi presudu u predmetu Demir i drugi protiv Turske od 23. septembra 1998, Reports 1998-VI, str. 2660, st. 63), niti da ima nematerijalne štete za koju podnosilac predstavke tvrdi da ju je pretrpeo (vidi gore navedenu presudu u predmetu Nikolova, stavovi 74--76). Kada je reč o nematerijalnoj šteti koju je on pretrpeo zbog saznanja da je to što je držan u pritvoru pre suđenja predstavljalo povredu člana 5, stav 3 Sud smatra da je sama činjenica da je utvrđeno da je došlo do povrede Konvencije dovoljna pravična naknada.
Tačno je da je g. Kabaljeru dodeljeno 1.000 GBP na ime nadoknade za nematerijalnu štetu (gore navedena presuda u predmetu Kabaljero stav 31). Međutim, Vlada nije osporila dokaze koje je u svom podnesku predočio g. Kabaljero da bi on imao dobre šanse da bude pušten na slobodu uz kauciju pre svog suđenja, samo da nije bilo glave 25 Zakona iz 1994. godine, dok je Vlada istovremeno osporila isti takav podnesak ovog podnosioca predstavke, podsećajući Sud na saslušanje pred Magistratom od 21. decembra 1996. Mada nije zadatak ovog Suda da spekuliše o tome da li bi podnosilac predstavke bio pušten na slobodu uz kauciju da nema glave 25 Zakona iz 1994 (vidi prethodni stav), on ipak konstatuje da je Magistrat prilikom suđenja propustio da napomene kako primenjuje glavu 25 Zakona iz 1994. godine i da je razmotrio i odbacio osnovani zahtev za puštanje na slobodu uz kauciju zbog toga što je strahovao da bi podnosilac predstavke mogao da počini nova krivična dela ili da utiče na svedoke ili da na neki drugi način opstruira pravdu, s obzirom na prirodu i ozbiljnost optužbi koje su protiv njega podignute. Sud ne smatra da se ovim mogu potkrepiti teze podnosioca predstavke da bi ga Sud pustio na slobodu uz kauciju da nije bilo glave 25 Zakona iz 1994. bilo u decembru 1996, bilo u februaru 1997. (kako je on sam sugerisao) ili da bi ga uopšte pustio na slobodu (vidi gore navedenu presudu u predmetu Hud, stav 85). Štaviše, dok je u slučaju g. Kabaljera puštanje na slobodu pre suđenja moglo omogućiti da on svoje poslednje dane provede na slobodi s obzirom na poodmaklu životnu dob, loše zdravstveno stanje i dugu kaznu lišenja slobode, u ovom slučaju to nije relevantan faktor.
Ukratko rečeno, Sud odbacuje zahtev ovog podnosioca predstavke za naknadu materijalne štete i smatra da je presuda o tome da jeste izvršena povreda Konvencije dovoljna kada je reč o svakoj nematerijalnoj šteti koju je mogao da pretrpi.

B. Sudski i ostali troškovi

Podnosilac predstavke tvrdi da je snosio sudske i ostale troškove u ukupnom iznosu od 8.643,74 GBP i u vezi s podnošenjem predstavke Sudu. To podrazumeva naknadu za 48 sati rada njegovog advokata (6.240 GBP), 20 sati rada njegovog pravnog savetnika koji se ne pojavljuje na sudu (1.880 GBP), honorare isplaćene ranijim advokatima (220 GBP) i honorar plaćen računovođi koji je obradio i uobličio zahtev podnosioca predstavke za naknadu materijalne štete (300 GBP). On je takođe tražio da mu se isplati 10.700 GBP za pretpostavljene pravne i ostale troškove. Ni u jedan od ovih iznosa nisu uključena sredstva koja treba platiti na ime poreza na dodatu vrednost (PDV).
Vlada je prokomentarisala da su navedeni traženi iznosi prekomerni, ističući da je na samom početku priznala povredu (Konvencije) i da je takođe navela kako je davanje uputstava advokatima i računovođi nepotrebno. Vlada smatra da bi svota od 5.000 GBP (uključujući PDV) bila razumna i dovoljna.
Sud podseća da se, kako bi se mogli nadoknaditi sudski i ostali troškovi na osnovu člana 41 Konvencije, mora utvrditi da su oni stvarno plaćeni i da su bili nužni, kao i da su racionalni sa stanovišta visine (vidi, između ostalih pravnih autoriteta, navedenu presudu u predmetu Nikolova, st. 79).
Sud smatra da su sati stručnog pravnog rada za koje podnosilac predstavke traži da mu se nadoknade troškovi prekomerni s obzirom na Vladino priznanje i na sličnost između ovog slučaja i već pomenutog slučaja Kabaljero. Izveštaj Komisije u kome je utvrđeno da je u predmetu Kabaljero povređen član 5, stavovi 3 i 5 Konvencije usvojen je u junu 1998. godine, a Zakon o krivičnim delima i remećenju javnog reda iz 1998. kojim je izmenjena i dopunjena glava 25 zakona iz 1994. stupio je na snagu u septembru 1998. godine, i Vlada je priznala da je došlo do povrede člana 5, stavovi 3 i 5 i u ovom podnesku iz maja 1999. Dalje je uočeno da raniji advokati koje je podnosilac predstavke naveo u svojoj predstavci njega nisu predstavljali pred ovim Sudom, kao i da podnosilac predstavke ne specificira koji su to posao oni obavili i za koji posao treba da im isplati nadoknadu. Štaviše, veliki deo pretpostavljenih troškova koji su pomenuti u predstavci odnosi se na moguće saslušanje u ovom slučaju, ali Sud uopšte nije održao sednicu na kojoj bi bilo takvog saslušanja. Pored toga, nije zahtevan nikakav drugi rad pravnih zastupnika podnosioca predstavke posle podnošenja te predstavke u vezi sa članom 41. Prema tome, može se u potpunosti odbaciti njegov zahtev u pogledu naknade pretpostavljenih troškova.
S obzirom na sve ovo, i donoseći procenu na pravičnoj osnovi, Sud dosuđuje podnosiocu predstavke isplatu iznosa od 5.000 GBP, uključujući PDV.

C. Važeća kamatna stopa

Prema informacijama kojima Sud raspolaže, propisana kamatna stopa koja se primenjuje u Ujedinjenom Kraljevstvu na dan donošenja ove presude iznosi 7,5 posto godišnje.

IZ TIH RAZLOGA, SUD JEDNOGLASNO

Smatra da je došlo do povrede člana 5, stavovi 3 i 5 Konvencije;
Smatra da nije bilo povrede člana 13 Konvencije,
Smatra da ova presuda sama po sebi predstavlja dovoljno i pravično zadovoljenje svake nematerijalne štete koju je podnosilac predstavke pretrpeo;
Smatra da država-ugovornica mora isplatiti podnosiocu predstavke, u roku od tri meseca od datuma pravosnažnosti ove presude u skladu sa članom 44, stav 2 Konvencije, na ime sudskih i ostalih troškova, 5.000 (pet hiljada) funti sterlinga, uključujući iznos PDV-a koji bi tu mogao biti zaračunat, kao i da će redovna kamatna stopa od 7,5 posto godišnje važiti od trenutka isteka gore navedenog roka od tri meseca do same isplate;
Odbacuje ostale zahteve podnosioca predstavke za pravičnu nadoknadu.

Sačinjeno na engleskom jeziku i zavedeno u pisanoj formi 19. jula 2001. godine u skladu sa Pravilom 77, stavovi 2 i 3 Poslovnika Suda.

S. Dole Ž. P. Kosta

Sekretar Predsednik

_________________________________________
Prevod presude preuzet sa https://vk.sud.rs/

THIRD SECTION

CASE OF S.B.C. v. THE UNITED KINGDOM

(Application no. 39360/98)

JUDGMENT

STRASBOURG

19 June 2001

FINAL

19/09/2001

This judgment will become final in the circumstances set out in Article 44 § 2 of the Convention. It may be subject to editorial revision

In the case of S.B.C. v. the United Kingdom, The European Court of Human Rights (Third Section), sitting as a Chamber composed of:

MrJ.-P. Costa, President,
MrW. Fuhrmann,
MrP. Kūris,
MrsF. Tulkens,
MrK. Jungwiert,
SirNicolas Bratza,
MrK. Traja, judges,
and Mrs S. Dollé, Section Registrar,

Having deliberated in private on 5 September 2000 and 29 May 2001, Delivers the following judgment, which was adopted on the last‑mentioned date:

PROCEDURE

1. The case originated in an application (no. 39360/98) against the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland lodged with the European Commission of Human Rights (“the Commission”) under former Article 25 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (“the Convention”) by a United Kingdom national, S.B.C. (“the applicant”), on 16 June 1997.

2. The applicant was represented before the Court by Cartridges, a firm of solicitors practising in Exeter. The United Kingdom Government (“the Government”) were represented by their Agent, Mr Huw Llewellyn, Agent, Foreign and Commonwealth Office. On 7 December 2000 the President of the Chamber acceded to the applicant’s request not to have his name disclosed (Rule 47 § 3 of the Rules of Court).

3. The applicant’s admissible complaints concern his automatic pre-trial detention pursuant to section 25 of the Criminal Justice and Public Order Act 1994 and the availability of an enforceable right to compensation and of an effective remedy. He invoked Articles 5 and 13 of the Convention.

4. The application was transmitted to the Court on 1 November 1998, when Protocol No. 11 to the Convention came into force (Article 5 § 2 of Protocol No. 11).

5. It was allocated to the Third Section of the Court (Rule 52 § 1 of the Rules of Court). Within that Section, the Chamber that would consider the case (Article 27 § 1 of the Convention) was constituted as provided in Rule 26 § 1 of the Rules of Court.

6. By a decision of 5 September 2000 the Chamber declared the application partly admissible.

7. The applicant, but not the Government, filed observations on the merits (Rule 59 § 1). The applicant also submitted just satisfaction proposals, upon which the respondent Government commented (Rule 60). The Chamber decided, after consulting the parties, that no hearing on the merits was required (Rule 59 § 2 in fine).

THE FACTS

I. THE CIRCUMSTANCES OF THE CASE

8. On 14 November 1978 the applicant was convicted of manslaughter and sentenced to three years in prison. He was released on parole on 14 April 1980. On 17 December 1996 he was arrested on suspicion of incest and indecent assault involving two of his daughters. On 18 December 1996 he was arrested on suspicion of other offences of rape and assault in relation to two of his daughters. On 19 December 1996 the Magistrates’ Court approved further remand of the applicant and on 20 December 1996 he was charged with two offences of rape and one offence of indecent assault concerning two of his daughters. Ultimately, the indictment preferred against him contained three counts of rape, three counts of indecent assault and one count of indecency with a child.

9. On 21 December 1996 the applicant applied for bail to the Magistrates’ Court. The court did not appreciate that section 25 of the Criminal Justice and Public Order Act 1994 (“the 1994 Act”) applied and a full bail application was heard. The court refused bail on the basis that it was feared that he might commit further offences and that he might interfere with witnesses or obstruct justice given the nature and seriousness of the charges. On 24 December 1996 he again appeared before the Magistrates’ Court and was remanded in custody. No bail application was made.

10. A further date was fixed for a bail application on 14 January 1997, the applicant having obtained an assurance of a surety from a captain in the territorial army with whom he could reside during his trial. On that date, the Magistrates’ Court was made aware of the applicability of section 25 of the 1994 Act and the hearing did not take place. On 15 or 16, 21 and 28 January and on 25 February 1997 the applicant appeared before the Magistrates’ Court. The Magistrates’ Court record for 25 February 1997 hearing noted, in the schedule dealing with exemptions to the right to bail, “no power to grant bail s25 CJPOA 94”. The applicant was tried on 20 June 1997, when he was acquitted on all charges and released.

II. RELEVANT DOMESTIC LAW

11. Section 4 of the Bail Act 1976 as amended (“the 1976 Act”) provided that a person accused of a criminal offence should be granted bail except as stated in Schedule 1 to the Act. Paragraph 2 of Schedule 1 provided that a defendant need not be granted bail if the court was satisfied that there were substantial grounds for believing that the defendant, if released on bail, would fail to surrender to custody, commit an offence while on bail or interfere with witnesses or otherwise obstruct the course of justice, whether in relation to himself or any other person.

12. Pursuant to paragraph 9 of Schedule 1 to the 1976 Act, in taking the above decision, the court was to have regard to such of the following considerations, as well as to any other considerations, as appeared to that court to be relevant:

– the nature and seriousness of the offence or default (and the probable method of dealing with the defendant for it);

– the character, antecedents, associations and community ties of the defendant;

– the defendant’s record as regards the fulfilment of his obligations under previous grants of bail in criminal proceedings; and

– except in the case of a defendant whose case was adjourned for inquiries or a report, the strength of the evidence of his having committed the offence or having defaulted.

13. According to paragraph 9A of Schedule 1 to the 1976 Act, if a defendant (who had been charged with murder, manslaughter, rape, attempted murder or attempted rape) was granted bail and representations had been made as regards the matters mentioned in paragraph 2 of Schedule 1, the court had to state its reasons for granting bail and cause those reasons to be included in the record of the proceedings.

14. Section 25 of the Criminal Justice and Public Order Act 1994 (“the 1994 Act”) came into force on 10 April 1995 and provided as follows:

“1. A person who in any proceedings has been charged with or convicted of an offence to which this section applies and in circumstances to which it applies shall not be granted bail in those proceedings.

2. This section applies, subject to subsection 3 below, to the following offences, ... –

(a) murder;

(b) attempted murder;

(d) rape; and

(e) attempted rape.

3. This section applies to a person charged with or convicted of any such offence only if he has been previously convicted by or before a court in any part of the United Kingdom of any such offence or of culpable homicide and, in the case of a previous conviction of manslaughter or culpable homicide, if he was then sentenced to imprisonment or, if he was then a child or young person, to long-term detention under any of the relevant enactments.”

15. Section 25 of the 1994 Act has been amended by section 56 of the Crime and Disorder Act 1998, which entered into force on 30 September 1998. Section 56 of the 1998 Act reads as follows:

“In sub-section (1) of section 25 of the 1994 Act (no bail for defendants charged with or convicted of homicide or rape after previous conviction of such offences), for the words ‘shall not be granted bail in those proceedings’ there shall be substituted the words ‘shall be granted bail in those proceedings only if the court or, as the case may be, the constable considering the grant of bail is satisfied that there are exceptional circumstances which justify it’.”

THE LAW

I. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 5 §§ 3 and 5 ALONE AND IN CONJUNCTION WITH ARTICLE 13 OF THE CONVENTION

16. The applicant claimed that the automatic denial of bail pending his trial pursuant to section 25 of the 1994 Act constituted a violation of Article 5 § 3 of the Convention. He also complained that he did not have an enforceable right to compensation within the meaning of Article 5 § 5 of the Convention or an effective remedy in respect of those breaches within the meaning of Article 13 of the Convention.

17. Article 5 of the Convention, in so far as relevant, reads as follows:

“3. Everyone arrested or detained in accordance with the provisions of paragraph 1 (c) of this Article shall be brought promptly before a judge or other officer authorised by law to exercise judicial power and shall be entitled to trial within a reasonable time or to release pending trial. Release may be conditioned by guarantees to appear for trial. ...

5. Everyone who has been the victim of arrest or detention in contravention of the provisions of this Article shall have an enforceable right to compensation.”

Article 13 reads as follows:

“Everyone whose rights and freedoms as set forth in [the] Convention are violated shall have an effective remedy before a national authority notwithstanding that the violation has been committed by persons acting in an official capacity.”

18. The Government conceded that there had been a violation of Article 5 §§ 3 and 5 of the Convention, although they did not comment on the complaint under Article 13 in conjunction with Article 5 of the Convention.

19. The Court recalls that the Government made the same concession before the Court in the similar Caballero case. In that case, the Court accepted the Government’s concession and it was not considered necessary in the particular circumstances of that case to examine the issues of interpretation of Article 5 §§ 3 and 5 raised by the complaint. Mr Caballero did not pursue his connected complaint under Article 13 before the Court (Caballero v. the United Kingdom [GC], n° 32819/96, §§ 21 and 24, ECHR 2000-II).

20. However, the Court considers that the circumstances of the present case are such that it should examine the issues to which the complaints give rise under Articles 5 §§ 3 and 5 of the Convention (Ireland v. the United Kingdom judgment of 18 January 1978, Series A no. 25, at §§ 154-155; Silver and Others v. the United Kingdom judgment of 25 March 1983, Series A no. 61, §§ 79-82; Findlay v. the United Kingdom judgment of 25 February 1997, Reports of Judgments and Decisions 1997-I, §§ 66-67; A v. the United Kingdom judgment of 23 September 1998, Reports 1998-V, § 19; and Perks and Others v. the United Kingdom, nos. 25777/94, 25279/94, 25280/94, 25282/94, 25285/94, 28048/95, 28192/95 and 28456/95, § 64, 12 October 1999).

21. As to the merits of those complaints, the Court recalls that the Government’s concession in the Caballero case was made following the adoption of the Commission’s report in that case which concluded that the application of section 25 of the 1994 Act constituted a violation of Article 5 §§ 3 and 5 of the Convention.

22. The reasoning of the Commission in its report can be summarised as follows. It noted that judicial control of interference by the executive with an individual’s right to liberty was an essential feature of the guarantees embodied in Article 5 § 3, the purpose being to minimise the risk of arbitrariness in the pre-trial detention of accused persons. Certain procedural and substantive guarantees ensure that judicial control: the judge (or other officer) before whom the accused is “brought promptly” must be seen to be independent of the executive and of the parties to the proceedings; that judge, having heard the accused himself, must examine all the facts arguing for and against the existence of a genuine requirement of public interest justifying, with due regard to the presumption of innocence, a departure from the rule of respect for the accused’s liberty, and that judge must have the power to order an accused’s release. It not being disputed that Mr Caballero fell within the scope of section 25 of the 1994 Act, the Commission found that the possibility of any consideration by a Magistrate of his pre-trial release on bail had been excluded in advance by the legislature by section 25 of the 1994 Act. This removal of the judicial control of pre-trial detention required by Article 5 § 3 of the Convention was found by the Commission to amount to a violation of that Article.

As to Article 5 § 5, the Commission noted that it was not disputed that Mr Caballero’s pre-trial detention complied with domestic law and that he did not have a domestic remedy for detention giving rise to a violation of Article 5 § 3 of the Convention. It concluded therefore that there had been a violation of Article 5 § 5 of the Convention.

The Commission further concluded that there had been no violation of Article 13 in conjunction with Article 5 of the Convention. It noted, in this respect, that Article 5 § 4 of the Convention was the lex specialis in respect of complaints about detention which was unlawful under domestic law and the Convention. It also noted its finding of a violation of Article 5 § 5 and recalled that Article 13 did not guarantee a remedy to challenge domestic legislation (section 25 of the 1994 Act) before a national authority on the basis of the Convention.

23. The Court sees no reason to disagree with the conclusions reached by the Commission in relation to Articles 5 and 13 in its report in the Cabellero case and, in this context, it finds no material difference between the relevant facts of the cases of Mr Caballero and the present applicant. It considers that section 25 of the 1994 Act applied in the applicant’s case and that, by its terms, it removed the judicial control of his pre-trial detention which is required by Article 5 § 3 of the Convention.

24. Accordingly, the Court concludes that there has been a violation of Article 5 §§ 3 and 5 of the Convention.

It also concludes that there has been no violation of Article 13 in conjunction with Article 5 §§ 3 and 5 of the Convention.

II. APPLICATION OF ARTICLE 41 OF THE CONVENTION

25. Article 41 of the Convention provides:

“If the Court finds that there has been a violation of the Convention or the Protocols thereto, and if the internal law of the High Contracting Party concerned allows only partial reparation to be made, the Court shall, if necessary, afford just satisfaction to the injured party.”

A. Damage

26. The applicant claimed that he sustained substantial pecuniary and non-pecuniary damage as a result of his detention under section 25 of the 1994 Act. The applicant distinguished his case from Mr Caballero’s case in this respect mainly on the basis that, according to him, he had a very real prospect of bail by, at least, the end of February 1997 whereas Mr Caballero had no such likelihood. In this regard, he pointed to his substantial ties with the community including significant business interests. He noted that his index offence had taken place almost 20 years prior to his arrest in December 1996 and was substantively different from the charges laid against him in December 1996. He argued that the prospects of bail were generally higher in cases concerning incest/indecent assault charges (his case) than in cases of murder (Mr Caballero) and he submitted statements from two of his legal advisers supporting his submissions as to the likelihood of his release on bail.

In addition, the applicant pointed out that he had been acquitted whereas Mr Caballero had been convicted and his pre-trial detention deducted from the term of imprisonment imposed.

27. As regards the alleged pecuniary loss, the applicant submitted that he had sustained significant business losses as a direct result of his pre-trial detention, including a salary loss of at least 129,000 pounds sterling (GBP).

28. He also claimed, in respect of the non-pecuniary damage alleged, that he suffered considerable anxiety, distress and humiliation by reason of his pre-trial detention and he submitted, inter alia, a description of the events surrounding his arrest and detention and of his reaction thereto prepared by his legal representatives, an undated extract from the applicant’s initial instructions to those representatives and his own detailed statement as to the effect of pre-trial detention on him. He submitted that if he could have claimed compensation for non-pecuniary damage in the national courts, it was likely that he would have recovered in excess of GBP 75,000 even assuming that he had not been released on bail until February 1997.

29. The Government pointed out that the applicant’s claims were based on the assumption that he would have been granted bail but for section 25 of the 1994 Act. However, the Government considered this to be a purely speculative assertion and that he had not established any clear causal connection between the violation established and any damage. They referred, in particular, to the refusal of bail by the Magistrates’ Court in December 1996. They considered the above-cited Caballero case to be indistinguishable from the present case as regards just satisfaction: each person was entitled to be presumed innocent prior to trial; the pre-trial detention of all persons had to be lawful, and the deduction of pre-trial detention from a subsequent sentence was recognition of time lawfully served and not reparation for a violation of Article 5 § 3 of the Convention.

30. The Court recalls that just satisfaction can be awarded only in respect of damage resulting from a deprivation of liberty that an applicant would not have suffered if he had had the benefit of the guarantees of Article 5 (Hood v. the United Kingdom [GC], no. 27267/95, § 84, ECHR 1999-I). However, the Court cannot speculate on whether or not the applicant would have been released on bail by the Magistrate’s Court in the absence of section 25 of the 1994 Act (Nikolova v. Bulgaria [GC], no. 31195/96, §§ 76, ECHR 1999-II).

It does not therefore find that there is a causal link between the violation of Article 5 §§ 3 and 5 established in the present case and the applicant’s alleged pecuniary loss (Demir and Others v. Turkey judgment of 23 September 1998, Reports 1998-VI, p. 2660, § 63) or the non-pecuniary damage claimed to have been suffered by him (the above-cited Nikolova case, at §§ 74-76). As to any non-pecuniary damage sustained by him by reason of his knowledge of his pre-trial detention in violation of Article 5 § 3, the Court considers that the finding of a violation constitutes sufficient just satisfaction.

31. It is true that Mr Caballero was awarded GBP 1,000 in compensation for non-pecuniary damages (the above-cited Caballero judgment, at § 31). However, the Government did not dispute Mr Caballero’s affidavit evidence that he would have had a good chance of being released on bail prior to his trial were it not for section 25 of the 1994 Act whereas the Government disputed the same submission by the present applicant, referring the Court to the Magistrates’ Court hearing on 21 December 1996. Although it is not this Court’s task to speculate as to whether the applicant would have been released on bail in the absence of section 25 of the 1994 Act (see the previous paragraph), it nevertheless notes that during that hearing the Magistrates’ Court failed to remark that section 25 of the 1994 Act applied and it considered and rejected a substantive bail application by the applicant because it feared that the applicant would commit further offences and might interfere with witnesses or obstruct justice given the nature and the seriousness of the charges against him. The Court does not find that this supports the applicant’s contention that he would have been released on bail by the Court were it not for section 25 of the 1994 Act either in December 1996 or in February 1997 (as he suggested) or at all (see the above-cited Hood judgment, at § 85).

Moreover, while Mr Caballero’s release on bail prior to his trial might have led to his last days of liberty given his advanced age, ill health and long sentence, this is not a relevant factor in the present case.

32. In sum, the Court dismisses the present applicant’s claim for compensation for pecuniary loss and considers its finding of a violation sufficient as regards any non-pecuniary loss suffered by him.

B. Costs and expenses

33. The applicant claimed to have incurred costs and expenses in the sum of GBP 8,643.74 in respect of his application to the Court. This included a claim for 48 hours’ work by his solicitor (GBP 6,240), 20 hours’ work by his barrister (GBP 1,880), fees paid to former solicitors (GBP 220) and fees paid to an accountant for work completed on the applicant’s submissions on pecuniary loss (GBP 300). He also claimed GBP 10,700 in respect of anticipated legal costs and expenses. These figures are all exclusive of value-added tax (“VAT”).

34. The Government considered the amounts excessive, pointing to their early concession of a violation and they also maintained that instructing counsel and an accountant was unnecessary. They were of the view that a total of GBP 5,000 (inclusive of VAT) would be reasonable.

35. The Court recalls that in order for costs and expenses to be recoverable under Article 41 of the Convention, it must be established that they were actually and necessarily incurred, and reasonable as to quantum (see, among other authorities, the Nikolova judgment cited above, § 79).

36. The Court considers that the hours of legal work for which the applicant claimed are excessive given the Government’s concession and the similarity between this case and the above-cited Caballero case. The Commission’s report finding a violation of Article 5 §§ 3 and 5 of the Convention in the Caballero case was adopted in June 1998, the Crime and Disorder Act 1998 which amended section 25 of the 1994 Act entered into force in September 1998 and the Government conceded that there had been a violation of Article 5 §§ 3 and 5 in the present application in May 1999.

It is further noted that the former solicitors to which the applicant referred did not represent him before this Court and the applicant does not specify the work in respect of which that claim for costs is made. Moreover, much of the anticipated costs claimed related to a possible hearing in the case but no such hearing was held by the Court. In addition, no further work was required of the applicant’s legal representatives after the submission of his Article 41 submissions. Accordingly, his claim concerning anticipated costs can be almost entirely discounted.

37. Considering the above, and making its assessment on an equitable basis, the Court awards the applicant GBP 5,000 inclusive of VAT.

C. Default interest

38. According to the information available to the Court, the statutory rate of interest applicable in the United Kingdom at the date of adoption of the present judgment is 7.5% per annum.

FOR THESE REASONS, THE COURT UNANIMOUSLY

1. Holds that there has been a violation of Article 5 §§ 3 and 5 of the Convention;

2. Holds that there has been no violation of Article 13 of the Convention;

3. Holds that the present judgment constitutes in itself sufficient just satisfaction for any non-pecuniary damage suffered by the applicant;

4. Holds that the respondent State is to pay the applicant, within three months from the date on which the judgment becomes final according to Article 44 § 2 of the Convention, for costs and expenses, 5,000 (five thousand) pounds sterling inclusive of any value-added tax that may be chargeable and that simple interest at an annual rate of 7.5% shall be payable from the expiry of the above-mentioned three months until settlement;

5. Dismisses the remainder of the applicant’s claims for just satisfaction.

Done in English, and notified in writing on 19 June 2001, pursuant to Rule 77 §§ 2 and 3 of the Rules of Court.

S. Dollé J.-P. Costa
Registrar President

Nema povezane prakse za ovu presudu.

Sažmi komentare

Komentari

Relevantni komentari iz drugih presuda

Član 41 | DIC | Pogosjan i Bagdasarjan protiv Jermenije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3033/2019 od 05.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3017/18 od 08.02.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1. 65/17 od 18.04.2018. godine, stavom prvim izreke, tužena je obavezana da tužiocu naknadi štetu koja je izazvana povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I 1022/09 u iznosu od 69.702,00 dinara, na ime troškova parničnog postupka u iznosu od 27.376,00 dinara i na ime troškova izvršnog postupka u iznosu od 19.600,00 dinara, pripadajućom kamatom. Stavom drugim izreke tužena je obavezana da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 30.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.
Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3017/18 od 08.02.2019. godine, stavom prvim izreke potvrđena je prvostepena presuda u delu u kom je odlučeno o glavnoj stvari, dok je preinačena odluka o troškovima parničnog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 41 | DIC | Pogosjan i Bagdasarjan protiv Jermenije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 627/2020 od 07.02.2020. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija predlagača izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Leskovcu Ržg 216/19 od 22.11.2019. godine.

Rešenjem Višeg suda u Leskovcu Ržg 216/19 od 22.11.2019. godine, odbijena je žalba punomoćnika predlagača izjavlјena protiv rešenja Osnovnog suda u Leskovcu R4 I 109/19 od 09.09.2019. godine, kojim je odbijen prigovor predlagača za ubrzanje postupka, zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku u predmetu tog suda I 7838/10, kao neosnovan.
Protiv navedenog rešenja, predlagač je blagovremeno izjavila reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka, pogrešnog i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava, s tim što je predložila da se revizija smatra izuzetno dozvolјenom, u skladu sa odredbom član 404. ZPP.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 41 | DIC | Stojanović protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3050/2019 od 18.09.2019. godine godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 1751/18 od 13.11.2018. godine i odbija kao neosnovan zahtev tužioca za naknadu troškova odgovora na reviziju.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 22/17 od 09.02.2018. godine, obavezana je tužena da tužiocu plati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog suda u Vranju
I br. 1012/09 (ranije I. br. 850/05) iznose sa zateznom kamatom od dospeća pa do isplate bliže navedene u izreci pod 1. Tužana je obavezana da tužiocu na ime troškova parničnog postupka plati iznos od 24.000,00 dinara.
Viši sud u Vranju je presudom Gž 1751/18 od 13.11.2018. godine odbio kao neosnovanu žalbu tužene i potvrdio presudu Osnovnog suda u Vranju Prr1 22/17 od 09.02.2018. godine. Odbijen je zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde