(Čl. 6) Pravo na pravično suđenje
(Čl. 6) Građanski postupak
(Čl. 6-1) Suđenje u razumnom roku
(Čl. 8) Pravo na poštovanje privatnog i porodičnog života
(Čl. 8-1) Poštovanje porodičnog života
(Čl. 8-2) Mešanje
(Čl. 8-2) Neophodno u demokratskom društvu
(Čl. 8-2) Zaštita prava i sloboda drugih
(Čl. 41) Pravično zadovoljenje - opšte
(Čl. 46) Obaveznost i izvršenje presuda
Unutrašnje polje slobodne procene
Srazmernost

Tematske ključne reči

VS deskriptori

Zbirke

Sudska praksa
Presuda ESLJP
Veće

Sažetak

Podnosilac predstavke ima ćerku, M.-A., rođenu 1981. Dana 3. oktobra 1988. podnosilac predstavke i njena kćerka, koje su živele u Grčkoj od rođenja ćerke, stigle su u Rim avionom. Odmah po sletanju, podnosilac predstavke kontaktirala je aerodromsku medicinsku službu zato što se njena ćerka nije osećala dobro. Dežurni lekar je naložio da se dete primi u bolnicu.

Dana 15. oktobra 1988, odeljenje psihijatrije iste bolnice podnelo je zahtev Sudu za maloletnike u Rimu da se M.-A. izuzme iz staranja majke, kao i zahtev za izdavanje sudske zabrane na posete majke detetu sve dok se ne postavi jasna dijagnoza detetovog složenog medicinskog i psihijatrijskog stanja. Po rečima lekara zaduženog za slučaj M.-A., podnosilac predstavke bila je bolesno opsednuta zdravljem svoje kćerke. Takođe, bilo je jako teško oceniti psihološko stanje devojčice zato što se podnosilac predstavke stalno mešala tokom lečenja i lekarskih pregleda. Doktor je na kraju rekao da je podnosilac predstavke pokušala da odvede kćerku iz bolnice, čime je (kako je naveo) prekršila preporuke koje je sud već dao. Međutim, nema nikakvih dokaza koji upućuju na to da je sud ranije bio pozvan da odlučuje o bilo kojim pitanjima koja se tiču podnosioca predstavke ili njene kćerke.

Dana 22. oktobra 1988. Ustanova za pomoć deci za oblast grada Rima dostavila je sudu informacije koje je dobila tokom intervjuisanja podnosioca predstavke, bolničkog osoblja i brata podnosioca predstavke, H.P., koji je dugo živio u Milanu. Po navodima Ustanove, prikupljeni dokazi upućuju na to da je podnosilac predstavke u nekoliko navrata smestila M.-A. u bolnicu, konkretno, u pedijatrijske bolnice u Atini, Sofiji i Londonu, zato što je bila uverena da je devojčica teško oboljela. Iz Ustanove su takođe kazali da je tokom poslednjeg boravka deteta u bolnici u Atini, tokom leta 1988, od Suda za maloletnike u Atini zatraženo da podnosiocu predstavke izda zabranu na odvođenje kćerke iz bolnice. Takođe je zatraženo da se pokrene postupak za usvojenje devojčice. Međutim, podnosilac predstavke uspela je da ilegalno izvede dete iz bolnice i ode u Rim. Iz Ustanove su, na kraju, naveli da se stiče utisak da M.-A. ne muči odvojenost od majke, iako je pitala za nju. U posednjem izvještaju, od 25. oktobra 1988, psihijatrijsko odeljenje bolnice u Rimu dostavilo je Sudu za maloletnike u Rimu preporuke da M.-A. treba otpustiti iz bolnice što pre, daje treba držati dalje od majke i da je treba smestiti u porodicu u kojoj roditelji imaju emotivno stabilan odnos kao i da devojčica treba da ide u školu i učestvuje u društvenim aktivnostima.

Dana 26. oktobra 1998. Sud za maloletnike u Rimu naložio je da se M.-A. privremeno sesti u porodicu brata podnosioca predstavke, koji je u muvremenu uspeo da ubedi podnosioca predstavke da zatraži lečenje, mana kojeje primljena 18. oktobra 1988. u mestu Melegnano, blizu Milana, na psihijtrijsko odeljenje. Po navodima lekarskog izveštaja od 15. decembra 1988, bolovala je od hronične psihoze, čiji je sastavni deo bio teški oblik hipohondrije usmeren na njenu kćerku. Podnosilac predstavke napustila je bolnicu na dan ovog izveštaja i vratila se u Grčku.

U naredbi od 16. februara 1989. Sud za maloletnike u Milanu, koji je dobio nadležnost za ovaj predmet zbog mesta prebivališta brata podnosioca predstavke, odlučio je da M.-A. ne može dalje da bude smeštena u toj porodici zbog niza problema u njoj. Sud je stoga odlučio da se dete odvoji od podnosioca predstavke i da se smesti u službe socijalnog staranja s tim što bi što pre trebalo da bude smeštena u drugu porodicu. Sud je takođe naredio da se uradi sveobuhvatan psihološki izveštaj o majci, kao i da se pokrene postupak u skladu zakonom kako bi se konstatovalo da se M.-A. može dati na usvajanje. U naredbi od 16. marta 1989, sud je suspendovao roditeljsku odgovornost podnosioca predstavke i naredio da trenutno ne sme dolaziti do kontakta između devojčice i majke ili drugih članova njene porodice. Imajući na umu hitnost čitave stvari, sud nije saslušao izjave Državnog pravobranioca niti podnosioca predstavke. Podnosilac predstavke podnela je prvu predstavku Sudu za maloletnike u Milanu kojom je tražila da se naredba od 16. februara 1989. poništi. Navela je, inter alia, da je njena ćerka celi svoj život živjela u Grčkoj i da u vreme kada je odvojena od majke nije govorila niti razumela italijanski jezik. Podnosilac predstavke je takođe istakla da se po osnovu odredbi Građanskog zakonika Italije, u tadašnjem obliku, odnos između roditelja i deteta reguliše zakonom zemlje iz koje je majka deteta ukoliko je identitet oca nepoznat. U međuvremenu, otac M.-A. priznao je za svoju ćerku.

Dana 30. juna 1989. Sud za maloletnike u Milanu zaključio je da se M.-A. može dati na usvajanje.

Podnosilac predstavke podnio je drugu predstavku u kojoj, inter alia, iznosi da je izveštaj od 15. decembra 1988. o njenom psihijatrijskom stanju zasnovan na njenoj lekarskoj anamnezi rekonstruisanoj prvenstveno na osnovu informacija koje je dostavila njena snaha, s kojom nije bila u kontaktu prije dolaska u Italiju, i koja stoga nije mogla znati kakav je bio njen život sa kćerkom u Grčkoj. Uz to, sud je mogao uzeti u obzir činjenicu da je podnosilac predstavke dobrovoljno ušla u bolnicu Melegnano zato što se plašila da će biti odvojena od kćerke.

U međuvremenu, državni pravobranilac u Sudu za maloletnike u Atini obavestio je italijanske vlasti da, suprotno informacijama koje je dostavila Ustanova za pomoć deci oblasti grada Rima 22. oktobra 1988, sud u Atini nikada nije preduzimao nikakve radnje u vezi sa podnosiocem predstavke ili njenom ćerkom.

U naredbi od 22. novembra 1990, sud je izdao zaključak da se M.-A. može dati na usvajanje. Sud, koji saslušao dokaze deteta i čija odluka je odražavala podneske Državnog pravobranioca. Sud je takođe konstatovao činjenicu da je biološki otac M.-A. nameravao da oženi podnosioca predstavke, ali nije tome pridavao nikakav značaj.

Podnosilac predstavke, koja je u međuvremenu podnela zahtev da se obustavi proces usvojenja. Takođe je podnela nekoliko izveštaja koji su izradili psiholozi u privatnoj praksi. Jedan od izveštaja, koji je izradio sudski vještak psihijatrijske struke, konstatovao je da bi se dijagnoza “hronične” psihoze morala bazirati na prethodnim psihotičnim nastupima, o čemu nema dokaza u dokumentaciji o podnosiocu predstavke, kvalifikovane medicinske sestre koja je uvek uspešno radila svoj posao. U izveštaju se takođe navodi da je zabrinutost podnosioca predstavke u vezi sa zdravljem njene kćerke zasnovana na stvarnim dokazima i da ne predstavlja “privid”.

U martu 1991. završena su dva stručna izvještaja čiju je izradu naredio sud. U maju iste godine uzete su izjave od dede M.-A. i podnosioca predstavke. Dana 15. oktobra 1991. sud je uzeo izjave od podnosioca predstavke i naredio da se uradi psihološki izveštaj za devojčicu. U presudi od 16. jula 1993. Sud za maloletnike u Milanu odbacio je zahtev podnosioca predstavke da se odluka da se dete može dati na usvojenje stavi van snage. Podnosilac predstavke je uložila žalbu. Apelacioni sud u Milanu (Odeljenje za maloletnike) odbacio je žalbu podnosioca predstavke presudom od 2. juna 1994. Podnosilac predstavke uložila je žalbu Kasacionom sudu zbog pogrešne primene materijalnog prava, koju je ovaj sud odbacio.

Godine 1996. ćerku podnosioca predstavke konačno su usvojili hranitelji. Po inormacijama dobijenim od podnosioca predstavke, koje tužena Vlada nije dovodila u pitanje, podnosilac predstavke uspela je da joj preko trećih lica dostavi poklone. Dana 17. februara 1999. M.-A. postala je punoletna.
Gđa E.P. obratila se Komisiji 24. decembra 1995. Između ostalih pritužbi, ona navodi da joj je prekršeno pravo da bude saslušana u razumnom roku (Član 6, stav 1) kao i njeno pravo na poštovanje porodičnog života zato što je donesena odluka da se njena ćerka može dati na usvajanje i dato što je svaki kontakt između njih prestao (Član 8). U svom izveštaju od 21. oktobra 1998., Komisija izražava jednoglasno mišljenje da je došlo do povrede Člana 6, stav 1 i Člana 8 Konvencije.

Podnosilac predstavke smatra da dužina postupka u njenom slučaju predstavlja povredu Člana 6, stav 1, Konvencije. Period koji treba uzeti u obzir počeo je 26. oktobra 1988, odnosno od dana kada je Sud za maloletnike u Rimu prvi put intervenisao naredbom da se M.-A. privremeno smesti u porodicu brata podnosioca predstavke, i završen je 24. oktobra 1995. kada je presuda Kasacionog suda od 7. juna 1995. zavedena u pisarnici toga suda. Period je dakle trajao sedam godina. Pošto je ispitao činjenice ovog slučaja u svetlu argumenata koje su iznele stranke i imajući na umu sudsku praksu u ovoj oblasti, Sud smatra da dužina postupka nije bila u skladu sa zahtvom “razumnog roka”. Shodno tome, došlo je do povrede Člana 6, stav 1.

Podnosilac predstavke se žalila da je bila uskraćena za kontakte sa svojom kćerkom i smatrala da je po tom osnovu došlo do povrede Člana 8 Konvencije. Vlada je iznela stav da je odluka da se devojčica može dati na usvajanje bila opravdana kako bi se zaštitilo njeno pravo da njena potreba za rastom i razvojem ne bude ugrožena opasnim prisustvom podnosioca predstavke, koja je patila od patološkog mentalnog poremećaja. Naročito, ocenjeno je da su susreti sa podnosiocem predstavke štetni po devojčicu kojoj je bila potrebnija psihološka pomoć u podsticajnom porodičnom okruženju. Uz to, kliničko stanje podnosioca predstavke nije pokazivalo da je lečenje moguće.

Sud konstatuje da se u postupku pred sudom nije osporavala činjenica da je došlo do mešanja u pravo podnosioca predstavke na poštovanje porodičnog života niti da su sporne mere bile u skladu sa zakonom u smislu stava 2 Člana 8 – odnosno sa merodavnim italijanskim zakonom. Isto tako, nije osporavano da su te mere imale legitimni cilj u smislu iste odredbe, odnosno da je njihova namera bila da se doprinese dobrobiti deteta podnosioca predstavke i time “zaštiti prava i sloboda drugih”. Sud navodi da je nekoliko eksperata zaključilo da podnosilac predstavke ima psihološki poremećaj koji se prvenstveno manifestuje kroz hiponhodrijsku opsesiju kćerkom i sklonošću da postupa “preterano zaštitnički” u stvarima koje se tiču deteta. Uz to, utvrđeno je da podnosilac predstavke, pošto je osetila da postoji pretnja da joj kćerku odvoje od nje, dva puta odvela dete iz dve različite bolnice protivno uputstvima lekara – prvo u Atini, a zatim u Rimu – u očiglednom pokušaju da pobegne. Nadalje, italijanske vlasti su ustanovile da podnosilac predstavke nikada nije pokazivala spremnost da preispita sopstveno ponašanje ili da prizna svoju bolest. Sud, međutim, podseća da se preuzimanje starateljstva nad detetom obično smatra privremenom merom koja će se prekinuti čim to okolnosti dozvole, dok svaka mera implementacije treba da ide ka konačnom cilju ponovnog spajanja biološkog roditelja sa detetom. Sud navodi da, od trenutka kada su vlasti počele da intervenišu, zabrana na kontakte između podnosioca predstavke i njene ćerke bila je potpuna i nikada nije organizovan nijedan susret uprkos ponavljanim zahtevima majke za dozvolu da se vidi sa kćerkom, čak ni “na neutralnoj osnovi i u prisustvu socijalnih radnika.” Sud smatra da je to stroga mera protiv majke koja je tek bila stigla u Italiju sa kćerkom koja je govorila samo grčki i o čijoj su prošlosti vlasti koje su radile na predmetu znale veoma malo. Sud dalje navodi da nije urađen pouzdan medicinski izveštaj o podnosiocu predstavke prije nego što je Sud za maloletnike u Milanu donio neopozivu odluku da suspenduje njenu roditeljsku odgovornost i da se dete može dati na usvajanje. Sud smatra da, uprokos spremnosti podnosioca predstavke da bude pod nadzorom socijalnih službi, nije imala priliku da ponovo uspostavi veze sa svojom kćerkom. Pošto se podnosilac predstavke vratila u Grčku nakon boravka u bolnici Melegnano, nijedan stručnjak nikada nije imao priliku da vidi kako se devojčica ponaša u prisustvu majke (i obratno), ili da formira mišljenje o tome da li zaista postoje izgledi za poboljšanje zdravstvenog stanja podnosioca predstavke, čije bi kasnije pogoršanje verovatno, po mišljenju Suda, trebalo pripisati, bar delimično, šoku zbog odvajanja od kćerke tako naglo i nepovratno. Tužena Vlada, koja se uporno držala argumentacije da se smatralo da bi susret sa majkom bio štetan po devojčicu, kao i da se zdravstveno stanje podnosica predstavke ne može izlečiti, nisu izneli bilo kakvo uverljivo objašnjenje o tome zašto se odnos između podnosioca predstavke i njene kćerke morao na takav način prekinuti.

Imajući na umu prethodno navedeno, Sud zaključuje da vlasti koje su se bavile ovim predmetom, iako su koristile svoje pravo na polje slobodne procene, nisu preduzele sve neophodne korake, korake koji su se s pravom mogli očekivati od njih u datim okolnostima, kako bi obezbedili da se konačno ne ugrozi mogućnost da podnosilac predstavke i njena kćerka ponovo uspostave svoj odnos. Stoga, vlasti nisu uspostavile pravičnu ravnotežu između najboljih interesa deteta i prava podnosioca predstavke u skladu sa Članom 8 Konvencije. Shodno tome, došlo je do povrede Člana 8 Konvencije.

Preuzmite presudu u pdf formatu

EVROPSKI SUD ZA LJUDSKA PRAVA

DRUGO ODJELJENJE

PREDMET E.P. protiv ITALIJE

(Predstavka br. 31127/96)

PRESUDA

STRAZBUR

16. novembar 1999.

U predmetu E.P. protiv Italije, Evropski sud za ljudska prava (Drugo odjeljenje), zasijedajući u Vijeću u sljedećem sastavu:

M. FISCHBACH, predsjednik,
B. CONFORTI,
G. BONELLO,
V. STRÁŽNICKÁ,
P. LORENZEN,
M. TSATSA-NIKOLOVSKA,
A.B. BAKA, sudije i
MR E. FRIBERGH, Sekretar Odjeljenja,

poslije vijećanja na zatvorenoj sjednici održanoj 28. oktobra 1999, izriče sljedeću presudu, koja je usvojena istog dana

POSTUPAK

Predmet je sudu uputila gđa. E.P. (“Podnosilac predstavke”), državljanka Italije grčkog porijekla, 6. januara 1999. Predmet je formiran na osnovu predstavke (br. 31127/96) koja je protiv Republike Italije podnijeta Evropskoj komisiji za ljudska prava (“Komisija”) dana 24. decembra 1995. po osnovu ranijeg Člana 25 Konvencije o zaštiti ljudskih prava i osnovnih sloboda (“Konvencija”). Podnosioca predstavke pred Sudom zastupa g. Pietro Nicotera iz rimske advokatske komore. Italijansku vladu (“Vlada”) zastupa njen zastupnik, g. U. Leanza.
Nakon stupanja na snagu Protokola br. 11, dana 1. novembra 1998, u skladu sa odredbama Člana 5, stav 4, a u vezi sa Pravilom 100, stav 1, i Pravilom 24, stav 6, Poslovnikom Suda (”Poslovnik”), vijeće Velikog vijeća donijelo je odluku na dan 31. marta 1999. da predmet ispita Vijeće jednog od odjeljenja Suda.
Predsjednik Suda, L. Wildhaber, dodijelio je predmet Drugom odjeljenju. Vijeće formirano u okviru ovog Odjeljenja imalo je u svom sastavu sudiju B. Conforti, izabranog po službenoj dužnosti za Italiju (Član 27, stav 2, Konvencije i Pravilo 26, stav 1 (a)), i C. Rozakis, Predsjednika Odjeljenja (Pravilo 26, stav 1(a)). Ostali članovi koje je Predsjednik Odjeljenja imenovao kako bi popunili sastav Vijeća bili su M. Fischbach, G. Bonello, V. Strážnická, P. Lorenzen i M. Tsatsa-Nikolovska, dok su A.B. Baka i Mr E. Levits bili sudije zamjenici (Pravilo 26, stav 1 (b)).
G. Rozakis, koji je učestvovao u radu Komisije na ispitivanju predmeta, kasnije se povukao iz rada Vijeća (Pravilo 28). Njegovo mjesto Predsjednika vijeća preuzeo je g. Fischbach (Pravilo 12) dok je g. Baka imenovan da ga zamijeni na mjestu člana Vijeća.
Dana 27. aprila 1999. Vijeće je donijelo odluku da nije potrebno održavati raspravu.
Dana 5. jula 1999. Vlada je obavijestila Sud da ne namjerava da predaje podnesak i da će se osloniti na opservacije od 21. novembra 1997. koje su podnijeli Komisiji. Podnosilac predstavke već je dostavila svoj podnesak dana 8. marta 1999.

ČINJENICE

Podnosilac predstavke ima ćerku, M.-A., rođenu 1981.
Dana 3. oktobra 1988. podnosilac predstavke i njena ćerka, koje su živjele u Grčkoj od rođenja ćerke, stigle su u Rim avionom. Odmah po slijetanju, podnosilac predstavke kontaktirala je aerodromsku medicinsku službu zato što se njena ćerka nije osjećala dobro. Dežurni ljekar je ustanovio da djevojčica povraća, da ima temperaturu 38º te je stoga naložio da se dijete primi u bolnicu.
Dana 15. oktobra 1988, odjeljenje psihijatrije iste bolnice podnijelo je zahtjev Sudu za maloljetnike u Rimu da se M.-A. izuzme iz staranja majke, kao i zahtjev za izdavanje sudske zabrane na posjete majke djetetu sve dok se ne postavi jasna dijagnoza djetetovog složenog medicinskog i psihijatrijskog stanja. Po riječima ljekara zaduženog za slučaj M.-A., podnosilac predstavke bila je bolesno opsjednuta zdravljem svoje ćerke. Takođe, bilo je jako teško ocijeniti psihološko stanje djevojčice zato što se podnosilac predstavke stalno miješala tokom liječenja i ljekarskih pregleda. Doktor je na kraju rekao da je podnosilac predstavke pokušala da odvede ćerku iz bolnice, čime je (kako je naveo) prekršila preporuke koje je sud već dao. Međutim, nema nikakvih dokaza koji upućuju na to da je sud ranije bio pozvan da odlučuje o bilo kojim pitanjima koja se tiču podnosioca predstavke ili njene ćerke.
Dana 22. oktobra 1988. Ustanova za pomoć djeci (Child Support Institute) za oblast grada Rima dostavila je sudu informacije koje je dobila tokom intervjuisanja podnosioca predstavke, bolničkog osoblja i brata podnosioca predstavke, H.P., koji je dugo živio u Milanu. Po navodima Ustanove, prikupljeni dokazi upućuju na to da je podnosilac predstavke u nekoliko navrata smjestila M.-A. u bolnicu, konkretno, u pedijatrijske bolnice u Atini, Sofiji i Londonu, zato što je bila uvjerena da je djevojčica teško oboljela. Iz Ustanove su takođe kazali da je tokom posljednjeg boravka djeteta u bolnici u Atini, tokom ljeta 1988, od Suda za maloljetnike u Atini zatraženo da podnosiocu predstavke izda zabranu na odvođenje ćerke iz bolnice. Takođe je zatraženo da se pokrene postupak za usvojenje djevojčice. Međutim, podnosilac predstavke uspjela je da ilegalno izvede dijete iz bolnice i ode u Rim. Iz Ustanove su, na kraju, naveli da se stiče utisak da M.-A. ne muči odvojenost od majke, iako je pitala za nju.
U posljednjem izvještaju, od 25. oktobra 1988, psihijatrijsko odjeljenje bolnice u Rimu dostavilo je Sudu za maloljetnike u Rimu sljedeće preporuke:

(a) da M.-A. treba držati dalje od majke;
(b) da M.-A. treba otpustiti iz bolnice što prije;
(c) da je treba smjestiti u porodicu u kojoj roditelji imaju emotivno stabilan odnos; i
(d) da treba da ide u školu i učestvuje u društvenim aktivnostima.

Bolnica je stekla utisak da je M.-A. izgradila patološku vezu sa majkom, vezu koja prije ispunjava potrebe majke, a ne razvojne potrebe djeteta. Djevojčica je na odvajanje od majke reagovala uznemirenošću i depresijom, ali je pokazala da može to da prevaziđe oslanjanjem na druge ženske likove. Pokazala je veliko interesovanje za drugu djecu njenog uzrasta i odličnu sposobnost socijalizacije.
Dana 26. oktobra 1998. Sud za maloljetnike u Rimu naložio je da se M.-A. privremeno smjesti u porodicu brata podnosioca predstavke.
U međuvremenu, H.P. i njegova žena ubijedili su podnosioca predstavke da zatraži liječenje i dana 18. oktobra 1988. primljena je na psihijatrijsko odjeljenje bolnice u mjestu Melegnano, blizu Milana. Po navodima ljekarskog izvještaja od 15. decembra 1988, bolovala je od hronične psihoze, čiji je sastavni dio bio teški oblik hipohondrije usmjeren na njenu ćerku. Podnosilac predstavke napustila je bolnicu na dan ovog izvještaja i vratila se u Grčku.
U naredbi od 16. februara 1989. Sud za maloljetnike u Milanu, koji je dobio nadležnost za ovaj predmet zbog mjesta prebivališta brata podnosioca predstavke, odlučio je da M.-A. ne može i dalje da bude smještena u toj porodici zbog niza problema u njoj. Sud je stoga odlučio da se dijete odvoji od podnosioca predstavke i da se smjesti u službe socijalnog staranja s tim što bi što prije trebalo da bude smještena u drugu porodicu. Sud je takođe naredio da se uradi sveobuhvatan psihološki izvještaj o majci. Sud je dalje naredio da se pokrene postupak u skladu sa Članom 8 Zakona br. 184 od 4. maja 1983. (“Zakon 184-83”) kako bi se konstatovalo da se M.-A. može dati na usvajanje. U skladu sa tom odredbom, “Sud za maloljetnike može, čak i na svoj predlog, proglasiti ... da se maloljetno lice može dati na usvajanje ukoliko je maloljetno lice napušteno u smislu uskraćenosti za svu emocionalnu ili materijalnu podršku od strane roditelja ili članova porodice koji su odgovorni za pružanje takve podrške (izuzev u privremenim slučajevima force majeure)”.
U naredbi od 16. marta 1989, sud je suspendovao roditeljsku odgovornost podnosioca predstavke i naredio da trenutno ne smije dolaziti do kontakta između djevojčice i majke ili drugih članova njene porodice. Imajući na umu hitnost čitave stvari, sud nije saslušao izjave Državnog pravobranioca niti podnosioca predstavke. Svoju odluku sud je bazirao prvenstveno na izvještaju o psihološkom zdravstvenom stanju M.-A. koji je izradio Univerzitet u Milanu. Po navedenom izvještaju, M.-A. je bolovala od uznemirenosti i depresije, kao i gotovo neurotične sklonosti da zadovolji svoje neposredne potrebe. Njena percepcija slike roditelja bila je problematična: sliku majke bilo je teško identifikovati, dok je slika oca, koga nikada nije srela, izazivala strah i bila i dalje apstraktna. Zaključak u izvještaju bio je da djevojčica ima ozbiljne emocionalne probleme i probleme sa vezivanjem zbog patološkog ponašanja majke, koja je dugo vremena bila njen jedini izvor stimulansa. Uz napomenu o potencijalu kroz djetetovu želju da se emocionalno pozitivno razvija, u izvještaju se preporučuje da je treba smjestiti u emocionalno stabilnu porodicu, da joj treba pružiti odgovarajuću psihološku pomoć i integrisati je u stimulativno sociološko i edukativno okruženje.
Dana 9. maja 1989. podnosilac predstavke podnijela je prvu predstavku Sudu za maloljetnike u Milanu kojom je tražila da se naredba od 16. februara 1989. poništi. Navela je, inter alia, da je njena ćerka cijeli svoj život živjela u Grčkoj i da u vrijeme kada je odvojena od majke nije govorila niti razumjela italijanski jezik. Podnosilac predstavke je takođe istakla da se po osnovu Člana 20 preliminarnih odredbi Građanskog zakonika Italije, u tadašnjem obliku, odnos između roditelja i djeteta reguliše zakonom zemlje iz koje je majka djeteta ukoliko je identitet oca nepoznat.
Dana 22. maja 1989. sud je naredio odjeljenju socijalne službe koje je bilo zaduženo za slučaj M.-A. da preda mišljenje o njenoj podobnosti za usvajanje, uz napomenu da je stvar hitna.
U međuvremenu, otac M.-A. priznao je za svoju ćerku.
Dana 30. juna 1989. Sud za maloljetnike u Milanu zaključio je da se M.-A. može dati na usvajanje nakon što je saslušao predloge, između ostalih, podnosioca predstavke, bake po majci M.-A., i H.P. Sud je našao da je djevojčica napuštena u smislu člana 8 Zakona br. 184-83, uzimajući u obzir situaciju u kojoj se majka nalazi i činjenicu da se dijete ne može smjestiti u porodicu ujaka. Sud je takođe ustanovio da se ne može pridavati značaj kasnom priznavanju M.-A. od strane biološkog oca, koji je nikada nije vidio i koji joj nije znao ni ime. I konačno, pitanje da li se na predmet primjenjuje grčki zakon, sud je zaključio, u skladu sa sudskom praksom Kasacionog suda, da je za primjenu italijanskog zakona dovoljno to što se dijete koje je bilo napušteno nalazi na italijanskoj teritoriji.
Podnosilac predstavke podnio je drugu predstavku u kojoj, inter alia, iznosi da je izvještaj od 15. decembra 1988. o njenom psihijatrijskom stanju zasnovan na njenoj ljekarskoj anamnezi rekonstruisanoj prvenstveno na osnovu informacija koje je dostavila njena snaha, s kojom nije bila u kontaktu prije dolaska u Italiju, i koja stoga nije mogla znati kakav je bio njen život sa ćerkom u Grčkoj. Uz to, sud je mogao uzeti u obzir činjenicu da je podnosilac predstavke dobrovoljno ušla u bolnicu Melegnano zato što se plašila da će biti odvojena od ćerke. Konačno je navela da se ne može reći da je M.-A. bila “napuštena” zato što je (podnosilac predstavke) primala pomoć i bila vlasnik stana u Atini koji joj je donosio rentu. Podnosilac predstavke zatražila je od suda da naredi izradu izvještaja o njenom mentalnom stanju i priložila je izvještaj stručnjaka koji je ona privatno naručila i u kojem se kaže da se odvajanje djeteta od majke može opravdati jedino u izuzetnim slučajevima, koji nisu bili prisutni u slučaju podnosioca predstavke, kao i da su izvjesni simptomi uznemirenosti i depresije kod podnosioca predstavke prouzrokovani odvojenošću od ćerke.
U međuvremenu, državni pravobranilac u Sudu za maloljetnike u Atini obavijestio je italijanske vlasti da, suprotno informacijama koje je dostavila Ustanova za pomoć djeci oblasti grada Rima 22. oktobra 1988, sud u Atini nikada nije preduzimao nikakve radnje u vezi sa podnosiocem predstavke ili njenom ćerkom.
Prvo ročište u ovom predmetu održano je 29. novembra 1989. Drugo ročište zakazano je za 21. februar 1990, ali je očigledno odloženo zbog kašnjenja spisa predmeta o M.-A. iz Suda za maloljetnike u Rimu.
Na ročištu od 22. marta 1990. doktor koji je bio zadužen za slučaj podnosioca predstavke u bolnici Melegnano kazao je da je informacije o neposrednoj prošlosti podnosioca predstavke dobio direktno od nje, dok je opšte informacije o njenom životu dobio od njene snahe. Rekao je da je snaha podnosioca predstavke u početku mislila da je poželjno da podnosilac predstavke ostane u bolnici i tek kasnije je sugerisala, pošto je doktor pitao da razmisli o nekom alternativnom rješenju, da bi podnosilac predstavke trebalo da se vrati u Grčku. Doktor je konačno kazao da se njegova dijagnoza o hroničnoj psihozi zasnivala na informacijama koje je dobio od snahe i priznao da nikada nije pitao podnosioca predstavke da li je imala još djece ili abortuse.
Dana 23. marta i 2. jula 1990. Sud za maloljetnike u Milanu ponovo je tražio od Suda za maloljetnike u Rimu da dostavi spise predmeta djevojčice, naglašavajući pri tom da je stvar hitna. Spisi predmeta iz Rima su konačno poslati u sud u Milanu 27. jula 1990.
Posljednje ročište održano je 31. oktobra 1990. Staratelj u sudskom sporu M.-A. (guardian ad litem) zatražio je da se naredba od 30. juna 1989. stavi van snage iz razloga neodgovarajućeg sastava vijeća. Ta predstavka je dopuštena i dotična naredba je poništena.
U naredbi od 22. novembra 1990, koja je deponovana u pisarnicu suda 1. decembra i dostavljena podnosiocu predstavke 12. decembra iste godine, sud je izdao novi zaključak da se M.-A. može dati na usvajanje. Sud, koji saslušao dokaze djeteta i čija odluka je odražavala podneske Državnog pravobranioca, zasnovao je svoju presudu na istim osnovima kao u poništenoj odluci od 30. juna 1989, naime, inter alia, ljekarskim izvještajima od 15. decembra 1988 i 14. marta 1989. Sud je takođe konstatovao činjenicu da je biološki otac M.-A. namjeravao da oženi podnosioca predstavke, ali nije tome pridavao nikakav značaj.
Podnosilac predstavke, koja je u međuvremenu podnijela zahtjev da se obustavi proces usvojenja, podnijela je zahtjev za izdavanje naredbe da se ukine ta odluka. Ona u zahtjevu prvo navodi da odluka doslovno ponavlja obrazloženje iz prve naredbe i smatra, naročito, da dijagnoza o njenom mentalnom zdravlju koja je postavljena u decembru 1988. nije mogla predstavljati osnov za odluku koja je donesena dvije godine kasnije s obzirom na to da izjava da se dijete može dati na usvajanje treba da bude zasnovana na okolnostima u vrijeme donošenja odluke. Podnosilac predstavke takođe je izrazila spremnost da bude pod nadzorom socijalnih službi kako bi se obezbijedilo bolje vaspitanje. Na kraju je tražila dozvolu da opet vidi ćerku, na neutralnom terenu i u prisustvu socijalnih radnika, da M.-A. da izjavu, kao i da se naredi izrada stručnog vještačenja stanja podnosioca predstavke.
Podnosilac predstavke takođe je podnijela nekoliko izvještaja koji su izradili psiholozi u privatnoj praksi. Jedan od izvještaja, koji je izradio sudski vještak psihijatrijske struke, konstatovao je da bi se dijagnoza “hronične” psihoze morala bazirati na prethodnim psihotičnim nastupima, o čemu nema dokaza u dokumentaciji o podnosiocu predstavke, kvalifikovane medicinske sestre koja je uvijek uspješno radila svoj posao. U izvještaju se takođe navodi da je zabrinutost podnosioca predstavke u vezi sa zdravljem njene ćerke zasnovana na stvarnim dokazima i da ne predstavlja “privid”.
Postojali su zaista dokazi o tome da je nekoliko doktora ranije dijagnostikovalo zdravstvene probleme kod M-.A. U spisima predmeta nalaze se:

(a) uvjerenje od 3. septembra 1986. sa Medicinskog fakulteta Univerziteta u Atini gdje se konstatuje postojanje nedefinisanog zdravstvenog problema;
(b) još jedno uvjerenje izdato od istog fakulteta 12. decembra 1986. u kojem se konstatuje da djevojčica ima slab imunološki sistem i preporučuje da dijete ne prima vakcine, da izbjegava kontakt sa drugom djecom koja bi mogla prenijeti viruse, te da je ne treba slati u školu;
(c) uvjerenje od 30. decembra 1986. izdato od ljekara u privatnoj praksi koji preporučuje redovno medicinsko i farmakološko liječenje i promjenu klime;
(d) uvjerenje od 2. septembra 1988. od jednog drugog specijaliste u privatnoj praksi koji je dijagnostikovao infekcije digestivnih i respiratornih organa i prepisao primjenu kiseonika kod kuće tokom napada.

U martu 1991. završena su dva stručna izvještaja čiju je izradu naredio sud. U maju iste godine uzete su izjave od dede M.-A. i podnosioca predstavke.
Dana 15. oktobra 1991. sud je uzeo izjave od podnosioca predstavke i naredio da se uradi psihološki izvještaj za djevojčicu.
U januaru, aprilu i maju 1992. nekoliko svjedoka i sudskih vještaka iznijelo je dokaze (ročište zakazano za 15. februar 1992. odloženo je zato što je advokat podnosioca predstavke imao udes na putu).
Ročište održano 20. maja 1992. bilo je posvećeno izjavama od nekoliko svjedoka koje je pozvala podnosilac predstavke, koja je takođe zatražila da se zakaže ročište kako bi se omogućilo svjedocima iz Grčke da svjedoče. 35. Ročište zakazano za 21. oktobar 1992. odloženo je zato što je trebalo zamijeniti jednog člana vijeća, kao i zato što je podnosilac predstavke zatražila odlaganje. Naredno ročište, zakazano za 4. novembar 1992, takođe je odloženo zato što se svjedoci iz Grčke koje je pozvala podnosilac predstavke nisu pojavili. Sud je stoga imao obavezu da izda zamolnice.
Dana 9. decembra 1992, podnosilac predstavke se žalila, uz napomenu da je posljednje ročište odloženo za april 1993, da uprkos njenim ponovljenim zahtjevima nije organizovan njen susret sa ćerkom, te da sud nije preduzeo nikakve mjere kako bi joj omogućio da ispita mogućnost ponovnog uspostavljanja odnosa sa ćerkom, već sud ili nije odgovarao na njene zahtjeve ili ih je odbijao.
Dana 23. decembra 1992, sud je na preporuku Državnog pravobranioca odbacio žalbu.
U presudi od 16. jula 1993. Sud za maloljetnike u Milanu odbacio je zahtjev podnosioca predstavke da se odluka da se dijete može dati na usvojenje stavi van snage. Sud je prvo ispitao vrijeme koje je bilo potrebno za donošenje odluke u prvom stepenu. Sud je ustanovio da je postupak trajao dugo zato što je podnosilac predstavke podnosila brojne zahtjeve da se pozovu svjedoci i vještaci, predavala veliki broj dokumenata, kao i zato što je često mijenjala pravnog zastupnika, kao i zbog opterećenosti suda brojem predmeta. Sud je dalje istakao da nije dobio dodatne informacije koje su zatražene od Suda za maloljetnike u Atini do završnog ročišta.
Što se tiče osnovanosti (merituma), sud je prvo istakao izuzetnu složenost predmeta (koju je opisao kao jedan od najtežih predmeta u kojima je rješavao) i to da je teško izgraditi sliku o tome kakav je zaista bio život podnosioca predstavke i njene ćerke u Grčkoj. Sud je naveo da je tokom posljednjeg boravka M.-A. u bolnici u Grčkoj odjeljenje na kojem je ležala obavijestilo Sud za maloljetnike u Atini o situaciji u kojoj se nalazi, uz mogućnost da se dijete eventualno odvoji od majke i da se majka više ne stara o njoj. Podnosilac predstavke je zatim nelegalno izvela dijete iz bolnice i otišla za Rim. I zaista, dok je M.-A. bila pacijent u toj bolnici, doktori su je premjestili na odjeljenje dječije psihologije, na kojem su se obično nalazila djeca koje očekuje usvojenje.
Sud je naglasio da je izvještaj o M.-A. čiju je izradu naredio ustanovio da ona nikada nije imala ozbiljnih zdravstvenih problema sve do 1988, odnosno do nalaza koje su izdale bolnice u koje je bila primljena (u Atini, Londonu i Rimu). U izvještaju se takođe konstatuje da se dijete žalilo na uobičajene dječije tegobe koje su se mogle liječiti običnim medicinskim metodama i koje nisu mogle opravdati opsesivne zdravstvene mjere njene majke niti stalna hospitalizovanja kojima je majka podvrgavala, često suprotno savjetu ljekara.
Sud je posebno istakao činjenicu da se u izvještaju od 15. oktobra 1988. iz bolnice u Rimu upućuje na aspekte odnosa između podnosioca predstavke i njene ćerke koji su bili izuzetno slični onima koji je par dana ranije, 30. septembra, istakao doktor bolnice u Atini, odnosno aspekte koji su naveli doktora iz Atine da obavijesti Državnog pravobranioca u Sudu za maloljetnike u Atini. Po mišljenju suda, bilo je jasno da doktor u Rimu nije bio upoznat sa time da je njegov grčki kolega preduzeo iste korake. Ta dva dokumenta pokazuju tragične uslove u kojima je M.-A. živjela do tada: bila je izolovana, bez kontakta sa drugom djecom njenog uzrasta i zarobljena u ulozi pacijenta koja je, u stvarnosti, zadovoljavala potrebe njene majke, sa kojom je bila u simbiotskoj vezi. Sud je smatrao da su okolnosti iznenadnog odlaska za Rim bile jednako značajne: podnosilac predstavke uzela je samo dva kofera, kupila je avionske karte na aerodromu, napustila posao svega par mjeseci prije penzionisanja, napustila stan i ispisala M.-A. iz škole, koju je nedavno počela po prvi put da pohađa. Sud je smatrao da objašnjenje koje je dala podnosilac predstavke, koja je rekla da je otišla u Italiju kako bi našla svog oca – čiju adresu nije imala i kojeg nije vidjela od 1980 - nije bilo ubjedljivo. Štaviše, kada se našla u Rimu, podnosilac predstavke opet je pokušala da izvede ćerku iz bolnice bez dozvole kada je kritikovana zbog načina na koji postupa prema ćerki – isto kao što se desilo u Grčkoj.
Sud je dalje primijetio da djevojčica koja je došla u Italiju blijeda, tužna, s dosta pokvarenih zuba i s teškoćama u hodu – uprkos stalnom liječenju kojima je majka podvrgavala zbog zdravstvenih problema koji u stvari nisu bili ozbiljni - sada bila srećna i zdrava djevojčica. Uz to, izvještaj psihologa pokazao je da se tokom života u Grčkoj djevojčica osjećala kao zatvorenik u svom domu, u kojem je stalno primala injekcije, infuziju i bila liječena drugim medicinskim sredstvima, kao i da je odvođena u bolnicu protiv svoje volje kada god bi osjetila i najmanju slabost. U izvještaju se takođe iznosi zaključak da bi M.-A. bila srećna da bude smještena u drugu porodicu i da joj je sjećanje na majku bilo sve dalje, kao i da je pomisao na ponovni kontakt sa majkom izazivao strahove kod djeteta.
Sud je konačno iznio napomenu da je podnosilac predstavke, koja je sudu dala precizan opis svih bolesti od kojih je njena ćerka navodno bolovala, nikada nije pominjala njene psihološke osobine, ličnost ili ono što voli ili ne voli. Takođe, podnosilac predstavke nije ni u jednom momentu tokom postupka pokazala spremnost da diskutuje o nekim od svojih stavova prema ćerki. Uz ovakvu nespremnost da sebe kritički sagleda, svi pokušaji da se utiče na ubjeđenja podnosioca predstavke, koja nikada nije bila svjesna da ima bilo kakve psihološke probleme, bili su uzaludni. Iako podnosilac predstavke nije žalila truda u odnosu na svoju ćerku – doduše na pogrešan način – i iako njeni navodi o ponašanju članova njene porodice nisu bili potpuno bez osnova, nije pokazala sposobnost da izliječi svoje psihološko stanje kako bi mogla da obnovi kontak sa ćerkom. 44. Podnosilac predstavke je uložila žalbu. U žalbi navodi, inter alia, da je kada je god M.-A. bila smještena u bolnicu to bilo opravdano i u skladu sa medicinskom dijagnozom. Takođe je istakla da je uvijek brinula za ćerku i njeno vaspitanje. Istakla je da nekoliko svjedoka može da potvrdi da je imala dobar odnos sa ćerkom i da je djevojčica živjela u potpuno normalnom okruženju.
Apelacioni sud u Milanu (Odjeljenje za maloljetnike) odbacio je žalbu podnosioca predstavke presudom od 2. juna 1994, koja je zavedena u pisarnicu suda 29. jula 1994. Apelacioni sud stavio je, inter alia, naglasak na značaj činjenice da je doktor iz atinske bolnice obavijestio Državnog pravobranioca u lokalnom sudu o ozbiljnosti situacije u kojoj se nalazi djevojčica, kao i na značajnoj okolnosti da je isti korak preduzeo i doktor u rimskoj bolnici. Sud je takođe ustanovio da su izvještaji stručnjaka koje je podnosilac predstavke naručila ne umanjuju težinu izvještaja koje je naručio sud uzimajući u obzir da je sadržaj prvo pomenutih izvještaja uopšten i da nema konkretnih opservacija. Uz to, svjedočenje koje ide u prilog podnosiocu predstavke nije bilo takve prirode da bi navodilo na drugačiji zaključak od onog koji se navodi u temeljnim mišljenjima vještaka čiju je izradu naredio sud, s obzirom na to da se to svjedočenje ticalo isključivo ograničenog kontakta sa podnosiocem predstavke i njenom ćerkom te da stoga nije imalo neku dodatnu dimenziju. Apelacioni sud konačno je zaključio da je nepotrebno i nepoželjno ponovo saslušavati M.-A. s obzirom na to da je već detaljno ispitivana od strane vještaka kojeg je imanovao sud i da je to ispitivanje pokazalo, psihološki gledano, da je djevojčica već donijela svoju odluku.
Podnosilac predstavke uložila je žalbu Kasacionom sudu zbog pogrešne primjene materijalnog prava. U žalbi iznosi, inter alia, da se po osnovu Zakona br. 184/83, naredba za usvojenje može opravdati jedino kada je dijete napušteno u smislu uskraćenosti za emocionalnu i materijalnu podršku; kao i to da činjenica da ona jako vodi računa o zdravlju djeteta – na osnovu medicinskih dijagnoza, čak i onih za koje se kasnije utvrdilo da su pogrešne – ne može biti osnov za takvu naredbu. Podnosilac predstavke takođe se žalila na činjenicu da sudovi nikada nisu pokušali da ocijene kako su se njena sopstvena situacija i zdravstveno stanje popravili, nešto što bi, uz činjenicu da je M.-A. starija, moglo opravdati pokušaj da se ponovo uspostavi kontakt između nje i njene ćerke u kasnijoj fazi, prije nego što se njihov međusobni odnos konačno uništi.
U presudi od 7. juna 1995, koji je zaveden u pisarnici suda 24. oktobra iste godine, žalba podnosioca predstavke je odbačena. Kasacioni sud je ustanovio, prvo, da je bio dosljednog mišljenja da stanje napuštenosti može da nastupi kao rezultat ne samo nedostatka materijalne i emocionalne podrške, već i zbog ponašanja roditelja koje onemogućava zdrav, uravnotežen razvoj ličnosti djeteta. Što se tiče pritužbi podnosioca predstavke da su je sudovi odvojili od ćerke a da prije toga nisu dali nikakve preporuke ni podnosiocu predstavke ni socijalnim službama o tome kako se stanje može popraviti, Kasacioni sud je naglasio da takvu odluku donosi dotični sud, koji je smatrao da je svaki takav pokušaj uzaludan imajući na umu to da je bolest podnosioca predstavke hronična. Sud je, na kraju, naveo da je pitanje da li M.-A. treba da da izjavu ili ne takođe stvar koja spada u diskreciono pravo tribunala, tako da Kasacioni sud nema ovlašćenje da to pitanje analizira.
Godine 1996. ćerku podnosioca predstavke konačno su usvojili hranitelji. Po inormacijama dobijenim od podnosioca predstavke, koje tužena Vlada nije dovodila u pitanje, podnosilac predstavke uspjela je da joj preko trećih lica dostavi poklone. Dana 17. februara 1999. M.-A. postala je punoljetna.

POSTUPAK PRED KOMISIJOM

Gđa E.P. obratila se Komisiji 24. decembra 1995. Između ostalih pritužbi, ona navodi da joj je prekršeno pravo da bude saslušana u razumnom roku (Član 6, stav 1) kao i njeno pravo na poštovanje porodičnog života zato što je donesena odluka da se njena ćerka može dati na usvajanje i dato što je svaki kontakt između njih prestao (Član 8).
Dana 16. aprila 1998, Komisija je proglasila predstavku (br. 31127/96) dopuštenom u pogledu gore navedenih pritužbi i odbacila ostatak pritužbi. U svom izvještaju od 21. oktobra 1998. (raniji Član 31) Komisija izražava jednoglasno mišljenje da je došlo do povrede Člana 6, stav 1 i Člana 8 Konvencije.

PRAVNE ODREDBE

I. NAVODNA POVREDA ČLANA 6, STAV 1, KONVENCIJE

Podnosilac predstavke smatra da dužina postupka u njenom slučaju predstavlja povredu Člana 6, stav 1, Konvencije, koji predviđa:

“Svako, tokom odlučivanja o njegovim građanskim pravima i obavezama ..., ima pravo ... na javnu raspravu u razumnom roku ... pred sudom...

Period koji treba uzeti u obzir počeo je 26. oktobra 1988, odnosno od dana kada je Sud za maloljetnike u Rimu prvi put intervenisao naredbom da se M.-A. privremeno smjesti u porodicu brata podnosioca predstavke, i završen je 24. oktobra 1995. kada je presuda Kasacionog suda od 7. juna 1995. zavedena u pisarnici toga suda. Period je dakle trajao sedam godina.
Sud podsjeća da je u četiri presude od 28. jula 1999 (vidjeti, na primjer, presudu u predmetu Bottazi protiv Italije, koja će biti objavljena u Izvještajima o presudama i odlukama 1999, stav 22) da u Italiji ima dosta primjera povreda zahtjeva za poštovanjem pravila o “razumnom roku”, što predstavlja praksu koja je u suprotnosti sa Konvencijom. Dalje, sud podsjeća da je pošto se postupak u ovom slučaju tiče starateljstva nad djetetom neophodna posebna brzina (vidjeti, mutatis mutandis, presudu Johansen protiv Norveške od 7. avgusta 1996., Izvještaji 1996-III, str. 1010, stav 88).
Pošto je ispitao činjenice ovog slučaja u svijetlu argumenata koje su iznijele stranke i imajući na umu sudsku praksu u ovoj oblasti, Sud smatra da dužina postupka nije bila u skladu sa zahtjevom poštovanja “razumnog roka” i da predstavlja još jedan primjer prethodno pomenute prakse.
Shodno tome, došlo je do povrede Člana 6, stav 1.

II. NAVODNA POVREDA ČLANA 8 KONVENCIJE

Podnosilac predstavke se žalila da je bila uskraćena za kontakte sa svojom ćerkom i smatrala da je po tom osnovu došlo do povrede Člana 8 Konvencije. Član 8 predviđa:

“1. Svako ima pravo na poštovanje svog privatnog i porodičnog života, doma i prepiske.

2. Javne vlasti neće se miješati u vršenje ovog prava sem ako to nije u skladu sa zakonom i neophodno u demokratskom društvu u interesu nacionalne bezbjednosti, javne bezbjednosti ili ekonomske dobrobiti zemlje, radi sprečavanja nereda ili kriminala, zaštite zdravlja ili morala, ili radi zaštite prava i sloboda drugih.”

Vlada je, prvo, iznijela stav da je odluka da se djevojčica može dati na usvajanje bila opravdana kako bi se zaštitilo njeno pravo da njena potreba za rastom i razvojem ne bude ugrožena opasnim prisustvom podnosioca predstavke, koja je patila od patološkog mentalnog poremećaja. Naročito, ocijenjeno je da su susreti sa podnosiocem predstavke štetni po djevojčicu kojoj je bila potrebnija psihološka pomoć u podsticajnom porodičnom okruženju. Uz to, kliničko stanje podnosioca predstavke nije pokazivalo da je liječenje moguće.
Podnosilac predstavke opovrgla je ovu verziju činjenica.
Sud, kao i Komisija, nalazi, prvo, da su same italijanske vlasti konstatovale (vidi stav 39 gore u tekstu) da nekoliko aspekata ovog slučaja nikada nije bilo u potpunosti pojašnjeno – naročito u odnosu na život kojim su podnosilac predstavke i njena ćerka živjele prije dolaska u Italiju 3. oktobra 1988.
Sud dalje konstatuje da se u postupku pred sudom nije osporavala činjenica da je došlo do miješanja u pravo podnosioca predstavke na poštovanje porodičnog života niti da su sporne mjere bile u skladu sa zakonom u smislu stava 2 Člana 8 – odnosno sa Zakonom br. 184/83. Isto tako, nije osporavano da su te mjere imale legitimni cilj u smislu iste odredbe, odnosno da je njihova namjera bila da se doprinese dobrobiti djeteta podnosioca predstavke i time “zaštiti prava i sloboda drugih”.
Ostaje da se utvrdi da li je miješanje u pravo podnosioca predstavke na poštovanje porodičnog života bilo “neophodno u demokratskom društvu” u smislu stava 2 Člana 8.
Sud podsjeća da se mora uspostaviti ravnoteža između interesa djeteta i interesa roditelja (vidjei, na primjer, presudu Olsson protiv Švedske (br. 2) od 27. novembra 1992, Serija A br. 250, str. 35-36, stav 90) i da se pri tome poseban značaj mora dati “najboljem interesu djeteta, koji, u zavisnosti od njihove prirode i ozbiljnosti, mogu da budu odnesu prevagu nad interesima roditelja. Naročito ... roditelj ne može imati pravo po osnovu Člana 8 Konvecije da se preduzmu mjere koje bi nanijele štetu po zdravlje i razvoj djeteta” (vidi prethodno citiranu presudu Johansen protiv Norveške, str. 1008, stav 78). Uz to, Država u tome ima izvjesno polje slobodne procjene (vidi, na primjer, presudu Hokkanen protiv Finske od 23. septembra 1994, Serija A, br. 299-A, str. 20 stav 55).
Sud navodi da je nekoliko eksperata zaključilo da podnosilac predstavke ima psihološki poremećaj koji se prvenstveno manifestuje kroz hiponhodrijsku opsesiju ćerkom i sklonošću da postupa “pretjerano zaštitnički” u stvarima koje se tiču djeteta. Uz to, utvrđeno je da podnosilac predstavke, pošto je osjetila da postoji prijetnja da joj ćerku odvoje od nje, dva puta odvela dijete iz dvije različite bolnice protivno uputstvima ljekara – prvo u Atini, a zatim u Rimu – u očiglednom pokušaju da pobjegne. Nadalje, italijanske vlasti su ustanovile da podnosilac predstavke nikada nije pokazivala spremnost da preispita sopstveno ponašanje ili da prizna svoju bolest (vidjeti, mutatis mutandis, presudu iz prethodno citiranog predmeta Johansen, str. 1009, stav 80).
Sud, međutim, podsjeća da se preuzimanje starateljstva nad djetetom obično smatra privremenom mjerom koja će se prekinuti čim to okolnosti dozvole, dok svaka mjera implementacije treba da ide ka konačnom cilju ponovnog spajanja biološkog roditelja sa djetetom (vidi presudu iz predmeta Olsson br. 1 protiv Švedske (br. 1) od 24. marta 1988, Serija A, br. 130, str. 36, stav 81).
Tačno je da u ovom predmetu izgleda da je bilo “relevantnog i dovoljnog” osnova (vidjeti prethodno citiranu presudu iz predmeta Olsson protiv Švedske (br. 1), str. 32, stav 68) za miješanje zbog situacije u kojoj su se našle podnosilac predstavke i njena ćerka, kao što je to i potvrdio Sud za maloljetnike u Milanu u svojoj presudi od 16. jula 1993. Međutim, od trenutka kada su vlasti počele da intervenišu, zabrana na kontakte između podnosioca predstavke i njene ćerke bila je potpuna i nikada nije organizovan nijedan susret uprkos ponavljanim zahtjevima majke za dozvolu da se vidi sa ćerkom, čak ni “na neutralnoj osnovi i u prisustvu socijalnih radnika.” Sud, kao i Komisija, smatra da je to stroga mjera protiv majke koja je tek bila stigla u Italiju sa ćerkom koja je govorila samo grčki i o čijoj su prošlosti vlasti koje su radile na predmetu znale veoma malo, nameće ozbiljna pitanja.
Mora se konstatovati, prvo, da prvi pokušaj italijanskih vlasti da utiču na odnos između podnosioca predstavke i njene ćerke karakterisao nedostatak preciznih informacija. Tako je, na primjer, 15. oktobra 1988, doktor iz bolnice u Rimu rekao da je podnosilac predstavke pokušala da izvede ćerku iz bolnice kršeći tako preporuke Suda za maloljetnike u Rimu, pri čemu sud u to vrijeme nije ni bio upoznat sa tom stvari. Dalje, medicinski izvještaj od 15. decembra 1988. zasnivao se isključivo na podacima koje su dobili od snahe podnosioca predstavke (vidi stavove 14, 21 i 24).
Sud dalje navodi da nije urađen pouzdan medicinski izvještaj o podnosiocu predstavke prije nego što je Sud za maloljetnike u Milanu donio neopozivu odluku da suspenduje njenu roditeljsku odgovornost i da se dijete može dati na usvajanje.
Sud smatra da, relano gledano, uprokos spremnosti podnosioca predstavke da bude pod nadzorom socijalnih službi (vidi stav 28 gore), nije imala priliku da ponovo uspostavi veze sa svojom ćerkom. Pošto se podnosilac predstavke vratila u Grčku nakon boravka u bolnici Melegnano, nijedan stručnjak nikada nije imao priliku da vidi kako se djevojčica ponaša u prisustvu majke (i obratno), ili da formira mišljenje o tome da li zaista postoje izgledi za poboljšanje zdravstvenog stanja podnosioca predstavke, čije bi kasnije pogoršanje vjerovatno, po mišljenju Suda, trebalo pripisati, bar djelimično, šoku zbog odvajanja od ćerke tako naglo i nepovratno. Tužena Vlada, koja se uporno držala argumentacije da se smatralo da bi susret sa majkom bio štetan po djevojčicu, kao i da se zdravstveno stanje podnosica predstavke ne može izliječiti, nisu iznijeli bilo kakvo uvjerljivo objašnjenje o tome zašto se odnos između podnosioca predstavke i njene ćerke morao na takav način prekinuti.
Imajući na umu prethodno navedeno, Sud, kao i Komisija, zaključuje da vlasti koje su se bavile ovim predmetom, iako su koristile svoje pravo na polje slobodne procjene, nisu preduzele sve neophodne korake, korake koji su se s pravom mogli očekivati od njih u datim okolnostima, kako bi obezbijedili da se konačno ne ugrozi mogućnost da podnosilac predstavke i njena ćerka ponovo uspostave svoj odnos. Stoga, vlasti nisu uspostavile pravičnu ravnotežu između najboljih interesa djeteta i prava podnosioca predstavke u skladu sa Članom 8 Konvencije.
Shodno tome, došlo je do povrede Člana 8 Konvencije.

III. PRIMJENA ČLANA 41 KONVENCIJE

Član 41 Konvencije predviđa:

“Kada Sud utvrdi prekršaj Konvencije ili protokola uz nju, a unutrašnje pravo Visoke strane ugovornice u pitanju omogućava samo djelimičnu odštetu, Sud će, ako je to potrebno, pružiti pravično zadovoljenje oštećenoj stranci.”

А. Šteta

Podnosilac predstavke tražila je odštetu na ime različitih vrsta šteta koje je pretrpjela, što je procijenila na ukupan iznos od pet do deset hiljada miliona italijanskih lira (ITL). Posebno u odnosu na materijalnu štetu koju je, kako je navela, inter alia, zato što je morala da proda parče zemlje i pozajmi velike sume novca kako bi pokrila troškove nastale nakon dotičnih događaja.
Vlada je, isljučivo u odnosu na navodnu povredu Člana 6, stav 1, Konvencije, opovrgavala postojanje bilo kakve uzročne veze između navodne materijalne štete i navodne povrede Konvencije. Takođe su istakli da podnosilac predstavke nije podnijela nikakve konkretne dokaze kojima bi dokazala da je zaista bila izložena navedenim troškovima. Što se tiče nematerijalne štete, iznijeli su mišljenje da bi odluka da jeste došlo do povrede (ako je uopšte bilo) predstavljala dovoljno zadovoljenje.
Što se tiče materijalne štete, Sud navodi da podnosilac predstavke nije pružila nikakve konkretne dokaze kojima bi potkrijepila svoje navode.
Sud, međutim, smatra da je podnosilac predstavke svakako morala pretrpjeti nematerijalnu štetu, prvo zbog povrede Člana 8, a onda kroz povredu Člana 6, stav 1, zbog dužine postupka. Sud naročito ističe da od kako je odvojena od ćerke u oktobru 1988. podnosilac predstavke nikada više nije vidjela svoju ćerku. Prošlo je gotovo jedanaest godina od tada i ćerka podnosioca predstavke sada je punoljetna. Razumno se može pretpostaviti da ovo mora da je izazvalo kod podnosioca predstavke veliku i tešku bol koja će se pogoršavati kako se postupak nastavlja i kako nada da će opet vidjeti svoju ćerku biva sve manja. Rješavajući po pravičnoj osnovi, Sud dodjeljuje podnosiocu predstavke iznos od ITL 100.000.000.

B. Drugi zahtjevi

Podnosilac predstavke je tražila da se organizuje susret između nje i ćerke što prije kako bi imala mogućnost da ponovo uspostavi odnos sa svojom ćerkom i kako bi se usvojenje poništilo.
Sud podsjeća da Konvencija ne daje Sudu nikakva ovlašćenja da traži od države Italije da se obaveže na preduzimanje mjera koje su zatražene. Član 46, stav 1, Konvencije ostavlja Državi mogućnost da odluči koje mjere – opšte i/ili, u zavisnosti od slučaja, pojedinačne – će usvojiti u okviru svog nacionalnog sistema kako bi ispunila svoju zakonsku obavezu da zaustavi povredu prava i ispravi posljedice povrede.

C. Sudski i drugi troškovi

Podnosilac predstavke takođe je tražila nadoknadu sudskih i drugih troškova kojima je bila izložena u nacionalnim sudovima i pred Komsijom i Sudom i ne ističe nikakve iznose s tim u vezi.
Vlada je, koja se izjašnjava isključivo u odnosu na navodnu povredu Člana 6, stav 1, pozvala Sud da odbaci prvi dio njenog zahtjeva zato što bi podnosilac predstavke morala da plati date iznose bez obzira na dužinu postupka. Što se tiče ostalog, oslanjaju se na diskreciju Suda, ali ističu jednostavnost ovog predmeta.
U pogledu troškova postupka pred domaćim sudovima, Sud konstatuje da iako je dio tih troškova – suprotno navodima Vlade – nastao s ciljem da se ispravi povreda Člana 8 Konvencije, podnosilac predstavke nije dostavila nikave dokaze o njihovom iznosu. Ovaj dio zahtjeva se stoga mora odbaciti.
Što se tiče troškova nastalih tokom postupka pred organima Konvencije, Sud smatra da je predmet imao izvjesnu složenost. Međutim, advokat podnosioca predstavke nije dostavio nikakvo obavještenje o njegovim naknadama niti evidenciju o troškovima. Imajući na umu sudsku praksu u ovakvim stvarima i ograničen broj koraka koje je preduzeo advokat podnosioca predstavke u ovom postupku, Sud smatra da je razumno da se dosudi iznos od ITL 3.000.000 na ime svih troškova i drugih izdataka.

D. Zatezna kamata

Po informacijama s kojima raspolaže Sud, zakonska kamatna stopa koja se primjenjuje u Italiji na dan usvajanja ove presude iznosi 2,5% godišnje.

IZ NAVEDENIH RAZLOGA, SUD

Smatrajedoglasno da je došlo do povrede Člana 6, stav 1, Konvencije;
Smatra, sa šest glasova za i jednim glasom protiv da je došlo do povrede Člana 8 Konvencije;
Zaključuje

(a) sa šest glasova za i jednim glasom protiv da tužena Država treba da plati podnosiocu predstavke, u roku od tri mjeseca, 100.000.000 (stotinu miliona) italijanskih lira na ime nematerijalne štete i iznos od 3.000.000 (tri miliona) italijanskih lira na ime troškova i drugih izdataka;

(b) jednoglasno da se prosta kamata po godišnoj stopi od 2.5% mora zaračunati na navedene iznose od momenta isteka navedenog perioda od tri mjeseca do izmirenja potraživanja;

4. Odbacuje jednoglasno ostatak zahtjeva za pravičnu naknadu.

Sastavljeno na francuskom jeziku i predato u pisanoj formi na dan 16. novembra 1999. u skladu sa Pravilom 77, stavovi 2 i 3, Poslovnika Suda..

Erik Fribergh	Marc Fischbach
sekretar	predsjednik

U skladu sa Članom 45, stav 2, Konvencije i Pravilom 74, stav 2, Poslovnika Suda, djelimično izdvojeno mišljenje sudije Bonello prilaže se uz ovu presudu.

DJELIMIČNO IZDVOJENO MIŠLJENJE SUDIJE BONELLO

1. Ne mogu se složiti s većinskim mišljenjem da je došlo do povrede Člana 8.

2. U potpunosti se slažem sa principom da Član 8 obuhvata kako pravo roditelja da im Država pomogne da ostanu ili se ponovo ujedine sa svojom djecom tako i obavezu nacionalnih organa da preduzmu djelotvorne mjere kako bi se taj cilj ispunio. Međutim, ovi principi nisu sporni.

3. Ono što je sporno jeste činjenica da dužnost države Italije da promoviše ponovno ujedinjenje podnosioca predstavke sa svojim djetetom ide ruku pod ruku sa drugom obavezom države, obavezom da ustanovi da li postoje razlozi koji se tiču dobrobiti djeteta, a koji bi bili značajniji od obaveze da se obezbijedi ponovo uspostavljanje odnosa između podnosioca predstavke i njene ćerke.

4. Činjenice koje se, po meni, čine relevantnima za probleme u ovom slučaju obuhvataju sljedeće.

4.1. Psihijatrijska bolnica u koju se podnosilac predstavke dobrovoljno smjestila u svom nalazu konstatuje da ona “boluje od hronične psihoze, čiji je sastavni dio teški oblik hipohondrije usmjerene na njenu ćerku. Ovaj nalaz je osporavan, ali nije ponuđena nikakva druga alternativna dijagnoza umjesto ove.

4.2. .Nadležni u bolnici u Atini, uznemireni ozbiljnošću situacije djeteta podnosioca predstavke u vezi sa njenom majkom, dali su da se djevojčica uputi na odjeljenje dječije psihologije. Psihijatrijsko odjeljenje bolnice u Rimu, iako nije znalo za prethodna dešavanja u Atini, formiralo je istovjetno mišljenje i konstatovalo u evidenciji da je ćerka podnosioca predstavke “igradila patološku vezu sa majkom, vezu koja prije ispunjava potrebe majke, a ne razvojne potrebe djeteta” .

4.3. Stručnjaci sa Univerziteta u Milanu konstatovali su da dijete boluje “od uznemirenosti i depresije, kao i gotovo neurotične sklonosti da zadovolji svoje neposredne potrebe”. Ovo je bilo povezano sa “ozbiljnim emocionalnim problemima i problemima sa vezivanjem zbog patološkog ponašanja majke, koja je dugo vremena bila njen jedini izvor stimulansa” .

4.4. Psihološki izvještaj o životu djeteta podnosioca predstavke u Grčkoj sa majkom pokazuje da se dijete “osjećalo kao zatvorenik u svom domu, u kojem je stalno primala injekcije, infuziju i bila liječena drugim medicinskim sredstvima, kao i da je odvođena u bolnicu protiv svoje volje kada god bi osjetila i najmanju slabost”.

4.5. Sud za maloljetnike u Milanu opisao je uslovima u kojima je ćerka živjela sa podnosiocem predstavke kao “tragične“ – „izolovano, bez kontakta sa drugom djecom njenog uzrasta i zarobljena u ulozi pacijenta koja je, u stvarnosti, zadovoljavala potrebe njene majke, sa kojom je bila u simbiotskoj vezi”.

4.6. Taj sud takođe je naveo da je dijete podnosioca predstavke, koje je došlo u Italiju bilo “blijedo, tužno, s dosta pokvarenih zuba, s teškoćama u hodu”, te da je nakon odvajanja od podnosioca predstavke bilo “srećna i zdrava djevojčica”.

5. Teško se mogu oduprijeti zaključku da je odnos koji je podnosilac predstavke razvila sa svojom ćerkom ne spada u domen normalnog već zalazi daleko u zonu patološkog. Podnosilac predstavke je već dosta odmakla u uništavanju svoje ćerke. Prepuštena samoj sebi, ona bi svoje djelo završila.

6. Gotovo da je suvišno ponavljati da se miješanje Države u osnovno pravo na porodični život može opravdati jedino “relevantnim i dovoljnim razlozima”. Kako bi se opravdalo, miješanje mora – da se oslonimo na jednu alternativnu formulu – odgovarati neodložnoj društvenoj potrebi i biti srazmjerno legitimnom cilju za kojim se ide.

7. Sudska praksa ranijih institucija Konvencije, naročito Komisije, pruža dovoljne i snažne smjernice za regulisanje porodičnih odnosa (staranje, starateljstvo, prava posjećivanja i rođački odnosi). Ove institucije uvijek su smatrale da “interesi djeteta moraju imati prvenstvo. Miješanje je stoga opravdano kada je motivisano zaštitom zdravlja djeteta”. Mjere koje se miješaju u pravo jednog od roditelja smatrale su se opravdanima u slučajevima u kojima su bile “neophodne radi zaštite zdravlja i buduće dobrobiti” djeteta”.

8. Okolnosti u kojima se prestanak ili drastično regulisanje odnosa roditelja sa djecom smatrao opravdanim obuhvataju situacije sukoba između roditelja: “važno je za dobrobit djeteta da bude izvučeno iz [takvih] teškoća”. Miješanje od strane Države ocijenjeno je kao opravdano i onda kada je dijete bilo povrijeđeno ili zapušteno, kada roditelj nije bio u stanju da se valjano stara o djetetu, kada se prema djetetu nije postupalo kako treba, i kada je roditelj izgubio interesovanje za dijete.

9. Dalje, ukoliko jedan od roditelja ima ozbiljne psihijatrijske probleme, ili ukoliko je otac osuđen na jako dugu zatvorsku kaznu za nasilna krivična djela koja zahtijevaju da bude u zatvoru pod strogim mjerama bezbjednosti, ili ukoliko on ima veoma nasilnu prirodu, ili ukoliko dijete živi u prljavom smještaju ili “edukativno zaostaje”, miješanje Države u roditeljska prava – uključujući, u nekim slučajevima, i totalni prekid odnosa sa djetetom – jeste opravdano.

10. Obziri koji su natjerali italijanske vlasti da se miješaju u odnos između podnosioca predstavke i njene ćerke nisu, smatram, bili “relevantni i dovoljni”: oni su bili obavezujući i obavezni.

11. Stav koji je zauzela većina u ovom postupku u suprotnosti je sa svim principima uspostavljenim dugom, neprekinutom sudskom praksom. Miješanje Države u roditeljska prava konzistentno se smatralo opravdanim u slučajevima u kojima je situacija dotične djece bila mnogo manje štetna od psihotične zamke u koju je bila uhvaćena ćerka podnosioca predstavke.

12. Ne osporava se to da je davanje djeteta podnosioca predstavke predstavljalo radikalnu mjeru zato što je neizbježna posljedica usvajanja u Italiji prekid svih veza sa biološkim roditeljima i uspostavljanje novih pravnih i emocionalnih veza sa drugim roditeljima umjesto njih. To je, razumljivo, izazvalo veliku tugu kod podnosioca predstavke. Međutim, opredijeliti se, kao što se većina opredijelila, za sreću majke a ne za dobrobit djeteta svakako ne znači ništa više do formalno poštovanje prinicipa da interesi djeteta treba da budu na prvom mjestu.

13. Ključno pitanje, po meni, trebalo je da bude: da li je ovo nesrećno dijete imalo pravo na normalnu porodicu i srećan dom kada je majka postala nesposobna da joj pruži te osnovne minimalne uslove? Govoriti, kao što je govorila većina, da je usvajanje djeteta greška isto je kao da se govori da ovo posebno izmučeno dijete ne zaslužuje, iz nepoznatih razloga, normalan porodični život. Sud ne osporava činjenicu da je usvojenje najbolje rješenje poslije života sa biološkim roditeljem. Zaključak koji je većina potpisala, u suštini, glasi da pošto ćerka podnosioca predstavke nije mogla imati najbolje (majka očiledno nije uspjela to da joj pruži), ona nije imala pravo ni na sljedeću najbolju stvar. Čini se da je majčina sposobnost da uništi sve šanse djeteta morala biti potpuna. Po mišljenju Suda, činjenica da ona nije bila u stanju da svom djetetu pruži sreću dala joj je i pravo da se postara da joj to ne pruži niti iko drugi.

14. Mišljenja sam da Sud nije u dovoljnoj mjeri uzeo u obzir ranjivost djeteta i da je osujetio svu njenu borbu da se razvija normalno. Ova presuda, po mom mišljenju, predstavlja impresivno obeshrabrenje onim vlastima koje se suočavaju sa teškim odlukama kada brane bespomoćnu djecu.

¹ Napomena Pisarnice. Primjerak izvještaja može se dobiti iz Pisarnice.

² Stav 14 presude.

³ Ibid., stav 39.

⁴ Ibid., stav 12.

⁵ Ibid., stav 16.

⁶ Ibid,. para. 42.

⁷ Ibid., para. 41.

⁸ Ibid., para. 42.

⁹ Garcia protiv Švajcarske, odluka od 14. marta 1985, DR 42, str. 98.

¹⁰ W. protiv Savezne Republke Njemačke, odluka od 10. oktobra 1986, DR 50, str. 219.

¹¹ Jonsson protiv Švedske, odluka od 7. decembra 1987, DR 54, str. 187.

¹² Nowacka protiv Švedske, dluka od 13. marta 1989, DR 60, str. 212.

¹³ Grufman protiv Švedske, odluka od 9. maja 1989, DR 61, str. 176.

¹⁴ T. protiv Austrije, odluka od 14. decembra 1989, DR 64, str. 176.

¹⁵ X protiv Francuske, odluka od 5. oktobra 1982, DR 31, str. 241.

¹⁶ L., H. i A. protiv Ujedinjenog Kraljevstva, odluka od 13. marta 1984, DR 36, str. 100.

¹⁷ X protiv Ujedinjenog Kraljevstva, odluka od 9. maja 1977, DR 9, str. 166.

¹⁸ X protiv Švedske, odluka od 12. decembra 1977, DR 12, str. 192.

¹⁹ X i Y. protiv Savezne Republike Njemačke, odluka od 3. oktobra 1978, DR 15, str. 208.

__________________________________________________________________________

Prevod presude preuzet je iz publikacije "Odabrane presude Evropskog suda za ljudska prava (porodično pravo – prava djeteta) 3"
u izdanju Zastupnika Crne Gore pred Evropskim sudom za ljudska prava

SECOND SECTION

CASE OF E.P. v. ITALY

(Application no. 31127/96)

JUDGMENT

STRASBOURG

16 November 1999

In the case of E.P. v. Italy, The European Court of Human Rights (Second Section), sitting as a Chamber composed of the following judges:

Mr M. Fischbach, President,
Mr B. Conforti,
Mr G. Bonello,
Mrs V. Strážnická,
Mr P. Lorenzen,
Mrs M. Tsatsa-Nikolovska,
Mr A.B. Baka,
and Mr E. Fribergh, Section Registrar,

Having deliberated in private on 28 October 1999, Delivers the following judgment, which was adopted on the last-mentioned date:

PROCEDURE

1. The case was referred to the court by Mrs E.P. (“the applicant”), an Italian citizen of Greek origin, on 6 January 1999. It originated in an application (no. 31127/96) against the Italian Republic lodged with the European Commission of Human Rights (“the Commission”) on 24 December 1995 under former Article 25 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (“the Convention”). The applicant is represented before the Court by Mr Pietro Nicotera of the Rome bar. The Italian Government (“the Government”) are represented by their Agent, Mr U. Leanza.

2. Following the entry into force of Protocol No. 11 on 1 November 1998 and in accordance with the provisions of Article 5 § 4 thereof read in conjunction with Rules 100 § 1 and 24 § 6 of the Rules of Court (“the Rules”), a panel of the Grand Chamber decided on 31 March 1999 that the case would be examined by a Chamber constituted within one of the Sections of the Court.

3. The President of the Court, Mr L. Wildhaber, assigned the case to the Second Section. The Chamber constituted within the Section included ex officio Mr B. Conforti, the elected judge in respect of Italy (Article 27 § 2 of the Convention and Rule 26 § 1 (a)), and Mr C. Rozakis, the President of the Section (Rule 26 § 1 (a)). The other members appointed by the President of the Section to complete the Chamber were Mr M. Fischbach, Mr G. Bonello, Mrs V. Strážnická, Mr P. Lorenzen and Mrs M. Tsatsa‑Nikolovska, with Mr A.B. Baka and Mr E. Levits as substitutes (Rule 26 § 1 (b)).

4. Later, Mr Rozakis, who had taken part in the Commission’s examination of the case, withdrew from sitting in the Chamber (Rule 28). His place as President of the Chamber was accordingly taken by Mr Fischbach (Rule 12) and Mr Baka was appointed to replace him as a member of the Chamber.

5. On 27 April 1999 the Chamber decided that it was not necessary to hold a hearing.

6. On 5 July 1999 the Government informed the Court that they did not intend to submit a memorial and would rely on the observations of 21 November 1997 which they had lodged with the Commission. The applicant had already filed a memorial on 8 March 1999.

AS TO THE FACTS

7. The applicant has a young daughter, M.-A., who was born in 1981.

8. On 3 October 1988 the applicant and her daughter, who had lived in Greece since the latter’s birth, arrived in Rome by aeroplane. As soon as she had landed, the applicant consulted the airport medical service because her daughter had not been feeling well. The duty doctor found that the little girl was vomiting and had a temperature of 38º and, accordingly, had her admitted to hospital.

9. On 15 October 1988, the hospital psychiatric department applied to the Rome Youth Court to have M.-A. removed from her mother’s care and for an injunction on the mother visiting her until the complex medical and psychiatric state of the child, who did not speak Italian, had been clearly diagnosed. According to the doctor in charge of M.-A.’s case, the applicant had a clinical obsession with her daughter’s health. It had also been very difficult to assess the little girl’s psychological state because the applicant had constantly interfered with her treatment and medical examinations. The doctor stated lastly that the applicant had attempted to remove her daughter from the hospital in breach (he said) of recommendations already made by the court. However, there is no evidence that the court had previously been called upon to make any decision with respect to the applicant or her daughter.

10. On 22 October 1988 the Child Support Institute (Istituto provinciale per l’assistenza all’infanzia) for the province of Rome supplied the court with the information it had been able to obtain by interviewing the applicant, the hospital staff and the applicant’s brother, H.P., who had lived in Milan for a long time. According to the Institute, the evidence gathered showed that the applicant had had M.-A. hospitalised on several occasions, in particular in paediatric hospitals in Athens, Sofia and London, because she had believed the little girl to be seriously ill. The Institute also reported
that during M.-A.’s last period in hospital in Athens, in the summer of 1988, the Athens Youth Court had been asked to issue an injunction forbidding the applicant to remove her daughter from the hospital and to open proceedings to have the little girl adopted. The applicant had, however, succeeded in smuggling her daughter out of the hospital and reaching Rome. The Institute stated, lastly, that M.-A. did not appear to be troubled by the separation from her mother, even though she asked for news of her.

11. In its final report, dated 25 October 1988, the psychiatric department of the Rome hospital made the following recommendations to the Rome Youth Court:

(a) that M.-A. should be kept away from her mother;

(b) that M.-A. should be discharged from hospital as soon as possible;

(d) that she should be settled in a school and take part in social activities.

12. The hospital had formed the opinion that M.-A. had developed a pathological bond with her mother, a bond which met the needs of the mother rather than the child’s developmental requirements. The little girl had reacted to the separation from her mother with anxiety and depression but had shown herself capable of overcoming this by relying on other images of women. She had demonstrated great interest in other children of her age and an excellent capacity for socialisation.

13. On 26 October 1998 the Rome Youth Court ordered that M.-A. be temporarily placed with the applicant’s brother’s family.

14. In the meantime H.P. and his wife had persuaded the applicant to seek treatment and on 18 October 1988 she was admitted to the psychiatric department of a hospital in Melegnano, near Milan. According to a medical report dated 15 December 1988, she was suffering from chronic psychosis, the constitutive element of which was a form of vicarious hypochondria focused on her daughter. The applicant left the hospital on the date of the report and returned to Greece.

15. In an order of 16 February 1989 the Milan Youth Court, which had acquired jurisdiction over the case because of where the applicant’s brother’s family lived, found that M.-A.’s placement with that family could no longer continue because of a series of problems within it. The court decided, in consequence, to keep the child away from the applicant and to place her in the care of social services on the basis that she should be placed with another family as soon as possible. The court also ordered a comprehensive psychological report on the mother. Lastly, it ordered that proceedings under section 8 of Law no. 184 of 4 May 1983 (hereinafter “Law 184/83”) should be set in motion with a view to a declaration that M.-A. was available for adoption. Under that provision, “the Youth Court, may, even of its own motion, declare …. a minor available for adoption if he has been abandoned in the sense of being deprived of all emotional or material support from his parents or the members of his family responsible for providing such support (other than in temporary cases of force majeure)”.

16. In an order of 16 March 1989, the court suspended the applicant’s parental responsibility and ordered that there should for the time being be no contact between the little girl and her mother or the other members of her family. In view of the urgency of the matter, the court did not hear submissions from State Counsel or the applicant. It based its decision primarily on a report on M.-A.’s psychological health prepared by Milan University. According to that report, M.-A. was suffering from anxiety and depression together with an almost neurotic tendency to satisfy her immediate needs. Her perception of the image of her parents was problematic: that of her mother was difficult to identify and that of her father, whom she had never met, aroused fear and remained abstract. The report’s conclusion was that the little girl was suffering from serious emotional and relationship problems due to the pathological behaviour of her mother, who had for a long time been her sole source of stimulation. Noting the potential represented by the child’s will to develop emotionally in a positive way, the report recommended that she should be placed with an emotionally stable family, be given suitable psychological help and be integrated into a stimulating socio-scholastic environment.

17. On 9 May 1989 the applicant lodged her first application with the Milan Youth Court, seeking to have the order of 16 February 1989 revoked. She argued, inter alia, that her daughter had lived her whole life in Greece and that at the time at which she had been separated from her mother she had not even been able to speak or understand Italian. The applicant also pointed out that under Article 20 of the preliminary provisions of the Italian Civil Code, as it had stood at the time, the relationship between parent and child was governed by the law of the mother’s country if the father’s identity was not known.

18. On 22 May 1989 the court ordered the social services department in charge of M.-A.’s case to give an opinion on her suitability for adoption, emphasising that the matter was urgent.

19. In the meantime, M.-A.’s father had recognised her as his daughter.

20. On 30 June 1989 the Milan Youth Court declared M.-A. available for adoption after hearing submissions from, among others, the applicant, M.-A.’s maternal grandmother and H.P. The court held that the little girl had been abandoned within the meaning of section 8 of Law no. 184/83, given the mother’s situation and the fact that it was impossible to place the child with her maternal uncle’s family. It also held that no weight could be given to the late recognition of M.-A. by her natural father, who had never seen her and who did not know her first name. Lastly, on the question of whether Greek law applied, it held, following the case-law of the Court of Cassation, that it was sufficient for a child who had been abandoned to be within Italian territory for Italian law to apply.

21. The applicant lodged a second application, submitting, inter alia, that the report of 15 December 1988 on her psychiatric state had been based on an account of her medical history reconstructed primarily from information supplied by her sister-in-law, with whom she had had no contact before coming to Italy, and who could not therefore know what her life with her daughter in Greece had been like. Moreover, the court should have taken account of the fact that the applicant had had herself voluntarily admitted to Melegnano hospital because she was afraid of being separated from her daughter. She submitted lastly that it could not be said that M.-A. had been “abandoned” since she (the applicant) received an allowance and also owned an apartment in Athens which brought in rent. The applicant asked the court to order a report on her mental health and enclosed an expert report which she had had drawn up privately and which stated that separating a child from its mother could be justified only on exceptional grounds, which did not exist in the applicant’s case, and that certain symptoms of anxiety and depression in the applicant had been caused by the separation from her daughter.

22. In the meantime, State Counsel at the Athens Youth Court had informed the Italian authorities that, contrary to the information provided by the Child Support Institute of the province of Rome on 22 October 1988, the Athens court had never taken any action concerning the applicant or her daughter.

23. The first hearing in the case was held on 29 November 1989. A second hearing was scheduled for 21 February 1990 but was apparently adjourned because of a delay in M.-A.’s case file arriving from the Rome Youth Court.

24. At a hearing on 22 March 1990 the doctor who had been in charge of the applicant’s case at Melegnano hospital stated that he had obtained his information on the applicant’s recent past directly from her but that the general information about her life had been supplied by her sister-in-law. He said that the applicant’s sister-in-law had at first thought it desirable for the applicant to stay in hospital and only later, when the doctor had asked her to think of an alternative, had suggested that the applicant should return to Greece. The doctor stated lastly that his diagnosis of chronic psychosis had been based on the information provided by the sister-in-law and acknowledged that he had never asked the applicant if she had had other children or any abortions.

25. On 23 March and 2 July 1990 the Milan Youth Court again asked the Rome Youth Court to send it the little girl’s case file, emphasising the urgency of the matter. The Rome case file was finally sent to the Milan court on 27 July 1990.

26. The final hearing took place on 31 October 1990. M.-A.’s guardian ad litem (curatore speciale) applied to have the order of 30 June 1989 set aside on the grounds that the bench had been improperly composed. That application was allowed and the order in question annulled.

27. In an order of 22 November 1990, deposited with the court registry on 1 December and served on the applicant on 12 December of the same year, the court issued a fresh declaration that M.-A. was available for adoption. The court, which had not heard evidence from the child and whose decision reflected the submissions of State Counsel, based its ruling on the same grounds as those given in the annulled decision of 30 June 1989, namely, inter alia, the medical reports of 15 December 1988 and 14 March 1989. The court also noted the fact that M.-A.’s natural father intended to marry the applicant but without attributing any significance to it.

28. The applicant, who had meanwhile applied for the adoption process to be suspended, applied for an order setting aside that decision. She submitted, first, that it slavishly followed the reasoning set out in the first order and argued in particular that the diagnosis of her mental health made in December 1988 could not provide grounds for a decision reached two years later, given that a declaration of availability for adoption should be based on the circumstances existing at the time it was made. The applicant also declared her willingness to be supervised by social services so as to ensure a better upbringing for her daughter. She asked lastly for permission to see her daughter again, on neutral ground and in the presence of social workers, for M.-A. to give evidence and for an expert report on herself to be ordered.

29. The applicant also filed a number of expert reports by psychologists in private practice. One of them, by a forensic medical examiner specialising in psychiatry, stated that a diagnosis of “chronic” psychosis would have to be based on psychotic antecedents, of which there was no evidence in the records of the applicant, a trained nurse who had always practised her profession successfully. It also stated that the applicant’s concerns about her daughter’s health were based on real evidence and were not “delusions”.

30. There was indeed evidence that a number of doctors had in the past diagnosed M.-A. as having health problems. The case file contained:

(a) a certificate of 3 September 1986 from the medical faculty of Athens University certifying the existence of an unspecified medical problem;

(b) another certificate from the same faculty dated 12 December 1986 stating that the little girl's immune system was deficient and recommending that she should not be vaccinated, should avoid any contact with other children who might be carrying viruses and should not be sent to school;

(c) a certificate of 30 December 1986 from a doctor in private practice recommending regular medical and pharmaceutical treatment and a change of climate;

(d) a certificate of 2 September 1988 from another specialist in private practice diagnosing infections of the digestive and respiratory organs and prescribing the use of oxygen at home during attacks.

31. In March 1991 two expert reports ordered by the court were completed. In May of the same year evidence was taken from M.-A.’s grandfather and the applicant.

32. On 16 October 1991 the court took evidence from the applicant and ordered a psychological report on the little girl.

33. In January, April and May 1992 a number of lay and expert witnesses gave evidence (a hearing scheduled for 15 February 1992 was adjourned because the applicant’s counsel had had a road accident).

34. A hearing on 20 May 1992 was devoted to evidence from a number of witnesses called by the applicant, who also asked for a hearing to be scheduled to enable witnesses from Greece to testify.

35. A hearing scheduled for 21 October 1992 was adjourned because of the need to replace one of the members of the bench and also because the applicant had applied for an adjournment. The following hearing, scheduled for 4 November 1992, was also adjourned because the witnesses from Greece whom the applicant had called had failed to appear. The court was consequently obliged to issue rogatory letters.

36. On 9 December 1992 the applicant, noting that the final hearing had been adjourned to April 1993, complained that, in spite of her repeated requests, no meeting between her daughter and herself had been arranged and the court had taken no measures to enable her to explore the possibility of re-establishing a relationship with her daughter but had failed to respond to her requests or refused them.

37. On 23 December 1992 the court, following State Counsel’s recommendation, dismissed that complaint.

38. In a judgment of 16 July 1993 the Milan Youth Court dismissed the applicant’s request for the declaration of availability for adoption to be set aside. The court first examined the time taken to reach a decision at first instance. It found that the length of the proceedings had been caused by the applicant’s numerous requests for lay and expert witnesses to be called, to the large number of documents she had produced and her frequent changes of legal representative, as well as by the workload of the court. It pointed out, moreover, that it had not received the additional information requested from the Athens Youth Court until the final hearing.

39. As to the merits of the case, the court began by acknowledging the extremely complex nature of the case (which it described as one of the most difficult it had ever had to determine) and the difficulty of building an accurate picture of what the applicant and her daughter’s situation in Greece had really been. It noted that when M.-A. had last been in hospital in Greece, the department where she was a patient had informed the Athens Youth Court of her situation, with a view to possibly having her removed from the applicant’s care. The applicant had then smuggled her out of the hospital and left for Rome. Indeed, while M.-A. was a patient in the hospital, the doctors had had her transferred to the child psychology department, the children in which were usually destined for adoption.

40. The court emphasised that the report which it had commissioned on M.-A. had established that she had never had any serious medical problem until 1988, a finding certified by the hospitals to which she had been admitted (in Athens, London and Rome). The report had also stated that the little girl suffered from common childhood complaints which could be treated by ordinary medical methods and did not justify her mother’s obsessive health-care measures or the continual hospitalisations which the latter had made her undergo, frequently against medical advice.

41. The court placed particular emphasis on the fact that the report of 15 October 1988 from the Rome hospital referred to aspects of the relationship between the applicant and her daughter which were extremely similar to those noted just a few days earlier, on 30 September, by the doctor from the Athens hospital, aspects which had led the latter to notify State Counsel’s Office at the Athens Youth Court. It was clear, according to the court, that the doctor in Rome had not known of the identical step taken by his Greek colleague. Those two documents demonstrated the tragic conditions in which M.-A. had lived up to that time: isolated, without contact with other children of her age and trapped in the role of patient which, in reality, was satisfying the needs of her mother, with whom she had a symbiotic relationship. The tribunal found that the circumstances of the sudden departure for Rome were equally significant: the applicant had taken only two cases, had bought the airline tickets at the airport, had abandoned her job only a few months before retirement, had abandoned her flat and had taken M.-A. out of school, which she had recently started attending for the first time. The court considered that the explanation put forward by the applicant, who had stated that she had left for Italy in order to find her father – whose address she did not know and whom she had not seen since 1980 – was not convincing. Moreover, once in Rome the applicant had again attempted to discharge her daughter from hospital without permission when criticised for the way in which she treated her– as had also happened in Greece.

42. The court went on to observe that the little girl who had arrived in Italy pale, sad, with numerous decayed teeth and difficulty in walking – despite constant treatment from her mother for health problems which were really not serious – was now a happy, healthy little girl. Furthermore, a psychological report on the child showed that during her life in Greece she had felt like a prisoner in her home, where she was constantly being given injections, put on drips and treated with other medical apparatus and was taken to hospital against her will as soon as she felt in the slightest degree unwell. The report had also been able to establish that M.-A. had been happy to be placed with another family and had distanced herself from the memory of her mother, and that the idea of entering into contact with her again aroused fears in the child.

43. The court remarked, lastly, that the applicant, who had supplied it with a minute account of all the illnesses from which her daughter was allegedly suffering, had never told it about her physical characteristics, her personality or her preferences. Nor had the applicant at any point in the proceedings demonstrated a willingness to open certain of her attitudes towards her daughter up to discussion. In the face of this unwillingness to look at herself critically, all attempts to influence the convictions of the applicant, who had never been aware of having any psychological problems, had been in vain. Even though the applicant had spared no effort in relation to her daughter – albeit misguidedly – and even though her allegations as to the behaviour of the members of her family were not completely without foundation, she had not demonstrated an ability to remedy her psychological state so as to enable her to have renewed contact with her child.

44. The applicant appealed. She submitted, inter alia, that whenever M.-A. had been hospitalised it had always been for good reason and following medical diagnosis. She also emphasised that she had always been concerned for her daughter and her daughter’s upbringing. She submitted that there were a number of witnesses to confirm that she had had a good relationship with her daughter and that the little girl had been living in a completely normal environment.

45. The Milan Court of Appeal (Youth Division) dismissed the applicant’s appeal in a judgment of 2 June 1994, deposited with the court registry on 29 July 1994. The court of appeal placed emphasis on, inter alia, the importance of the fact that a doctor from the Athens hospital had sought to inform State Counsel’s Office at the local court of the seriousness of the little girl’s situation, and on the significant circumstance that an identical step had been taken by the doctor at the Rome hospital. The court also found that the expert reports which the applicant had commissioned could not diminish the weight of those prepared for the court, given the general nature of the contents of the former and their lack of specific observations. Nor had the testimony favourable to the applicant been such as to lead to a different conclusion from that set out in the thorough expert reports ordered by the court, since that testimony had concerned only limited contact with the applicant and her daughter and therefore did not go beyond appearances.
The court of appeal held, lastly, that it was unnecessary and undesirable to hear evidence from M.-A. again as she had already been questioned at length by the court-appointed expert and that examination had shown that the little girl had already made her choice from a psychological point of view.

46. The applicant appealed to the Court of Cassation on a point of law. She submitted, inter alia, that, under Law no. 184/83, an adoption order was justified only when a child had been abandoned in the sense of being deprived of all emotional or material support; the fact of taking great care of the child’s health – on the basis of medical diagnoses, even ones later revealed to be mistaken – could not be a ground for such an order. The applicant also complained of the fact that the courts had never attempted to assess the manner in which her own situation and state of health had improved, something which, combined with the fact that M.-A. was older, could have justified an attempt to re-establish contact between herself and her daughter at a later stage, before any relationship between them had been finally destroyed.

47. In a judgment of 7 June 1995, deposited with the court registry on 24 October of that year, the applicant’s appeal was dismissed. The Court of Cassation observed, first, that it had consistently held that a situation of abandonment could arise as a result not only of a lack of material and emotional support, but also of parental behaviour that prejudiced the healthy, balanced development of the child’s personality. With regard to the applicant’s complaint that the courts had separated her from her daughter without first making any recommendation, either to the applicant or social services, as to how the situation could be remedied, the Court of Cassation emphasised that such a decision was a matter for the discretion of the courts concerned, which had deemed any such attempt vain in view of the chronic nature of the applicant’s illness. The court held, lastly, that the issue as to whether or not M.-A. should have given evidence was also a matter for the discretion of the tribunals of fact, so that it had no power to review it.

48. In 1996 the applicant’s daughter was finally adopted by her foster parents. According to information from the applicant, which the respondent Government have not disputed, the applicant has succeeded in having presents delivered to her. On 17 February 1999 M.-A. came of age.

PROCEEDINGS BEFORE THE COMMISSION

49. Mrs E.P. applied to the Commission on 24 December 1995. She alleged, among other complaints, a breach of her right to a hearing within a reasonable time (Article 6 § 1) and a violation of her right to respect for her family life on account of her daughter having been declared available for adoption and all contact between them having been broken off (Article 8).

50. On 16 April 1998 the Commission declared the application (no. 31127/96) admissible as regards the above complaints and dismissed the remainder of the complaints. In its report [1] of 21 October 1998 (former Article 31) it expressed the unanimous opinion that there had been a violation of Articles 6 § 1 and 8 of the Convention.

AS TO THE LAW

ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 6 § 1 OF THE CONVENTION

51. The applicant maintained that the length of the proceedings in her case constituted a breach of Article 6 § 1 of the Convention, which provides:

“In the determination of this civil rights and obligations … , everyone is entitled to a … hearing within a reasonable time by [a] … tribunal… ”

52. The period to be taken into consideration commenced on 26 October 1988, the date on which the Rome Youth Court intervened for the first time by ordering M.-A. to be temporarily placed with the applicant’s brother’s family, and ended on 24 October 1995 when the Court of Cassation’s judgment of 7 June 1995 was deposited with the court registry. It therefore lasted seven years.

53. The Court recalls that it held in four judgments of 28 July 1999 (see, for example, the judgment in the case of Bottazi v. Italy, to be published in Reports of Judgments and Decisions 1999, § 22) that there was in Italy an accumulation of breaches of the “reasonable time” requirement constituting a practice contrary to the Convention. It also recalls that, since the proceedings in this case concerned the custody of a child, particular celerity was required (see, mutatis mutandis, the Johansen v. Norway judgment of 7 August 1996, Reports 1996-III, p. 1010, § 88).

54. Having examined the facts of the case in the light of the arguments put forward by the parties and having regard to its case-law in this field, the Court considers that the length of the proceedings failed to meet the “reasonable time” requirement and constitutes a further example of the practice referred to above.

55. Accordingly, there has been a violation of Article 6 § 1.

ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 8 OF THE CONVENTION

56. The applicant complained that she had been deprived of her daughter and alleged a violation of Article 8 of the Convention on that account. Article 8 provides:

“1. Everyone has the right to respect for his private and family life, his home and his correspondence.

2. There shall be no interference by a public authority with the exercise of this right except such as is in accordance with the law and is necessary in a democratic society in the interests of national security, public safety or the economic well-being of the country, for the prevention of disorder or crime, for the protection of health or morals, or for the protection of the rights and freedoms of others.”

57. The Government observed, first, that declaring the little girl available for adoption had been justified in order to protect her right not to have her need for growth and development jeopardised by the dangerous presence of the applicant, who was suffering from a pathological mental disorder. In particular, meetings with the applicant had been judged harmful to the little girl, who had, rather, needed specific psychological help in a reassuring family environment. Moreover, the applicant’s clinical state had not admitted of any treatment.

58. The applicant disputed this version of the facts.

59. The Court, like the Commission, observes, first, that, as the Italian authorities themselves noted (see § 39 above), a number of aspects of the case have never been truly clarified – particularly as regards the life lived by the applicant and her daughter before they arrived in Italy on 3 October 1988.

60. The Court then notes that it was not disputed in the proceedings before it that there had been an interference with the applicant’s right to respect for her family life or that the impugned measures had been in accordance with the law within the meaning of paragraph 2 of Article 8 – that is, with Law no. 184/83. Likewise, it was not disputed that those measures had pursued a legitimate aim within the meaning of the same provision in that they were intended to further the well-being of the applicant’s child and thus “the protection of the rights and freedoms of others”.

61. It remains to be determined whether the interference with the applicant’s right to respect for a family life was “necessary in a democratic society” within the meaning of paragraph 2 of Article 8.

62. The Court recalls that a fair balance must be struck between the interests of the child and those of the parent (see, for example, the Olsson v. Sweden judgment (no. 2) of 27 November 1992, Series A no. 250, pp. 35-36, § 90) and that in doing so particular importance must be attached “to the best interests of the child, which, depending on their nature and seriousness, may override those of the parent. In particular … the parent cannot be entitled under Article 8 of the Convention to have such measures taken as would harm the child’s health and development” (see the Johansen v. Norway judgment cited above, p. 1008, § 78). Moreover, the State enjoys a certain margin of appreciation (see, for example, the Hokkanen v. Finland judgment of 23 September 1994, Series A no. 299-A, p. 20 § 55).

63. The Court notes that a number of experts concluded that the applicant was suffering from a psychological disorder which manifested itself primarily in a vicarious hypochondriac obsession centred on her daughter and by “over-protective” tendencies where the child was concerned. It was, moreover, established that the applicant, sensing a threat of her daughter being taken away from her, twice removed her from two different hospitals against medical instructions – first in Athens and then in Rome – in an apparent attempt to flee. Furthermore, the Italian authorities found that the applicant had never shown herself willing to call her own behaviour into question or to acknowledge her illness (see, mutatis mutandis, the Johansen judgment cited above, p. 1009, § 80).

64. The Court recalls, however, that taking a child into care should normally be regarded as a temporary measure, to be discontinued as soon as circumstances permitted, and any measure of implementation should be consistent with the ultimate aim of reuniting the natural parent with his or her child (see the Olsson no. 1 v. Sweden (no. 1) judgment of 24 March 1988, Series A no. 130, p. 36, § 81).

65. It is true that in the present case there appear to have been “relevant and sufficient” grounds (see the Olsson v. Sweden (no. 1) judgment cited above, p. 32, § 68) for intervening in the situation in which the applicant and her daughter found themselves, as the Milan Youth Court confirmed in its judgment of 16 July 1993. However, from the moment at which the authorities began to intervene, the ban on contact between the applicant and her daughter has been a total one and no encounter between them has ever been arranged, despite the mother’s repeated requests for permission to meet her daughter, if only “on neutral ground and in the presence of social workers.” The Court, like the Commission, considers that so severe a measure against a mother who had just arrived in Italy with her little daughter who spoke only Greek, and about whose past the authorities dealing with the case knew very little, raises serious questions.

66. It must be stated, first, that the Italian authorities’ first attempt to address the problems affecting the relationship between the applicant and her daughter was characterised by a lack of accurate information. Thus, on 15 October 1988, the doctor from the Rome hospital stated that the applicant had attempted to remove her daughter from the hospital in breach of the recommendations of the Rome Youth Court, whereas that court had at that time no cognisance of the matter. Furthermore, the medical report of 15 December 1988 was based exclusively on information furnished by the applicant’s sister-in-law (see §§ 14, 21 and 24).

67. The Court then notes that no reliable medical report on the applicant was carried out before the Milan Youth Court decided, irrevocably, to suspend her parental responsibility and to declare the child available for adoption.

68. The Court considers that, in reality, despite the applicant’s willingness to be supervised by social services (see § 28 above), she had no chance of re-establishing bonds with her daughter. After the applicant returned to Greece following her period in Melegnano hospital, no expert ever had the opportunity to see how the little girl behaved in her mother’s presence (and vice versa), or to form an opinion as to whether there were real prospects of an improvement in the applicant’s state of health, the subsequent deterioration in which should probably, in the Court’s view, be attributed at least in part to the shock of having been separated from her daughter so suddenly and irreversibly. The respondent Government, who confined themselves to arguing that it had been considered harmful for the applicant’s daughter to meet her mother and that the applicant’s state of health was incurable, have not put forward any convincing explanation as to why the relationship between the applicant and her daughter had to be broken off in this manner.

69. Having regard to the above considerations, the Court, like the Commission, concludes that the authorities dealing with the case, albeit enjoying a margin of appreciation, failed to take all the necessary steps, steps which could be reasonably expected of them in the circumstances, to ensure that the chances of the applicant and her daughter re-establishing their relationship should not be definitively compromised. Hence, the authorities did not strike a fair balance between the best interests of the child and the applicant’s rights under Article 8 of the Convention.

70. There has accordingly been a violation of Article 8 of the Convention.

III. APPLICATION OF ARTICLE 41 OF THE CONVENTION

71. Article 41 of the Convention provides:

“If the Court finds that there has been a violation of the Convention or the Protocols thereto, and if the internal law of the High Contracting Party concerned allows only partial reparation to be made, the Court shall, if necessary, afford just satisfaction to the injured party.”

Damage

72. The applicant claimed compensation for the various heads of damage suffered, assessing them at between five and ten thousand million Italian lire (ITL) in total. With particular regard to pecuniary damage, she stated, inter alia, that she had had to sell a piece of land and borrow large sums of money in order to defray the expenses flowing from the events in question.

73. The Government, referring exclusively to the alleged violation of Article 6 § 1 of the Convention, denied that there was any causal relationship between the alleged pecuniary damage and the alleged breach of the Convention. They also pointed out that the applicant had not produced any concrete evidence to prove that she had really incurred the expenses claimed. With regard to non-pecuniary damage, they submitted that a finding of violation (if any) would represent sufficient satisfaction.

74. As to pecuniary damage, the Court notes that the applicant did not provided any concrete evidence in support of her claims.

75. The Court considers, however, that the applicant must certainly have suffered non-pecuniary damage, primarily on the account of the violation of Article 8 and secondly through the violation of Article 6 § 1 represented by the length of the proceedings. The Court observes in particular that since being separated from her daughter in October 1988 the applicant has never seen her again. Almost eleven years have elapsed since that time and the applicant’s daughter has now come of age. It is reasonable to presume that this must have caused the applicant very great and acute suffering which will have worsened as the proceedings continued and the hope of seeing her daughter again diminished. Ruling on an equitable basis, the Court awards the applicant the sum of ITL 100,000,000.

B. Other requests

76. The applicant also asked for a meeting between her daughter and herself to be arranged as rapidly as possible, for her to be given the opportunity to re-establish a relationship with her daughter and for the adoption order to be annulled.

77. The Court recalls that the Convention does not give it any power to require the Italian State to commit itself to taking the measures requested. Article 46 § 1 of the Convention leaves the State the choice as to what measures – general and/or, if applicable, individual – to adopt within its national system in order to fulfil its legal obligation to put an end to the breach and remedy its consequences.

C. Costs and expenses

78. The applicant also sought to be reimbursed for her costs and expenses incurred in the national courts and before the Commission and the Court but does not provide any figures in this respect.

79. The Government, who referred exclusively to the alleged breach of Article 6 § 1, invited the Court to dismiss the first part of this claim on the grounds that the applicant would have had to pay the sums in question regardless of the length of the proceedings. For the rest, they relied on the discretion of the Court, while emphasising the simplicity of the case.

80. With regard to the costs of the proceedings in the domestic courts, the Court observes that although part of those costs – contrary to the Government’s assertions – were incurred with the aim of having the violation of Article 8 of the Convention remedied, the applicant has furnished no proof of their amount. This head of claim must therefore be dismissed.

81. As regards the expenses incurred in the proceedings before the Convention bodies, the Court considers that the case was of some complexity. However, the applicant’s lawyer has not produced any fee note or record of his expenses. Having regard to its case-law in these matters and to the limited number of steps taken by the applicant’s counsel in the proceedings, the Court considers it reasonable to award ITL 3,000,000 in respect of all costs and expenses.

D. Default interest

82. According to the information available to the Court, the statutory rate of interest applicable in Italy on the date of adoption of the present judgment is 2.5% per annum.

FOR THESE REASONS, THE COURT

1. Holds unanimously that there has been a violation of Article 6 § 1 of the Convention;

2. Holds by six votes to one that there has been a violation of Article 8 of the Convention;

3. Holds

(a) by six votes to one that the respondent State is to pay the applicant, within three months, 100,000,000 (one hundred million) Italian lire in respect of non-pecuniary damage and 3,000,000 (three million) Italian lire in respect of costs and expenses;

(b) unanimously that simple interest at an annual rate of 2.5% shall be payable on these sums from expiry of the above-mentioned three months until settlement;

4. Dismisses unanimously the remainder of the claim for just satisfaction.

Done in French and delivered in writing on 16 November 1999 in accordance with Rule 77 §§ 2 and 3 of the Rules of Court.

Erik Fribergh Marc Fischbach
Registrar President

In accordance with Article 45 § 2 of the Convention and Rule 74 § 2 of the Rules of Court, the partly dissenting opinion of Mr Bonello is annexed to this judgment.

PARTLY DISSENTING OPINION OF JUDGE BONELLO

1. I am unable to concur with the majority in finding a breach of Article 8.

2. I am fully in agreement with the principle that Article 8 covers both the right of parents to be assisted by the State in staying or reuniting with their children and the corresponding obligation on the part of the national authorities to take effective measures towards the fulfilment of that aim. Those principles, however, are not at issue.

3. At issue is the fact that the duty of the Italian State to promote the reunion of the applicant and her child went hand in hand with its other duty, which was to establish whether there were reasons, related to the welfare of the child, that outweighed, on balance, the obligation to ensure the continuation or re-establishment of the relationship between the applicant and her daughter.

4. Facts which, in my view, appear relevant to the problems inherent in the present case include the following.

4.1 The psychiatric hospital to which the applicant voluntarily referred herself certified her as “suffering from chronic psychosis, the constitutive element of which was a vicarious form of hypochondria focused on her daughter”[2]. This finding has been challenged, but no satisfactory alternative diagnosis has been offered in its stead.

4.2 The Athens hospital authorities, alarmed by the seriousness of the applicant’s daughter’s situation with her mother [3], had the girl transferred to a child psychology department [4]. The psychiatric department of the Rome hospital, though unaware of the Athens precedent, formed an identical opinion, recording that the applicant’s daughter “had developed a pathological bond with the mother, a bond that met the needs of the mother rather than the child’s developmental requirements”[5].

4.3 The Milan University experts defined the child as suffering “from anxiety and depression, together with an almost neurotic tendency to satisfy her immediate needs”. This was linked to “serious emotional and relationship problems due to the pathological behaviour of her mother who had, for a long time, been her sole source of stimulation”[6].

4.4. The psychological report on the applicant’s child’s life in Greece with her mother shows that the child “felt like a prisoner in her home, where she was constantly being given injections, put on drips and treated with other medical apparatus and was taken to hospital against her will as soon as she felt the slightest degree unwell”[6].

4.5. The Milan Youth Court described the condition in which the daughter lived with the applicant as “tragic” – “isolated, without contact with other children of her age and trapped in the role of patient, which, in reality, was satisfying the needs of her mother with whom she had a symbiotic relationship”[7].

4.6 That court also noted that the applicant’s child, who had arrived in Italy “pale, sad, with numerous decayed teeth and difficulty in walking”, was, after separation from the applicant, “a happy, healthy little girl”[8].

5. I find it difficult to resist the conclusion that the relationship the applicant had developed with her daughter had left the domains of normality to stray far into the realms of the pathological. The applicant had already achieved substantial progress in destroying her daughter. Left to her own devices, she would have completed her work.

6. It is almost platitudinous to repeat that interference by the State with the fundamental right to family life can be justified only by “relevant and sufficient considerations”. In order to be justifiable, the interference must – to fall back on an alternative formula – correspond to a pressing social need and be proportionate to the legitimate aim pursued.

7. The case-law of the former Convention institutions, particularly that of the Commission, offers abundant and forceful guidelines for the regulation of family relationships (care, custody, adoption, visiting rights and cognate conditions). Those institutions always maintained that “the interests of the child must take precedence. The interference is therefore justified when it is motivated by the protection of the child’s health”[9]. Measures interfering with the rights of one of the parents have been deemed justified in cases in which they were “necessary for the protection of the health and future well-being” of the child in question”[10].

8. Circumstances in which the termination or drastic regulation of a parent’s relationship with his or her children have been considered justified include situations of conflict between the parents: “it [is] important for the child’s well-being to be kept out of [such] difficulties”[11]. Interference by the State has also been found to be justified where the child had been injured or neglected [12], where the parent was not in a position to take proper care of the child [13], where the child had not been treated in the correct manner [14], and where the parent had lost interest in the child [15].

9. Again, if one of the parents suffers from grave psychiatric problems [16], or if the father has been sentenced to a very long term of imprisonment for violent crimes which require his detention under strict security measures [17], or if he is of a very violent nature [18], or if the child lives in filthy accommodation and has an “educational deficit”[19], the State’s interference with parental rights – including, in some cases, a total rupture in the relationship with the child – is justified.

10. The considerations which prompted the Italian authorities to intervene in the relationship between the applicant and her daughter were not, I believe, “relevant and sufficient”: they were compelling and mandatory.

11. The position taken by the majority in the present proceedings flies in the face of all the principles established by a long, uninterrupted line of case-law. Interference by the State with parental rights has consistently been considered justifiable in cases in which the situation of the children involved was far less harmful than the psychotic dungeon in which the applicant’s daughter was chained.

12. It is not contested that putting the applicant’s child up for adoption constituted a radical measure, in that the inevitable consequence of adoption in Italy is the severance of all ties with the natural parent and the establishment of new legal and emotional bonds with other parents in their stead. That, understandably, caused the applicant great unhappiness. But opting, as the majority did, for the mother’s happiness rather than for the child’s welfare is surely paying nothing more than lip-service to the principle that the child’s interests should be paramount.

13. The core question, in my view, should have been: did this unfortunate child have a right to a normal family and a happy home once her mother became unable to provide her with those basic minima? Saying, as the majority did, that the child’s adoption was wrong is tantamount to saying that this particularly wretched child did not, for reasons undisclosed, deserve a normal family life. The Court does not dispute that adoption is the next best thing to a family life with a natural parent. The conclusion that the majority underwrote was, in substance, that since the applicant’s daughter could not have the best (the mother had manifestly failed to provide that), she was not entitled to the next best either. It seems that the mother’s ability to wreck all the child’s chances in life had to be total. In the Court’s view, the fact that she was unable to give her child happiness conferred on her the right to ensure that no one else should.

14. In my view the Court has not taken sufficiently into account the vulnerability of the child and has thwarted all her struggles to develop normally. This judgment, in my view, translates into an impressive disincentive to those authorities which are faced with difficult decisions when defending helpless children.

[1]. Note by the Registry. A copy of the report is obtainable from the Registry.

[2] Para. 14 of the judgment.

[3] Ibid., para. 45.

[4] Ibid., para. 39.

[5] Ibid., para. 12.

[6] Ibid., para. 16.

[6] Ibid,. para. 42.

[7] Ibid., para. 41.

[8] Ibid., para. 42.

[9] Garcia v. Switzerland, decision of 14 March 1985, DR 42, p. 98.

[10] W. v. the Federal Republic of Germany, decision of 10 October 1986, DR 50, p. 219.

[11] Jonsson v. Sweden, decision of 7 December 1987, DR 54, p. 187.

[12] Nowacka v. Sweden, decision of 13 March 1989, DR 60, p. 212.

[13] Grufman v. Sweden, decision of 9 May 1989, DR 61, p. 176.

[14] T. v. Austria, decision of 14 December 1989, DR 64, p. 176.

[15] X v. France, decision of 5 October 1982, DR 31, p. 241.

[16] L., H. and A. v. the United Kingdom, decision of 13 March 1984, DR 36, p. 100.

[17] X v. the United Kingdom, decision of 9 May 1977, DR 9, p. 166.

[18] X v. Sweden, decision of 12 December 1977, DR 12, p. 192.

[19] X and Y. v. the Federal Republic of Germany, decision of 3 October 1978, DR 15, p. 208.

Nema povezane prakse za ovu presudu.

Sažmi komentare

Komentari

Relevantni komentari iz drugih presuda

Član 6 | DIC | Bochan protiv Ukrajine br.2

Bočan protiv Ukrajine interesantna je jer podnositeljka ima pravo da "žalbu u svetlu vanrednih okolnosti" koja predstavlja posebni vanredni pravni lek u ukrajinskom pravu. Međutim, Vrhovni sud Ukrajine odbio je dati zahtev podnositeljke a svoju odluku obrazložio je na način koji nije u skladu sa zaključcima iz ranije presude Evropskog suda.

Ovime je ona onemogućena da koristi pravni lek raspoloživ u domaćem pravu, čime je povređeno pravo na pravično suđenje.

Član 6 | DIC | Cvetković protiv Srbije

Vrhovni sud Srbije je, na sednici održanoj 24.04.2008. godine, odlučujući o reviziji tužioca, izjavljenoj protiv presude Okružnog suda u Leskovcu, Gž. 860/07 od 26.04.2007, doneo rešenje kojim se ukida presuda Okružnog suda u Leskovcu i predmet vraća na drugostepeno odlučivanje o žalbama parničnih stranaka.

Rešenje Rev.II 1209/07, anonimizirano u skladu sa Pravilnikom, može se preuzeti sa adrese
ovde

Član 6 | DIC | Erkapić protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Kzz 1212/2018 od 14.11.2018. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјen zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivlјenog Marka Ristića - advokata Aleksandra Milićevića, podnet protiv pravnosnažnih presuda Višeg suda u Beogradu K.br.9/2018 od 19.04.2018. godine i Apelacionog suda u Beogradu Kž1 578/18 od 05.07.2018. godine.

Presudom Višeg suda u Beogradu K.br.9/2018 od 19.04.2018. godine okrivlјeni M.R. oglašen je krivim zbog izvršenja krivičnog dela neovlašćena proizvodnja i stavlјanje u promet opojnih droga iz člana 246. stav 1. KZ za koje mu je utvrđena kazna zatvora u trajanju od 3 godine i 2 meseca, te mu je opozvana uslovna osuda izrečena presudom Trećeg osnovnog suda u Beogradu Spk.br.121/17 od 11.10.2017. godine i uzeta kao utvrđena kazna zatvora u trajanju od 8 meseci, pa je okrivlјeni osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 3 (tri) godine i 6 (šest) meseci u koju mu se uračunava vreme provedeno na zadržavanju i u pritvoru počev od 10.11.2017. godine do 19.04.2018. godine. Istom presudom prema okrivlјenom je izrečena mera bezbednosti oduzimanje predmeta i to opojne droge kanabis u neto iznosu od 421,02 grama. Okrivlјeni je obavezan da plati troškove krivičnog postupka u iznosu od 12.000,00 dinara i sudski paušal u iznosu od 20.000,00 dinara, a sve u roku od 15 dana od dana pravnosnažnosti presude.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Kž1 578/18 od 05.07.2018. godine odbijene su kao neosnovane žalbe Višeg javnog tužioca u Beogradu, okrivlјenog i njegovog branioca - advokata Aleksandra Milićevića, pa je potvrđena presuda Višeg suda u Beogradu K.br.9/2018 od 19.04.2018. godine.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Filips protiv Ujedinjenog Kraljevstva

Presuda je povezana sa presudom Kzz 1211/2018 od 28.11.2018. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojom se odbija kao neosnovan, zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivlјenog Ž.N., podnet protiv pravnosnažnih presuda Višeg suda u Beogradu K br. 247/15 od 06.11.2017. godine i Apelacionog suda u Beogradu Kž1 br. 132/18 od 31.05.2018. godine, u odnosu na bitne povrede odredaba krivičnog postupka iz člana 438. stav 1. tačka 9) i iz člana 438. stav 2. tačka 1) Zakonika o krivičnom postupku, te na povredu zakona iz člana 439. tačka 2) Zakonika o krivičnom postupku, dok se isti zahtev u ostalom delu odbacuje.

Presudom Višeg suda u Beogradu K br. 247/15 od 06.11.2017. godine, okrivlјeni je oglašen krivim zbog izvršenja krivičnog dela ubistvo u pokušaju iz člana 113. u vezi člana 30. KZ i krivičnog dela nedozvolјena proizvodnja, držanje, nošenje i promet oružja i eksplozivnih materija iz člana 348. stav 5. u vezi stava 1. KZ, pa pošto su mu primenom odredaba članova 56. i 57. KZ prethodno utvrđene pojedinačne kazne za svako od izvršenih krivičnih dela, i to za krivično delo iz člana 113. u vezi člana 30. KZ kazna zatvora u trajanju od tri godine, a za krivično delo iz člana 348. stav 5. u vezi stava 1. KZ kazna zatvora u trajanju od šest meseci, okrivlјeni je na osnovu člana 60. KZ osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od tri godine i tri meseca, u koju kaznu mu je uračunato vreme provedeno u pritvoru od 09.11.2013. godine do 19.05.2014. godine. Presudom Apelacionog suda u Beogradu Kž1 br. 132/18 od 31.05.2018. godine, odbijena je kao neosnovana žalba branioca okrivlјenog, a presuda Višeg suda u Beogradu K br. 247/15 od 06.11.2017. godine, potvrđena.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Jelena Krstić protiv Srbije

Odluka je povezana sa rešenjem Ržk 3/17 od 27.02.2017. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim odbacuju kao neosnovane žalbe branioca okr. M.K. radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku od 16.01.2017. god. i žalba branioca istog okr., pa se rešenje predsednika Višeg suda u Subotici R4K.3/16 od 19.01.2017.god. potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Lepojić protiv Srbije

Presuda se navodi u presudi Gž1 3533/2018 od 11.01.2019. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se preinačuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P1.br.1882/18 od 2.7.2018.godine, u stavu prvom izreke, pa se odbija, kao neosnovan, tužbeni zahtev tužilјe kojim je tražila da se obaveže tužena da tužilјi na ime naknade štete zbog neisplaćenih troškova prevoza za dolazak na rad i odlazak sa rada za period od februara 2013.godine do marta 2015.godine isplati novčane iznose po mesecima, sa zateznom kamatom od dospelosti svakog pojedinačnog mesečnog iznosa do isplate.

U postupku žalbene kontrole ovaj sud je posebno imao u vidu stav izražen u praksi Evropskog suda za lјudska prava (presuda Evropskog suda za lјudska prava predmet “Lepojić protiv Srbije”, predstavka broj 13909/05), da su sudovi obavezani da primene pravila postupka izbegavajući kako preterani formalizam koji bi ugrozio pravičnost postupka, tako i preteranu fleksibilnost koja bi učinila bezvrednim (ništavim, beznačajnim), proceduralne zahteve predviđene zakonom.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Ljajić protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Gž rr 1/2018 od 22.02.2018. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kao neosnovana žalba tužioca i potvrđuje presuda Višeg suda u Beogradu P rr 1 br.1/17 od 06.11.2017. godine.

Presudom Višeg suda u Beogradu P rr 1.br.1/17 od 06.11.2017. godine, prvim stavom izreke odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se naloži tuženoj da mu na ime naknade štete isplati iznos od 338.431.379,60 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 05.11.2010. godine do isplate. Drugim stavom izreke naloženo je tužiocu da tuženoj naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 46.000,oo dinara.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Maširević protiv Srbije

Vrhovni sud Srbije je, na sednici održanoj 24.10.2007. godine, odlučujući o reviziji tužioca, izjavljenoj protiv presude Okružnog suda u Novom Sadu, Gž. 967/2004 od 24.02.2005, doneo rešenje kojim se kao odbacije kao nedozvoljena revizija izjavljena protiv presude Okružnog suda u Novom Sadu i dopunske presude od 25.04.2007. godine.

Rešenje Rev.II 1209/07, anonimizirano u skladu sa Pravilnikom, može se preuzeti sa adrese
ovde

Član 6 | DIC | Milovanović protiv Srbije

Presuda se navodi u obrazloženju presude Gž 2334/2018 od 27.04.2018. godine Apelacionog suda u Beogradu, kojom se potvrđuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P br. 12479/14 od 30.01.2017. godine u stavu prvom izreke i u delu stava drugog izreke kojim je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca "AA" da se obaveže tužena Republika Srbija, Ministarstvo pravde da tužiocu na ime naknade zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku isplati još iznos od 8.200,00 evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu NBS na dan isplate i u ovom delu žalbe tužene Republike Srbije, Ministarstvo pravde i tužioca "AA" odbijaju, kao neosnovane, a presuda se preinačava u preostalom delu stava drugog izreke tako što se obavezuje tužena Republika Srbija, Ministarstvo pravde da tužiocu "AA" na ime naknade zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku isplati još iznos od 1.200,00 evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu NBS na dan isplate u roku od 15 dana od dostavlјanja otpravka presude.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Nuhović i Kurtanović protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 23/2016 od 13.09.2016. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, u postupku radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku predlagača K.G.-Dž. iz S., kojim se utvrđuje da je predlagaču K.G.-Dž. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Somboru P. 506/11.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3042/2019 od 25.10.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3007/18 od 28.02.2019. godine.
Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3100/2019 od 18.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3400/18 od 29.03.2019. godine.
Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | R. Kačapor i druge podnositeljke predstavke protiv Srbije

Presuda se navodi u obrazloženju rešenja Gž 1249/2013 od 22.04.2013. godine Apelacionog suda u Kragujevcu, kojim se ukida presuda Osnovnog suda u Kruševcu, Sudske jedinice u Brusu II-11 P. br. 1466/2012 od 30. januara 2013. godine i predmet vraća istom sudu na ponovno suđenje.
Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Simić protiv Srbije

Presuda je citirana u rešenju R4r 8/2016 od 22.02.2016. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču P.D. iz P. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku koji se vodi pred Osnovnim sudom u Rumi pod. posl. br. 6P1. 153/2013. i nalaže se Osnovnom sudu u Rumi da preduzme odgovarajuće mere da se parnični postupak po tužbi predlagača u predmetu 6P1. 153/2013 okonča u najkraćem roku.

U konkretnom slučaju po oceni ovog suda neažurno postupanje prvostepenog suda propuštanjem da zakaže pripremno ročište u zakonom propisanom roku iz čl. 301. st. 1. ZPP-a (održano nakon 1 godine i 7 meseci od odgovora na tužbu) i u dalјnjem propuštanje zakazivanja ročišta za glavnu javnu raspravu u roku od 30 dana od dana održavanja pripremnog ročišta (održano nakon 4 meseca), sa ročištima na kojima nije izveden nijedan dokaz niti je odlučeno o dokaznim predlozima stranaka protivno članu 315. ZPP-a, uz odlaganje dva ročišta, kao i nepoštovanje utvrđenog vremenskog okvira i odlučivanja koja će dokazna sredstva da izvede na glavnoj raspravi primenom člana 308. stav 3. ZPP-a, isklјučivi su razlog za dugotrajnost postupka po oceni ovog suda, pa i u situaciji kada postupak traje kraće od tri godine a nije doneta prvostepena presuda u konkretnom slučaju dve godine i šest meseci postoji povreda prava na suđenje u razumnom roku. Naime, u konkretnom slučaju u pitanju je spor iz radnog odnosa radi poništaja rešenja o otkazu ugovora o radu koji je po svojoj prirodi hitan i od egzistencijalnog značaja za tužioca, pa iako je u pitanju relativno složen postupak koji traži izvođenje odgovarajućih dokaza izloženo neažurno postupanje suda bez opravdanih razloga i doprinosa predlagača dugotrajnosti postupka protivno zakonom utvrđenim rokovima vodi povredi prava na koju osnovano ukazuje predlagač.

Prilikom zauzimanja ovakvog stava ovaj sud je cenio i praksu Evropskog suda za lјudska prava prema kojoj samo ona kašnjenja i odugovlačenja koja se mogu pripisati sudovima i drugim državnim organima mogu dovesti do zaklјučka o nepoštovanju prava na suđenje u razumnom roku (presuda Evropskog suda za lјudska prava Proszak protiv Polјske, od 16. decembra 1997. godine, stav 40.), ovaj Apelacioni sud je ocenio da se opisano postupanje prvostepenog suda u periodu od tužbe do podnošenja zahteva predlagača može smatrati neefikasnim i nedelotvornim, budući da je sud u toku celokupnog trajanja označenog dela postupka nije preduzimao radnje u cilјu raspravlјanja spornih činjenica i okončanja spora. Isti stav iskazan je i u Ustavnoj odluci br. Už-1971/2015 od 11.06.2015. godine.

Na potvrdu ovog stava ukazuje kako praksa suda u Strazburu (Čižiškova protiv Srbije od 19.01.2010. godine, Simić protiv Srbije od 24.11.2009. godine, Stanković protiv Srbije od 16.12.2008. godine), tako i praksa Ustavnog suda RS u većem broju svojih odluka (Už-779/2011 od 10.07.2013. godine, Už-2205/2013 od 18.06.2013. godine i Už-1838/2013 od 11.06.2015. godine).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Stanković i Trajković protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Rev 1540/2010 od 10.03.2010. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojom se odbija kao neosnovana revizija tužilaca izjavlјena protiv presude Okružnog suda u Beogradu Gž.1537/08 od 04.03.2009. godine.

Delimičnom presudom Prvog opštinskog suda u Beogradu P.8335/06 od 03.10.2007. godine, stavom prvim izreke je obavezana tužena da tužiocima na ime duševnih bolova zbog smrti roditelјa isplati svakom tužiocu po 800.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 03.10.2007. godine do isplate. Stavom drugim izreke konstatovano je da će po zahtevu za naknadu materijalne štete u vidu izgublјenog izdržavanja za tužilјu GG kao i o zahtevu za naknadu troškova postupka biti odlučeno po pravnosnažnosti delimične presude. Stavom trećim izreke tužioci su oslobođeni od obaveze plaćanja takse na tužbu i odluku, koji padaju na teret budžetskih sredstava suda. Presudom Okružnog suda u Beogradu Gž.1537/08 od 04.03.2009. godine, preinačena je delimična presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu P.8335/06 od 03.10.2007. godine, u stavu prvom izreke i odbijen tužbeni zahtev tužilaca kojim je traženo da se obaveže tužena da im na ime naknade nematerijalne štete zbog smrti roditelјa i to oca ĐĐ i majke EE isplati svakom po 800.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačne iznose od 03.10.2007. godine do konačne isplate, kao neosnovan.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, roditelјi tužilaca ĐĐ i EE su pravnosnažnim rešenjem Opštinskog suda u Đakovici od 15.09.2006. godine proglašeni umrlim 11.06.1999. godine, kada su bili oteti iz kuće u selu ..., na području AP Kosova i Metohije. Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja pravilno je drugostepeni sud preinačenjem prvostepene presude primenio materijalno pravo, kada je tužbeni zahtev tužilaca za naknadu nematerijalne štete zbog smrti roditelјa, odbio.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Stanković i Trajković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev1 28/2013 od 19.04.2013. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se usvaja revizija tužilaca, pa se ukida presuda Okružnog suda u Beogradu Gž 1537/08 od 04.03.2009. godine i predmet ustupa Apelacionom sudu u Beogradu na ponovno suđenje.

Prvi opštinski sud u Beogradu, delimičnom presudom P 8335/06 od 03.10.2007. godine, stavom prvim izreke, obavezao je tuženu da plati tužiocima na ime duševnih bolova zbog smrti roditelјa i to oca ĐĐ i majke EE, po 800.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 03.10.2007. godine, pa do isplate. U stavu drugom izreke, konstatovao je, da će o zahtevu za naknadu materijalne štete, izgublјenog izdržavanja za tužilјu GG, kao i o zahtevu za naknadu troškova postupka biti odlučeno naknadno po pravnosnažnosti delimične presude. Stavom trećim izreke, oslobodio je tužioce obaveze plaćanja takse na tužbu i odluku, pa isti padaju na teret budžetskih sredstava suda.
Okružni sud u Beogradu, presudom Gž 1537/08 od 04.03.2009. godine, preinačio je delimičnu presudu Prvog opštinskog suda u Beogradu P 8335/06 od 03.10.2007. godine, u stavu prvom izreke, tako što je odbio kao neosnovan tužbeni zahtev tužilaca, kojim su tražili da se obaveže tužena da im na ime naknade nematerijalne štete za duševne bolove zbog smrti roditelјa i to oca ĐĐ i majke EE plati po 800.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na svaki pojedinačni iznos, počev od 03.10.2007. godine pa do konačne isplate. Protiv pravnosnažne presude donesene u drugom stepenu, tužioci su izjavili reviziju, zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud, presudom Rev 1540/10 od 10.03.2010. godine, odbio je kao neosnovanu reviziju tužilaca, izjavlјenu protiv presude Okružnog suda u Beogradu Gž 1537/08 od 04.03.2009. godine. Ustavni sud Srbije, odlukom Už 2786/2010 od 28.06.2012. godine, stavom prvim izreke, usvojio je ustavnu žalbu AA, BB, VV, GG i DD, izjavlјenu protiv presude Vrhovnog kasacionog suda Rev 1540/10 od 10.03.2010. godine i utvrdio da su podnosiocima ustavne žalbe povređena prava na naknadu štete iz člana 35. stav 2. Ustava

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Stanković protiv Srbije

Član 6 | DIC | Vidas protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3108/2019 od 25.10.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3220/18 od 04.03.2019. godine i odbijaju se zahtevi stranaka za naknadu troškova postupka po reviziji.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 303/17 od 21.03.2018. godine, stavom prvim izreke obavezana je tužena da isplati tužiocu na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog suda, sada Osnovnog suda u Vranju I 234/17 novčane iznose navedene u ovom stavu izreke, sa zakonskom zateznom kamatom na svaki novčani iznos počev od označenih datuma pa do isplate. Stavom drugim izreke odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se obaveže tužena da mu na dosuđeni iznos troškova izvršnog postupka plati zakonsku zateznu kamatu. Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3220/18 od 04.03.2019. godine, stavom prvim izreke odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 303/17 od 21.03.2018. godine u stavovima prvom i trećem izreke. Stavom drugim izreke odbijeni su zahtevi stranaka za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6 | DIC | Y protiv Slovenije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k br. 18/15 od 17.06.2015. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev predlagača K.B. iz B.P. za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Loznici kao neosnovan.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde.

Presuda je međutim značajnija u pogledu pravnog stava koji se odnosi na ispitivanje svedoka, budući da je maloletna osoba agresivno ispitivana od strane optuženog čime je sekundarno viktimizovana.

Član 6 | DIC | Živaljević protiv Crne Gore

Presuda je povezana sa presudom Gž 2108/18 od 09.08.2018. Apelacionog suda u Nišu, kojim se odbija žalba tuženog Grada Niša i potvrđuje presuda Višeg suda u Nišu 6P 1566/17 od 30.11.2017. godine u stavu prvom i drugom izreke i presuda ukida u trećem stavu i predmet vraća prvostepenom sudu na ponovno odlučivanje u ovom delu.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Anđelković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4r 1/2017 od 06.03 2017. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se predlagačima određuje naknada zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | Bojan Ikić | Anđelković protiv Srbije

Presuda se poziva u žalbi koju je Upravnom sudu podneo žalilac protiv rešenja Republičke izborne komisije.\r\nŽalilac osporava zakonitost ožalbenog rešenja iz svih zakonskih razloga, ukazujući na povrede prava iz člana 32. Ustava Republike Srbije, u smislu paušalne primene prava, suprotno presudi Evropskog suda za lјudska prava Anđelković v. Srbija i na povrede prava na pravno sredstvo iz člana 36. Ustava Republike Srbije, u smislu nedelotvornosti prigovora.\r\nUpravni sud je presudom broj 4 Už 2755/20 od 4.7.2020. usvojio žalbu i poništio rešenje Republičke izborne komisije.\r\nPresuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse na ovde

Član 6-1 | DIC | Blagojević protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 5/2016 od 31.10.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača se usvaja, pa se rešenje Višeg suda u Sremskoj Mitrovici posl. br. R4p. 4/16 od 8.8.2016. godine preinačuje tako što se utvrđuje da je predlagaču V.Đ. u postupku koji se vodi pred Višim sudom u Sremskoj Mitrovici pod posl. brojem P.32/16 povređeno pravo na suđenje u razumnom roku i nalaže Višem sudu u Sremskoj Mitrovici da navedeni postupak okonča u roku od 4 meseca od dana prijema ovog rešenja.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Blagojević protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 6/2018 od 01.06.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojim se odbija kao neosnovana žalba predlagača i potvrđuje rešenje Višeg suda u Beogradu R4p.8/18 od 20.03.2018.godine

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Blagojević protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Gž rr 4/2018 od 05.04.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojom se preinačava presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu Prr br.69/17 od 13.12.2017. godine u stavu drugom izreke pa se obavezuje tužena Republika Srbija – Treći osnovni sud u Beogradu da tužilјi AA na ime naknade nematerijalne štete zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku isplati presudom navedenu nadoknadu.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Borović i drugi protiv Srbije

Presuda se navodi u rešenju Gž rr 18/2018 od 12.07.2018. godine Apelacionog suda u Nišu, kojim se ukida presuda Osnovnog suda u Leskovcu 22Prr.641/17 od 21.03.2018. godine u stavu drugom, trećem i četvrtom izreke i u tom delu predmet vraća istom sudu na ponovno suđenje.

Prvostepeni sud u pogledu neimovinske štete, kao satisfakcije tužiocu, ne daje dovolјne i jasne razloge za dosuđenu visinu iste od 400 evra, s obzirom da se pozvao na činjenicu da je postupak stečaja, u kome je tužilac prijavio svoje potraživanje, trajao više godina i da je, pri tome, konstatovao da je to potraživanje za tužioca imalo posebni značaj, jer se radilo o isplati zarade. U konkretnom slučaju prvostepeni sud se u pobijanoj presudi nije rukovodio kriterijumima iz odredbe čl 4. Zakona o zaštiti prava na suđenje u razumnom roku, jer prilikom odlučivanja nije cenio to što je stečajnom postupku, po osnovu koga je tužiocu utvrđena povreda prava, prethodio parnični postupak pred Opštinskim sudom u Leskovcu, a zatim i postupak izvršenja, koji su trajali od 2004 do 2009. godine, kada je otvaren stečajni postupak nad preduzećem u kome je tužilac radio, Elektroindustrija „RUL“ AD, a što je, do okončanja stečajnog postupka decembra 2016 godine, ukupno 12 godina. Takođe, nije cenio ni činjenicu, a koja proističe iz rešenja predsednika Privrednog suda u Leskovcu, da na strani tužioca nije bilo doprinosa za odugovlačenje postupka. (Presuda Međunarodnog suda u Strazburu Stošić protiv Srbije, predstavka 64931/10, Savić protiv Srbije, Borović i dr. protiv Srbije).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Buj protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 11/15 od 04.03.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev podnosioca zahteva D. B. iz B. C. kojim je tražio da se utvrdi da mu je u predmetu Osnovnog suda u Loznici P.1040/14 i predmetu Višeg suda u Šapcu Gž 886/14 povređeno pravo na suđenje u razumnom roku kao i zahtev da se obaveže prvostepeni sud da u roku od 15 dana od dana prijema odluke zaklјuči glavnu raspravu i donese presudu kojom će odlučiti o postavlјenom zahtevu, te se odbija zahtev za isplatu troškova sastava zahteva za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Buj protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 18/2016 od 10.05.2016. godine, Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev predlagača L.M., kojim je tražio da se utvrdi da je njemu povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u ostavinskom postupku iza pok. L.S., u predmetu Osnovnog suda u Novom Sadu O.5460/14 i odredi rok u kome će se doneti odluka, te odredi novčana naknada predlagaču zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Burdov protiv Rusije (br.2)

Presuda je povezana sa presudom Rž g 9/2019 od 27.06.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojom se odbija kao neosnovana žalba predlagača, pa se potvrđuje rešenje Višeg suda u Novom Pazaru R4 I br.7/2019 od 20.05.2019. godine, u stavu trećem izreke i odbija zahtev predlagača za naknadu troškova postupka.

Rešenjem Višeg suda u Novom Pazaru R4 I br.7/2019 od 20.05.2019. godine, usvojen je zahtev podnosilaca i utvrđeno da je u izvršnom postupku koji se vodio pred Osnovnim sudom u Novom Pazaru I br.692/04 (novi broj I 1773/11) povređeno pravo podnosioca zahteva na suđenje u razumnom roku zajemčeno članom 32. stav 1. Ustava Republike Srbije. Stavom drugim izreke utvrđeno je pravo podnosilaca zahteva na primerenu naknadu u iznosu od 30.000,00 dinara koja će se isplatiti iz budžetskih sredstava Republike Srbije opredelјenih za rad sudova u roku od tri meseca od dana podnošenja zahteva stranke. Odbijen je zahtev podnosilaca za primerenu naknadu za veći iznos od dosuđenog u stavu dva izreke rešenja do traženog iznosa od 2.000 evra u dinarskoj protivvrednosti.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Čižková protiv Srbije

Član 6-1 | DIC | Cvetković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4r 22/2016 od 28. 10. 2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija prigovor radi ubrzanja postupka i utvrđenja povrede prava na suđenje u razumnom roku u postupku koji je vođen pred Osnovnim sudom u Novom Sadu pod poslovnim brojem P1.3/14.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Cvetković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3041/2019 od 05.09.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 1869/18 od 26.11.2018. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 143/17 od 19.01.2018. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena da tužiocu AA plati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog, sada Osnovnog suda u Vranju I 629/17 (raniji I 994/09 i I 1266/03) i to na ime glavnog duga zbog neisplaćene naknade zarade za vreme bolovanja i po osnovu razlike zarade iznose za period navedene u tom stavu izreke, zbog neisplaćenog regresa za 2001. godinu i 2002. godinu u traženim iznosima, sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom i na ime troškova parničnog postupka i izvršnog postupka. Stavom drugim izreke je obavezana tužena da tužiocu BB plati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u istom predmetu i to na ime glavnog duga zbog neisplaćene razlike zarade pojedinačne iznose navedene u tom stavu izreke, zbog neisplaćenog regresa za 2001. i 2002. godinu u traženom iznosu i na ime troškova parničnog i izvršnog postupka, a stavom trećim izreke je obavezana tužena da tužiocima naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 25.500,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od dana izvršnosti odluke do isplate.
Viši sud u Vranju je, presudom Gž 1869/18 od 26.11.2018. godine, stavom prvim izreke odbio kao neosnovanu žalbu tužene i potvrdio prvostepenu presudu, a stavom drugim izreke je odbio kao neosnovan zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Dejan Živojinović protiv Srbije

Odluka je povezana sa rešenjem R4-r 20/16 od 20.07.2016. godine Apelacionog suda u Novm Sadu, kojom se odbija zahtev predlagača od 09.03.2015. godine za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku kao neosnovan

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Dejan Živojinović protiv Srbije

Odluka je povezana sa rešenjem R4r 24/2016 od 06. 02. 2017. godine Apelacionog suda u Novm Sadu, kojom se prigovor predlagača V.Ž. od 20.12.2016. godine radi utvrđenja povrede prava na suđenje u razumnom roku i ubrzanja postupka u predmetu Apelacionog suda u Novom Sadu posl. br. Gž1. 3664/16 odbija se kao neosnovan.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Dobrić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 1242/2011 od 01.12.2011. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužilaca, izjavlјena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž broj 1687/10 od 07.07.2010. godine.

Presudom Drugog opštinskog suda u Beogradu P br.6028/2006 od 14.05.2008. godine, odbijen je tužbeni zahtev tužilaca kojim su tražili da se obaveže tužena da im isplati na ime naknade nematerijalne štete zbog pretrplјenih duševnih bolova zbog pogibije bliskog srodnika i to: tužilјi AA, supruzi pok GG, iznos od 350.000,00 dinara, tužilјi VV, ćerki pok. GG, iznos od 400.000,00 dinara, i tužiocu BB, sinu pok. GG iznos od 400.000,00 dinara, odnosno ukupno 1.150.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od dana presuđenja pa do isplate kao i da naknade troškove parničnog postupka kao neosnovan.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 1687/10 od 07.07.2010. godine, odbijena je žalba tužilaca kao neosnovana i potvrđena presuda Drugog opštinskog suda u Beogradu.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Gallardo Sanchez protiv Italije

Presuda je povezana sa rešenjem R4r 10/2017 od 04. 09. 2017. Apelacionog suda u Kragujevcu, kojim se usvaja prigovor podnosioca AA u delu kojim je tražio da se utvrdi da mu je povređeno pravo na suđenje u razumnom roku i utvrđuje se da je podnosiocu povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Čačku P1-318/15 (predmet Gž1-3539/16 u Apelacionom sudu u Kragujevcu).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Grujović protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Ržk br. 5/18 od 13.04.2018. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača AA, izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu br. R4k 6/17 te se navedeno rešenje Višeg suda u Novom Sadu potvrđuje.

Rešenjem Višeg suda u Novom Sadu br. R4K 6/17 od 19.02.2018.god., odbijen je prigovor AA podnet 19.12.2017.god. na dužinu trajanja predkrivičnog postupka br.Kt-464/2016 VJT u Novom Sadu koji se vodi po krivičnoj prijavi od 20.12.2016.god. sa dopunama 4.01.2017.god. i 27.01.2017.god. Protiv navedenog rešenja žalbu je izjavila predlagač AA, s predlogom da Apelacioni sud u Novom Sadu, predsednik suda, žalbu usvoji i preinači prvostepeno rešenje iz razloga nepotpuno i netačno utvrđenog činjeničnog stanja, jer samo na osnovu pozitivnog rešenja po žalbi i mera koje će, u tom slučaju, doneti neposredno viši javni tužilac, po oceni predlagača u žalbi, postoji šansa da sud u zakonskom roku primenom krivičnog zakona potvrdi ili opovrgne njene tvrdnje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde.

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3049/2019 od 02.10.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 2372/18 od 14.03.2019. godine.

Pravnosnažnom presudom Višeg suda u Vranju Gž 2372/18 od 14.03.2019. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 8/18 od 03.04.2018. godine, kojom je tužena obavezana da tužiocu na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu izazvanu povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog, sada Osnovnog suda u Vranju I 383/05, na ime razlike zarade, regresa, troškova parničnog postupka i troškova izvršnog postupka plati iznose bliže navedene u izreci prvostepene presude, sa pripadajućom kamatom, i troškove postupka od 13.500,00 dinara, sa kamatom od izvršnosti do isplate.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3036/2019 od 18.09.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 2698/18 od 15.04.2019. godine.

Pravnosnažnom presudom Višeg suda u Vranju Gž 2698/18 od 15.04.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 122/18 od 22.03.2018. godine. Tom presudom obavezana je tužena da tužilјi na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I 506/05, na ime razlike zarade i naknade zarade, regresa, troškova parničnog i izvršnog postupka isplati iznose bliže označene u tom stavu izreke, sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom, kao i na ime naknade troškova postupka iznos od 13.500,00 dinara, sa zakonskom kamatom od izvršnosti do isplate.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3011/2019 od 05.09.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 4222/18 od 20.05.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1.br. 154/18 od 03.07.2018. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena da tužilјi isplati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog (ranije Opštinskog) suda u Vranju I.br.1816/09, sada I.br.644/17 i to na ime nenaplaćene zarade i naknade zarade i drugih potraživanja po Sporazumu o regulisanju međusobnih prava i obaveza, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 01.07.2008. godine do isplate, na ime troškova parničnog postupka, i na ime troškova izvršnog postupka po rešenju Opštinskog suda u Vranju I.br.1816/09 od 12.11.2009. godine. Stavom drugim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilјe u delu kojim je tražila da se obaveže tužena da joj na ime troškova izvršnog postupka isplati iznos od još 4.182,00 dinara sa traženom zakonskom zateznom kamatom, kao i iznos od 6.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 24.05.2017. godine do isplate, a po zaklјučku I.br.644/17 od 24.05.2017. godine i isplatu zakonske zatezne kamate na dosuđeni iznos od 3.600,00 dinara počev od 12.11.2009. godine do isplate. Stavom trećim izreke, obavezana je tužena da tužilјi nadoknadi troškove parničnog postupka.

Presudom Višeg suda u Vranju Gž 4222/18 od 20.05.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1.br. 154/18 od 03.07.2018. godine u stavu prvom i trećem izreke. Stavom drugim izreke, odbijeni su zahtevi stranaka za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3107/2019 od 12.09.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 4266/18 od 20.05.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 217/18 od 24.04.2018. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena Republika Srbija - Visoki savet sudstva - Osnovni sud u Vranju da tužilјi AA iz ... plati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog suda, sada Osnovnog suda u Vranju I 714/17 novčane iznose na ime razlike zarade i naknade zarade, kao i troškove vođenog parničnog i izvršnog postupka, bliže navedene u ovom stavu izreke sa zakonskom zateznom kamatom počev od označenih datuma pa do isplate. Stavom drugim izreke, obavezana je tužena da isplati tužilјi na ime naknade troškova parničnog postupka iznos od 13.500,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.

Presudom Višeg suda u Vranju Gž 4266/18 od 20.05.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 217/18 od 24.04.2018. godine. Stavom drugim izreke, odbijeni su kao neosnovani zahtevi parničnih stranaka za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3115/2019 od 18.09.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3604/18 od 15.04.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 153/18 od 21.05.2018. godine, u stavu prvom izreke obavezana je tužena da tužilјi plati na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu koja joj je izazvana povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog (sada Osnovnog) suda u Vranju I br. 47/09 po osnovu razlike zarade i naknade zarade za traženi period i na ime regresa za traženi period, iznose i sa zateznom kamatom po datumima dospeća bliže navedenim u izreci i na ime troškova izvršnog postupka po rešenju Opštinskog suda u Vranju I br. 47/09 od 14.01.2009. godine. Stavom drugim izreke odbijen je deo tužbenog zahteva tužilјe za traženu naknadu imovinske štete u vidu troškova izvršnog postupka za veći iznos od dosuđenog iznosa pa do traženog iznosa sa pripadajućom kamatom. Stavom trećim izreke obavezana je tužena da tužilјi na ime troškova parničnog postupka plati iznos od 13.500,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od dana izvršnosti presude pa do isplate.

Viši sud u Vranju je presudom Gž 3604/18 od 15.04.2019. godine odbio kao neosnovanu žalbu tužene i potvrdio presudu Osnovnog suda u Vranju Prr1 153/18 od 21.05.2018. godine u stavu prvom i trećem izreke. Odbijeni su zahtevi tužilјe i tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3082/2019 od 02.10.2019.. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju 4949/18 od 07.05.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr.1. 89/17 od 07.09.2018. godine, obavezana je tužena da tužilјi plati na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu izazvanu povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog a sada Osnovnog suda u Vranju I 1039/09; i troškova parničnog postupka, sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom kao u izreci prvostepene presude i troškove izvršnog postupka, dok je stavom drugim izreke, odbijen zahtev za isplatu kamate na dosuđene troškove izvršnog postupka. Stavom trećim izreke, obavezana je tužena da tužilјi na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 25.500,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti do isplate.

Presudom Višeg suda u Vranju Gž 4949/18 od 07.05.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena prvostepena presuda u stavu prvom i trećem izreke. Stavom drugim izreke preinačena je prvostepena presuda u pogledu odluke o kamati na glavno potraživanje pa je tužena obavezana da na iznos glavnog potraživanja od 607,28 evra plati kamatu po stopi koju određuje Evropska centralna banka, počev od 01.01.2007. godine, u dinarskoj protivvrednosti na dan isplate prema srednjem kursu Narodne banke Srbije, odbijen je zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Hornsby protiv Grčke

Presuda Hornsby veoma je značajna i često citirana iz razloga što u njoj Sud navodi da je neprihvatljivo da pravni sistem država ugovornica dozvoljava da konačne, izvršne sudske odluke ostanu neizvršene na štetu jedne od strana. Pravo je i pravilno da vlasti imaju razuman rok da izaberu najpodesnija sredstva za izvršenje presuda o kojima se radi. U suprotnom, krši se član 6 stav 1 Konvencije.

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 44/2015 od 25. 05. 2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču T. Z. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku pred Osnovnim sudom u Subotici, poslovni broj P. 324/14 i nalaže Višem sudu Subotici da postupak u predmetu Gž. 503/14 okonča u što kraćem roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 81/15 od 23.07.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje povreda prava na suđenje u razumnom roku u postupku Osnovnog suda u Novom Sadu, posl.br. P. 5429/2010.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 4/16 od 23.02.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se prigovori predlagača V.G. i N.G odbijaju u delu kojim je traženo utvrđenje da je ovim predlagačima povređeno pravo na suđenje u razumnom roku, u parničnom postupku 2P.90/12 Osnovnog suda u Senti, sada u žalbenom postupku pred Apelacionim sudom u Novom Sadu (gde predmet ima oznaku Gž.3196/15), a odbacuju u delu da se predlačima odredi naknada za povredu prava na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 7/16 od 09.03.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se delimično usvaja prigovor predlagača Č.L. iz S.K. i utvrđuje da je predlagaču povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetu Apelacionog suda u Novom Sadu poslovni broj Gž.3166/15 i odbija zahtev predlagača kojim se traži nalaganje i preduzimanje procesnih radnji radi ubrzanja postupka kao neosnovan.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 10/16 od 10.03.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se usvaja prigovor predlagača M.S.od 22.02.2016. godine i utvrđuje da je istom povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetima Osnovnog suda u Novom Sadu P.56640/2010 i Apelacionog suda u Novom Sadu Gž.91/16.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 14/16 od 04.05.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija prigovor predlagača Z.J., mlt. M.J., mlt. A.J. i D.B. iz N.S. podnet radi ubrzanja postupka koji se odnosi na predmet Apelacionog suda u Novom Sadu Gž. 1471/15.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 14/2018 od 24. 08. 2018. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se u postupku radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku, odlučujući o žalbi predlagača na rešenje Višeg suda u Novom Sadu R4p.32/2018 od 02.07.2018. godine, žalba predlagača usvaja a rešenje Višeg suda u Novom Sadu preinačava tako što se utvrđuje da je predlagaču AA povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetu Višeg suda u Novom Sadu broj Gž.538/2017.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Horvat protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 244/2014 od 04.12.2014. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se u postupku radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku, utvrđuje se da je osnovan zahtev podnosioca M. M. iz B. B., nalaže se Osnovnom sudu u Rumi da u roku od 6 meseci, a najkasnije do 1.5.2015. godine, okonča postupak u predmetu P-2046/12. i određuje naknada podnosiocu M.M. znog povrede prava na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Iatridis protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 10/2014 od 15.09.2014. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje se da je predlagaču K. M. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Sremskoj Mitrovici, Sudska jedinica u Staroj Pazovi, u predmetu koji je nosio oznaku P.2257/12, a sada se vodi pred Osnovnim sudom u Staroj Pazovi broj predmeta P.2147/13.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Jeličić protiv Bosne i Hercegovine

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 16/16 od 07.04.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbacuje prigovor predlagača N.M. iz N.S. za utvrđivanje povrede prava na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Jovanović protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Ržk br. 6/18 od 26.06.2018. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača maloletnog AA, izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu br. R4k 2/18 te se navedeno rešenje Višeg suda u Novom Sadu potvrđuje.

Sud nalazi da je pravilno postupio prvostepeni sud kada je našao da treba odbiti kao neosnovan prigovor radi ubrzanja postupka podnet od strane punomoćnika predlagača maloletnog AA. S tim u vezi, u prvostepenom rešenju su navedeni jasni, valјani i dovolјni razlozi, iz kojih proističe da nije došlo do povrede prava na suđenje u razumnom roku u odnosu na navedenog predlagača

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde.

Član 6-1 | DIC | Kalashnikov protiv Rusije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 22/14 od 02.02.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje predlagaču S.D. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Sibotici u predmetu K 5242/10.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Kozlica protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Ržr 6/16 od 07.11.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača D.V. iz N.S. u postupku radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku pred Višim sudom u Novom Sadu poslovni broj P1.172/14 odbija i rešenje Višeg suda u Novom sadu potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Krndija i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4r 4/2018 od 26. 03. 2018. Apelacionog suda u Kragujevcu, kojim se odbija prigovor podnosioca AA kojim je tražila utvrđivanje povrede prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Užicu P1-333/17 u radnom sporu.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Kurdov i Ivanov protiv Bugarske

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 4/2016 od 29. 06. 2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija kao neosnovan zahtev predlagača D.B. iz I. za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku u postupku pred Višim sudom u Šapcu u predmetu posl.br. K-10/13 i kojim se takođe odbija zahtev predlagača da se Osnovnom sudu u Sremskoj Mitrovici odredi rok u kome će se okončati postupak u predmetu K 128/14.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Mamič protiv Slovenije br.2

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 1/2018 od 27. 03. 2018. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija prigovor predlagača adv. Slavka Berćana iz Novog Sada od 14.03.2018. godine, podnet za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Apelacionog suda u Novom Sadu posl.br. Kž1 791/17 radi ubrzanja postupka, kao neosnovan.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Mamič protiv Slovenije br.2

Presuda je povezana sa rešenjem Ržk br. 5/17 od 05.05.2017. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba podnosioca prigovora AA, podneta radi ubrzanja postupka u predmetu Osnovnog suda u Loznici broj K 1/16.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Mamič protiv Slovenije br.2

Presuda je povezana sa rešenjem Ržk br. 6/17 od 27.10.2017. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača AA, izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu br. R4k 3/17 te se navedeno rešenje Višeg suda u Novom Sadu potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Mamič protiv Slovenije br.2

Presuda je povezana sa rešenjem Ržk br. 7/17 od 03.11.2017. godine Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača AA, izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu br. R4k 40/17 te se navedeno rešenje Višeg suda u Novom Sadu potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde.

Član 6-1 | DIC | Marinković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 3/16 od 08.02.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je podnosiocu zahteva povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Novom Sadu, broj P. 3233/08.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Marinković protiv Srbije

Presuda je povezana sa presudom Gžrr. 111/19 od 24.10.2019. Apelacionog suda u Novom Sadu, po tužbi A.A. radi naknade štete zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku izjavlјenoj protiv presude Osnovnog suda u Zrenjaninu 23 P. 1290/2017 od 23.05.2019. godine, kojom se želba delimično usvaja, i delimično odbija u odnosu na predmetnu ožalbenu presudu Osnovnog suda u Zrenjaninu.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Marinković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3013/2019 od 25.10.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 2889/18 od 22.03.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 267/18 od 16.04.2018. godine, stavom prvim izreke obavezana je tužena Republika Srbija, Osnovni sud u Vranju, da isplati tužilјi na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Opštinskog suda, sada Osnovnog suda u Vranju I 1882/10 novčane iznose navedene u ovom stavu izreke, sa zakonskom zateznom kamatom na svaki novčani iznos počev od označenih datuma pa do isplate. Stavom drugim izreke odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev kojim je tužilјa tražila da se obaveže tužena da joj na dosuđeni iznos troškova izvršnog postupka plati zakonsku zateznu kamatu počev od 12.04.2010. godine do isplate. Stavom trećim izreke, obavezana je tužena da isplati tužilјi na ime naknade troškova parničnog postupka sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.
Presudom Višeg suda u Vranju Gž 2889/18 od 22.03.2019. godine, stavom prvim izreke odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 267/18 od 16.04.2018. godine u stavovima prvom i trećem izreke. Stavom drugim izreke odbijeni su zahtevi stranaka za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Marinković protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3042/2019 od 25.10.2019. godine, Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3007/18 od 28.02.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1.br. 211/18 od 18.04.2018. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena da tužilјi isplati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I.br.3249/10, i to novčane iznose navedene pod tačkama 1, 2. i 3. u ovom stavu izreke, sa zakonskom zateznom kamatom na svaki novčani iznos dosuđen tačkama 1. i 2. počev od označenih datuma pa do isplate, sve u roku od 8 dana od dana prijema otpravka presude.
Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3007/18 od 28.02.2019. godine, stavom prvim izreke, delimično je odbijena kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1.br. 211/18 od 18.04.2018. godine u stavu prvom izreke u pogledu iznosa, kao i u pogledu troškova parničnog postupka u iznosu dinara sa zakonskom zateznom kamatom i troškovima postupka. Stavom trećim izreke, odbijen je zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Marinković protiv Srbije

Član 6-1 | DIC | Micallef protiv Malte

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 26/2016 od 15.09.2016. godine, Apelacionog suda u Novom Sadu, u pravnoj stvari po zahtevu za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku koji je dana 27.1.2015. godine podneo B.M. iz R, kojim se utvrđuje prekid postupka sa danom 27.9.2015. godine, zbog smrti predlagača.

Dana 27.1.2015. godine predlagač B.M. je podneo Višem sudu u Sremskoj Mitrovici zahtev za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku u parničnom predmetu koji je u toku pred Osnovnim sudom u Rumi u predmetu posl. br. P.2024/10. Viši sud u Sremskoj Mitrovici se rešenjem posl. br. R4P.2/15 od 26.5.2016. godine oglasio stvarno nenadležnim za postupanje u ovoj pravnoj stvari i spise dostavio Apelacionom sudu na nadležnost i odlučivanje. Spis je u Apelacionom sudu zaveden pod posl. brojem R4g. 26/16.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Miheliudakis protiv Grčke

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 18/14 od 22.12.2014. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev predlagača T.S. zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku i zahtev za naknadu za povredu ovog prava u odnosu na krivični postupak koji se vodio pred Osnovnim sudom u Novom Sadu pod br. K 1357/2012.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Milovanović protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 4/2016 od 27. 07. 2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba predlagača i rešenje Višeg suda u Novom Sadu R4p. 9/2016 od 01.06.2016. godine potvrđuje. Predlagač je 28.04.2016. godine podneo Višem sudu u Novom Sadu prigovor radi ubrzanja postupka u predmetu Višeg suda u Novom Sadu P. 247/2012, navodeći da postupak dugo traje i da je protekao razumni vremenski rok za okončanje postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Milovanović protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rž k 1/2019 od 11. 04. 2019. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se kao neosnovana odbija žalba punomoćnika predlagača, maloletnih AA i BB, izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu br. R4K 1/19 od 01.03.2019. godine, te se navedeno rešenje potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Momčilović i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 25/2016 od 06.07.2016 godine, Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev podnosioca zahteva G.V. iz S.K. za utvrđenje da mu je povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u predmetu Višeg suda u Novom Sadu Gž. 335/2015 kao i zahtev za dosudu naknade za povredu prava (materijalnu štetu) od 3.000 evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu NBS na dan isplate, na teret Fonda budžetskih sredstava R.S.

G.V. je kao izvršni poverilac, podneo tada nadležnom Opštinskom sudu u Novom Sadu predlog za izvršenje na osnovu verodostojne isprave dana 1.12.2009. godine, a rešenje o dozvoli izvršenja je doneto 11.5.2010. godine. Izvršni dužnik DOO „P.D.t.“ iz N.S. je uložio prigovor protiv rešenja o izvršenju 17.5.2010. godine, pa je isto ukinuto i spis dostavlјen parničnom sudu na odlučivanje. Prvo ročište je u parničnom predmetu Osnovnog suda u Novom Sadu P-56071/10 zakazano za 11.3.2010. godine koje je održano, a sledeće zakazano za 8.6.2011., dakle posle 15 meseci, bez ikakvog razloga za toliko dug rok (postupala je sudija Radmila Nanić). Ročište 8.6.2011. godine nije održano zbog bolesti sudije, a sledeće je zakazano za 14.10.2011. godine koje je održano. Ročište je zakazano za 23.1.2012. godine, na kom su saslušani svedoci. Sledeće ročište je održano 30.4.2012. godine. Rešenjem je određeno veštačenje 23.1.2012. godine, koje je izvršeno 9.3.2012. godine. Održano je sledeće ročište 30.3.2012. godine i na istom nisu izvođeni dokazi, a novo je zakazano za 22.6.2012., a zatim za 28.1.2013. na koje nije pristupio punomoćnik tužioca, pa je sud utvrdio povlačenje tužbe. Spis je po naredbi predsednika suda dodelјen u rad drugom sudiji, Dubravki Knežević. Na ročištu održanom 16.5.2013. godine glavna rasprava je zaklјučena i doneta presuda, koja je ispravlјena rešenjem od 25.6.2013. godine. Po žalbi tuženih, od 3.7.2013., spis je dostavlјen na odlučivanje Apelacionom sudu u Novom Sadu, koji je rešenjem od 17.10.2013., presudu ukinuo i predmet vratio na ponovno suđenje. Osnovni sud je doneo rešenje kojim je odbio predlog tuženih za obustavu postupka, od 15.11.2013., na koje su tuženi izjavili žalbe, 29.11.2013. i 10.12.2013. godine. Spis je na odlučivanje o žalbama dostavlјem Višem sudu u Novom Sadu 4.2.2014. godine. Odlučeno je rešenjem suda od 30.9.2014. godine (ukidanje rešenja) koje je dostavlјeno tužiocu 31.10.2014. godine. Dana 24.10.2014. Osnovni sud u Novom Sadu doneo je rešenje kojim je ukinuo rešenje o izvršenju Iv. 8935/10 od 11.5.2010. godine i utvrdio povlačenje tužbe. Ovo rešenje je primio punomoćnik tužioca dana 26.1.2015. i izjavio žalbu protiv rešenja 6.2.2015. godine. Spis je po žalbi dostavlјen Višem sudu u Novom Sadu 2.3.2015. godine. Viši sud je po ovoj žalbi odlučivao 23.3.2016. godine i spis dostavio Osnovnom sudu u Novom Sadu 31.3.2016. godine.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 267/14 od 11.05.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču R.Š. iz N.S. povređeno pravo na suđenje u razumnom roku pred Osnovnim sudom u Novom Sadu, u predmetu 9644/11.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 83/15 od 28.08.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev I. D. i I. J. kojim je traženo da sud utvrdi da je podnosiocima zahteva povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku koji se vodi pred Osnovnim sudom u Loznici, broj P.1142/14.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 9/16 od 26.02.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se prigovor usvaja pa se utvrđuje da je predlagaču DOO "P" iz S.M. u predmetu koji se nalazi na žalbenom odlučivanju u Apelacionom sudu u Novom Sadu pod posl. brojem Gž. 2401/15 povređeno pravo na suđenje u razumnom roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Ržr 1/16 od 27.04.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača D.V. iz N.S. od 08.04.2016. godine izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu posl. br. R4p-6/2016 od 17.03.2016. godine odbacuje kao nedozvolјena.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Ržr 3/16 od 19.10.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača D.M. v. K.G.M. iz K. usvaja i rešenje Višeg suda u Novom Sadu posl. br. R4r. 2/16 od 31.08.2016. godine preinačava tako što utvrđuje da je predlagaču povređeno pravo na suđenje u razumnom roku, u postupku pred Višim sudom u Novom Sadu posl. br. P1.56/2014 te nalaže Višem sudu Novi Sad da ubrza postupak i okonča ga u najkraćem roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Ržr 5/16 od 03.11.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača S.T. iz S. usvaja, rešenje Višeg suda u Novom Sadu poslovni broj R4r 1/16 od 13. jula 2016. godine preinačava, tako što se utvrđuje da je predlagaču povređeno pravo na suđenje u razumnom roku, u postupku pred Višim sudom u Novom Sadu u predmetu poslovni broj P1.59/14, te se nalaže Višem sudu u Novom Sadu da ubrza postupak i okonča ga u najkraćem roku.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa rešenjem Rž g 11/2018 od 04.06.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojim se žalba predlagača odbija kao neosnovana i potvrđuje rešenje Višeg suda u Beogradu R4P 87/18 od 24.04.2018. godine.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa presudom Gž rr 4/18/2018 od 05.04.2018.Apelacionog suda u Beogradu, kojom preinačava presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu Prr br.69/17 od 13.12.2017. godine u stavu drugom izreke pa se obavezuje tužena Republika Srbija – Treći osnovni sud u Beogradu da tužilјi AA na ime naknade nematerijalne štete zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku, isplati presudom određene iznose.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Oršuš i drugi protiv Hrvatske

Presuda je povezana sa presudom Gž rr 3/2018 od 21.06.2018. Apelacionog suda u Beogradu, kojom se odbija kao neosnovana, žalba tužene Republike Srbije – Ministarstvo pravde i potvrđuje presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu Prr br.21/17 od 30.11.2017. godine u stavu prvom i drugom izreke u delu kojim je tužena Republika Srbija – Ministarstvo pravde obavezana da tužilјi AA na ime naknade nematerijalne štete isplati zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Višeg suda u Beogradu P3 br. 280/10 iznos od 70.000,00 dinara i zbog povrede prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Višeg suda u Beogradu P3 br. 225/15 iznos od 80.000,00 dinara, kao i u stavu trećem izreke. Presudom se preinačava presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu Prr br.21/17 od 30.11.2017. godine u preostalom delu stava prvog i drugog izreke pa se odbija tužbeni zahtev u delu kojim je tužilјa AA tražila da se tužena Republika Srbija – Ministarstvo pravde obaveže da joj pored napred navedenog iznosa isplati dodatne iznose, kao neosnovan.

Presuda je dostupna u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | O’Sullivan McCarthy Mussel Development Ltd protiv Irske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 67/15 od 30.06.2015. Apelacionog suda u Novom Sadu, u pravnoj stvari po zahtevu za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku koji je podneo M. D. iz Š, kojim se Apelacioni sud u Novom Sadu oglašava apsolutno nenadležnim za postupanje po zahtevu za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku podnosioca zahteva M. D..

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | O’Sullivan McCarthy Mussel Development Ltd protiv Irske

Presuda je povezana sa rešenjem R4g 13/16 od 11.03.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se oglašava se stvarno nenadležnim za postupanje po prigovoru radi ubrzavanja izvršnog postupka u predmetu broj II.319/15 Osnovnog suda u Rumi, podnosioca M.B. iz R. i prigovor se ustupa na stvarnu nadležnost Osnovnom sudu u Rumi.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | O’Sullivan McCarthy Mussel Development Ltd protiv Irske

Presuda je povezana sa rešenjem Ržr 1/17 od 19.06.2017. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se žalba predlagača V.D. iz N.S. u postupku radi zaštite prava na suđenje u razumnom roku pred Višim sudom u Novom Sadu poslovni broj R4r-1/2017 odbija i rešenje Višeg suda u Novom sadu potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Rakić i drugi protiv Srbije

Vrhovni sud Srbije, na sednici održanoj 05.06.2008. gdoine, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj proitv presude Okružnog suda u Beogradu Gž.I 241/08 od 18.01.2008. godine, doneo je odluku da se presuda Okružnog suda u Beogradu Gž I 241/08 i presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu P. 7130/06 preinačuje.

Rešenje Rev.429/08, anonimizirano u skladu sa Pravilnikom, može se preuzeti sa adrese
ovde

Član 6-1 | DIC | Ristić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 40/2015 od 31. 03. 2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču AA povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Sremskoj Mitrovici, u predmetu posl.br. K 1402/10.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Ristić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 41/2015 od 14. 01. 2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se utvrđuje da je predlagaču AA povređeno pravo na suđenje u razumnom roku u postupku pred Osnovnim sudom u Loznici, u predmetu posl.br. 2K-558/13 (ranije K 305/10).

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Ristić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 1/2016 od 08.02.2016. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija zahtev podnosioca - oštećenog kao tužioca T.B. iz L. podnet 31.12.2015 za zaštitu prava na suđenje u razumnom roku i za naknadu za povredu navedenog prava u predmetu Osnovnog suda u Loznici, u predmetu posl.br. 1 K-70/15.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Ristić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 2/2018 od 26.02.2018. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača AA i BB izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Subotici br. R4K. 2/17 od 17.01.2018. godine, te se navedeno rešenje Višeg suda u Subotici potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Ristić protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem R4k 3/2018 od 05.03.2018. Apelacionog suda u Novom Sadu, kojim se odbija žalba punomoćnika predlagača AA izjavlјena protiv rešenja Višeg suda u Subotici br. R4K. 1/18 od 24.01.2018. godine, te se navedeno rešenje Višeg suda u Subotici potvrđuje.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3020/2019 od 18.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3488/18 od 15.04.2019. godine.

Pravnosnažnom presudom Višeg suda u Vranju Gž 3488/18 od 15.04.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 329/18 od 25.05.2018. godine. Tom presudom obavezana je tužena da tužilјi na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu izazvanu povredom prava na suđenje u razumnom roku, u predmetu Osnovnog suda u Vranju I 420/08, na ime razlike zarade, troškova parničnog i izvršnog postupka isplati iznose bliže označene u tom stavu izreke, sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom, kao i na ime naknade troškova postupka iznos od 13.500,00 dinara, sa zakonskom kamatom od izvršnosti do isplate.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3012/2019 od 12.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 4069/18 od 27.05.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 352/18 od 17.07.2018. godine, stavom prvim izreke, obavezana je tužena Republika Srbija da tužilјi AA iz ... plati na ime naknade imovinske štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I 1526/09 novčane iznose bliže navedene u ovom stavu izreke sa zakonskom zateznom kamatom počev od označenih datuma pa do isplate. Stavom drugim izreke, obavezana je tužena da isplati tužilјi na ime naknade troškova parničnog postupka iznos od 13.500,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate. Presudom Višeg suda u Vranju Gž 4069/18 od 27.05.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju Prr1 352/18 od 17.07.2018. godine u stavu prvom izreke u pogledu glavnog potraživanja i zakonske zatezne kamate na troškove parničnog postupka i u stavu drugom izreke. Stavom drugim izreke, preinačena je prvostepena presuda u delu odluke o kamati na iznos od 590 evra, tako što je obavezana tužena da na ovaj iznos plati tužilјi kamatu po stopi Evropske centralne banke počev od 01.01.2009. godine do isplate, u dinarskoj protivvrednosti na dan isplate po srednjem kursu NBS. Stavom trećim izreke, odbijen je kao neosnovan zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3099/2019 od 02.10.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3482/18 od 27.03.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 90/18 od 11.05.2018. godine, obavezana je tužena da tužilјi isplati na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu koja joj je izazvana povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu opštinskog, sada Osnovnog suda u Vranju I 639/17 (raniji broj I 1788/09) i to na ime razlike zarade i naknade zarade zaklјučno sa obračunskim mesecom decembrom 2003.godine po Sporazumu o regulisanju međusobnih prava i obaveza po osnovu rada u iznosu od 71.229,79 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 01.03.2009.godine do konačne isplate; na ime troškova parničnog postupka 26.100,00 dinara, što iznosi ½jedn u idealnu polovinu od ukupnih troškova sa zakonskom zateznom kamatom počev od 24.06.2009.godine do konačne isplate i na ime troškova izvršnog postupka 3.600,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 11.05.2018.godine kao dana presuđenja do konačne isplate, dok je tužbeni zahtev preko dosuđenih iznosa odbijen. Stavom drugim izreke obavezana je tužena da tužilјi naknadi troškove parničnog postupka. Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3482/18 od 27.03.2019. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena prvostepena presuda u usvajajućem delu stava prvog i u stavu drugom izreke. Stavom drugim izreke, odbijeni su kao neosnovani zahtevi tužene i tužilјe za naknadu troškova drugostepenog postupka, kao neosnovani.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3110/2019 od 25.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3010/18 od 28.12.2018. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 305/18 od 09.05.2018. godine, stavom prvim izreke obavezana je tužena da tužiocu plati na ime novčanog obeštećenja za imovinsku štetu koja je izazvana povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I 229/05 i to: a) na ime zarade i naknade zarade u periodu od decembra 2002. godine do februara 2003. godine ukupno 12.500,00 dinara u mesečnim iznosima i sa zakonskom zateznom kamatom bliže određenim ovim stavom izreke; b) na ime regresa za 2002. godinu od 13.865,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 31.12.2002. godine do konačne isplate; v) na ime troškova parničnog postupka 11.884,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 10.09.2003. godine do konačne isplate i g) na ime troškova izvršnog postupka 3.480,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 17.02.2005. godine, počev od izvršnosti pa do konačne isplate. Stavom drugim izreke obavezana je tužena da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka od 13.500,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude pa do isplate.

Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3010/18 od 28.12.2018. godine, stavom prvim izreke odbijena je kao neosnovana žalba tužene i prvostepena presuda potvrđena u stavu prvom izreke pod a), b), v) i pod g) u pogledu glavnog potraživanja na ime troškova izvršenja od 3.480,00 dinara i u stavu drugom izreke. Stavom drugim izreke preinačena je prvostepena presuda u stavu prvom izreke pod g) u pogledu odluke o kamati na troškove izvršnog postupka, te jeobavezana tužena da tužiocu na troškove izvršnog postupka od 3.480,00 dinara plati zakonsku zateznu kamatu počev od 19.03.2018. godine, kao dana podnošenja tužbe, pa do konačne isplate, dok je odbijen zahtev tužioca za isplatu zakonske zatezne kamate na troškove izvršnog postupka za period od 17.02.2005. godine do 18.03.2018. godine. Stavom trećim izreke odbijeni su zahtevi tužioca i tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Presuda je povezana sa rešenjem Rev 3044/2019 od 25.09.2019. Vrhovnog kasacionog suda, kojim se odbacuje kao nedozvolјena revizija tužene izjavlјena protiv presude Višeg suda u Vranju Gž 3531/18 od 27.03.2019. godine.

Presudom Osnovnog suda u Vranju Prr1 293/18 od 21.05.2018. godine, stavom prvim izreke obavezana je tužena da tužilјi, na ime naknade štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Osnovnog suda u Vranju I-26/09, plati ukupno 168.961,92 dinara i to na ime neisplaćene razlike zarade i naknade zarade, na ime jednokratne novčane naknade, kao i troškova parničnog postupka i troškova izvršenja, u pojedinačnim iznosima po navedenim osnovima i sa zakonskom kamatom, sve bliže određeno ovim stavom izreke. Stavom drugim izreke obavezana je tužena da tužilјi naknadi troškove parničnog postupka od 13.500,00 dinara sa zakonskom kamatom od izvršnosti presude do isplate.
Presudom Višeg suda u Vranju Gž 3531/18 od 27.03.2019. godine, stavom prvim izreke izreke žalba tužene je odbijena, kao neosnovana i prvostepena odluka potvrđena, dok su stavom drugim izreke odbijeni zahtevi parničnih stranaka za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Rešenje je dostupno u javnoj bazi sudske prakse ovde

Član 6-1 | DIC | Riđić i drugi protiv Srbije

Član 6-1 | DIC | Savić i drugi protiv Srbije